İkinci Cumhuriyet Türkiyesi bir karşı-devrim Türkiyesidir.
Emperyalist-kapitalist dünya sisteminin yaklaşık 30 yıldır içinden geçtiği uzun kriz döneminin belirli bir aşamasında, bu krize karşı aranan iktisadi ve siyasi çarelerin bölgesel izdüşümü olarak ortaya çıkmış özgün bir deneyimdir.
İkinci Cumhuriyet'in siyasi temsilcisi AKP, Ali Bulaç ve Abdurrahman Dilipak'ın itiraf ettiği gibi bir proje partisi olarak doğmuştur.
Ancak proje derken dikkatli olmak gerekir:
Emperyalizmin projeleri bitmez.
Emperyalizm tek bir proje geliştirmez.
Örnek mi? AKP ile eş zamanlı olarak Türkiye'nin gündemine gelen "İsmail Cem-Hüsamettin Özkan-Kemal Derviş Troykası" denemesini unutmayalım.
Yeni yönelimler, yeni politik aktör arayışlarını beraberinde getirir. Tek bir aktör değil bir dizi aktör üzerine düşünülür, hesap yapılır. İdeolojik dünyayı belirleyecek kişilere ya da kurumlara çeşitli girdiler yapılır. Yeni iktisadi-siyasi-ideolojik yönelimin, ülkenin siyasi ve toplumsal tarihinde etkileşime gireceği farklı kaynaklar ve dinamikler elbette mevcuttur. Örneğin, neo-liberalizasyon ve Ortadoğu açılımı bir arada düşünüldüğünde, Türkiye'de bu hattın rahat yol almasını sağlayacak bir dizi dinamik mevcuttur ve onlarla etkileşim ve devinim kaçınılmaz olacaktır.
Dahası, her ülkede muktedir (iktidar sahibi) olmayı sağlayan aygıtlar, bu aygıtların nasıl işlevlendiği, hangi koşullarda nasıl el değiştirdiği çeşitlilik gösterir. Demek ki, yukarıda saydığımız toplumsal, kültürel, ideolojik kökenler açısından dikkate alınması gereken bir parametre de "iktidar" ve "iktidar değişikliği" dinamikleriyle ilişkilidir. Yeni yönelim yeni iktidar istiyorsa, ülkedeki iktidar aygıtlarını da düzenlemekle yükümlüdür.
Bu bileşke; yani emperyalist yol haritası, projeler ve proje partileri ile ülkedeki özgün tarihsel ve toplumsal dinamikler, düzen siyaseti açısından yeni dönemin siyasi aktörünün kim olacağını konusunda belirleyici bir etkiye sahiptir.
Bu yazdıklarımız, Türkiye'nin geçmişi kadar geleceğiyle de ilintilidir.
Daha önce "Operasyonun hedefinde ne var?" ve "Demirtaş alkışından Bekaroğlu CHP'sine giden yol" başlıklı yazılarımızda değinmiştik. Bir kez daha hatırlatmakta yarar var.
Türkiye'ye ilişkin yeni projeler gündemdedir. "AKP'siz İkinci Cumhuriyet"in, "Tayyip Erdoğan'sız AKP"nin, "CHP-HDP eksenli bir siyasi hat"tın mümkün olup olamayacağı sorgulanmaktadır.
Öte yandan, bundan 15 yıl öncesine göre, emperyalizmin bir plan hazırlayıp hayata geçirme kapasitesi mutlak şekilde zayıflamıştır.