Doğal güzellikler 'dindar ve kindar'ların panzehiri mi?
IFLScience’ta yayımlanan bir yazıya göre bir bölgedeki dindarlık ile o bölgenin doğal güzellikleri son derece yakından ilişkili: Çevrede ne kadar el değmemiş dağlar, ormanlar; henüz tekellerin kirletmediği sahiller varsa, dindarlık oranı o kadar azalıyor; doğal güzellik düştükçe dindarlık artıyor.
Fotoğraf: Peter Kunasz/Shutterstock
Doruk Cengiz - İleri
Dinin Sosyolojisi (Sociology of Religion) isimli akademik derginin Temmuz ayında yayımladığı “Manevi Bir Kaynak Olarak Doğal Ortam” isimli makale (1) popüler bilim sitesi IFLScience’ta da yer buldu (2). Makalenin dikkat çekici yanı dindarlık ile çevre arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulması: “Bu çalışma havası ve manzarası güzel olan bölgelerin dindarlık oranının daha düşük olduğunu kanıtlıyor.”
Her ne kadar akla ilk gelen eleştiri, zevklerin tartışılamayacağı yönünde olsa da makalenin yazarlarının bu eleştiriye bir cevapları bulunuyor. Doğal güzellik verişi, ABD Tarım Bakanlığı tarafından yapılan anketlerden yola çıkarak oluşturulmuş resmi bir veri. Kişilerin tercihlerinden, Amerikan toplumunun ortalama tercihi belirlenmiş ve bu tercihlere en uygun bölgeler doğal güzelliği yüksek olan bölgeler ilan edilmiş. Dolayısıyle kişi düzeyinde değil, bölge düzeyinde analiz yapan yazarlar bu eleştiriyi çabukça alt edebiliyorlar.
Doğal güzelliklerin kişileri oyaladığı, o yüzden dindarlıklarının düştüğü eleştirisi de makalede boşa düşürülüyor. Güzel yerlerde yaşayan insanların sadece dindarlık düzeylerinin değil; bu bölgelerdeki kiliselere gidenlerin sayısının çok az olması, insanların doğayı geleneksel dinlere tercih ettiklerini gösteriyor.
Makalenin yazarları, bu tarz çalışmaların başka ülkelerde ve başka dinler için de yapılması gerektiğini, böylece din-çevre ilişkisinin daha derinlemesine anlaşılacağını söylüyorlar. Tabii Türkiye bu tür bir çalışma için biçilmiş kaftan olabilir. Sonuçta Türkiye tarihinin en büyük çevre talanı ile dindar nesil yetiştirme çabaları aynı döneme tekabül ediyor.
Notlar:
(1) http://socrel.oxfordjournals.org/content/early/2015/07/21/socrel.srv029
(2) http://www.iflscience.com/brain/why-do-non-religious-americans-live-more-beautiful-places