POPÜLİZM DALGASI SİVİL DARBELER VE OSMANLI HÜLYASI - TANER TİMUR

Popülizm Dalgası, Sivil Darbeler ve Osmanlı Hülyası, dünyada ve Türkiye’de yaşanan kritik gelişmelere dair Taner Timur’un son dönem yazılarını bir araya getiriyor. Taner Timur, 2016-2020 yılları arasında yaşanan olayları dünya düzeninde bir dönüşümün sinyalleri olarak yorumlamakta. Bu belirtiler, insanlık açısından hiç de özgürlük, eşitlik ve refah yönünde bir ilerleme gibi görünmüyor olsa da bu yazılarda karamsarlığa yer yok. Çünkü “hayat da devam ediyor, kavga da!”

Taner Timur, engin teorik bilgisi, berrak dili ve ufuk açıcı siyasal analizleriyle yolumuzu aydınlatmaya devam ediyor. Popülizm Dalgası, Sivil Darbeler ve Osmanlı Hülyası, güncel olanın tarih toprağında nasıl boy verdiğini çözümleyen o benzersiz kitaplardan biri...

Son yıllarda dünyada dalga dalga yayılan popülist akımlar ve faşizan gelişmeler 2008’de patlak veren ve hâlâ kontrol altına alınamamış olan uluslararası kapitalizmin kriziyle yakından ilgilidir. Böyle küresel krizler genellikle finans sektöründe, banka iflaslarıyla başlar; sonra reel ekonomi sarsılır, işsizlik artar ve ortaya çıkan iktisadi kriz de giderek sosyal krize dönüşür. Nihayet son aşamada da siyasi kriz patlak verir ve mevcut rejimler sarsılmaya başlar (...) Gelinen noktada, henüz dikta rejimlerine teslim olmamış her ülkede, tüm demokratlar artık “popülist” demagogların özgürlükleri tehdit eden saldırılarına direnmeye çalışıyorlar. Bu son dönemde sivil darbeler yer yer askerî darbelerin yerini aldı ve bu bağlamda burjuva demokrasilerinin geleneksel parti sistemleri de çökmeye başladı. Artık ABD, Fransa, İtalya gibi ülkelerde “partilerin liderleri” değil, “liderlerin partileri” var. 

(Tanıtım Bülteninden)

KÜNYE: Popülizm Dalgası Sivil Darbeler ve Osmanlı Hülyası, Yazar: Taner Timur, Yordam Kitap, 2020, 320 Sayfa

AY’DAKİ İLK İNSANLAR-H.G. WELLS KİTAPLIĞI - H. G. WELLS

H. G. Wells’in “fantastik hikâyelerinden” saydığı, 1901 yılında yayımlandığında C. S. Lewis’i derinden etkileyen Ay’daki İlk İnsanlar, yerçekimini tersine çeviren bir maddeyi keşfettikten sonra Ay’a seyahat eden iki karakterin maceralarını anlatıyor.

Ticari çabaları hüsranla sonuçlanan Bedford eksantrik biliminsanı Cavor’la tanıştığında bu sohbetin onu Ay’a kadar götüreceğini elbette düşünmez, aklı fikri para kazanmaktadır. Fakat Cavor yepyeni bir maddenin keşfinden bahsedince, Cavor dikkat kesilir. Bu uyumsuz ikili Cavorite ismini verdikleri madde sayesinde Ay’a gidip orada bambaşka bir medeniyetle, Selenlilerle karşılaşacaklardır.

Günümüzden bakınca bazı öğeleri gerçekten “fantastik” olsa da H. G. Wells, Ay’daki İlk İnsanlar’da hem eğleniyor hem de iştahı hiç kesilmeyen sermaye ve toplum mühendisliğinin sonuçları gibi konuları irdeliyor.

“Wells bir biliminsanı olarak kurgu eserler kaleme alan kayda değer ilk yazardı, on dokuzuncu yüzyılın bilimsel devriminin aydınlanmalarına ve sonuçlarına heyecanla ya da kayıtsızlıkla ya da korkuyla dışarıdan bakan biri değil bilimin içindendi. Percy Shelley bilimin açığa çıkardığı güzelliği, Mary Shelley ahlaki belirsizliği, Jules Verne bitmek bilmeyen teknolojik bir koşuyu görmüştü ama Wells bilimin gözlerinden bakıyordu.”

Ursula K. Le Guin

Ursula K. Le Guin’in sonsözüyle

Claude A. Shepperson’ın resimleriyle 

(Tanıtım Bülteninden)

KÜNYE: Ay’daki İlk İnsanlar-H.G. Wells Kitaplığı, Yazar: H. G. Wells, Çevirmen: Zuhal Kılıç Turanlı, İthaki Yayınları, 2020, 232 Sayfa

BAMBAŞKA BİR BAHAR - ZAHRAD (ZAREH YALDIZCIYAN)

