Vitrin: Yeni çıkanlar

İyi pazarlar sevgili İleri Kitap okurları! Bir haftayı daha sonlandırırken, sizler için seçtiğimiz yeni kitaplarla yeni bir haftaya merhaba demenizi umuyoruz. Keyifli okumalar…

KAZ DÜŞÜ - TUNCER ERDEM

Kaz Düşü yok oluşlara, bozulmalara, düşmanlıklara, şiddete karşı dünyaya yeni gelmiş insan düşünü öne çıkaran, yanı sıra yeryüzünün ışığını, toprağın sesini, zamanın gücünü duyuran bir roman. Tuncer Erdem yazı ve çizgisiyle Hay bin Yakzan gibi ütopik romanlara özgü masalsı bir dil, şiirsel bir dünya yaratıyor. 
Bir sabah kendini göl kıyısında bulan, geçmişini yitirmiş bir insan yüzü; yanı başında sazlıklara sığınıp düşlere dalmış bir yabankazı; dertlerine derman arayan yalnız yolcular... Gölün ötesinde görünen köydeyse ölüm ve şiddet kol geziyor.

“Bense sımsıkı sarılmışım yerkabuğunun üst tabakasına. Hayatı bilmediğimden. Dünyayı tanımadığımdan. Farkında olmadan geldiğim bu yere bağlanıp kalmışım. Küçücük bir yeryüzü parçasının içinde debelenip duruyorum. Sonsuz dünyaya, yerkürenin ufuktaki eğimine doğru bakınca, yeraltına kulak verince daha iyi anlıyorum bunu.
Sonuçta acemisiyim bu dünyanın. Kanatlanamayan puhu yavrusu, göç yolunda görülen kaz düşüyüm...”
(Tanıtım Bülteninden)

KÜNYE: Kaz Düşü, Yazar; Tuncer Erdem, Yapı Kredi Yayınları, 2019, 192 Sayfa

DORIS LESSING - BEŞİNCİ ÇOCUK

2007 Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Doris Lessing’in imzasını taşıyan Beşinci Çocuk; okurları, kökleri derinlere uzanan evrensel korkularıyla yüzleştirirken annelik, toplumsal normlar, ahlaki seçimler ve aile ilişkileri gibi pek çok zorlu mesele üzerine düşündürüyor.

Hiç kimsenin hoşlanmadığı, hatta içten içe korktuğu için uzak durmayı tercih ettiği olağandışı bir çocuğa sahip olmanın yol açtığı ruhsal etkilere odaklanan, onu sevememenin yarattığı suçluluk duygusunu cesaret isteyen bir dürüstlükle anlatan bu romanı bir solukta okuyacaksınız.

Filmlere de konu olan “şeytani çocuk” imgesini, ustaca kaleme alınmış bir korku, gerilim başyapıtına dönüştüren Doris Lessing’in, mutlulukla örülmüş aile yaşamının nasıl ilmik ilmik çözülüp gittiğini resmettiği Beşinci Çocuk; empati duygusunu tetikleyen hikâyesi ve etkili kurgusuyla okurunu daha ilk sayfalarından avucuna almayı başarıyor. 

Harriet ve David, geleneksel aile yapısının önemini yitirdiği bir toplumda, akrabaları bir araya getirdikleri büyük evlerinde dört çocuklarıyla mutlu bir yaşam sürmektedir. Dışarıdaki yıkıcı dünyanın etkilerinden uzak, düşledikleri eski moda değerlere adanmış huzurlu yuvayı kurmakla övünen çiftin yaşamı, beşinci çocukları Ben’in doğumuyla altüst olur. Harriet, içinden çıkan bu çirkin, iri ve kontrolü güç bebekle birlikte hiç tanımadığı bir karanlıkla ve ummadığı bir toplumsal tepkiyle karşı karşıya kalır; bir zamanlar gerçek kıldıkları aile düşü giderek kâbusa dönüşür. 

Harriet birçok kez uyanmış, Ben'in yarı karanlıkta durup onları seyrettiğini görmüştü. Bahçenin gölgeleri tavanda oynaşır, koca odanın içindekiler hiçlikte kaybolurken, karanlığın içinde bütünüyle seçilemeyen bu ifrit çocuk oracıkta dikiliyordu. İnsana ait gibi durmayan o gözler, Harriet’i uykularından uyandırıyordu.

"Kâbuslara malzeme olan o keskin sadelikle yazılmış… Yaşadığımız dünyanın sadık, ama tüyler ürpertici bir yansıması." Sunday Telegraph 

"Farklı türlerde kalem oynatan ve onları dahiyane biçimde yeniden üreten Doris Lessing, bu sefer bir korku hikâyesi anlatıyor. Çok kadim bir korku üzerine kurulu Beşinci Çocuk çarpıcı ve unutulmaz." Guardian 

"Doris Lessing'in okurları etkisi altına alma ve ikna etme gücü daha ilk sayfadan kendini belli ediyor… Bu kitap yer yer tüylerinizi ürpertecek olsa da bitirene kadar elinizden bırakamayacaksınız." Sunday Times (Tanıtım Bülteninden)

KÜNYE: Beşinci Çocuk, Yazar; Doris Lessing, Çevirmen; Niran Elçi, DeliDolu Yayınları, 2019, 168 Sayfa

KOZMOSTAKİ EVİMİZ - MARTİN REES

10 milyar ışık yılından daha uzakta, yani gözlemlenebilir evrenin sınırlarının ötesinde neler olduğunu hiç merak ettiniz mi? Peki, bu sınırın ötesinde bir yerlerde Dünya'nın, hatta güneş sisteminin, hatta hatta Samanyolu'nun bir kopyasının var olabileceğini, hele de evren sonsuz ise buna neredeyse kesin gözüyle bakılabileceğini hiç düşündünüz mü? Bir yerlerde sizin de bir kopyanız yaşamış, yaşıyor ya da yaşayacak olabilir...

Kozmostaki Evimiz evrene bakış açınızı eğen bir kitap...

Evrene dair, bulabileceğiniz en açık seçik anlatım. ... Sadece Evrenin yaşama olanak tanımasına değil, Martin Rees kalibresinde bir bilimcinin onu bize açıklamaya istekli olmasına da şükretmeliyiz. - Ian Morrison, New Scientist

Kozmostaki Evimiz ... bilgilendirici ve geniş kapsamlı ... onu okumak bir zevk. Rees'in açıklamaları çok çok doğru. - William G. Unruh, Science (Tanıtım Bülteninden)

KÜNYE: Kozmostaki Evimiz, Yazar; Martin Rees, Çevirmen; Ilgın Yıldız, Say Yayınları, 2019, 200 Sayfa

KAVUŞMAK - GÜL İREPOĞLU

Kavuşmak, Mesut Cemil Bey ile ölene kadar ona olan aşkından vazgeçmeyen Dürdane Hanım’ı eksenine alan, gerçek kişilerden yola çıksa da kurgusal bir roman. 
Genç bir kadın yazar bir huzurevinde kalmakta olan Dürdane Hanım’ın ziyaretine gider. Dürdane Hanım ömrünün son demlerinde, yazardan hayat hikâyesini yazmasını ister. 

Dürdane Hanım 1940’ların sonunda konservatuarın seramik bölümüne girdiğinde, Türk musikisi bölümünde ders veren Mesut Cemil Bey’le tanışır. Çocukluğunun radyo günlerinden sesine aşina ve hayran olduğu Mesut Cemil’in de derslerine girmeye başlar. İleride kendisi de konservatuarda halk müziği hocası olacaktır. Aralarında çok yaş farkı olmasına ve Mesut Cemil Bey’in de evli olmasına rağmen genç Dürdane hocasına âşık olur. 

Bu “kavuşma”sız aşkı romanlaştıran kadın yazar ise, geçmişte yaşanmış ya da yaşanamamış bu hikâyenin içine girdikçe, kendi “kavuşma”sız aşkını hatırlar. 
Gül İrepoğlu, Kavuşmak ile sanki gizli kalmış bir müzik kutusunu açıyor, içinden rengârenk müzikler taşan. İki ayrı zaman diliminde yaşanan, pürüzsüz olmasa da görkemli iki aşkı birden anlatıyor. (Tanıtım Bülteninden)

KÜNYE: Kavuşmak, Yazar; Gül İrepoğlu, Hep Kitap, 2019, 224 Sayfa

KURTLARIN SAATİ - HAKAN NESSER

Hızlı hüküm Van Veeteren'i rahatsız eder.

Janek Mitter bir sabah akşamdan kalma uyanmış ve karısını küvette ölü bulmuştur. Ancak sonra Mitter yatağında öldürüldüğünde, Van Veeteren ipuçlarını takip etmediği için pişmanlık duyar ve iki cinayet hakkında soruşturma başlatır. Dedektif soruşturmada derinleştikçe, bu cinayetlerin çarpık kökenleri onu bile şok edecektir.

Müfettiş Van Veeteren'i tanımamızı sağlayan serinin ilk romanı Kurtların Saati artık Türkçede.

“Yalın, sarsıcı ve varoluşsal belirsizlik dolu... Nesser hayatın güzel teklifleriyle ilgilenmiyor. Dedektifleri en kötüsünü bekler çünkü işlerin çok sık kötüye gittiğini bilirler.” - Richmond Times - Dispatch

“Kendi sınıfında... İsveç'in önde gelen suç yazarlarından birinin bu çarpıcı romanı Alfred Hitchcock için bir senaryo olarak yazılmış olabilir.” - The Sunday Times (Tanıtım Bülteninden)

KÜNYE: Kurtların Saati, Yazar; Hakan Nesser, Çevirmen; Evgin Serbest, İndie Yayınları, 2019, 304 Sayfa
 

Vitrin: Yeni çıkanlar

Yeni çıkan kitaplardan sizler için derlediklerimizi beğenilerinize sunuyoruz. Keyifli okumalar…

İleri Kitap

ARAMIZDAKİ AĞAÇ – SEMA KAYGUSUZ

Sema Kaygusuz’un düz yazılarını bir araya getirdiği Aramızdaki Ağaç 21 yazıdan oluşuyor. 
"Şimdi diyorum ki dost, aramıza koyacağımız udu henüz hak etmedik biz. Meragi’nin bestelediği Şirazi güftelerinden bihaber kan koklayan vahşi hayvanlar gibi kör olası cahilliğimizle ömürsüz güzelliği arıyoruz yüreğimizde. Ne kültürsüzlükle ne de savaşla açıklanabilecek bir nasipsizlik bizimkisi. İnsanı anbean çürüten meraksızlık. Diyorum ki, gel yürekten bir meydan okumayla aramıza ud-i mükemmel’i koyalım. Parçalamak için ama. Telleri sökerek deneyelim önce, ud-i ekmel olalım. Baktık olmuyor, anlayamadık, bir tel daha söküp kâmil olalım. O da olmadı hamlığı göze alıp telsiz bir tekne yapalım seninle, yahu bundan saz olur mu diye birbirimize soralım. O da olmadı öd ağacının kaba kütüğüyle baş başa, bomboş, apaçık, yapyalnız olalım.
Dost. Mümkünse bir ağaç bulunsun aramızda. Kendi ödümüzdeki arzudan başlayalım."

