Hazırlayan: Deniz Burak Bayrak

EDEBİYATTA HUKUK – KOLEKTİF

Büyük yazınsal ve düşünsel yapıtların okunurluk ve bilinirlik oranının yükselmesi ve toplum ile hukukçuların niteliksel olarak bir üst boyuta erişmesi için bu kitabı hazırlayanlar okunmazsa olmaz yapıtları sorup, soruşturup, araştırıp, inceleyip sıralayarak bir liste oluşturdular. Bu listedeki büyük yapıtlar hakkında konunun uzmanı akademisyen, yazar ve hukukçuların yazmış oldukları inceleme yazıları vasıtasıyla bu eserlerdeki derinliklerin ve uygarlığa dair varsıllıkların, hukuksal algıya dair insanlık durumlarının ve kavramların tartışılmasını ve içselleştirilmesini sağlamak istiyorlar.

57 yazar (ve 2 çevirmen), 83 yazıda, 94 ayrı kitabı inceledi. Türk Edebiyatı ve Hukuk tarihinde daha önce yapılmamış nitelikte, nicelikte ve kapsamda olan bu kolektif eserde sözü edilen büyük yazınsal ve düşünsel yapıtlardan birini ya da birkaçını okumaya vesile olmaya çabalıyorlar. Daha adil bir dünya için…

KÜNYE: Edebiyatta Hukuk, Kolektif, Papirüs Yayınları, 2023, 480 sayfa.

BAŞKA BİR TARİH MÜMKÜN MÜYDÜ? – MASİS KÜRKÇÜGİL

“Tehcir miydi, soykırım mıydı?” Yoksa 1915, yine yaygın resmi görüşün ileri sürdüğü gibi, bir “mukatele”den mi ibaretti? Yanlış bir hayatı doğru yaşamanın güçlüğünü akla getiriyor bu sorular: Gecikmiş bir soruya, kaybedilmiş bir imkâna sadece tarihe değil bugüne de ışık verecek bir bağlam kazandırmak da aynı ölçüde zor.
“Ermeni meselesi”yle ilgili yazıları, söyleşileri ve değinileri bir araya getirilen Masis Kürkçügil bu zor işe girişiyor. Sadece 1915’e değil, 1908’de Ermeniler açısından kaybedilmiş inkılabın şifrelerine ve “unutulmak istenmiş” bir tarihe odaklanıyor. Geçmişe bugün yaşayanları da özgürleştirecek soruyu yöneltiyor: “Bir başka tarih mümkün müydü?”
Tarihe Marksist bir bakış açısıyla yaklaşan, yıllardır sosyalist devrimci siyasetin içinden birinin, geçmişin bu büyük olaylar dizgesine ışık tutan yazılarını okuyacaksınız bu kitapta. Kürkçügil Ermeni siyasi partileri Hınçaklar ve Taşnakların tarihsel serüvenlerini, Taşnakların İttihat ve Terakki ile ilişkilerini, 1908’de İttihatçılarla Ermeni örgütleri arasında kurulan ittifakın birkaç yıl içinde nasıl berhava olduğunu analiz ediyor. Ermeni meselesini Paramaz’dan Manuşyan’a, Rakovski’den Rosa Luxemburg’a, Armen Garo’dan Hagop Babigyan’a, Talat Paşa’dan Cemal Paşa’ya ve nihayet Hrant Dink’e uzanan geniş bir tarihsellikte ve perspektifte irdeliyor.

KÜNYE: Başka Bir Tarih Mümkün Müydü?: Ermeni Meselesi Üzerine Yazılar, Masis Kürkçügil, Ayrıntı Yayınları, 2023, 208 sayfa.

OTLAKÇI – MEMDUH ŞEVKET ESENDAL

Memduh Şevket Esendal sakin, huzur veren diliyle, insanı önce, “Bunda anlatacak ne var ki?” diye şaşırtan ama okuduktan sonra, “Aslında anlatılması gereken tam da buymuş!” dedirten öyküleriyle, yaşanmıyormuş gibi yaşanan anları yakalamaktaki ustalığıyla öykücülüğümüzün temel direklerinden biri. Yazdığı yüzlerce öyküde hep “insanlara neşe verme”yi amaçlamış ve bunu fazlasıyla başarmış bir isim. Memduh Şevket Esendal, Türkçenin en canlı rengi…

KÜNYE: Otlakçı, Memduh Şevket Esendal, Can Yayınları, 2023, 200 sayfa.

YEŞİL GÖZLÜ KIZ – SUAT DERVİŞ

Suat Derviş, Yeşil Gözlü Kız’da, Anadolu’dan gelen Beyhan’ı İstanbul’un jet hızıyla modernleşmiş, fakat bu süreçte içten içe çürümüş sosyetesine sokuyor ve böylece toplumdaki değişime, dönüşüme ışık tutuyor. Bu roman, onun en politik, en eleştirel ve sert eserlerinden biri.

KÜNYE: Yeşil Gözlü Kız, Suat Derviş, İthaki Yayınları, 2023, 240 sayfa.

