Evrim Sayın

Gianni Rodari, İtalya’da yetişen en iyi çocuk kitabı yazarı olarak tanınıyor. Bu ün boşuna değil çünkü dünyanın en iyi çocuk kitabı yazarlarına verilen Hans Christian Andersen Ödülü’nü almış verdiği eserlerle. Çocukken bir kompozisyonunda “İnsanlığın büyük insanlardan çok, iyi kalpli insanlara ihtiyacı var.” cümlesini kurar ve söylenenlere göre de hayatı boyunca iyi bir insan olmak için çalışır.

Rodari’nin “Ormanda Eğlence” adlı kitabında evler, çatılar uçuyor. Çocuklar başlarında meşe ağaçları büyütüyor. Çeşmesi olan bulutları kontrol eden yağmurcu minik adamlar buluttan buluta koşuyor. Uzun sakalını kırmızı çantasına koyarak gezen Sakal Amca’nın Öyküsü, “Ya acaba olur mu ki?” dedirtmedi desem yalan olur.

Sıklıkla bir şeyin aslında her zaman o şey olmadığını düşündürdü bana bu öyküler. Sanki tüm kavramların işlevselliği, nesnelerin işlevleri bizim olmasını istediğimiz haliyle şimdi bildiğimiz gibi. Yetişkinlerden bahsettiğimi çok mu belli ettim? Yetişkinler dediği için böyle ve yetişkin istemediği için o kavram yeni bir anlam kazanamıyor aslında. Çocuklarsa kavramları da nesnelerin hallerini de kolaylıkla eğip bükebiliyor. Kitaptaki tüm eğip bükmelerin sahibinin yazar olduğunu hatırladığımızda ne mutlu ki Gianni Rodari’yi bir yetişkin çocuk olarak tanımlayabiliyoruz. Yazar; Egisto’nun bıyığından bir çamaşır ipi, hırsızlar için bir kapı zili, konuşan bir maça valesi ve okul çantasının içinde incindiği için isyan eden kırtasiye malzemeleriyle yoluna devam ediyor kitap boyunca.

Sonra, bir sirkte insanlar tarafından dans etmeye zorlanan ve özgürlüğüne kavuşacağı günü beklerken o sirke kapatılmış bir başkasından özgürlüğün neye benzediğini dinleyecektir Ayı Boro:

“Başının üzerindeki ağaçlar nefes alır, ayakların altındaki kar gıcırdar ve baharda sular buzları vadilere taşır; burnunu havaya kaldırırsın ve birbirinden hoş milyonlarca koku içine dolar.”

Özgürlüğü, hayal gücünün sınırsızlığını, dayanışmayı, hayvan haklarını ve sevgisini Rodari’den okuyun dilerim. Zaten bazı öykülerinde topu size atıyor ve sanki onunla karşı karşıya gelmişsiniz de sohbet ediyormuşsunuz gibi hissediyorsunuz. Onun sorduğu gibi sorup bitirmek istiyorum: Sahi hayal gücünüzün sınırları ne diyor? “Siz bu konuda ne düşünüyorsunuz?”

Künye: Ormanda Eğlence, Gianni Rodari, Çev: Sima Özkan, Fom Kitap, 2019, 128 Sayfa.