Vitrin: Rosa Luxemburg 150 yaşında!

Vitrin: Rosa Luxemburg 150 yaşında!

Polonyalı Marksist, teorisyen ve devrimci Rosa Luxemburg doğumunun 150. Yılında devrimci mücadeleye ışık tutmaya devam ediyor. Genç yaşlarında sosyalizm ile tanışan ve 18 yaşındayken bundan dolayı İsviçre’ye kaçmak zorunda kalan Rosa Luxemburg, Zürih Üniversitesi'nde felsefe, tarih, politika, ekonomi ve matematik öğrenimi gördü. İlerleyen yıllarda doktorasını tamamladıktan sonra Almanya’ya yerleşti ve Almanya Sosyal Demokrat Partisi’nin aktif bir üyesi olarak mücadelesini sürdürdü. Daha sonrasında faaliyetleri dolayısıyla hapis cezasına çarptırılan Luxemburg, cezaevi yılalrı süresince çeşitli makale ve mektuplar yazdı. İleri Kitap ekibi olarak Rosa’yı 150. Yaşında anarken onun mücadelesini anlatan ya da kendi kaleminden çıkan kitapları bir araya getirdik ve sizler için bir derleme yaptık. Keyifli okumalar dileriz.

ROSA LUXEMBURG: HER ŞEYE RAĞMEN, TUTKUYLA YAŞAMAK - ANNELIES LASCHITZA

Bu kitap, henüz lisedeyken yazdığı bir şiirde "bütün dertleri tokların vicdanına yüklemek istiyorum" diyen bir devrimcinin, doktor unvanlı bir iktisatçının, bir botanik ve edebiyat düşkününün, bir yazar ve militanın yaşamöyküsüdür. Polonyalı bir Yahudi ailesinden gelen Rosa Luxemburg, Birinci Dünya Savaşı ertesi Almanya'yı sarsan devrimci ayaklanmanın önde gelen figürlerinden biri oldu. Polonya sosyal demokrasisindeki ulusalcı eğilimlere, Almanya sosyal demokrasisi içindeki sosyal reformizme karşı tavizsiz mücadelesiyle öne çıktı. Birinci Dünya Savaşı'ndaki II. Enternasyonal ihanetine ve "vatan savunması" yalanlarına karşı, işçi sınıfını emperyalist savaşa karşı örgütlemeye çalıştı. Bolşevik devrimini büyük bir coşkuyla karşıladı; parti-kitle ilişkisi, sosyalist demokrasi gibi konularda Bolşevikleri eleştirdi. Ardında yüzlerce makale, onlarca kitap ve broşür, iktisat teorisinden ulusların kendi kaderini tayin hakkı sorununa kadar pek çok önemli teorik/politik tartışma ve zaman zaman karşıtlarını çileden çıkartan sert polemikler bıraktı.

Rosa Luxemburg'un toplu eserlerini ve mektuplarını yayına hazırlamasıyla tanınan, aynı zamanda Margaret von Trotta'nın "Rosa Luxemburg" filmlerine de danışmanlık yapmış olan Prof. Annelies Laschitza'nın kaleme aldığı bu biyografi, yeni arşiv belgeleriyle zenginleşen en kapsamlı Rosa Luxemburg biyografisidir. Yazar kitabında, dünya ve devrim tarihinin bu gelgitli dönemine Rosa'nın penceresinden tanıklık ederken, okuyucuyu onun edebiyata, botaniğe, resme, müziğe derin ilgisi ve yeteneğiyle de tanıştırıyor. Kısacası, "hayat piyanosunda bütün parmaklarını kullanmak" isteyen bir devrimciyi anlatıyor.

(Tanıtım Bülteninden)

KÜNYE: Rosa Luxemburg - Her Şeye Rağmen, Tutkuyla Yaşamak, Yazar: Annelies Laschitza, Çevirmen: Levent Bakaç, Yordam Kitap, 2010, 480 Sayfa

DEVRİMİN GÜNCELLİĞİ: LENIN'LE TARTIŞMALAR ÖRGÜTLENME VE DEMOKRASİ - ROSA LUXEMBURG

Dünyanın büyük altüst oluşlara sahne olduğu bir dönemde Rosa Luxemburg kitleleri etkileyen başarılı bir hatip ve önemli bir Marksist kuramcı olarak kendini her siyasi çevreye kabul ettirdi. Ardında yüzlerce makale, onlarca kitap ve broşür, iktisat teorisinden ulusların kendi kaderini tayin hakkına kadar pek çok önemli teorik/politik sorunu ele alan yazılar bıraktı.