KÜNYE: Aramızdaki Ağaç, Sema Kaygusuz, Metis Yayınları, 2019, 120 Sayfa

OZ BÜYÜCÜSÜ - LYMAN FRANK BAUM

1900 yılında yayımlanan Oz Büyücüsü, yazarı L. Frank Baum’un ifadesiyle “merak ve eğlencenin korunduğu, kederin ve kâbusların dışarıda bırakıldığı modern bir masal” olmayı amaç edinir. Amerikan edebiyatının ilk masalı olarak görülen eser, 1890’ların Amerika’sındaki ekonomik, politik ve toplumsal durumun sembolik bir alegorisi olarak değerlendirilir ve Batı’daki çiftçilerin durumunu, dönemin altın piyasasını ve İç Savaş’tan sonra çalışamayıp ekonomik sorunlar yaşayan işçileri sembolize eden unsurlar taşıdığı ileri sürülebilir. Söz konusu alegorik özelliği ve hayali öğeleriyle hem çocuklara hem de yetişkinlere hitap eden bu klasikleşmiş eser, bir kasırgaya kapılan küçük Dorothy ile köpeği Toto’nun Kansas’ın uçsuz bucaksız çayırlarından fantastik Oz Diyarı’na uzanan yolculuğunu ve bu serüvende edindikleri sıra dışı dostları anlatır. Çıktıkları zorlu ve tuhaf yolculukta Korkuluk beynini, Teneke Adam kalbini, Aslan da cesaretini ararken Dorothy’nin tek istediği Kansas’a, teyzesiyle eniştesinin çiftliğine geri dönebilmektir. Ne de olsa insanın evi gibisi yoktur…

KÜNYE: Oz Büyücüsü, Lyman Frank Baum, Çevirmen: Volkan Yalçıntoklu, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2019, 144 Sayfa

DUYGUSAL AJANLAR - DORİS LESSİNG

İnanmak ya da inanmamak: İşte tüm mesele bu.
Duygusal Ajanlar, 2007 Nobel Edebiyat Ödülü sahibi Doris Lessing'in, fantezi ve felsefeyi harmanlayan politik bilimkurgu başyapıtı "Argos'taki Kanopus Arşivleri" dizisinin beşinci ve son cildi.
Lessing’in, milyonları “yönlendiren” yöneticilere karşı uyarı niteliğindeki bu politik romanı, üstü örtülü şekilde Fransız İhtilali’nden, II. Dünya Savaşı’ndan ve Nazilerin yarattığı yıkımdan bahsederek; sosyo-politik göndermeleri ve hatta yer yer psikosomatik çıkarımlarıyla dikkatleri üzerine çekiyor.
Söylem ve manipülasyonun gücünü ve tehlikesini vurgularken tarihsel gerçekliklerden de ilham alan Duygusal Ajanlar, Niran Elçi’nin pürüzsüz çevirisi ve Delidolu’nun özenli baskısıyla ilk kez Türkçede!
Kanopus’un hükümranlık alanının çok ötesindeki Volyen İmparatorluğu büyük kargaşa içinde. Manipülasyon, yalan, kandırmaca ve “Söylem” sayesinde, yönetim kademesi, halkı köleleştirmiş. Üstelik, bu konuda o kadar yetkinler ki, gözlem için gönderilen Kanopus ajanı Incent bile etkilenmiş, nesnelliğini yitirmiş, gerçeklik algısını kaybetmiş… Şimdi, tedavi ve yeniden yapılanmadan başka çare yok.
Şikeste ile başlattığı “öznel dünya tarihini” Duygusal Ajanlar ile nihayete erdiren Doris Lessing, belagatin gücünü dünya tarihinden örneklerle vurguladığı bu politik bilimkurgu romanında, inanmak ile inanmamak arasındaki o ince çizginin köklerine iniyor.

KÜNYE: Duygusal Ajanlar, Doris Lessing, Çevirmen: Niran Elçi, Deli Dolu Yayınları, 2019, 268 Sayfa

KARL MARX VE DÜNYA EDEBİYATI - S. S PRAWER

Karl Marx ve Dünya Edebiyatı, Marx’ın edebiyatla ilişkisine odaklanan eşsiz ve öncü bir yapıt. Marx’ın edebiyatla bir okur, bir düşünür, bir yazar ve bir baba olarak sanıldığından ve bilindiğinden çok daha yakından ilgili olduğunu sistematik bir şekilde ortaya seren Prawer’a göre, Marx’ın ve eserlerinin ayırt edici özelliklerinden biri de edebiyatla kurduğu sıradışı ilişkidir.
Marx, dilin saflığını ve doğruluğunu ilgilendiren her konuda titiz bir yazardı. Bu yüzden Goethe, Lessing, Shakespeare, Dante ve Cervantes’i kendine üstat olarak seçmiş, onların eserlerini neredeyse her gün okumuştu. İktisadi gerçekleri ve tutumları akılda kalıcı bir şekilde özetleyen sözler bulmak için Latin klasiklerini didik didik etmişti. Edebî alıntı ve göndermeleri okurlarıyla kültürel bir etkileşim yaratmak için nasıl kullanabileceğini daha gazetecilik yıllarında keşfetmişti. Başta Kapital olmak üzere yazdığı bütün metinlerde popüler balad, şarkı, tekerleme, mitolojik hikâye, özdeyiş, masal, şiir, oyun ve destanlara göndermelerde bulunmuştu. Sadece yabancılaşmaya karşı zafer kazanma ve daha adil bir topluma ulaşma yolunda edebiyatın ve sanatın hayati bir rol oynadığına inanan bir düşünür değildi Marx; kızlarını büyütürken müthiş bir hikâye anlatıcısıydı da. Farklı dillerdeki şiirleri ve oyunları yüksek sesle okur, bunların anlamları kadar seslerin ritimlerinden de zevk alırdı. Dostlarına Shakespeare’in ve Dickens’ın eserlerinden adlar takmaktan hoşlanırdı. Yunanca, Latince, İspanyolca, Rusça, Fransızca, İngilizce ve Almanca edebî eserleri hem eğlenmek hem de öğrenmek amacıyla okuyan bir kitap kurduydu. Evinde düzenli olarak Shakespeare okuma toplantıları yapılan Marx için Rus ziyaretçisi Maksim Kovalevski boşuna “fazlasıyla kültürlü bir İngiliz-Alman centilmeni” dememişti…
Karl Marx ve Dünya Edebiyatı, işte bu sıradışı “centilmen”in edebiyatla kurduğu içten ve derinlikli ilişkinin benzersiz bir dökümü…

KÜNYE: Karl Marx ve Dünya Edebiyatı, S. S Prawer, Çevirmen:   Selin Dingiloğlu, Ezgi Kaya, Yordam Kitap, 2019, 384 Sayfa

ELLEN WİLKİNSON BİR SOSYALİST VE FEMİNİSTİN HAYATI - LAURA BEERS

Korkusuz bir feministti Ellen Wilkinson. Kızıl saçlarıyla her yerde kendini belli eden, ne olursa olsun mücadelesinden vazgeçmeyen başarılı bir kadın. Sadece Britanya sınırlarında değil, tüm dünyada adaleti sağlamanın peşindeydi. Halka seslendi, parlamentoda saatler süren oturumlarda yılmadan görüşünü savundu, iki yüz işsiz erkeğin hükümete taleplerini iletmek için yaptığı beş yüz kilometrelik yürüyüşe liderlik etti. 

Laura Beers uzun yıllar süren araştırmasının ürünü olan Ellen Wilkinson: Bir Sosyalist ve Feministin Hayatı kitabında bir yandan 20. yüzyılın tutkulu feministinin yaşamöyküsünü anlatırken bir yandan da savaş atmosferindeki dünyanın sorunlarının izini sürüyor.

KÜNYE: Ellen Wilkinson: Bir Sosyalist ve Feministin Hayatı, Laura Beers, Çevirmen: Cemre Ömürsuyu Seyis, HepKitap, 2019, 584 Sayfa

ÜSTAT PİRE: İKİ ARKADAŞIN BAŞINDAN GEÇEN YEDİ MACERA - E. T. A. HOFFMANN

Çekingen mizaçlı Peregrinus Tyss, bir Noel akşamı hediyeler götürdüğü bir evde esrarengiz Dörtje Elverdink'le karşılaşır. Dörtje başının dertte olduğunu söyleyerek ondan kendisini evine almasını rica eder. Bu sırada kentte bir pire terbiyecisi ve mikroskop ustası, pirelerinin ve güzel yeğeni Dörtje'nin ortadan kaybolduğundan yakınmaktadır. Peregrinus Tyss'ün arkadaşı George Pepusch da Magusa'lı Prenses Gamameh olduğunu iddia ettiği Dörtje'yi aramaktadır. Peregrinus, uzun zaman pire terbiyecisinin elinde tutsak olan ve şimdi kendisinden korunma talep eden Üstat Pire'yle yakınlık kurar. Pire aslında Prenses Gamameh olan güzel Dörtje'den kaçmaktadır ve Peregrinus'a Dörtje'nin onu asla ele geçirmemesi gerektiğini söyler. Yoksa pire halkı sonsuza dek tutsaklığa mahkûm olacaktır. Peregrinus, Dörtje'den etkilense de Üstat Pire'yi koruyacağına söz verir.

İlk kez 1822'de sansürlenerek yayımlananÜstat Pire'de Hoffmann, Alman romantizminin gözde yazın türü olan sanat masalının seçkin örneklerinden birini sergiler. Hoffmann'ın, dönemin Prusya'sına hâkim demagojik unsurları karikatürleştirdiğiÜstat Pire, fantastik öğelerle bezeli gerçek bir taşlamadır.

KÜNYE: Üstat Pire, E. T. A. Hoffmann, Çevirmen: Bilge Uğurlar, Türkis Noyan, Can Yayınları, 2019, 200 Sayfa

Vitrin: Yeni çıkanlar

Haftanın vitrini ile karşınızdayız, iyi okumalar diliyoruz.

DÜNYA İLE DEVLET ARASINDA TÜRK MUHARRİRİ 1930 - 1960 - TUNCAY BİRKAN

Tuncay Birkan büyük bir emeğin ürünü olan kitabında 1930-1960 yılları arası çıkan gazete ve dergileri tarayarak, kitaplaşmadan, okura sunulmadan kalmış satırlar arasında gezerek Cumhuriyetin erken dönemlerinde –Refik Halid, Peyami Safa, Halide Edip, Necip Fazıl, Nahid Sırrı, Nurullah Ataç, Sabiha Sertel gibi– yazarların devlet ve piyasa karşısındaki tutumlarını ortaya koyuyor.

"Edebiyatta, sanatta, bilimde, düşüncede, yanlış veya eksik öncüllerden yola çıkmış olsalar da, bir şeyler kurmaya, kurulanı daha insani hale getirmeye çalışmış, içlerinde hakikaten memleket sevgisi olan" bu insanların, "düne kadar memleketin tek hâkimi olduğu iddia edilen 'İttihatçı-Kemalist zihniyet' denen asli aktörün figüranları derekesine düşürülemeyecek kadar karmaşık tepkileri, arzuları, hayalleri, kanaatleri, fikirleri ve toplumsal bağlılıkları" olduğunu hatırlatıyor bize.

