Ayşenur Önal

Türkiye Devrimci Kara, Hava ve Demiryolu Taşımacılığı İşçileri (Nakliyat-İş) Sendikası’nın örgütlenmeye başladığı Yemeksepeti, çoğunluk olan yüzde 40 sağlanmasına yakın bir zaman içerisinde iş kolunu değiştirerek işçilerin anayasal haklarını elinden aldı. Çalışanlar sendikalı olamasın diye hukuksuz bir şekilde iş kolunu değiştiren Yemeksepeti’ne karşı sendikalar ‘boykot’ çağrısı yaptı. Eğitim, güzel sanatlar ve büro iş kolu üzerinden çalıştırılan işçilerin Anayasal hakkının engellenmesine karşı boykot kararının ise toplumun tüm kesimleri tarafından alınması çağrısı yapıldı.

2 bin 200 işçinin örgütlendiğini söyleyen Nakliyat-İş Genel Sekreteri Erdal Kopal, “6 bin 500 çalışan var Yemeksepeti’nde, bizim örgütlendiğimiz dönem 6 bin 200 çalışan vardı. Örgütlenme sonucu 2 bin 200 çalışan sendikalı oldu. Çoğunluğu sağlamaya az kala iş veren engelleme, baskı ve işten atmalarla sendikalaşmayı engelleyemeyince, evrakta sahtecilik yaparak usulsüz ve hukuka aykırı bir şekilde iş kolunu değiştirdi. Eğitim, güzel sanatlar ve büro iş kolu olarak gösterdi” dedi.

‘ÖRGÜTLENMEYE BAKANLIK DA YEMEKSEPETİ İLE ENGEL OLMAKTADIR’

Emsal Yargıtay kararları olmasına rağmen iş verenin kafasına göre sendikal örgütlenmeyi engellemek için iş kolunu değiştiremeyeceğini kaydeden Kopal, “İş kolu değişikliği ancak bakanlığa iş kolu itirazı sonrası yapılan yargılama sonucunda netleşecek bir durumdur. E-devlet sisteminde devlet bizim iş kolumuzda göstermiş ve biz de bu kapsamda örgütlenme faaliyetini gerçekleştirdik. Örgütlenmede yüzde 40 çoğunluğu sağlama noktasına yaklaştığımızda iş veren 2 bin 200 üyemizin iş kolu değişikliğiyle üyeliğimizi düşürmüş durumda.

Bununla ilgili bakanlığa başvurumuz şikayetimiz var. Ayrıca bakanlığın iş verenin iş kolu değişikliğini bu şekilde evrakta sahtecilik yaparak değiştirmesini engellemesi gerekirken hala bunun düzeltilmesini ve bu sürecin olması gerektiği gibi iş kolumuzda olmasını sağlamaya çalışıyoruz. Bakanlık önünde basın açıklamaları ve eylemler gerçekleştirdik, bir an önce düzeltilmesi için. Ama hala sendikamızın buradaki örgütlenmesine bakanlık da Yemeksepeti ile engel olmaktadır” sözlerine yer verdi.

‘HUKUKSUZLUKLARA KARŞI TOPLUMUN HER KESİMİNİ BOYKOTA ÇAĞIRIYORUZ’

Bu süreçle birlikte; birçok işçi örgütü işe ‘Yemeksepeti’nin işçi düşmanlığına karşı boykot kararı’ alındığını söyleyen Kopal, “Bugün bu boykot kararını açıklamış olduk ve bundan sonra da toplumun tüm kesimine çağrı yapıyoruz: Yemeksepeti’nde hukuk tanımazlık, yasa tanımazlık, keyfilik, sendika düşmanlığı ve işçi düşmanlığı vardır. Bu hukuksuzluklara karşı toplumun her kesimini boykota çağırıyoruz.

Depo çalışanları, motokuryeler pandemi döneminde en fazla çalışan, en fazla risk altında kalan ve pandemi döneminde 210’un üzerinde iş cinayetine dönüşen trafik kazalarında yaşamını yitiren bir sektör ve sefalet ücretiyle çalışmaya mahkum edildiler. Performans baskısıyla araç altında kalırcasına, bariyerlerin arasında sıkışarak yaşamlarını yitiriyor arkadaşlarımız. Sakat kalıyorlar, kazalarda kolları, bacakları kırılıyor. Ailesinin geçimini sağlayabilmek uğruna bu arkadaşlarımız burada güvencesiz bir şekilde çalışıyor. Buna karşı önemli bir mücadeleyi 1 yılı aşkındır yürütüyoruz. Bu mücadele boykot aşamasına gelmiştir” diye konuştu.

Pandeminin yükünü taşıyan ve her şeye rağmen sipariş yetiştirmeye çalışan işçilerin taleplerini dile getiren Kopal, açıklamasını şöyle sürdürdü:

“Bu arkadaşlarımızın insanca yaşama talebi var, insanca ücret talebi var, insana yakışır çalışma koşulları içerisinde çalışma hakkını talep ediyorlar. Nakliye-İş Sendikası öncülüğünde; sendikalı, güvenceli, yasalar uygun, performans baskısının olmadığı, mobbingleri, keyfi bir işten atılmalarının, paralarının keyfi bir şekilde kesilmesinin yaşanmadığı bir düzende çalışmak istiyorlar. Bunu da arkadaşlarımız hakkediyorlar. Bu anayasal haklara da tüm kesimlerin sahip çıkmaya çağırıyoruz.

