Hazırlayan: Deniz Burak Bayrak

 “KANAL İSTANBUL PROJESİ”NDEKİ TÜRKİYE – KOLEKTİF

Bir zorunluluk olarak tarif edilen “Kanal İstanbul Projesi” süreci, yalnızca siyasi iktidarın açmazlarını değil, aynı zamanda Türkiye’nin içinde bulunduğu durumu da ele veriyor. Projenin etki alanı, coğrafi olarak içinde yer aldığı İstanbul’u aşarak, Türkiye ve çevresindeki coğrafyayı da içine alıyor. Bu kitapta amaçlanan Türkiye’de yıkımın farklı yüzlerini; şehircilik, planlama, tarih, eleştirel ekonomi-politik, hukuk, koruma alanları, ekoloji, tarım, ideoloji, mücadele üzerinden bir arada ele alarak değerlendirmek. Teorik ve pratik süreçlerde yer alanların kolektif bir araya gelişleriyle hazırlanan kitap, hayata geçirilmesi hâlinde yaratacağı toplumsal ve ekolojik yıkıma işaret ederek projenin neden yapılmaması gerektiğine dair tanıklıkları gündeme taşıyor.

KÜNYE: “Kanal İstanbul Projesi”ndeki Türkiye, Kolektif, editörler: Fuat Ercan, Tuğçe Tezer, Bağlam Yayıncılık, Aralık 2022, 732 sayfa.

RUHLAR EVİ – ISABEL ALLENDE

Isabel Allende’nin ilk romanı Ruhlar Evi 20. yüzyıl başlarından itibaren Trueba ailesinin üç kuşağı üzerinden Latin Amerika’nın devrim, darbe, ümit ve tutkuyla şekillenen tarihini anlatır. Yayımlandığı günden beri büyük ilgi gören ve onlarca dile çevrilen Ruhlar Evi ruhlar dünyasıyla gerçek dünyanın, yaşamla ölümün iç içe geçtiği bir aile sagası.

KÜNYE: Ruhlar Evi, Isabel Allende, çeviren: İnci Kut, Can Yayınları, Aralık 2022, 544 sayfa.

PARTİ CEMAAT TARİKAT: 2000’LER TÜRKİYE’SİNİN DİNBAZ, POLİTİK SEYİR DEFTERİ – TAYFUN ATAY

Türkiye’de 21. yüzyıl başında iktidar imkânı bulan İslamcı siyaset, Cumhuriyet 100 yaşına girerken ülkenin ekonomi-politik ve toplumsal-kültürel akışını belirlemeye devam ediyor. Demokratik, özgürlükçü ve adaletçi vaatlerle başlayan bu iktidar yolculuğu, hanidir toplumsal ayrışma, kutuplaşma ve çatışmalar eşliğinde otoriter, totaliter ve baskıcı bir yörüngeye oturmuş durumda. Parti, Cemaat, Tarikat, siyasal İslamın seküler Türkiye’de 20 yılı aşkın zamandır süregelen iktidarının seyrini sosyal antropolojik yaklaşımla süzgeçten geçirme girişimi. Tayfun Atay, bu süreci “dinbazlık” kavramı temelinde eleştirel bir bakışla çözümlüyor.

KÜNYE: Parti Cemaat Tarikat: 2000’lerin Türkiye’sinin Dinbaz, Politik Seyir Defteri, Tayfun Atay, Tellekt, 2023, 220 sayfa.

YELPAZEM DE Mİ SIKIYÖNETİME GİRİYOR? – EGE ÖZTOKAT

Tuna Nasser’ın hayatını konu aldığı Yelpazem de mi Sıkıyönetime Giriyor? adlı kitabında Ege Öztokat, modernleşen bir kadınlık deneyimine, değerlere, toplumsal rollere dair bir sorgulamaya götürüyor okuru. Anlatının arka fonunda ise 6-7 Eylül Olayları, Yassıada duruşmaları, Lübnan İç Savaşı gibi, Türkiye’nin, yer yer Ortadoğu’nun yakın tarihinin tanıklığı akıyor.