"Geçmiş, olgulardan oluşan statik ve tamamlanmış bir tablo değil, hem olguları hem de olgulara dair yorumları içeren, belli perspektiflerden, belli değer yargılarını öne çıkararak bakıldıkça sürekli değişen ve hep bir yerleri soluklaşıp silindiğinden asla tamamlanamayacak hareketli bir resimdir. Aynı şey geçmişten tevarüs edilen miras için de geçerli," diyerek yola çıkan Birkan, "geçmişe bakışımızı taşlaştıran, orada sadece yeknesak bir çoraklık, devasa bir çöl gören toptancı perspektiflerin hegemonyasını sarsmayı", "yeni kuşak okurlarda, kendi acılı ve kasvetli tarihimizden işlenebilecek bir mirasın tohumlarını bulma arzusunu kışkırtmayı" hedefliyor.  (Tanıtım Bülteninden)

KÜNYE: Dünya ile Devlet Arasında Türk Muharriri 1930-1960, Tuncay Birkan, Metis Yayıncılık, Ocak 2019, 526 Sayfa.

YETİM - HATİCE MERYEM

Bu gece birini öldüreceğim. Kim olduğu fark etmeyecek. Kulağımı çekeni, ayağıma çelme takanı, kıçımı açıkta bırakanı, yüzüme tüftüf atanı, bana sidikli, bana aptal, bana moron, bana ezik diyeni, benim küçük parmağım terastaki oyun alanında demirin arasına sıkışıp morardığında hemen koşup acil yardım çağırmak yerine yüzüme katır gibi güleni. Önüme ilk çıkanı.

Yetimlik böyledir. Anan baban sağdır yine de yetimsindir. Şu dünyaya fırlatılmış da unutulmuşsun gibi. Hatırladıklarında çok geç olabilir, o zamana kadar kaç cinayet işlemiş, kaç okulu kundaklamış, kaç evden kaçmışsındır.

Hatice Meryem Yetim’i anlatıyor bu kez. Rüyalar gibi, masallar, cinaî romanlar gibi. Film gibi. “Varlığı zaten başlı başına suç” olan bu küçük kızla birlikte bütün o zorlu yolu katettiriyor bize. Karanlık yokuşlardan, ıslak çarşaflardan, soğuk avlulardan, arka bahçelerden geçiyoruz, değişip dönüşüyoruz. Yetimlik nedir, anlıyoruz.  (Tanıtım Bülteninden)

KÜNYE: Yetim, Hatice Meryem, 154 Sayfa, İletişim Yayınları, Ocak 2019, 154 Sayfa.

KADIN DÜŞMANLIĞI ÜSTÜNE KÜÇÜK ÖYKÜLER - PATRICIA HIGHSMITH

Psikolojik gerilimin ustası Patricia Highsmith, bu kez bizi bir kadın düşmanının zihninde yolculuğa çıkarıyor. “Kusursuz küçükhanım”dan “kadın romancı”ya, “dansçı”dan “koket”e, bu koleksiyonun parçası olan on yedi kadının her biri kendilerine biçilen basmakalıp rollere karşı koyuyor ve bu boğucu dünyayı yıkmak adına hem kendilerini hem de çevrelerindeki erkekleri felakete sürüklemekten çekinmiyor.

Highsmith, sıradan olduğunu düşündüğümüz hayatların gizlediği acayiplikleri ve vahşilikleri bu kez bir fabl yazarının yalın ama ironi dolu diliyle anlatıyor. The Guardian eleştirmeninin de söylediği gibi: “Bu kitabın amacı kadın düşmanlarına bir ders vermek değildir, tam tersine bir kadın düşmanına doğum günü armağanı olarak verilebilecek nitelikte bir gerilim yapıtıdır. (Tanıtım Bülteninden)

KÜNYE: Kadın Düşmanlığı Üstüne Küçük Öyküler, Patricia Highsmith, Çevirmen: Nihal Yeğinobalı, Aralık 2018, 112 Sayfa.

BEN LEYLA GENCER -  EVİN İLYASOĞLU

Ünlü keman virtüozu Isaac Stern “İlk 79 Yılım” adlı kitabının önsözünde şöyle der: “Müziğin hizmetine girmek bir meslek edinmek değil, bir yaşam biçimidir. Bunun için iki şeye sahip olmalısın: Birincisi, ne olmak istediğin hakkında küçük yaştan itibaren kesin bir fikre; ikincisi, o isteğinin gerçekleşmesi için gereken özgüvene, mücadele gücüne ve gurura.”

İşte Leyla Gencer’in müzik serüveni bu düşüncenin hayata yansıması olmuştur adeta.

Safranbolulu bir baba ile Polonyalı bir annenin kızı olan Leyla Gencer Çubuklu’da dünyaya geldi, Fransız dadısının çokkültürlülüğü ve evde piyano çalan annesinin söylediği Lehçe şarkılar aracılığıyla henüz hayatının ilk yıllarında müzikle tanıştı. Soprano Arangi-Lombardi ile çalışması hayatının dönüm noktalarından biri oldu. İlk opera temsilini Ankara’da verdi. 1953’te İtalyan radyosundaki kaydıyla da ilk kez sesini dünyaya duyurdu.

Leyla Gencer, küçük yaşından itibaren sahnede olmayı aklına koymuştu. Özgüveniyle, çalışkanlığıyla, savaşçı kişiliğiyle hayatını bu fikre göre şekillendirdi. Opera kültürü olmayan bir ülkeden çıkıp, bu kültürle evrilmiş bir ülkenin, İtalya’nın ortasında kendini ispat etmek için verdiği mücadelelerle, tam yirmi beş yıl boyunca operanın mabedi sayılan La Scala’nın “prima donna”sı oldu. Sonraki yirmi beş yıl da, ölünceye kadar, eğitimci olarak opera dünyasına hizmet etti.

Zamanının büyük sopranolarıyla girdiği rekabetle, tarihi şefler ve rejisörlerle birlikte çalışmasıyla, büyük bestecilerin gölgede kalmış yapıtlarını keşfetmesiyle, repertuvarındaki yetmiş üç opera ve canlı temsillerden kaydedilen sesiyle yirminci yüzyıl opera tarihine geçmeyi başaran La Diva Turca, bugün de Divaların Divası olarak anılmaktadır.

“Ben Leyla Gencer - La Diva Turca” kitabı, sesiyle ve dramatik gücüyle iz bırakan sanatçıyı kişileştirerek kendini var etme yolculuğunda yaşadığı coşkularını, hayal kırıklıklarını, sevinçlerini, acılarını kendi ağzından hikâyeleştirirken, okuru operanın coşkulu yıllarına götürüp müzik dünyasında bir yolculuğa çıkarıyor. (Tanıtım Bülteninden)

KÜNYE: Ben Leyla Gencer, Evin İlyasoğlu, Yapı Kredi Yayınları, Aralık 2018, 352 Sayfa.

TURFANDA MI YOKSA TURFA MI? - MİZANCI MURAT

Turfanda mı Yoksa Turfa mı? romanının kahramanı Mansur, tıp eğitimi aldığı Fransa’dan varlığını devlet hizmetine adamaya kararlı bir idealist olarak İstanbul’a gelir. Fakat daha adımını atar atmaz karşılaştığı olaylar, gördüğü manzaralar karşısında şaşkınlığa düşer. Mansur tenkitçi dikkatiyle Osmanlı cemiyet ve devlet hayatını en hurda köşelerine kadar teşhir ederken, Tanzimat’tan beri doğrulmak istedikçe sendeleyen ve nihayetinde yıkılan Osmanlı’nın düşüş nedenleri canlı tablolar halinde gözler önüne serilir. Mizancı Murat okura, zamanın yeni mahsulü Mansur gibilerinin, “İlerde çoğalacak benzerlerinin ilk önceleri, yani turfandaları mıdır yoksa kimsenin beğenmeyeceği cemiyet düşkünleri, yani turfaları mıdır?” sorusunu sordurur. Mizancı Murat (1854-1917)  Gazeteci, siyaset adamı, tarihçi ve yazar Murat Bey, Dağıstan’da doğdu. Rüştiye ve idadi öğrenimini burada tamamladı. Rusya’da tıp eğitimi aldıktan sonra 1873’te İstanbul’a giderek Hariciye Nezareti Matbuat Kalemi’nde çevirmen olarak çalıştı. Mekteb-i Mülkiye’de siyasal tarih ve coğrafya dersleri verdi. Darülmuallimin’de hocalık ve yöneticilik yaptı. İttihat ve Vakit gazetelerinde Türk-Rus savaşı ve dış politika konularındaki yazılarıyla kendini gösteren Murat Bey, 1886’dan itibaren çıkardığı Mizan gazetesiyle Osmanlı basınında önemli bir yer edindi. Yazıları nedeniyle gazete sansüre uğrayarak zaman zaman kapatıldı. İstanbul’da ilk örgütlü muhalefet hareketleri başladığında Jön Türkler kendilerine yakın gördükleri Murat Bey’in hareketin başına geçmesini istediler. Sarayın baskısı karşısında 1895’te Paris’e kaçan Murat Bey önce Kahire, sonra Paris ve Cenevre’de yeniden çıkardığı Mizan ve ayrıca yayımladığı siyasi risaleleriyle Avrupa’da ve Türkiye’de büyük tesir uyandırdı. II. Meşrutiyet’in ilanını takiben Mizan’ı tekrar çıkararak eski partisiyle anlaşma ümidini, Avrupa’dan dönmesini affetmeyen İttihat ve Terakki liderleri boşa çıkarınca, o, tesiri 31 Mart hadiselerine kadar uzanan şiddetli bir muhalefete geçmiştir. Olaydan birkaç gün sonra, irtica ve askeri ihtilal çıkarmak suçuyla tutuklanarak ömür boyu kalebentliğe mahkûm edilip Rodos’a sürülür. Midilli’de tamamladığı sürgünlüğünden 1912’de çıkarılan kısmi af üzerine İstanbul’a dönmüş, Peyam ve Peyam-ı Edebi’de yazmaya devam etmiştir. (Tanıtım Bülteninden)

KÜNYE: Turfanda mı Yoksa Turfa mı? Mizancı Murat, İş Bankası Yayınları, Ocak 2019, 296 Sayfa.

Vitrin: Yeni çıkanlar

Bu pazar da yeni çıkan kitaplar ile karşınızdayız. İyi okumalar dileriz.

İleri Kitap

ASRTOBİYOLOJİ - DAVID C. CATLING

İnsanlar çok eski zamanlardan beri yeryüzünde yaşamın nasıl ortaya çıktığı ve evrende yalnız olup olmadığımız gibi sorulara kafa yoruyorlar. Son dönemlerde adını giderek daha sık duyduğumuz astrobiyoloji tam da bu sorulara yanıt bulmak üzere ortaya çıkmış bir bilgi alanı. Evrende ve dünyada yaşamın kökenini, evrimini ve geleceğini inceleyen astrobiyologlar, gelişen teknolojiyle birlikte her geçen gün hayal gücümüzü kışkırtan keşiflerde bulunuyor.

