Eğitim müfredatı daha 'erkek, dinci ve muhafazakar' nesiller yetiştiriyor
Eğitimdeki değişimi yorumlayan uzmanlar eskiye göre daha ‘erkek, dinci ve muhafazakar' gençler yetiştiğine dikkat çekiyor.
Milli Eğitim Bakanlığı'nın 2017-2018 eğitim öğretim yılından itibaren 1.,5. ve 9. sınıflarda müfredat değişikliğine gitmesinin ardından kitaplar da yenilendi. Akademisyenler Dr. Canan Aratemur Çimen ve Dr. Sezen Bayhan tarafından hazırlanan 'Değişen Ders Kitaplarında Sekülerizm ve Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Araştırması', sekülerizm ve toplumsal cinsiyet konusunda yeni kitaplarda olumsuz ve sorunlu içerikler olduğunu ortaya koyuyor.
SEKÜLER ÖGELER ÇIKARILDI
DW Türkçe'de yer alan habere göre, Friedrich Naumann Vakfı desteğiyle Karşılaştırmalı Eğitim Derneği'nin yayınladığı araştırma için ilköğretim ve ortaöğretim okullarında okutulan 16 Türkçe, Hayat Bilgisi, Sosyal Bilgiler, Tarih ve Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi kitabı ve bu kitapların 2016 baskıları karşılaştırıldı. Araştırmaya göre, yenilenen 9. Sınıf Tarih ders kitaplarında toplumsal cinsiyet eşitliği içeriğinin tamamı ve seküler ögelerin çoğunluğu çıkarıldı.
'KADIN GÖRÜNÜRLÜĞÜ AZALDI'
Haberde araştırmaya ilişkin değerlendirmelerde bulunan Bayhan ve Aratemur, yeni kitaplarda daha ayrımcı ve eşitsizlikleri artırıcı bir söylem kullanıldığına dikkat çekiyor. Rapora göre, 2016 ve 2017 yılı 5. Sınıf Sosyal Bilgiler ders kitapları karşılaştırıldığında, yeni kitapta kadınların meslek sahibi olarak gösterildiği görseller azaldı. 2016 kitabının meslek tanıtım bölümünde kadınlar mühendis, veteriner gibi farklı meslek alanlarında görselleştirirken, 2017'de bu görseller yok.
Öte yandan, 2016 ve 2017 yılı 1. Sınıf Türkçe kitaplarında kadınların çalışma yaşamında gösterildiği görseller çok sınırlı şekilde yer alıyor. Ayrıca, 2016'da yayımlanan 9. Sınıf Tarih ders kitabında kadınları otorite ve siyasi güç sahibi olarak temsil eden içeriklerin çoğu, 2017 kitabından çıkarılmış. Örneğin, 2016'da Hititler'de kraliçenin yüksek statüsünü anlatan uzun bir bölüm varken, 2017'de kadının varlığına dair muğlak cümleler bulunuyor. Söz konusu kitapta, "hatun” kelimesinden bahsedilirken hatunun kadın ya da hükümdar eşi olduğu belirtilmeden, "Türk devletlerinde hatunlar söz sahibiydi. Aralarında devlet siyasetine yön verenler vardı” ifadeleri bulunuyor.
'EN ÇOK 'NAMUS' KELİMESİ GERİ GELDİ'
Dr. Bayhan, en çok 'namus' kelimesinin geri gelmesine ve kadın konulu içeriklerin neredeyse tamamen çıkarılmasına şaşırmış. Bayhan, "Siyasal İslamcı müfredata geçildiğini düşünüyorum. Yeni bir tarih yazılıyor ve yenilenen müfredat iktidarın kadınla derdi olduğunu gösteriyor” diyor. 2016 yılı 9. Sınıf Tarih kitabında Hz. Muhammed'in kadın haklarına verdiği önem, "Siz kadınları tanrının emaneti olarak aldınız. Sizin kadınlar üzerine hakkınız, onların da sizin üzerinizde hakları vardır” cümleleriyle yer alırken, kitabın 2017 basımında, "Siz kadınları tanrının emaneti olarak aldınız ve onların namusunu Allah'ın emri ile helal kıldınız” ifadesi göze çarpıyor.
'GENÇLER DAHA ERKEK, DİNCİ VE MUHAFAZAKAR'
Haberde AKP iktidarında eğitimde yaşanan değişimleri inceleyen bir diğer araştırmacı Dr. Ziya Toprak'ın da değerlendirmelerine yer verildi. Kanada'daki McGill Üniversitesi'nde "Türk Eğitim Sisteminin Dönüşümü ve Neoliberalizmin Kültürü” başlıklı doktora tezi yazan Toprak, eğitim sisteminde dini ögelerin baskın hale gelmesinin eskiden imam hatip okulları üzerinden konuşulduğunu hatırlatarak, "Ancak artık normal okulların da dincileşmesi söz konusu. Tezim sırasında incelediğim kitaplarda cihatçı unsurlarla karşılaştım” diyor. Toprak, tezinde de yer verdiği, 2015 yılında İzmir Çiğli'de kaymakamlık tarafından çocuklara dağıtılan 'Müslümanlar Kardeştir' kitabında, 'Müslümanlar düşmanı yeniyorlar' başlığıyla çocuklara cihat çağrısı yapıldığına işaret ediyor.
Kendisi de öğretmen olan Toprak, İslamlaşan müfredatın toplumsal sonuçlarının görülmeye başladığını savunuyor: "Daha dinci bir toplum olacağımız bir gerçek. Benim 20 yıl önce okuttuğum gençler şimdi üniversitede. Bugün onlarla buluştuğumda karşımda daha ‘erkek, dinci ve muhafazakar' bir grup durduğunu söyleyebilirim.”