Birinci Dünya Savaşı'ndaki II. Enternasyonal ihanetine ve "vatan savunması" yalanına karşı, işçi sınıfının emperyalist savaşa cephe alması yönünde çalıştı. Bolşevik devrimini büyük bir coşkuyla karşıladı; ama parti-kitle ilişkisi, sosyalist demokrasi gibi konularda Bolşevikleri eleştirdi.. Bolşeviklerin söz, basın ve eylem özgürlüklerini bastırma eğilimlerinin, sosyalist bir topluma gidişi tehlikeye sokacağından ciddi biçimde kaygılanıyordu. .Eski rejimin yıkılmasından sonra, düşünce ve ifade özgürlüğüne olan gereksinmeyi vurgulayarak Marksist hareketin karşı karşıya kaldığı zorlu sorunlardan bazılarını ortaya koydu: Devrim sonrasında ne olacaktı? Devrimin bürokratik bir yozlaşmaya saplanmasını önlemek için ne yapılabilirdi? Devrimci sürecin, yabancılaşmayı aşacak biçimde, sürgit devam etmesi mümkün müydü? Var olan kapitalizme de, onun bürokratik/totaliter karşıtına da alternatif olacak bir başka yol var mıydı?

Doğumunun 150. yılında Rosa'nın teorik ve siyasi mirası büyük insanlığa ışık tutmaya devam ediyor.

İşçileri ve kuşları sevdi. Topal ayağıyla dans etti. Ona ilişkin her şey büyüleyici ve sahicidir.

(Tanıtım Bülteninden)

KÜNYE: Devrimin Güncelliği - Lenin'le Tartışmalar Örgütlenme ve Demokrasi, Yazar: Rosa Luxemburg, Çevirmen: Tunç Tayanç, Dipnot, 2021, 244 Sayfa

SEVGİLİYE MEKTUPLAR - ROSA LUXEMBURG

“Rosa bu susuz zamanlarda taze su kaynağımız olmaya devam ediyor.”

- Eduardo Galeano -

“Sevgiliye Mektuplar, bizi, özgün bir düşünür ve cesur eylemci olarak ilham gücünü asla kaybetmemiş bir kadının özel dünyasına götürüyor ve efsanevi figürün arkasındaki kadının da şefkatli, alaylı, esprili bir insan olduğunu ortaya çıkarıyor.”

- Sheila Rowbotham -

“Korkusuz, kırılmaz, tutkulu ve kibar. İşçileri ve kuşları severdi. Aksayan ayağına rağmen dans ederdi. Onunla ilgili her şey büyüleyici ve gerçek. Ölümsüzlerden biri.

- John Berger -

(Tanıtım Bülteninden)

KÜNYE: Sevgiliye Mektuplar, Yazar: Rosa Luxemburg, , Çevirmen: Nuran Yavuz, Alfa Yayıncılık, 2019, 335 Sayfa

SPARTAKİSTLER NE İSTİYOR? - ROSA LUXEMBURG

'O, bir kartaldı, o hala bir kartaldır. Rosa Luxemburg, bütün dünya devrimcilerinin anısında aziz olmakla kalmayacak, eserleri birçok devrimci kuşağın eğitimi için çok faydalı bir ders olacaktır.'

(Arka Kapak)

KÜNYE: Spartakistler Ne İstiyor?, Yazar: Rosa Luxemburg, Çeviri: Ragıp Zarakolu, Belge Yayınları, 2012, 204 Sayfa

ROSA LUXEMBURG: BİR MEKTUP USTASI – GILBERT BADIA

Bu kitap kuşkusuz, okurların Rosa Luxemburg´u bilinmeyen ya da az bilinen yönleriyle keşfetmelerini sağlayacak. Rosa Luxemburg´un yazarlık yeteneğini de ortaya koyan bu mektupların bir çoğu ilk kez Fransızca yayımlandı. Gilbert Badia, özlü bir sunuşla, onu Enternasyonal İşçi Hareketi´nin içine, Bebel, Jaures ve Lenin´in yanına oturtarak ve takındığı tavırların günümüzde de üzerinde düşünmeyi ne denli hak ettiğinin altını çizerek Rosa Luxemburg´un biyografisini, politik gezilerini ve fikirlerini dile getiriyor.

(Tanıtım Bülteninden)

KÜNYE: Rosa Luxemburg: Bir Mektup Ustası, Yazar: Gilbert Badia, Çeviren: Ülkü Erdoğdu, Pencere Yayınları, 2011

TOLSTOY'UN YOLU - ROSA LUXEMBURG

Tolstoy, zayıf yönleri ve perspektifindeki cesur radikalizmle, bir bütün olarak, subjektif bilincin gücüne idealistçe inanan büyük sosyalizmin büyük ütopistleri arasına konulmalıdır.

(Tanıtım Bülteninden)

KÜNYE: Tolstoy’un Yolu, Yazar: Rosa Luxemburg, Çeviren: Zekiye Hasançebi, YGS Yayınları, 2003, 51 Sayfa

DAHA FAZLA