Kendisi de bir astrobiyolog olan David Catling bu kitapta astrobiyolojinin temel meselelerini ele alarak bu heyecan verici bilime dair kısa ama kapsamlı bir çerçeve sunuyor. Dünyada yaşamı ortaya çıkaran koşullar nelerdi? Yaşam hangi ilkeler temelinde gelişti? Gezegenimiz mevcut haline erişmeden önce nasıl evrelerden geçti? Kitlesel yok oluşlara hangi olaylar yol açtı? Dünyamızı nasıl bir gelecek bekliyor? Gezegenler nasıl oluştu? Güneş Sistemi’nde ve ötesinde hangi gezegenlerde yaşam ortaya çıkmış olabilir veya gelecekte ortaya çıkabilir? Dünya dışındaki bir gezegende akıllı varlıklar varsa –fizikçi Enrico Fermi’nin meşhur tabiriyle– “Nerede bunlar?”

Astrobiyoloji, okuru kendi tanıdık dünyasından dışarı adım atıp üzerinde yaşadığı görkemli gezegene ve çevresini sarmalayan uçsuz bucaksız evrene meraklı gözlerle bakmaya davet ediyor. (Tanıtım Bülteninden)

KÜNYE: Astrobiyoloji, David C. Catling, Çevirmen: Ahmet Burak Kaya, Metis Yayıncılık, Ocak 2019,168 Sayfa.

FAŞİZMDEN POPÜLİZME - FEDERICO FINCHELSTEIN

“Günümüzde uzmanlar ve siyasetçiler faşizmi, yalnızca popülizmi değil, otoriter rejimleri, uluslararası terörizmi veya devletlerin sergilediği baskıcı tutumları, hatta muhalefetin gerçekleştirdiği sokak eylemlerini de gevşekçe tanımlamak için kullanıyor. Bu gevşeklik tarihsel olarak sorunludur, faşizm kavramının bu gibi dikkatsiz kullanımları popülizmi şeytanlaştırır fakat onu var eden tarihsel sebepleri açıklayamaz. Faşizm ve popülizmin bir torbaya konulması, genellikle statükonun popülist seçeneklerin yegâne alternatifi olarak sunulmasına sebep olur.”

Popülizm şu sıra her kapının kilidini açan bir kavram muamelesi görüyor. Bambaşka ülkelerdeki hareketlere, liderlere, siyasetlere popülizm ve popülist etiketi konduruluyor. Bu adlandırmalardan da hareketle, bir fenomen olarak popülizmin ulus-ötesi bir karakter taşıdığına şüphe olmasa da onun ne olduğuna dair tartışmalar kısa vadede hız kesecek gibi görünmüyor.

Federico Finchelstein, Faşizmden Popülizme adlı bu kitabında, popülizmin ulus-ötesi karakterini tanıyarak, onu iki savaş arası dönemde, İkinci Dünya Savaşı sonrasında ve Soğuk Savaş atmosferi içerisinde kavrıyor. Böylelikle popülizmi faşizme eşitleyen görüşleri bertaraf ederken, faşizm mirasından devraldıklarını göstererek, onu post-faşist bir bağlam içerisinde kavramamıza imkân tanıyor. Bu karşılaştırmalı-tarihsel okuma, savaş sonrası zuhur eden modern popülizmi kavramaya ve kavramların kullanımlarının önemini yeniden hatırlamaya bir davet niteliği taşıyor.

(Tanıtım Bülteninden)

KÜNYE: Faşizmden Popülizme, Federico Finchelstein, Çevirmen: Ali Karatay, İletişim Yayınları, Ocak 2019, 320 Sayfa.

ŞEYTAN TOZU - LEO PERUTZ

Perutz’un 1933 tarihli romanı Şeytan Tozu, Almanya’da Nazilerin aynı yıl iktidara gelmesiyle yasaklandı. Halkı histeriye ve isyana sürükleyen bir laboratuvar deneyinin hummalı öyküsü muktedirleri bu denli rahatsız etmişti. Kitlenin manipülasyonu üzerine ustaca yazılmış, 1930’ların başında geçen bu romanda yazar bizi gizemli bir eski dünya atmosferine buyur eder. Girdiği komanın ardından hastanede bilinci yerine gelen Dr. Amberg, Vestfalya’nın hâlâ feodal dönemi yaşayan uzak bir köyünde doktor olarak işe başladığını hatırlar. Hizmetine girdiği Baron von Malchin, Kutsal Roma İmparatorluğu’nu canlandırma düşleri kurmakta, hatta iktidarı devralacak bir veliaht yetiştirmektedir. Baronun Tanrı inancını dünyaya geri getirmek için laboratuvarda çavdar mahmuzundan damıttığı uyuşturucu ise köy halkını felaketin eşiğine getirmiştir. Amberg’in hatırladığı bütün bu olaylar gerçek midir? Yoksa doktorların ileri sürdüğü gibi komadayken gördüğü rüyalardan mı ibarettir?..

Leo Prutz Prag’da bir Yahudi ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Aynı zamanda matematikçi olan Perutz 1901’de Viyana’ya yerleşti ve eğitimini tamamladıktan sonra bir sigorta şirketinde çalışmaya başladı. I. Dünya Savaşı sırasında Avusturya ordusunda görev yaparken, Doğu cephesinde ağır yaralandı ve Viyana’ya döndü. İlk romanı Die Dritte Kugel (Üçüncü Kurşun) 1915’te yayımlandı. Nazilerin 1938 yılında Avusturya’yı ilhak etmesinin ardından Hayfa’ya gitti, daha sonra da Tel-Aviv’e yerleşti. Yazdığı on bir roman Jorge Luis Borges, Italo Calvino, Ian Fleming, Karl Edward Wagner ve Graham Greene gibi yazarların hayranlığını kazandı.

Onu “maceraperest bir Kafka” olarak niteleyen Borges yapıtlarının İspanyolca çevirilerinin Arjantin’de yayımlanmasını destekledi. Yazarın ölümünden sonra Der Marques de Bolibar (1920) adlı romanı Fransa’da 1962 yılından itibaren verilmeye başlanan edebiyat ödülü Prix Nocturne’ün ilkine değer görüldü. (Tanıtım Bülteninden)

KÜNYE: Şeytan Tozu, Leo Perutz, Çevirmen: Zehra Aksu Yılmazer, İş Bankası Yayınları, 2019, 176 Sayfa.

BİLİMİN İCADI BİLİM DEVRİMİ’NİN YENİ BİR TARİHİ - DAVID WOOTTON

Bugünkü şekliyle bilim, 16. yüzyılın ikinci yarısında Avrupa’da ortaya çıkıp zamanla Avrupa’nın diğer medeniyetlere üstünlüğünün başlıca unsurlarından biri haline gelmiştir. Diğer medeniyetler bu üstünlükle ilk önce uğradıkları askeri yenilgiler yoluyla karşılaşmışlar ve zamanla bilimin, hayatın diğer yönlerinde oynadığı rolün de farkına varmışlardır. Sonuçta bilim, çağdaşlaşma sürecinde Batı’dan ithal edilen kültür unsurlarının en önemlisi olmuştur.

Wootton’un çalışması, Avrupa’da bilimin gelişimini Yenidünya’nın keşfedildiği 1492 yılından Newtoncılığın Avrupa’da yayıldığı 1750’lere kadarki entelektüel maceranın dil ve edebiyatta bıraktığı izleri sürerek ele alıyor. Temel tezi, çağdaş bilimin, göklerde değişimin mümkün olduğunun görüldüğü 1572 yılı ile renklerin kaynağının ışıkta olduğunun anlaşıldığı 1704 yılları arasında icat edilerek evrildiği ve bu sürecin, dönemin dillerine de yansıdığıdır.

Bu kültürel değişimi ele alan Wootton, Batı dillerinde 1492’den önce de mevcut olan ilerleme, olgu, deney, hipotez, teori gibi kelimelerin anlamlarının kökten bir değişimle bilimsel düşünmeyi mümkün kılan aletlere dönüşmesi sürecini akıcı bir üslupla okura aktarıyor. Böylece “Bilimin İcadı”, şehitleri (Bruno, Galileo), kahramanları (Kepler, Boyle), propagandacıları (Voltaire, Diderot) ve emekçileri (Gilbert, Hooke) ile Avrupa’da yaşanan bu çığır açıcı dönüşümün hikâyesini anlatırken aynı tarihlerde dünyanın geri kalanında benzeri bir değişimin neden yaşanmadığı sorusunun cevabına da katkıda bulunuyor. (Tanıtım Bülteninden)

KÜNYE: Bilimin İcadı Bilim Devrimi’nin Yeni Bir Tarihi, David Wootton, Çevirmen: Nurettin Elhüseyni, Yapı Kredi Yayınları, 2019, 680 Sayfa.

ÇOK ÇAĞI - ARZU EYLEM

“İki farklı dünya. Birisi kül tepelerinin ardında, susuz, denizsiz, şiirsiz, aşksız, insansız Beta. Diğeri yemyeşil, gecesiz, kışsız, şiirli, şarkılı, düşlü, renkli Alfa. İki dünyayı buluşturansa gittikçe sönen Güneş.

Beta’yı küle çeviren Elitler nükleer felaketin yaklaştığını anlayınca Alfa gezegenine göç ederek, sayıca kendilerinden çok olan Çirkinleri, Beta’da kaderlerine terk ederler. Yüzyıllar sonra Güneş’in sönmeye yüz tutması iki halkı yeniden buluşturur. Çirkinler Kusursuzlara, Elitler Mutlara dönüşmüştür. Kusursuzlar yapay zekâlarla yaşarken, Mutlar doğayla buluşur ve ilkel komünal yaşama geçer. Evrenin geleceği iki dünyanın sil baştan yazacağı hikâyeye bağlıdır.

Çok Çağı, aşkı yeniden icat etmek için yollara düşen Tamur’un ve atalarının geride bıraktığı çaresizlikle yüzyıllar sonra yüzleşen Mutların hikâyesi.

Çok Çağı, içinde Gılgamış’ı, Nuh Tufanı’nı ve pek çok mitolojik öyküyü saklayan; dünü, bugünü, geleceği saran bir dram. Hem ütopya, hem de distopya. Doğayı, aşkı, şiiri teknolojiye kurban eden insanlığa dair bir bilimkurgu.

Aslında Çok Çağı, Tamur’un evrene sığmayan kocaman yüreğini anlatan tanıdık bir aşk romanı.

KÜNYE: Çok Çağı, Arzu Eylem, Nota Bene Yayınları, Aralık 2018, 184 Sayfa.

Vitrin: Yeni Çıkanlar

Bu haftanın yeni çıkanlar seçkisini siz sevgili okurlarımızın beğenisine sunuyoruz. İyi okumalar dileriz…

YENİ PARADİGMAYI OLUŞTURMAK - FİKRET BAŞKAYA

Mevcut kapitalist-emperyalist sistem ve onun neoliberal uygulamaları sürdürülebilir midir?