‘YEMEKSEPETİ’Nİ GÜVENCELİ VE NAKLİYE-İŞ’Lİ BİR YERE DÖNÜŞTÜRECEĞİZ’

Yunanistan’da da serbest çalışma adı altında, bizim Türkiye’de de ‘esnaf kurye’ adı altında taşeronlaştırılıyor bu çalışmalar. Çalışanlar daha güvencesiz bir ortama itiliyor. Ne kadar daha çok sipariş götürülürse o kadar para kazanırsın reklamıyla burada olduğu gibi Yunanistan’da da dayatmalar var. Oradaki E-FOOD işçileri grev yapıyor ve iş bırakıyor. Bizlerle de dayanışma gösterdiler. Burada da biz de onların haklı mücadelesini, iş bırakma eylemini destekliyoruz. Mücadelemiz ortak, uluslararası dayanışmayla da büyüyerek devam ediyor dayanışmamız. Yemeksepeti’ni güvenceli ve Nakliye-İş’li bir yere dönüştüreceğiz. Kararlıyız.”

BOYKOT KARARI BUGÜN AÇIKLANDI

Bugün başlatılan ‘Yemeksepeti boykot eylemi’ Tüketici Birliği Federasyonu Genel Başkanı Mehmet Bülent Deniz tarafından duyuruldu.

Deniz’in açıklaması şu şekilde:

“Anayasası’nın 51. maddesi, çalışanların ekonomik ve sosyal hak ve çıkarlarını korumak için sendika kurma hakkını düzenlemektedir. Çalışanların sendika kurma ve üye olmaları, anayasal güvence altındadır.

Ancak Türkiye’nin önde gelen E-Ticaret firmalarından biri olan Yemeksepeti’nde çalışan binlerce emekçinin, sendikaya üye olma haklarının engellendiğine ilişkin iddialar üzerine; Tüketici Birliği Federasyonu olarak, sendikal örgütlenme çalışmasını yürüten Türkiye Devrimci Kara, Hava ve Demiryolu Taşımacılığı İşçileri (Nakliyat-İş) Sendikası ile görüşülerek, öne sürülen sorun hakkında bilgi alınmıştır.

İŞÇİLER ÖRGÜTLENMESİN DİYE İŞ KOLU DEĞİŞTİRİLDİ

Nakliyat-İş Sendikası yetkilileri tarafından; ‘adı geçen firmada çalışan yaklaşık 2000 civarında taşıma işçisinin sendikaya üye oldukları, ancak firmanın sendikal örgütlenmenin önünü kesmek amacıyla işyeri kodunu değiştirdiği, çok sayıda işçinin muvazaalı şekilde aynı adreslerde kurulan yeni işyerlerine aktarıldığı, sendikal örgütlenme çalışmalarını yürüten emekçilerin işten atıldıkları, işyeri kodunun usulsüz işlemlerle değiştirildiği, başta İstanbul olmak üzere, Ankara, İzmir, Bursa, Adana, Antalya, Eskişehir, Konya’da yaklaşık altı bin civarında emekçinin demokratik haklarının ellerinden alınmak istendiği’ bilgisi verilmiştir.

Bu iddialar üzerine, Yemeksepeti firması ile iletişim talebinde bulunulmuş, ancak Tüketici Birliği’nin bu talebi, bugün itibariyle firma tarafından görmezden gelinmiştir.

ÇALIŞANLARIN ÇOĞU MOTOKURYE

Tüketici Birliği Federasyonu tarafından yapılan başkaca araştırmalarda da firmanın, emekçilerin sendikalaşma haklarını kullanmalarını engelleyecek tutum içinde oldukları gözlemlenmiştir.

Özellikle salgın döneminin sıklıkla yaşanan tam kapanma günlerinde, başta gıda olmak üzere yaşamsal birçok ürüne ulaşmak için kullandığımız E-Ticaret firmalarının emekçileri, yaşanan zor günlerin görünmeyen kahramanlarıdır. Özellikle moto kurye olarak çalışan emekçilerin, o günlerdeki mesaileri toplumsal hafızamızdadır.

Bu nedenle Tüketici Birliği Federasyonu, çoğunluğu moto kurye olarak görev yapan Yemeksepeti emekçilerinin anayasal hak olan sendikal örgütlenme haklarını kullanmalarına ilişkin takınılan olumsuz tutumun karşısında, emekçilerle dayanışma içindedir. Bu dayanışma kapsamında, Yemeksepeti firmasına yönelik olarak boykot kararı alınmıştır.

‘EMEKÇİLERE UYGULANAN ‘ZOR’DAN VAZGEÇİLMELİ’

Öne sürülen iddialara ilişkin Yemeksepeti firması tarafından kamuoyuna aydınlatıcı açıklama yapılarak, emekçilerin sendikal örgütlenmelerine yönelik olumsuz tutumdan vazgeçilene kadar, tüketimden gelen gücümüz harekete geçirilecek ve Yemeksepeti firmasından alışveriş yapmayacağız.

Tüketici tercihleriyle çok kazanan firma haline dönüşen Yemeksepeti’nin, bu kez tüketici boykotu ile karşı karşıya kalacağı ‘zor’luğu dikkate alması ve emekçilere uyguladığı ‘zor’dan vazgeçmesi için uyarıyoruz.