Hazırlayan: Deniz Burak Bayrak

YAŞADIKLARIM BELLEĞİMDE UĞULDUYOR – SEMİH GÜMÜŞ

Semih Gümüş kırk yılı aşan yazarlık serüveninin sonunda anılarıyla ve anılarının her köşesine sinen edebiyatla, kitaplarla, kendine özgü düşüncelerle karşımıza çıkıyor. Yazarın ilkgençlik yıllarında karşılaşıp benimsediği siyasal görüşleri, tam içinde yaşadığı zor yıllar, hayat algısı, arkadaşlar, arkadaşlıklar, yazarlar, dergiler, yayınevleri. Edebiyat dünyamızın ve yayıncılığımızın yakın tarihinde küçük bir gezinti yaptığımız bu yazılarda çağımızın güncel sorunlarını da önemli bir birikimin içinden okuyoruz. Bu arada doğa ve insan ilişkisini, insanın doğaya ettiklerini doğanın içinden bir gözle anlatıyor Semih Gümüş.

KÜNYE: Yaşadıklarım Belleğimde Uğulduyor, Semih Gümüş, Can Yayınları, 2023, 424 sayfa.

UYUMSUZ DEFNE KAMAN’IN MACERALARI: ATEŞ – BUKET UZUNER

Mardin’de, nedeni bilinmeyen bir yangında Gazeteci Defne Kaman, yanında bir çocukla kaybolur. Onu aramak için Mardin’e gelen Umay Ninesi ve dostları, Defne Kaman’ın öksüz sığınmacı çocuklara öğretmenlik yaptığı için bir süredir tehdit edildiğini öğrenirler. Sınır Tanımayan Doktorlar, Sınır Tanımayan Gazeteciler ve Mardinlilerin katıldığı zorlu arama macerası, bu eşsiz şehirde her adımda karşılarına çıkan Mezopotamya (Mitleri) Efsaneleri eşliğinde, Türkiye’de binlerce yıldır yaşamış insanları birbirine bağlayan hikâyeleri hatırlamalarına yol açacaktır.

Buket Uzuner, 21. yüzyılın önemli sorunu iklim değişikliğini merkeze aldığı “Tabiat Dörtlemesi”nin ATEŞ romanında, kadim geleneklerimizde şimdi unutulmuş ‘tabiata saygılı insan’ modelini günümüze taşıyarak modern bir Türkiye Mitolojisi kuruyor.

KÜNYE: Uyumsuz Defne Kaman’ın Maceraları: Ateş, Buket Uzuner, Everest Yayınları, 2023, 472 sayfa.

YAŞAMI ÜRETMEK: BÜTÜNCÜL BİR FEMİNİST TEORİYE DOĞRU – MELDA YAMAN

Melda Yaman, bu kitapta genel olarak kadın emeği ve toplumsal yeniden üretim perspektifini işliyor, özel olarak da Marksizm ile feminizm ilişkisine odaklanıyor. Marksizmin teorik kazanımlarını ataerki teorisine içererek, feminizmle Marksizm arasındaki yarığı kapatmaya yönelik bir adım daha atıyor. Bununla birlikte, Marx’ın teorisinin feminist argümanlarla, kapitalizm analizinin ataerkinin analiziyle birleştirilmesi gerektiğini hatırlatıyor. Kadınların kurtuluşunun, sermayenin yanı sıra ataerkiye karşı verilecek bütüncül bir mücadeleyle olanaklı olduğunun altını çiziyor.

Toplumu anlamak, eleştirmek ve değiştirmek için bütüncül bir feminist kuram inşa etmeye yönelen kitap, alanında temel bir kaynak olma niteliğinde.

KÜNYE: Yaşamı Üretmek: Bütüncül Bir Feminist Teoriye Doğru, Melda Yaman, Dipnot Yayınları, 2023, 344 sayfa.

PANDORA’NIN KUTUSU – OSAMU DAZAI

Yirminci yüzyıl Japon edebiyatının önde gelen yazarlarından, sıradışı hayatıyla da meşhur Osamu Dazai Pandora’nın Kutusu’nu intiharından üç yıl önce kaleme aldı. Diğer birçok eseri gibi otobiyografik öğeler taşıyan romanda Dazai İkinci Dünya Savaşı sonrası Japonya’da bireyin yaşadığı buhrana ve umut arayışına ayna tutuyor.