Fikret Başkaya, “sürdürülemeyeceği” kanaatinde ve Yeni Paradigmayı Oluşturmak’ı yazma amacını şöyle dile getiriyor: “Bu kitap, neden böyle olduğuna, neden bir ‘sürdürülemezlik’ durumunun ortaya çıktığına dair bir netleşme sağlama amacı taşıyor”.

Ardından, “Eğer sürdürülemeyeceğini kabul ediyorsak, radikal bir düşünce devrimine, yeni bir Rönesansa ihtiyaç var” diyen Başkaya, bu Rönesansın unsurlarını tartışmaya başlıyor.

Önce “muasır medeniyet seviyesi”, hemen peşinden de ilerleme, modernleşme, çağdaşlaşma, büyüme, kalkınma ve sürdürülebilir kalkınma kavramları enine boyuna sorgulanıyor.

“Türkiye’de yaklaşık 90 yıldır ‘muasır medeniyet seviyesinin üstüne çıkma’ şarkısı söyleniyor. Oysa üzerine çıkılması gereken ‘muasır medeniyet’, kapitalist yıkıcılıktan ve barbarlıktan başkası değil” diyen Fikret Başkaya, söz konusu “muasırlaşma” hedefiyle örtüşen “Avrupa”yı da, bir büyük sermaye ve Atlantik projesi olan Avrupa Birliği’nin bugün geldiği nokta itibarıyla ele alıyor.

“Sürdürülebilir kalkınma” kavramının oksimoron niteliğine, büyüme mitine, tarımın bugün gelip dayandığı çıkmazlara, toprağın öldürülmesine vb. değinen çalışmasında, doğayı ve canlıları yok eden “kalkınma” anlayışını bütün boyutlarıyla ortaya koyuyor Başkaya. Demokrasi, STK’lar, kültüralizm ve “Politik İslam” tartışmalarının ardından kapitalizmden çıkışın alternatiflerini, komüncü mülkiyet biçimlerini ortaya koyarak ve “Yeni bir paradigma için 12 öneri”sini paylaşarak tamamlıyor kitabını. Yine Başkaya’nın sözleriyle; “Ya geçerli paradigmadan, kapitalizmden vakitlice çıkılacak, ya da insanlığın bir geleceği olmayacak…” (Tanıtım Bülteninden)

KÜNYE: Yeni Paradigmayı Oluşturmak, Fikret Başkaya, Yordam Kitap, Kasım 2018, 352 Sayfa.

MEKTUPLARDA BİR YAŞAM - JHON STEINBECK

Dünya edebiyatına kazandırdığı başyapıtları ve politik duruşunun yanı sıra sinemadan tiyatroya kadar pek çok alanda çağının entelektüel hayatına damga vurarak ölümsüzleşmiş olan John Steinbeck’in yaşam öyküsüne ölümünün 50. yılında nadide bir tanıklık: Mektuplarda Bir Yaşam.

Durmaksızın üretmiş, altmış altı yıllık ömrüne onlarca kitap, Nobel ve Pulitzer de dahil olmak üzere sayısız ödül ve başarı sığdırmış, ancak çalışırken rahatlayabilen bu keskin aklın gündelik alışkanlıklarının başında mektup yazmak geliyordu. Kaliforniya'daki gençlik döneminden yaşamının son günlerine kadar yazmayı sürdürdüğü binlercesi arasından derlenen, hem mesleki hem de özel yaşamının dökümü niteliğindeki bu seçki, Steinbeck’in gerçek utkusunun ödüllü, otorite sahibi, göz önünde bir şöhret olmaktan ziyade yalnızca üreten yalnız bir “yazar” olmak olduğuna birincil ağızdan şahitlik ediyor.

Mektuplarda Bir Yaşam, Steinbeck’in güvendiği ve çatıştığı insanlara; edebiyat otoriteleri,eleştirmenler, ödüller, yayıncılar, kadınlar ve çocuklarla ilgili görüşlerine,dünyanın geçirdiği değişim, savaşlar ve politik gelişmeler karşısında takındığı tutuma ayna tutakla kalmıyor, yazarın kendi yaratım sürecine dair de son derece gerçekçi bir portre sunuyor. (Tanıtım Bülteninden)

KÜNYE: Mektuplarda Bir Yaşam, Jhon Steinbeck, Çevirmen: Sevim Gündüz, Sel Yayıncılık,  Aralık 2018, 493 Sayfa.

DAYANIŞMA EKONOMİLERİ - ASLIHAN AYKAÇ

Son otuz yılda sosyal bilimlerin en temel konularından biri kapitalist üretim biçiminin küreselleşmesi oldu. Farklı disiplinlerden ve disiplinlerarası perspektiflerden kaynaklanan geniş bir literatür ortaya çıktı. Bu kitabımın, benim gibi küreselleşmenin “Başka bir alternatif yok” söyleminin boğucu iklimi içinde yetişmiş bir sosyal bilimcinin “küresel” olanın dışında yeni bir alan arayışı olarak okunmasını arzu ederim.

Uzun dönemli tarihsel analizlerle sistemin kendini yenileme potansiyelini vurgulayan yazarlar dahi bugün geldiğimiz aşamada kapitalist sistemin ve sisteme dayalı uygarlığın tehlikeli belirsizliklerle karşı karşıya olduğunu öne sürüyorlar. Bu belirsizliklerin bir kısmı kapitalist üretim ağının tüm gezegene yayılmış olmasından, bu yayılmanın çevre ülkeler üzerindeki etkilerinden ve bütün bunlara eşlik eden toplumsal sonuçlardan kaynaklanmaktadır.

Dayanışma Ekonomileri, üretimde ve bölüşümde dayanışmayı odağına alan ekonomilerin ve ağların imkânlarını ve sınırlarını inceliyor. Bu bağlamda günümüzün çürüyen demokrasileri karşısında “işyeri demokrasisine” vurgu yapıyor. İş ve çalışmanın niteliğinde ortaya çıkan güncel değişimleri tartışan kitap, küresel ekonomi içinde emeğin bugünkü durumunu değerlendiriyor, dünyanın farklı yerlerinden dayanışma ekonomilerine örnekler getiriyor ve küresel ekonomiye devlet ve piyasa dışındaki alternatifleri tartışıyor. – Aslıhan Aykaç (Tanıtım Bülteninden)

KÜNYE: Dayanışma Ekonomileri, Aslıhan Aykaç , Metis Yayıncılık, Aralık 2018, 280 Sayfa.

KALAN SON GÜZEL KAĞIDIM - MARCEL PROUST

Marcel Proust tam bir mektup delisiydi. Çocukken edindiği bu alışkanlıkla, “Kayıp Zamanın İzinde”nin ciltlerini teker teker kaleme aldığı dönemlerden 1922 yılındaki ölümüne kadar, hiç durmadan binlerce mektup yazdı: Ailesine, arkadaş bildiklerine, hasım bellediklerine,üst kat komşusuna, yayıncısına, kitaplarını destekleyenlere ya da kayıtsız kalanlara...

Jérôme Picon’un derlediği ve açıklayıcı notlarla zenginleştirdiği bu seçki; zaman, üslup ve konu açısından dengeli bir dağılım sunuyor. (Tanıtım Bülteninden)

Çevirmen: Kalan Son Güzel Kağıdım, Marcel Proust, Çevirmen: Ayşecan Cengiz, Yapı Kredi Yayınları, Aralık 2018, 328 Sayfa.

PSİKANALİZ ve GÖÇ - KOLEKTİF

İstanbul Psikanaliz Eğitim, Araştırma ve Geliştirme Derneği (Psike İstanbul) tarafından Boğaziçi Üniversitesi’nde geçen sene düzenlenen 11. Psikanalitik Bakışlar Sempozyumu’nda sunulmuş tebliğlerin derlendiği bu kitap, küreselleşmenin ve savaşların beraberinde getirdiği etkiler sonucunda hepimiz için günden güne daha yakıcı bir gerçeklik haline gelen göç meselesine psikanalizin hassas merceğinden nasıl bakılabileceğine dair çeşitli örnekler sunuyor. Her biri alanlarının uzmanı olan kişilerce kaleme alınmış yazılardan oluşan bu derlemede, göçün ruhsallık üzerinde doğurduğu sonuçlar sadece bireysel veya toplumsal bir düzlemde ele alınmıyor. Aynı zamanda, psikanalizin kendisine yönelik etkileri de göz önünde bulunduran düşünümsel bir çerçevede irdeleniyor. Psikanaliz ve Göç’ün, çalışmalarını psikanaliz ekseninde yürütenler ve göç üzerine düşünen herkes için faydalı bir kaynak olmasını umuyoruz. (Tanıtım Bülteninden)

“Aslında her büyük taşınma, çevrede birbirine yoğun olarak geçmiş hem insanla ilgili olan hem de olmayan bileşenleri değiştirir. Bir yerden ayrılırken sadece arkadaşlarımız ve akrabalarımızla değil, bildik olan çevreyle de bağlarımızı kaybederiz. Aynı süreç yeni bir yere geldiğimizde de böyle işler: Sadece farklı insanlarla tanışmayız, tanıdık olmayan yerlerle, iklimle ve mimariyle de karşılaşırız. İnsandaki ve insan-dışı çevredeki değişimler göç ve sürgün söz konusu olduğunda her zaman birlikte bulunurlar.” Salman Akhtar

Katkıda Bulunanlar: Nesli Keskinöz Bilen / Salman Akhtar / Sverre Varvin / Pınar Limnili Özeren / Ümit Eren Yurtsever / Yavuz Erten / Bella Habip / Melis Tanık Sivri / Nayla de Coster / Yeşim Korkut / Gökhan Oral / Saskia von Overbeck Ottino / Deniz Yükseker / Sibel Mercan / Nuray Türksoy / Sevil Kural

KÜNYE: Psikanaliz ve Göç, Kolektif, İthaki Yayınları, Aralık 2018, 304 Sayfa.

Vitrin: Yeni çıkanlar

Sevgili İleri Kitap okurları, sizlere birbirinden farklı konularıyla ilginizi çekebilecek bir kitap listesi hazırladık. İyi okumalar, keyifli pazarlar…

İleri Haber

LABİRENT – BURHAN SÖNMEZ

“Evet. Genç bir adam ormanda kaybolmuş. Günler sonra yaşlı birine rastlamış. Yaşlı adam da uzun zamandır ormanda kayıpmış ve genç adama çıkış yolunu birlikte aramayı önermiş. Olmaz, demiş genç adam, seninle zaman yitiremem, çıkış yolunu bilseydin şimdiye kadar bulurdun.  Ama, demiş yaşlı adam, ben çıkmayan yolları öğrendim. Hikâye böyleydi, değil mi?”
İntihar etmek isteyen genç bir müzisyen, gözünü hastanede açar. Hiçbir şey anımsamaz, şarkılarını bile. Toplumsal bellek ile kişisel belleğin birbirine karıştığı, her şeyin ölü bir tarihin parçası haline geldiği yerde, kuşku duymadığı tek gerçek vardır: Kaburgası kırık bedeni. Kendisine benzeyen bir kentte, unutmanın lanet mi yoksa lütuf mu olduğunu bilmeden, çıkış arar. Saatler, aynalar, deniz fenerleri. Labirent, yüzeyde hüzünle akan, derinde keskin akıntılara kapılan bir yeni çağ romanı.

