Umut Dağlar

Büyümek zor ve sancılı bir süreç. İçimizin kalabalığı dışarının gürültüsünde kendine nasıl yer buluyor, bunu da olduğumuz yerden yorumlamak bir hayli karmaşık… Fakat hikayeler, yazılanlar, sözcüklerin arkasından uzatılan eller; hangi zamanda olursa olsun ve kim olursa olsun herkese güç veriyor. Edebiyatın ve okumanın sarmalayan tarafına ihtiyaç duyduğumuz her an bizleri kucaklayacak birçok sayfa olduğunu biliyoruz.

“Bugünlerde Herkesin Adı Afedersin” de hayatın özellikle büyüme çağındaki çocukları sarmalayan kitaplar rafında yerini alıyor. İyileştiriyor, cesaretlendiriyor; karmaşıklığın ve hüznün tablosunu yeniden çiziyor belki; suskunluğun ve arkasında olanların tanımını yeniden yapıyor. Ki tüm bunlar belki de çok uzun süreçler boyunca hayatlarımızda varlığını sürdürürken “Herkesin Adı Affedersin”de bir öğleden sonra anının içinde yol alırken karşılaşıyoruz hepsiyle. Kuytu bir köşede, vişne kompostosunun kapanması gereken kapağında, ayakların bitişik uzunca süreler boyunca durduğu o karo zeminde, acının ve hüznün kesilmiş ama yapıştırılması gerektiğine inanmayan fotoğraflarında, iki kelimenin yarısını duymanın verdiği cümlede, yarım bir kalbin atışında, tavuklara giden solucanlarda, o çok gürültülü anın sessizliğinde ve güzel yazılmış bir affedersin kelimesinin çiçekler içinde yer alarak nasıl renklendirebileceğinde…

Bianca, kocaman bir öfke balonunun içinde kendini nasıl konumlandıracağını bilemezken, büyümenin tüm sancılarının yanında bir de terk edilmişliğe denk gelmiş ve buna rağmen sevgi bağını koparmadığı babasını hala çok severken ve kalp hastası kardeşinin tüm bakımını üstlenen annesinin kendisini baş edilmez tanımlamasıyla karşı karşıya kalmışken tüm bu karmaşıklıkta kendine nasıl bir yer bulacağını düşünüp duruyor. Bianca, bize büyümenin içten tarafını ne kadar sancılı olursa olsun en gerçek duygularıyla birlikte anlatıyor. Kimseye ait olamamayı, suskunluğu, karmaşıklığı, hayranlığı… En sonunda ise elbette cesaretini…

“Herkesin Adı Affedersin” tek bir öğleden sonranın içine sayısız duyguyu en net halleriyle yerleştirmekle birlikte bu duyguların herkesin bildiği dilde yansıtabileceğini anımsatıyor bizlere her defasında. Bu sebeple satırlar arasında rastladığımız vurucu, hiç de alışık olmadığımız fakat olabildiğince sarsıcı cümleler hem hikayenin hem de okuyan kişilerin sarmalandığı ifadeler halinde karşımıza çıkıyor. Bianca, hayatının en önemli gününü kendi içinden anlatırken, dışarıya dair hissettiği duygular bir yana gözlemleri ve bunu ifade etme biçimiyle de herkesin içinde yer ediyor. Kimsenin haberi olmadığı karo zeminin üstünden bir çocuğun iç dünyasının ne kadar çalkantılı olduğunu görebiliyoruz; ötesi bunu hissedebiliyoruz. Bianca’nın başkaları tarafından tariflendiği tüm sıfatları dışında, onun içine açılan kapıları o bizlere anlattıkça elinden tutup birlikte açıyoruz. Hatta üstüne kendi kilitlerimizi de kırıp atıyoruz.

“Bir şeyleri yıkmaya kalktığında bu tür şeyler gelebilir insanın başına.” Diyor Bianca. Kendi tercih ettiği adıyla Perdon. Kendi dünyasının kilitlerini hayran olduğu bir dizinin oyuncusuyla tanışması ve ondan cesaret alarak bu gücü kendinden bulmaya başlamasıyla bir bir kırarken. Sığındığı o unutulmuş tavuk kümesinin arkasındaki kendine yarattığı kuytusundan çıkarken… Baş edilmez diye tanımlandığı anla birlikte bunun böyle olmadığını kendi içinde defalarca yaşayıp yine kendine anlatırken; ve elbette isminin yanına bir de ilginç sıfatı yerleştirilmişken… Bianca, bu yoğun ve kaygılı süreci yaşarken- ve elbette çabalarken- onun kırılmışlığını çevresindekiler ve eksik kalan taraflarını içinde bulunduğu dünya ne kadar onarabilecektir; bilmiyoruz… Fakat Bianca’nın dünyasından hareketle şundan eminiz: Affedersin kelimesinin etrafına çiçekler kondurabilmek ve içindeki harfleri olabildiğince güzel yapmak o kadar da zor bir şey değil.
Bianca –kendi tercih ettiği adıyla Perdon- karo zeminin üstünde yan yana birleştirilmiş ve ne kadar orada olduğunu bilmediği ayaklarının üstünden çocuklarımıza dokunuyor.

Künye: Bugünlerde Herkesin Adı Affedersin, Bart Moeyaert, Çev. Mustafa Özen, Can Çocuk Yayınları, 2020, 176 Sayfa.