KÜNYE: Yelpazem de mi Sıkıyönetime Giriyor?, Ege Öztokat, Kırmızı Kedi, 2023, 184 sayfa.

NOVA ROMA’DA GECE GÜNEŞİ – LÂLE MÜLDÜR

Onun yaşamının ve şiirinin çeperlerinden çıkan bir hikâye. Balat sokaklarında başlayan anlatı Cihangir evreninde sürüyor. Evini, semtini, arkadaş ortamlarını, toplumu, ülkeyi, felsefeyi, dini ve siyasi gelişmeleri kendi kurmacası içinde resmediyor. İlhan Berk, Ece Ayhan, Nilgün Marmara, Ömer Uluç, Komet, Orhan Duru, Ahmet Güntan, Gülseli İnal, Mazhar Candan, Hür Yumer, Fatih Özgüven, Hümeyra gibi pek çok sanat ve kültür insanı anlatının kurmaca yapısı içinde şiirsel kimlikler kazanıyor. “Nova Roma’da Gece Güneşi” zaman, yer ve dil bakımından “Bizansiyya”nın yörüngesinde bir anlatı. Bir başka deyişle, günlük havasındaki “defterlerin anarşik güzelliği”nden kurtulup gelen, poetik ve çılgın bir özkurmaca.

Lâle Müldür, felsefe-müzik-şiir sacayağına oturan bir yaşam kesitini büyülü dilin aleviyle ısıtıyor.

KÜNYE: Nova Roma’da Gece Güneşi, Lâle Müldür, Yapı  Kredi Yayınları, 2023, 64 sayfa.

HARF KATİLLERİ KULÜBÜ – SIGIZMUND KRJIJANOVSKI

Harf Katilleri Kulübü, gizli bir topluluğun ve bu topluluğun, kendilerine “düşünceciler” diyen üyelerinin hikâyesini anlatır. Bu kulübün en önemli özelliği, “kâğıda” hiçbir şey yazmıyor oluşlarıdır; Harf Katilleri Kulübü, deyim yerindeyse anlatmak için yaşayan insanlardan oluşur. Düşünceciler, her cumartesi günü bomboş kitaplıklarla dolu bir odada toplanır ve birbirlerine, belli bir tema etrafında şekillenen, uçuk kaçık, gerçeküstü hikâyeler anlatırlar. Harf Katilleri Kulübü’yle, Krjijanovski’nin kaleydoskoptan farksız, klasik edebiyatın zincirlerinden kurtulmuş zihnine yolculuk edeceksiniz!

KÜNYE: Harf Katilleri Kulübü, Sigizmund Krjijanovski, çeviren: Göktuğ Börtlü, Aylak Adam Yayınları, 2023, 136 sayfa.

RUHUN PARMAK İZİ: VARLIKLAR 1 – MEHMET EROĞLU

Mehmet Eroğlu, Ruhun Parmak İzi’nde bizi insanlığın geleceği ve yazgısı hakkında düşünmeye davet ediyor. Ama bu, yakın bir gelecek değil. Binlerce yıl sonrasına uzanan, çok uzak bir gelecek... Ruhun Parmak İzi, tartışılan bilimsel ve felsefi kavramlarıyla, ahlâk anlayışıyla ve elbette öngörülen teknolojik unsurlarıyla hayal gücümüzün sınırlarını zorlayacak, ufkumuzu genişletecek fütüristik bir deneyim. Distopya ve ütopyanın iç içe geçtiği, derinlikli bir roman. İnsanlığa ve insanın yarattığı uygarlığa alternatif bir tür ve uygarlık yaratma tasarımının vardığı sonucun hikâyesi...İnsanlar, insanlık diyerek övündükleri o bütünlükle, kültür ve sanatla edindikleri ruh ve vicdan ölçütleriyle, kısaca icat ettikleri Tanrıların erdemleriyle değerlendirildiklerinde, yaşamayı hak eden bir tür mü?

KÜNYE: Ruhun Parmak İzi: Varlıklar 1, Mehmet Eroğlu, İletişim Yayınları, 2023, 370 sayfa.