(Tanıtım Bülteninden)

KÜNYE: Labirent, Burhan Sönmez, İletişim Yayıncılık, 2018, 123 Sayfa.

VAHŞETİN ÇAĞRISI – JACK LONDON

“Yabanın sabrı; kararlı, yorulmak nedir bilmez ve inatçıdır. Bir örümceği ağında, bir yılanı yuvasında, bir panteri pusuda saatlerce kıpırtısız tutan, işte bu sabırdır.”

Jack London’ın başyapıtları arasında sayılan VAHŞETİN ÇAĞRISI’nda, St. Bernard ve İskoç çoban köpeği kırması olan Buck’ın hayatta kalma savaşını okuruz. Alaska’da altın arayıcılarına satılan kızak köpeği Buck için yalnızca uyum sağlayanın hayatta kalabileceği bir savaş başlar. Zorluklarla dolu vahşi doğada Buck nasıl hayatta kalacaktır? Hem insanlar hem de diğer köpeklerle giriştiği mücadeleyi kazanabilecek midir?

Ayakta kalmak için içgüdülerine mi ses verecektir yoksa kendini yeniden yaratmanın bir yolunu mu bulacaktır?

(Tanıtım Bülteninden)

KÜNYE: Vahşetin Çağrısı, Jack London, Çevirmen: Rana Soydan, Destek Yayınları, 2018, 120 Sayfa.

DOCTOR WHO: BUZ ÇARKI - STEPHEN BAXTER

Çark. Satürn’ün bir uydusu etrafında dönüp kaynaklara muhtaç Dünya için bir maden kolonisine ev sahipliği yapan, buzdan ve metalden bir halka… Problemlerinin ardı arkası kesilmeyen bir koloni. Giderek artan ekipman arızaları ve hırsızlıklar. Çark’ta görülmeye başlanan gizemli yaratıkların hikâyelerini anlatan çocuklar. Harap haldeki madenlere inmeyi reddeden bazı genç madenciler…

Bu gençlerden biri Satürn’ün halkalarında gezerken gizemli, mavi bir kulübeyi yok olmaktan kurtaracağından habersiz.

Çark’a ulaştıklarında ise Doktor ile yol arkadaşları Jamie ve Zoe süregelen sabotajın şüphelilerinden biri haline gelince büyük zorluklarla yüzleşmeye başlarlar. Çok geçmeden kendilerini, mazisi Güneş Sistemi’nin yaratılışına kadar uzanan bir gizemin içinde bulurlar. Ve bu gizem, Çark’ı yok etmek üzeredir…

Çağımızın en büyük bilimkurgu yazarlarından biri olan Stephen Baxter’dan soluk soluğa ve benzersiz bir Doctor Who macerası.

(Tanıtım Bülteninden)

KÜNYE: Doctor Who: Buz Çarkı, Stephen Baxter, Çevirmen: Sevda Deniz Karali, İthaki Yayınları, 2018, 344 Sayfa.

BÎBLÎYOGRAFYAYA KİRMANCKÎ (ZAZAKÎ) 1963-2017 – MUTLU CAN

Ziwan bingeyê estbîyayîşê yew miletî yo  ke az ra az neql beno. O tena wasitayê komunîkasyon û dayiş-girewtişî nîyo,  eslê xo de wasitayêk aktîf yê şekildayîş û xeliqnayîşê kamîya ferdkî û komelkî yo. Fonksîyonê ziwanî, hem hetê ferdkî hem zî hetê komelkî ra zaf muhîm ê. Ziwan, mîyanê cuya komelî de herikîyeno û beno hemparê çarenuştişê komelî.

Kirmanckî (zazakî) zî bîya parçeyê qederê ma û çi heyf ke şertanê averşîyayene ra mehrum menda. Semedo ke kurdkî nêbîya wayîrê statuyê fermî, ne sazgehê ma yê musnayîş û averberdişê ziwanî virazîyayê ne zî arşîvxaneyê ma. Helbet na rewşe ziwan û kulturê kurdan ser o tesîro zaf negatîf kerdo. Bitaybetî xebata ziwan, folklor, edebîyat û nuştişî, goreyê lehçeyanê ma yê bînan kirmanckî de hîna berey dest pêkerdo. Ewro pêserîya kirmanckî ya nuştekî ra behskerdişê ma, sayeyê çend merdimanê dilsozan û zehmetkêşan mumkun beno.

(Tanıtım Bülteninden)

KÜNYE: Bibliyografyaya Kırmancki (1963-2017), Mutlu Can, Vate Yayınevi, 2018, 488 Sayfa.

MUTLU HAYALPEREST – PETER H. REYNOLDS

Ben bir hayalperestim. Her zaman da öyleydim.
Hayallerim ve karmakarışık kafam yetişkinlerin pek de
hoşuna gitmiyor. Ama ben bu hâlimi seviyorum. Ailem,
kendim olmama izin veriyor ve beni seviyor. Ben şanslı
biriyim ve her şey yolunda...
Nokta ve Mış Gibi’nin yazarı Peter H. Reynolds,
okurlarını onlara ilham verecek unutulmaz bir
yolculuğa davet ediyor!
Reynolds hepimize şu gerçeği hatırlatıyor:
Hayallerinin peşinden git ve mutluluğa ulaşmak için
kendi yolundan yürü!
İçeride sihirli bir sürpriz saklı!

(Tanıtım Bülteninden)

KÜNYE: Mutlu Hayalperest, Peter H. Reynolds, Çevirmen: Oya Alpar, Altın Kitaplar Yayınevi, 2018, 40 Sayfa.

Dilimizde bir özgürlük türküsü: Oko 

“Köpekler, çok geçmeden, yuvalarından çıkan karıncalar misali saklandıkları yerden çıkmaya başladılar. Dünyanın en hızlı atları gibi koşuyorlardı. Sahilin yakınındaki ağaçlık alana geldiler… Ölüm adasının ortasında özgürlük bayrağı asılmıştı. Hepsi birer kahramandı, özgürlük bayrağının yıldızına akacak o kutsal boyanın rengiydi onlar.”

Şilan Geçgel

Baluken, belki de özgürlüğe en aç ancak yoldaşlarına en çok güvendiği yerden – hapishaneden- yazmaya devam ediyor…

Özgürlüğe dair çok şey yazılır, çok şey söylenir. Edebiyata, sanata, siyasete ilham veren temel arayışlardan biri olarak özgürlük kavramı, sadece bireysel değil toplumsal olarak da bir hazzın ürünü olabilir.

Bu bağlamda özgürlüğün çeşitli yönlerinin işlendiği temel kitaplardan biri de Erich Fromm’un Özgürlükten Kaçış isimli yazınıdır.

Fromm bu kitabında özgürlüğün çağdaş insan için iki yönlü anlam taşıdığı, insanın, geleneksel yetkelerden kurtulup özgürleşerek bir "birey" haline geldiği, ama aynı zamanda, soyutlanmış, güçsüz, kendisinin dışındaki amaçların bir aracı, kendisine ve başkalarına yabancılaşmış duruma geldiği, üstelik bu durumun kendi benliğini hiçe saydığı, onu zayıflattığı ve ürküttüğü, bireyi, yeni türden bağlılıklara boyun eğmeye hazır hale getirdiğini savunmaktadır.

Bununla birlikte, yine aynı kitapta Fromm şöyle bir ek yapmaktadır:

“Özgürlüğün zaferi, yalnız ve yalnız demokrasinin, yeni bir toplum geliştirmesiyle mümkündür; bu toplumda, kültürün amacı ve ereği, bireyin oluşması, gelişmesi ve mutluluğu olmalıdır; bu toplumda yaşamdaki başarıyı ya da herhangi bir şeyi haklı çıkarmak için nedenlere gereksinim olmamalıdır; birey ister devlet olsun ister ekonomik çark, kendisi dışında hiçbir güç ya da yetke tarafından saptırılmamalı, kullanılmamalı, bunlara boyun eğmek durumunda bırakılmamalıdır ve son olarak bu toplumda, insanın bilinci ve idealleri, dışsal taleplerin içselleştirilmiş hali değil, gerçekten kendisinin idealleri ve bilinci olmalı, birey, kendi benliğinin başkalarınınkinden farklı özelliklerinin sonucu olarak ortaya çıkan amaçları dile getirebilmelidir.”

21 Şubat 2017’den beri siyasi tutuklu olan İdris Baluken, bizleri sadece bireyin etrafında şekillenmeyen ve bireylerin- toplumun mutluluğuna göre ölçünün esas alınmadığı bir başka özgürlüğü düşündürecek bir roman kaleme almış. İsmi Oko.

Oko, Baluken’in demir parmaklıklar ardında yazdığı ikinci romanı. Tıpkı ilk romanı Üç Kırık Dal gibi Oko da Dipnot Yayınları etiketiyle geçtiğimiz aylarda raflardaki yerini aldı.
Üç Kırık Dal’la belli anlamlarda ortaklıklar içeren Oko, bir köpeğin dünyasından özgürlüğe giden dönemeçli yolları anlatan; umuttan, özgürlükten, direnmekten bahseden, hayvanlara edilen eziyetin ve bizzat insanın doğaya ve hayvanlara çektirdiği çilenin anlatısı.

Kitaba ismini veren Oko, bir köpek. Doğumundan yaklaşık 1 sene sonra Sivas’ın Kangal ilçesinden alınıp İstanbul-Kartal’daki bir çiftlik evine gönderiliyor. Oko’yu çiftlikte bir kalıba sokmaya çalışan ve önüne çiftlik içerisinde aşılmaz sınırlar çizen “insan sahiplerinin” işi ise pek kolay olmuyor. Oko köyündeki özgürlüğü araya dursun, insan sahipleri hem Oko’ya hem de çiftlikteki diğer canlılara türlü işkenceler etmekten geri durmuyor…

Çiftlikte yaşanan bir yangın sonrası sokaklarda mücadele etmek zorunda kalan Oko’nun hikayesi esasında Loli ile tanışınca başlıyor. Bir bacağını barınakta gördüğü şiddet yüzünden kaybeden Loli, Oko’yu adım adım hayalini kurduğu özgürlüğe götürüyor.

Loli ile Oko’nun insanların bencilliği ve hırslarıyla savaşmak için kurulan özerk bölgede devam eden mücadelesiyle soluksuz bir okuma süreci esasen başlamış oluyor. Yazar Baluken, insanların hem doğa hem de hayvanlar için yarattığı tahribatın sitemini de içinde barındırarak, okura güçlü mesajlar veriyor.