İkinci Dünya Savaşı sona ermiş, Japonya yenilmiştir. Hasta ve gelecekten umutsuz bir adam, tıpkı o sıralarda ülkesinin yapmaya çalıştığı gibi hayatını yeniden inşa etmek zorundadır. Tarlakuşu lakaplı bu genç adam herkesin takma isimler kullandığı bir sanatoryumda ilginç bir hasta ve hastabakıcı topluluğuyla geçirdiği günleri arkadaşına yazdığı mektuplarla anlatır. Günler geçtikçe Tarlakuşu umutlanma cesaretini gösterecek ve ölüm arzusu yerini yaşama isteğine bırakacaktır.

KÜNYE: Pandora’nın Kutusu, Osamu Dazai, çeviren: İrem Akçay, İthaki Yayınları, 2023, 144 sayfa.

YEDİ YILDIZ TAŞI – BRAM STOKER

Genç avukat Malcolm Ross, bir gün sabahın erken saatlerinde uykusundan uyandırılır. Yeni tanıştığı güzel Margaret’ın babası, tutku dolu bir Eski Mısır bilgini olan Abel Trelawny kendi malikânesinde saldırıya uğramıştır. Ross, olan biteni anlamak ve sevdiği kadının yardımına koşmak için hemen yola çıkar. Günler boyunca baygın yatan Trelawny’nin başında nöbet tutarlar. Malikânenin her köşesi Eski Mısır’ın kutsal mezar eşyaları, bibloları ve değerli taşlarıyla doludur. Saldırıyla ilgili ortaya çıkan tuhaf gerçekler, evin kasvetli ve büyülü atmosferi içeridekileri yavaş yavaş etkisi altına almaya başlar. Fakat gizem, kendi attığı düğümleri vakti gelince tek tek çözecektir… Gotik edebiyatın ünlü klasiği Dracula’nın ölümsüz yazarı Bram Stoker, Yedi Yıldız Taşı’nda Eski Mısır’ın mezar taşları, hiyeroglifleri, mumyaları, tanrıları ve tüyler ürpertici ritüellerinin üzerine yıldızların ışığını tutuyor. Aşağı dünyalardan yukarı dünyalara… Mezar çukurlarından takımyıldızlara…Sembollerden anlamlara…Ölümden dirilişe...Bütün sırlarından soyunan “gerçeğe” doğru çağırıyor: Büyük Deney’e hazır mısınız?

KÜNYE: Yedi Yıldız Taşı, Bram Stoker, çeviren: Belgin Selen Haktanır, Kafka Kitap, 2023, 248 sayfa.

FETVAYLA YOL GÖSTERMEK – BURCU KALPAKLIOĞLU

Burcu Kalpaklıoğlu Fetvayla Yol Göstermek’te, “Bayan fetva odası”na telefonla yapılan başvurulara verilen cevapları, yapılan yorumları, bulunulan önerileri inceliyor. Öncelikle, fetvanın “yönetimsel bir pratik” olarak nasıl iş gördüğünü gözler önüne seren bir inceleme, bu. Kalpaklıoğlu, dindar kadınların gündelik hayatla ve aile içi sorunlarla ilgili meseleleri karşısında vaizelerin, bazen yorum imkânlarını ataerkil kodlar hilafına kadınlara haklarını “öğretmek” üzere kullandıklarına dikkat çekiyor. Beri yandan fetva veren vaizelerin, özellikle “kaygan zeminde aileyi koruma” kaygısıyla, birçok zaman da “arada kaldıklarını” gösteriyor.

Fetvayla Yol Göstermek, İslâmî feminizmin, ataerkil ideolojiye ve geleneksel fıkıh’a karşı kaynakları yeniden yorumlama çabasından ilham alıyor. Ayrıca, Türkiye’de “dinî” ile “seküler”in karşıtlıklarını ve “karışımlarını” yeniden düşünmek için verimli bir örnek sunuyor.

KÜNYE: Fetvayla Yol Göstermek: Alo Fetva Hattı, Vaizeler, Gündelik Hayat Tavsiyeleri, Burcu Kalpaklıoğlu, İletişim Yayınları, 2023, 191 sayfa.