UNUTULMUŞ ATALARIN GÖLGESİ – ERDEM ÖZGÜL

Yerin ve göğün uçsuz bucaksız kıyılarından, köşelerinden insanlar. Asuriler, Ezidiler, Kürtler, Türkler… Giden şeyler sonra, ister dağa kaçan bir keçi, ister gecede yolunu şaşıran bir mermi. Kolay kolay kendi adreslerini bulamayan, öyle giden şeyler. Kabuğunu kırmış ölü bir kuş misali dilin ucuna toplanmış sözcükler. Bir ölüyü uğurlarken kendilerini dallarından atan yapraklar.  Erdem Özgül sözcükleriyle bir tren yapıyor. Öykülerine binip gidiyoruz. Ağaçlar, sular, kuşlar, koyunlar, keçiler, yolunuzdan eksik olmuyor. Geyiklerle karşılaşıyoruz. Saman balyalarıyla. Başağı iri, buğdaylar biçilmişler. Toprak yolda kızlar bisiklet sürüyorlar.  Zaman bizi yolda buluyor.

KÜNYE: Unutulmuş Ataların Gölgesi, Erdem Özgül, Dipnot Yayınları, 2023, 144 sayfa.

DÜNYADA 100 KİŞİ OLSAYDI – JACKIE McCANN

Dünyada 100 Kişi Olsaydı, “Dünyada toplam kişi var?” sorusuyla başlıyor ve dünyada yaklaşık sekiz milyar kişi olduğu için yazar, okuyucuların bu kadar büyük bir sayıyla düşünmek yerine dünyanın sadece 100 kişiden oluştuğunu hayal etmelerini öneriyor. Bu şekilde, kitapta hayal edilen küresel köydeki her bir kişi, yaklaşık 80 milyon kişiyi temsil ediyor. Yazar, daha kolay anlaşılan 100 kişi sayısını kullanarak, "Herkes nerede yaşıyor?" gibi 10 büyük soru soruyor. Örneğin enerjiyi idareli kullanmayı, çevre dostu çözümleri, israfı nasıl azaltabileceğimiz gibi önemli soruları gündeme getiriyor.

Birçok araștırma belgesi, kitap ve internet sitesinden derlenen güncel istatistik verileriyle yazılmış olan Dünyada 100 Kişi Olsaydı ortak yönlerimizi ortaya koyarken, gezegendeki birçok kişiyi etkileyen konuların da altını çiziyor. Bu düşündürücü kitap, el ele verirsek sorunları çözebileceğimizi, istediğimiz gibi bir gelecek yaratabileceğimizi vurguluyor.

KÜNYE: Dünyada 100 Kişi Olsaydı, Jackie McCann, resimleyen: Aaron Cushley, çeviren: Şiirsel Taş, Redhouse Kidz Yayınları, 2023, 32 sayfa.

KÖTÜ ÇİZİLMİŞ BETH 3: EN MUTLU BETH GÜNÜ!  – KNIFE & PACKER

Diğer maceralarımı okuduysan beni tanıyorsundur. Tanışmadıysak ben Beth Orsen, ablam Mabel’in söylemine göre ise Kötü Çizilmiş Beth! Yeni maceramı okurken artık bu kadar da olmaz dediğin her şey aynı gün benim başıma geliyor. Yüzümde yeşil yapışkan bir pastayla parkta bir grup zombi tarafından kovalanıyorum. Okul dergisinin ön kapağında Bobby Gothick’le röportajımız olması gerekirken benim en utanç verici bebeklik fotoğrafımın olacağını öğreniyorum. Annem elinde makyaj malzemeleri ile sahne makyajı yapacak birilerini arıyor. Ve babam elinde kamerasıyla olur olmadık yerlerde öz çekim yapıyor. Hayal gücümün sınırlarını zorladığım ve komik resimlerimin yer aldığı sayfalarda buluşmak üzere hoşça kal.

KÜNYE: Kötü Çizilmiş Beth 3: En Mutlu Beth Günü!, Knife & Packer, çeviren:Yağmur Yavaş, Epsilon Yayınevi, 2023, 224 sayfa.