Üç Kırık Dal’da okur herkes gibi olmamanın ve temeli bir arayışa dayanan derin bir özgürlük açlığının tanığı olurken, Oko da bu özgürlüğün peşinde koşmanın da şahidi oluyoruz. Özgürlüğü elde etmek için yazılan gizli reçetenin her iki roman için de değişmediğini fark etmek ise Baluken’in kalemine tanış olan okurlar için kolay olacaktır.
Oko da özgürlük dışında yoldaşlık ve aşka da değinen İdris Baluken,  bir amaca- ideale ulaşmanın önce bu talebin farkına varmak, sonra da yoldaşlarınla yan yana yürümek olduğunu romanında Oko ve yoldaşları üzerinden işliyor.

Siyasetin kayıt dışı kaldığı ve edebiyatın kendisinin de bir direniş alanına dönüştüğü bugünlerde ne İdris Baluken herhangi bir yazar, ne de Oko nedensiz yazılan bir romandır. Siyasi tutsakken ve yazmak için olabildiğince az olanak varken sürekli yazınsal üretim sürecinin bir parçası olması başlı başına bir ciddi iş olsa gerek. Her söz yazanının kalbinden akar kağıda derler.  Öyle ya İdris Baluken, kendini de içine katarak hepimizi bir özgürlük türküsü dinlemeye çağırırken Oko da yeralan şu cümleler içimizden ışıklı sokaklar gibi biraz hüzün ama en çok umutla akıp geçiyor…

“Köpekler, çok geçmeden, yuvalarından çıkan karıncalar misali saklandıkları yerden çıkmaya başladılar. Dünyanın en hızlı atları gibi koşuyorlardı. Sahilin yakınındaki ağaçlık alana geldiler… Ölüm adasının ortasında özgürlük bayrağı asılmıştı. Hepsi birer kahramandı, özgürlük bayrağının yıldızına akacak o kutsal boyanın rengiydi onlar.”

Baluken, belki de özgürlüğe en aç ancak yoldaşlarına en çok güvendiği yerden  -hapishaneden-  yazmaya devam ediyor…

KÜNYE: İdris Baluken- Oko, Dipnot Yayınları- 2019- 188 sayfa.
 

Dünyaya geldiğine pişman edilmiş bir kuşağın hikâyesi: Filizkıran

“Kötü bir masal gibiydi yaşadıklarım… Masal olduğu için, hiçbir saçmalık sorgulanmaz ya. Uçak yerine geçen Anka Kuşu, uçan halılar, güzeller güzeli belalı peri kızları ve yüzlerce masal öğesi… Masalda ölüler de pekâlâ dirilebilir, çıkarırsın mezardan, sıcak suya koyarsın anında canlanır ya da bir prensesin öpücüğüyle dirilir ya da toplanırlar bir yerde ölüler şehri kurarlar… Ben de bir masalın içinde yaşadım; masalın kahramanı değil de, kötü bir öğesi olarak.”

Şadi Erarslan

Fatigül Balcı’nın kaleme aldığı “Filizkıran” İletişim Yayınlarından geçtiğimiz ay  yayımlandı. Gerçeğin ve kurgunun bir araya gelmesiyle ortaya çıkan Filizkıran, ülkemizde yaşanan katliamların, faili meçhul cinayetlerin, sürgün edilmiş onlarca gencin hikayesini, kendi benliklerini unutup başka insanlara dönüştüklerini anlatıyor. 

Bu topraklar sürgünlerin hiç bitmediği, onlarca insanın hasretiyle bugünlere gelir. “Sürgün” bir çiçeğin toprağından koparılması, o toprak olmasa yaşayamayacağı, yaşasa da kendi benliğini unutup bambaşka biri olma macerasıdır. Usta şair Nazım Hikmet’in, Ahmet Kaya’nın ve Yılmaz Güney'in yaşadığı hasret ve bu hasretle ölmeleri buna örnektir. Tıpkı bu kitapta olduğu gibi yaşamak için başka biri olmak. Daha önce yaşadığı hayatı hiç yaşamamış, bu yaşta yeniden doğmuş gibi. Eski ve yeninin karışımı olarak bambaşka biri olarak yeniden varolmak.Yaşam ve ölüm arasında gidip gelerek memleket hasretiyle uzakta, memleketinden habersiz ölmek. Filizkıran 12 Eylül günlerinden başlayıp sonrasına uzanan öldü bilinen sol örgüt lideri Nuri Kartal’ın sürgünde kendini yeniden yaratıp Pascal’a dönüşümünü anlatan, bir solukta okuyacağınız bir roman olarak karşımıza çıkmakta.

“Yerin dibinde geçirdiğim on beş yılımı, kaç on beş yılla ödeyebilir hayat, kaç sevgiliyle, kaç özgürlükle, kaç devrimle?”

Nuri Kartal on beş yıl önce yurtdışına çıkmış, Paris’e yerleşmiş Türkiye’de mücadele eden eski bir gençlik örgütü lideridir. Paris’te uğradığı silahlı saldırı sonucunda yaralı olarak hastaneye kaldırılır. Hastanede doktorluk yapan bir arkadaşı sayesinde yerine başka birinin cesedi konularak öldüğü duyurulur. Asıl hayatı kağıt üzerinde ölüp yeniden başka biri olarak  doğması ile başlar. Artık o Türkiye’de kırmızı bültenle aranan, birçok icraat sahibi devrimci bir lider değil sıradan bir vatandaş olarak doğan Mösyö Pascal’dır. Yaşamak için değil ölmemek için savaşmaya çalışır. Sürgünde birçok şeyi yeniden gözden geçirme fırsatına sahip olan Nuri Kartal Türkiye’de kaçak olarak yaşadığı yılları anımsar. Böyle bir mücadeleye nasıl katıldığını, ailesini, ölen arkadaşlarını ve elbette geride bıraktığı sevgilisi “Nezahatı” yeniden hatırlar ve bu hasretle bambaşka biri olarak karşımıza çıkacak olan Pascal doğar. Pascal artık etliye sütlüye karışmayan, kendi halinde yaşayan sıradan bir vatandaştır.  Paris’te tanıştığı madam ile birlikte yaşamaya çalışır. Madam ona bugüne kadar hiçkimsenin davranmadığı gibi davranır, yıllardır hasretini çektiği ailesini yeniden onunla görüşmesine vesile olur. Madam’la beraber çıktığı Afrika gezisinde büyük bir hüsrana uğrar, madam Afrika'da virüs kapar ve ölüm döşeğine düşer. Yıllardır onlarca ölümün cezasını çeken Nuri Kartal yeniden çıkmaz bir yola girer. Bütün umutlarını yeniden kaybeder.

Madam’ın ölmesiyle beraber kaçak kimliğiyle ülkesine dönen mösyö Pascal eski dostların,ı biricik sevgilisini  görmeye gider. Nezahat evlenmiş, iki çocuk sahibi olmuştur. Yalnız Nuri Kartal değil o da umutsuzlukla yaşamaya çalışmıştır. Fatigül Balcı çok duru, arı bir dille okura nitelikli bir yapıt sunmuş. Yalnızca Nuri Kartal’ın Fransa’da yaşama tutunma çabası sürerken, zorlu iş koşulları, değirmende çalışma dönemi anlatılırken, köyüne, çocukluk çağlarına, o yıllardaki değirmen anılarına özlem duygusunu  etkili bir şekilde  verilmiş. Bu başarıyı yapıtın tümü için de gözlemek mümkün.

Filizkıran, duvarların “Tek yol devrim!” yazılarıyla inlediği, emaye tencerelerin moda olduğu bir dönemin romanı. Dünyaya geldiğine pişman edilmiş bir kuşağı anlatıyor…

KÜNYE: Filizkıran, Fatigül Balcı, İletişim Yayıncılık, 2019, 274 Sayfa.

Çocuklara elini uzatan bir serüven: Anti Kahraman Serisi

AntiKahramanların ışın kılıcı, pelerini ya da koruyucu maskesi yoktur. Zorluklarla baş etmek için bunlara ihtiyaçları da yoktur.

Ecem Güler

Kahraman olmak için sihirli güçler mi gerekir? Güçlü olmak için kaslı kollar, sihirli bir kıyafet ya da maske şart mıdır? AntiKahramanların ışın kılıcı, pelerini ya da koruyucu maskesi yoktur. Zorluklarla baş etmek için bunlara ihtiyaçları da yoktur.

NotaBene Yayınları çocukları ve hatta yetişkinleri anti-kahramanlar ile buluşturuyor. Yayınevinin “kahramanlık” kavramını sorguladığı ve sorgulattığı bu serisinde Julio Cortázar, Eduardo Galeano ve Che Guevara var.

Süper Gücünü Kaleminde Saklayan Bir Anti Kahraman: Aziz Nesin

Bütün AntiKahramanlar bizim elbette ama bizim yaşadığımız coğrafyayı işaret ederek başlayan serinin ilk kitabı Aziz Nesin. Süper güçleri olmadan karşısına çıkan bütün zorluklarla baş etmeyi başarmış bir adamın hikâyesi. Tüm çocuklara, kendi hayallerinin peşinden gitmeleri için cesaret veren birer kılavuz olmaya hazırlanıyor. Seri ebeveynler için de çocuklarla birçok olay ve kavram üzerine konuşabilecekleri sohbet kitapları olmayı hedefliyor.

Künye: Anti Kahraman Serisi - Aziz Nesin, Yazar: Irmak Bahçeci, Çizer: İpek Okyar, Birinci Baskı Yılı: 2017, İkinci Baskı Yılı: 2017, Üçüncü Baskı Yılı: 2017, Sayfa Sayısı: 24

Adaleti Kelimeleriyle Arayan Bir Anti Kahraman: Eduardo Galeano

Serinin ikinci kitabında ise az kelimeyle çok şey anlatmak isteyen, dünyanın her yerinde gördüğü haksızlıkları yazan Uruguaylı gazeteci yazar Eduardo Galeano var.

Bu kitapta da yerel topluluklardan, el konan topraklardan, kadın haklarından, diktatörlerden, para için her şeyi yapan ve başkalarını önemsemeyenlerden söz eden Galeano’ya kulak verilmesi isteniyor.

Künye: Anti Kahraman Serisi -Eduardo Galeano, Yazar: Nadia Fink, Çevirmen: Nergis Turan, Çizer: Pitu Saa, İlk Baskı Yılı: 2017, Sayfa Sayısı: 28

Gerçek ile Hayal Arasındaki İnce Çizgide Yaşayan Bir Anti Kahraman: Julio Cortázar

Arjantin’in en büyük yazarlarından Cortazar sıradışı gerçekliğiyle karşımızda duruyor. Kitaplarında hep başka boyutlara geçmekten söz eden anti kahramanımız; dönüşen hayvanlarıyla, gerçekliği inanılmaz kurgulara sığdıran cümleleriyle ve kocaman gözleriyle karşımızda duruyor. Bazı hayatlar belki de yalnızca kendileri için yaşanmamıştır dedirten bir öykü onunki.

"Çocukların özgürce oyun oynamasına izin verseydiniz, harikalar yaratırlardı. Ama siz onları elma çizmeye, ağaç çizmeye zorladınız ve çocuğu öldürdünüz".