EDWARD SAID SEÇME ESERLER 1966-2006

Edward Said, tanık olduğu olaylara alışılmışın ve ana akımın dışında, titiz, bilimsel ve polemikçi bir tavırla yaklaşan sıra dışı bir entelektüel. Ölümünün yarattığı boşluğa rağmen, eserleriyle ve politik tutumuyla bugünün tartışmalarına ışık tutmaya devam ediyor. Said’in kariyerindeki 40 yıllık dönemin ürünlerini kapsayan Seçme Eserler, onun entelektüel yolculuğunu, ilham aldığı kaynakları ve ilgi alanının genişliğini keşfetmek için eşi bulunmaz bir fırsat. Seçme Eserler, Said’in eserlerindeki temel tartışma noktalarını ve metinleri kapsıyor. Yazarın yaşamöyküsü ile akademik faaliyetleri arasındaki ilişkinin bütünlüklü bir biçimde takip edilebileceği bir izleği okurlara sunuyor. Böylece Said’in erken dönem esinlenmelerinden Şarkiyatçılık’a ve oradan ömrünün son döneminde kaleme aldıklarına uzanan, ayaklarını edebiyat ve kültür eleştirisinin oluşturduğu bir köprü kuruluyor. Seçme Eserler, hem Said ile yeni tanışacaklar hem Said okurları hem de onun düşünsel mirası üzerine çalışanlar için çok önemli bir kaynak.

KÜNYE: Edward Said Seçme Eserler 1966-2006, yayıma hazırlayan: Güven Gürkan Öztan, çeviren: Aslı Önal, Ayrıntı Yayınları, 2023, 576 sayfa.

ÇİÇEKLİ DEFTER – LAURENT GALANDON

Bir keman, tamamlanmamış bir kompozisyon ve Anadolu’dan Paris’e uzanan bir macera… Dünyaca ünlü bir Türk kemancının Fransa’daki resitali ilginç bir tanışıklığa vesile olur. Kemancının hastanede ziyaret ettiği ihtiyar bir Ermeni’yle yaptığı ve en derin önyargılarla başlayan sohbet yüz yıl önce yaşananlara bağlanacak, ailelerinin hikâyesinde o eksik kalmış parçaları bulmalarını sağlayacaktır. Kim bilir, belki de sandıkları kadar yabancı değillerdir birbirlerine.
Çiçekli Defter, yaşadığımız coğrafyanın en acılı ve en sarsıntılı dönemlerinden birine dönüyor ve en karanlık koşullarda bile umudun yaşaması gerektiğini gösteriyor. Ritmini bir an bile kaybetmeyen, okurunu içine çeken heyecan verici bir çizgi roman…

KÜNYE: Çiçekli Defter, Laurent Galandon, resimleyen: Viviane Nicaise,  Jérome Maffre, çeviren: Hande Topaloğlu Hartmann, Aras Yayıncılık, 2023, 100 sayfa.

SENİ KAHVE PAKLAR – MEMDUH ŞEVKET ESENDAL

Arkası üstü yattım, kuşu seyretmeye başladım. Nasıl da kanatlarını oynatmadan havada dönüyor da dönüyor!.. Bizi, bütün kırları seyrediyor. Ben bu kuşun yerinde olsam, hiç bu boş kırlarda dolaşmaz, bütün memleketleri gezerdim. Her gün başka bir ülke seyrederdim. Bu boş kırlarda görecek ne var? Halil Kâhya’nın koyunları görünüyor. Sığırlar şehre dönüyor. Daha uzaklarda başka bir şey yok! Ama belki yüksekten başka şeyler de görünür.

KÜNYE: Seni Kahve Paklar, Memduh Şevket Esendal, Yapı Kredi Yayınları, 2023, 128 sayfa.

HAYVANLAR SENFONİSİ – DAN BROWN

Maestro Fare ve müzisyen arkadaşlarıyla ormanların ve denizlerin derinliklerinde gezin! Kitabın içinde büyük mavi bir balina, hızlı çitalar, minik böcekler ve zarif kuğularla karşılaşacaksın. Üstelik her birinin seninle paylaşacağı bir sırrı var. Yol boyunca Maestro Fare’nin senin için bıraktığı sürprizleri bulabilirsin. Örneğin; saklanmış bir arı, ipuçları veren karışık harfler, hatta çözmen için şifreli bir mesaj. New York Times’ın en çok satanlar listesinin bir numaralı yazarı Dan Brown, son derece eğlenceli, gizemli ve müzikli bu ilk resimli kitabı Hayvanlar Senfonisi ile çocuklarla buluşuyor. Ücretsiz bir uygulama ve Dan Brown tarafından bestelenmiş müzikler içeren bu müthiş kitabı yakından tanımaya ne dersiniz?

KÜNYE: Hayvanlar Senfonisi, Dan Brown, resimleyen: Susan Batori, çeviren: İpek Demir Gedik, Altın Kitaplar, 2023, 44 sayfa.