ALBA ŞEHRİNİN YİRMİ ÜÇ GÜNÜ – BEPPE FENOGLIO

Alba Şehrinin Yirmi Üç Günü, İkinci Dünya Savaşı sırasında İtalyan direnişçilerini ve savaş sonrasının taşra hayatını yalın bir gerçekçilikle anlatan on iki öyküden oluşuyor.

Kendisi de bir partizan olan, çağdaş İtalyan edebiyatının saklı hazinelerinden Beppe Fenoglio, kişisel deneyimlerinden yola çıkarak kaleme aldığı öykülerinde, partizanların mücadelesini en doğal haliyle resmediyor. Ellerinde dededen kalma tabancalarıyla Piemonte dağlarında faşistlerle karşı karşıya kalan gencecik insanlara samimi bir bakış yöneltiyor. Kırların rüzgârını, yağmurunu, insan doğasına özgü korkuları, neşeyi, arzuları ve öfkeyi dile getiriyor. Direniş yıllarının alışıldık kahramanlık sahnelerinden çok partizanların küçük dünyalarını ve savaş sonrasının sıradan yaşamını gözler önüne seren Beppe Fenoglio’nun eseri ilk kez Türkçede.

KÜNYE: Alba Şehrinin Yirmi Üç Günü, Beppe Fenoglio, çeviren: Kübra Ulca Atar, İletişim Yayınları, 2023, 172 sayfa.

YÜZLEŞMELER – ADNAN ÖZYALÇINER

Edebiyat yolculuğunda yarım yüzyılı geride bırakmış usta bir öykücüden yaşama, yaşananlara, düşlere ve düşünüşlere dair incelikli izlenimler... Yüzleşmeler, 1950 kuşağının en önemli kalemlerinden Adnan Özyalçıner’in, günlük yaşamın açmazlarından sanatın anlamına, emek dünyasının evriminden politik-ekolojik sıkıntılara, aşktan yalnızlığa ve dayanışmaya, güncelin aynasından yansıyanlarla kendine özgü hasbihâlini sunuyor okura. Gerçeğin yüzüne dürüstçe bakarken umudun ipini bırakmayan parça tesirli düşünceler, yepyeni “öykü uçları” belki de...

KÜNYE: Yüzleşmeler: Yaşam Yaşananlar Düşler Düşünüşler, Everest Yayınları, 2023, 262 sayfa.

DALGALAR – DEMİR ÖZLÜ

21. yüzyılın ilk büyük afeti olan 2004 Hint Okyanusu depremi ve tsunamisinin ardından yazılmış bir roman “Dalgalar”. Annesini kaybetmiş bir adamın Tayland’a ailesiyle yaptığı turistik bir gezinin anlatımı. Çağın getirdiklerine yabancı kalıp sık sık kendi geçmişine, çocukluk anılarına sığınan adam için bu gezi kısa sürede uykusuz gecelerle dolu bir kâbusa dönüşür. On binlerce insanı yutacak tsunamiyi önceden sezip dağlara kaçan filler gibi o da biletini erkenden kestirip evine dönecektir.

KÜNYE: Dalgalar, Demir Özlü, Yapı Kredi Yayınları, 2023, 112 sayfa.

METAMORFOZLAR – EMANUELE COCCIA

İnsan ve insan dışı varlıklar arasındaki hayali ve tehlikeli ayrımı ortadan kaldıran Metamorfozlar insanı, kendi kendini yerleştirdiği ayrıcalıklı konumundan indirerek yaşama ve varoluşa dair şaşırtıcı bir perspektif sunuyor. Edebiyattan felsefeye, entomolojiden botaniğe uzanan kitap, disiplinler arası yaklaşımı ve şiirsel diliyle bizi metamorfoz üzerine düşünmeye, yaşama dair bildiğimiz şeyleri sorgulamaya çağırıyor.

KÜNYE: Metamorfozlar, Emanuele Coccia, çeviren: Alara Çakmakçı, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2023, 216 sayfa.

NOEL ŞARKISI – CHARLES DICKENS

Cimri mi cimri, huysuz mu huysuz bir ihtiyar olan Ebenezer Scrooge, Noel arifesinde üç hayalet tarafından ziyaret edilir. Geçmişin, şimdinin ve geleceğin hayaletleriyle kendi yaşamında manevi bir yolculuğa çıkan Scrooge, geçmişi geçmişte bırakmayı ve Noel neşesini kucaklamayı nihayet öğrenecek midir?

KÜNYE: Noel Şarkısı, Charles Dickens, çeviren: Celâl Üster, Can Çocuk Yayınları, 2023, 128 sayfa.

FRIDA KAHLO VE RENKLİ DÜNYASI – ALTEA VILLA

Einstein, Leonardo, Frida ve Curie gibi dâhiler çalışmalarına nereden ilham aldı? Bu kitabın amacı, Frida Kahlo’yu, çocukların ilgi duyup bağ kurabileceği bir tarzda tanıtmaktır. Böyle dâhiler, küçük okuyuculara ilham verip daha büyük düşünmeye teşvik edebilirler.

KÜNYE: Frida Kahlo ve Renkli Dünyası, Altea Villa, resimleyen: Fabrizio Di Baldo, 1001 Çiçek Kitaplar, 2023, 24 sayfa.