Bambaşka Bir Bahar, 20. yüzyılda Ermenice şiiri derinden etkilemiş isimlerin başında gelen Zahrad'ın Türkçeye çevrilen bütün şiirlerini bir araya getiriyor. Şairin, Ohannes Şaşkal tarafından çevrilen ve farklı zamanlarda, farklı yayınevleri tarafından yayımlanan şiirlerini derleyen Bambaşka Bir Bahar, bugün artık ulaşılması neredeyse imkânsız hale gelmiş bu kitapları tek bir ciltte toplarken, Zahrad'ın nüktedan, incelikli, bilge şiiri hakkında etraflı bir fikir veriyor. Şairin edebi veriminin zaman içindeki değişim ve dönüşümlerinin takip edilebilmesini sağlayan Bambaşka Bir Bahar, Zahrad şiirini sevenler için değerli bir kişisel antoloji niteliği taşırken, Zahrad'la bugüne dek tanışmamış şiirseverlerin, yanı başlarındaki bu büyük ustaya merhaba demekten büyük bir mutluluk duymalarını sağlayacak. 

(Tanıtım Bülteninden)

KÜNYE: Bambaşka Bir Bahar, Yazar: Zahrad (Zareh Yaldızcıyan); Çevirmen: Ohannes Şaşkal, Aras Yayıncılık, 2020, 440 Sayfa

REYA JİYANE-BİNEMALA QASİMLO RE U RİŞE LİG U SAXEN WE - HESEN ŞETEVİ

Kendal Nezan di pêşekiya kitêbê de wiha dibêje:

“Dr. Hesen Șetevî kesayetiyeke kurd a welatparêz û rengîn e. Di warê xwe yê xebatê de cerrahekî naskirî û serketî ye. Li Elmanyayê çalakiyên wî yên ji bo doza kurdî jî di xortaniya wî de, di salên xwendekariyê de dest pê kirine û bi dirêjahiya 60 salên dawîn bi awa û cureyên cihê dom kirine. Jiyana wî bi xwe dikare bibe romaneke balkêş. Ew li bajarê Ûrmiyê, paytexta Sarim Xanê Mukrî yê navdar, di malbata navdar a Qasimloyan hatiye dinyayê.

Pirtûka Dr. Șetevî bersiva valahiyeke gelek girîng dide: Dr. Qasimlo li ku, di binemaleke çawa de mezin bû? Rê û resm, orf û adetên vê malbatê çi bûn, yên bajarê Ûrmiyê çi bûn, peywendiyên wan bi eşîretên Kurdan re, bi welatparêzên kurd ên din re, bi qewmên cîranên wan, ango azerî, aşûrî, ermenî û eceman re çi bûn? Bi kurtî, kesayetiya wî, berhema edebeke malbatî û çandeke herêmî ya çawa bû?

Agahdariyên Dr. Șetevî, yên ji destê yekem li ser binemal û salên zarotî û xortaniya Dr. Qasimlo gelek hêja û girîng in. Em bi saya wan çêtir tê dighên ku kesayetiya xweşsohbet, nuktedan, devliken a Dr. Qasimlo, pirzimaniya wî, kûrahiyên nasîna wî ya jiyana gundîtî ya kurdî ya peywendiyên eşîretî, evîna wî ya ji bo helbest, stran û goraniyan, ji bo qise û sedayên xweş, ji bo jiyanê û ji bo jinan çawa, di nav çi kultureke malbatî û civakî de dirust bûne.

Pirtûk mîkro-dîrok e, lê cureyeke şecerename ye jî, ya tayfeya Qasimlo ku bi sedan ciwanên xwenda pêşkêşî civakê kirine. Pirtûka Dr. Șetevî kaneke agahdariyên kêmnas e, li ser herêma Ûrmiyê, li ser jiyana civakî ya vê herêmê, li ser “saga”ya binemala Mihemed Axayê Qasimlo, gencîneyeke ji bo lêkolînerên dîroka nêzîk a Kurdistana Rojhilat.” 

(Tanıtım Bülteninden)

KÜNYE: Reya Jiyane-Binemala Qasimlo Re u Rişe Lig u Saxen We, Yazar: Hesen Şetevi, Avesta Yayınları, 2019

MARY VENTURA VE DOKUZUNCU KRALLIK - SYLVİA PLATH

İlk defa 2019’da yayımlanan, Mary Ventura ve Dokuzuncu Krallık, Sylvia Plath’ın 1952’de Smith College'da öğrenciyken yazdığı bir uzun öykü.

Kendi tanımlamasıyla “anlaşılması güç, sembolik bir öykü” dediği metnini yayımlaması için, bir süre önce ödül kazandığı, Mademoiselle dergisine göndermiş ancak öykü kabul edilmemişti.

Bu hikâyeyi yazdıktan sonra Plath, ertesi yaz ilk kez intihar girişiminde bulunur. Dolayısıyla bugün “intihar alegorisi” ile okunduğunda metnin bütün karanlığı ve tekinsizliği daha iyi anlaşılacaktır.

Mary Ventura ve Dokuzuncu Krallık, derginin reddettiği ilk, özgün ve en zengin versiyonuyla ilk defa okurla buluşuyor. 

(Tanıtım Bülteninden)

KÜNYE: Mary Ventura ve Dokuzuncu Krallık, Yazar: Sylvia Plath, Çevirmen: İlknur Özdemir, 2020, 48 Sayfa