1968, İstanbul doğumlu olan Kaya Özkaracalar, ODTÜ Siyaset Bilimi Bölümü'nden mezundur ve yüksek lisansını da aynı bölümde tamamlamıştır. Doktorasını Bilkent Üniversitesi Grafik Tasarım Bölümü'nde tamamlayan Özkaracalar, Bahçeşehir Üniversitesi Sinema ve Televizyon Bölümü'nde profesör kadrosundan öğretim üyesidir. SineGöz kolektifi bünyesinde "Akıntıya Karşı Orhan Kemal" belgeselini, 2006'da ise "Behice Boran: Son Nefesine Kadar" belgeselini ortak yönetmen olarak çeken Özkaracalar; Antrakt, Altyazı, Geceyarısı Sineması, Popüler Sinema dergilerinde sinema yazarlığı da yapmıştır ve “Geceyarısı Sineması” ile “Seyir Dergisi” yayın koordinatörüdür. Radikal gazetesinde film eleştirmenliği ve çeşitli film festivallerinde jüri üyeliği de yapmış olan Özkaracalar, SİYAD Yönetim Kurulu üyesidir ve şu an aktif olarak İleri TV'de Ters Açı programını sunmakta ve İleri Haber'de sinema yazarlığı yapmaktadır.