Künye: Anti Kahraman Serisi - Julio Cortazar, Yazar: Nadia Fink, Çeviren: Nergis Turan, Çizer: Pitu Saa, İlk Baskı Yılı: 2016

1Hayali Hakikat Yapan Bir Anti Kahraman: Ernesto Che Guevara

Serinin son kitabında ise imkânsız bir düşü gerçekleştirmek için uzun bir yolculuğa çıkan Ernesto Che Guevara var.

Bu kez de okurdan, adaleti daha çok insana ulaştırana kadar gökteki ve alnındaki yıldızın peşinden gitmiş bir kurtarıcı olan Che’ye odaklanmaları isteniyor. Ancak bu kahraman o kadar gerçek ki imkânsız bir düşü gerçekleştirmek için uzun bir yolculuğa çıkıyor. Çok da acelesi var. Çünkü daha annesinin karnındayken bir an önce doğmak için annesinin karnını tekmelemeye başlıyor. Sonra Bir özgürlük Sineği tarafından da ısırılınca uslanmaz bir kurtarıcıya dönüşüyor. Kim mi dersiniz? Yakınları ona Tete diyor ama onun bir adı daha var Che.

Künye: Anti Kahraman Serisi - Ernesto Che Guevara, Yazar: Nadia Fink, Çevirmen: Nergis Turan, İlk Baskı Yılı: 2017, Sayfa Sayısı: 28

Vitrin: Yeni Çıkanlar

Haftanın yeni çıkan kitaplarından sizler için derledik, keyifli okumalar dileriz.

UÇAN MABET - ÇİĞDEM ERKAL

Uçan Mabet, Tolkien’in Yüzüklerin Efendisi serisinden Ursula K. Le Guin’in Yerdeniz’ine kadar dünya edebiyatının önde gelen fantastik ve bilimkurgu eserlerini dilimize kazandıran Çiğdem Erkal’ın ilk romanı.

Yaşadığımız dünyaya hiç benzemeyen ama içinde kendinizi yabancı hissetmeyeceğiniz bir gezegenin, duygularını kaybetmiş bir halkın ve bir şeylerin yanlış gittiğine inanan bir avuç insanın hikâyesini anlatıyor Çiğdem Erkal.

Kişisel bir öykünün paralelinde, tarihin çarpıtılması sebebiyle özünü kaybeden bir halka yardım etmek isteyen insanların mücadelesini distopik öğelerle kaleme alan Çiğdem Erkal’ın, edebi birikimini satır satır aktardığı roman hem fantastik hem de bilimkurgu okurları için tatmin edici bir okuma vadediyor.

Pangea Serisi’nin ilk bilimkurgu kitabı olan Uçan Mabet’in, okurların başucu kitapları arasına gireceğine inanıyoruz.

“Taşın makamını yakala. Sen bir katunkızsın, müzik nedir bilirsin. Taşın makamını yakala. Taş, ışıkların bir kısmını geçirip, bir kısmını geçirmez. Taştan geçen ışık yedi renk olur, yedi renk de yedi ses. Taşın makamını yakala. Söylediği şarkıyı dinle. O bıkmadan usanmadan söylüyor şarkısını, bir gün, olur da birileri dinler diye.”

(Tanıtım Bülteninden)

KÜNYE: Uçan Mabet, Yazar: Çiğdem Erkal, İthaki Yayınları, 2019, 152 Sayfa

YARATICI YAZARLIK VE DENEYSEL YAZMA TEKNİKLERİ

Ticari aldatmaca ataklarının bol olduğu bir mecra: “yaratıcı yazarlık” kavramı, biz gerçek anlamda üretmeye bağlı bir yaratmanın sonsuz tekniklerinden bahsediyoruz, olması gerektiği gibi: özgür ve deneysel. Denetim mekanizmaları ve otoriter kabul görmüş devlet sembollerinin dışında. Vahşi. Kendin.

(Tanıtım Bülteninden)

KÜNYE: Yaratıcı Yazarlık ve Deneysel Yazma Teknikleri, Yazar: Kolektif, Sub Yayınları, 2019, 80 Sayfa

BİZANS İMPARATORLUĞU TARİHİ - CHARLES WİLLİAM & CHADWİCK OMAN

Bizans’ın tarihi, Megaralı Yunanların MÖ 7. yüzyılda Bosforos, yani İstanbul Boğazı’nın güney girişinde Byzantion adını verdikleri bir kent kurmasıyla başlar. Yunan dünyasında ticari ve stratejik bir merkez haline gelen kent, Roma döneminde imparatorluğun Doğu kısmının idari merkezi olur. Daha sonra imparator Konstantin başkenti Roma’dan buraya taşır ve kente Konstantinopolis adı verilir. Batı Roma’nın yıkılışından sonra Doğu Roma İmparatorluğu’nu bir süre daha Romalı hanedanlar yönetir. MS 9. yüzyılda yönetim bir Yunan hanedana geçer. İşte tarihçiler bu noktadan itibaren Bizans İmparatorluğu’ndan söz etmeye başlarlar. Bizans, yüzyıllarca hem hırslı generallerin isyanlarıyla içeriden hem de Gotlar, Persler, Avarlar, Slavlar, Franklar ve Araplar gibi kavimlerin yoğun saldırılarıyla dışarıdan yıpratılır ve en sonunda 1453 yılında Konstantinopolis’in Türklerin eline geçmesiyle tarihten silinir. 

Oxford Üniversitesi tarih profesörü Charles Oman’ın sayısız kaynak tarayarak büyük titizlikle hazırladığı Bizans İmparatorluğu Tarihi en iyi Bizans Tarihi kitaplarından biridir. Sürükleyici bir romandan farksız. Elinizden bırakamayacaksınız.

(Tanıtım Bülteninden)

KÜNYE: Bizans İmparatorluğu Tarihi, Yazarlar: Charles William & Chadwick Oman, Çevirmen: Ekin Duru, Say Kitap, 2019, 280 Sayfa

ADSIZ ÜLKE - ALAİN FOURNİER

Adsız Ülke, Fransız yazar Fournier’nin 1914’te cephede vurularak ölmeden önce yayımlanan tek romanıdır. Otobiyografik nitelikler de taşıyan roman 1913’te yayımlanır yayımlanmaz olağanüstü bir başarı kazanır ve Fransız edebiyatının klasikleri arasına girer. Fransa’nın Sologne bölgesinde geçen bu macera romanı, François Seurel’in ağzından, kasabada dört gün boyunca ortadan kaybolan yakın dostu Augustin Meaulnes’un yaşamını anlatır.

Alain-Fournier’nin yapıtının zenginliği, büyüklüğü, ölümsüzlüğü, insanın yalın varlığını, onun gerçek duygularını sergilerken, zaman zaman düş ortamına kaysa bile, gerçekçiliğinden kaynaklanmaktadır. Başta Fransız romanı olmak üzere çağdaş romana yaptığı büyük ve sürekli etki, yazarın insanı arayan, “olmaz”ı “olur”a dönüştürmeye adanmış yazınsal seçiminde somutlanmaktadır. Yazar, yaşamının yalın gerçeği ile düşlerini karıştırıp Adsız Ülke’nin gerçek ve düş arasında gidip gelen dünyasını yaratmıştır.

(Tanıtım Bülteninden)

KÜNYE: Adsız Ülke, Yazar: Alain Fournier, Çevirmen: Özdemir İnce, Can Yayınları, 2019, 240 Sayfa

DENİZYOLU - URSULA K. LEGUİN

İsimlerimizin aynı olduğunu söyledim. Daha önce başka bir ismi olduğunu söyledi. Söylemesini istedim. Söylemedi. “Sadece Kızılderili Fanny işte” dedi. Buraya Klatsand dendiğini söyledi. Burada bir köy varmış, plajın üst yanındaki derenin orada. 

Oregon’un küçük sahil kasabası Klatsand sakinlerinin sıradan hayatları; deniz kabuğunda uğuldayan, martı kanadında taşınan, rüzgârın denize savurduğu, dalgalara gömülen rüyalar, umutlar, kederler, hayaller. 2018’de kaybettiğimiz Ursula K. Le Guin’in kaleminden, bitirir bitirmez tekrar okumak isteyeceğiniz öyküler. 

Denizyolu, kumlara yazılı sözcüklerden bir dünya kuruyor. 

(Tanıtım Bülteninden)

KÜNYE: Denizyolu, Yazar: Ursula K. Leguin, Çevirmenler: Çiğdem Erkal, Aysun Babacan, 2019, 256 Sayfa

Şairin Romanı

Uzunca bir süredir beklettiğim Murathan Mungan’ın Şairin Romanı’nı nihayet okuyabildim. Bir yazımda bahsetmiştim, özellikle romanları ve bunların içerisinde de hakkında çok şey yazılıp, çok konuşulanları hemen okumam, bekletirim. Burada tek amacım, ilk günlerde roman hakkında oluşan/oluşturulan yargıdan uzak durup, kendi başıma okuyabilmek. Örnekse, tüm Orhan Pamuk kitapları. Şairin Romanı’nın bendeki yazgısı da böyle oldu ama görüyorum ki biraz abartmışım, sekiz yıl geçmiş.

Güncelliğini kaybetmeyen iyilerden: “Aç Tırtıl”

“Aç Tırtıl” çocuklara sayılardan meyvelere, günlerden gelişip dönüşmemize dair birçok kavramı veriyor. 1969 Yılından beri çocukların öğrenme süreçlerinin en iyi destekçisi olan “Aç Tırtıl”, çocukların dünyasında keyifli bir yolculuğa çıkıyor.

Selda Salman

Duygular, davranışlar, haftanın günleri, renkler, sayılar, yiyecekler… Çocuklarımız dünyaya gözlerini açtıktan sonra pek çok şey öğreniyorlar, hayatları boyunca da öğrenmeye devam edecekler. Özellikle okul öncesi döneme adımlarını attıkları süreçte öğrenecekleri kavramlar giderek artıyor ve karmaşıklaşıyor. İşte bu tam da bu dönemlerinde neleri hangi sırayla, ne şekilde ve ne kadar zaman diliminde öğrendikleri onların hayatlarının temellerini atıyor. Açıkçası, burası zor bir süreç. Fakat aşılmaz değil. Birçok yöntem ve bu yöntemlerin en iyi destekçisi kitaplar ile birlikte öğrenmeyi çocuklar için eğlenceli, anlamlı ve keyifli bir hale getirebiliriz.

“Aç Tırtıl” kitabı ise çocuklarımızın öğrenme süreçlerinde en iyi kullanabileceğimiz materyallerden biri. Eric Carle’ın kaleminden çıkan ve 1969 yılında yayınlandığından itibaren tüm dünyada 62 dile çevrilen, aynı zamanda birçok ödülün sahibi olmuş bu kitap, hala güncelliğini koruyor.

“Aç Tırtıl”, büyük boyutu, canlı renkleri, birbirinden güzel çizimleriyle, akıcı ve sade diliyle çocukların ilerleyen yılların da vazgeçilmez kitabı olacağa benziyor.

Yumurtadan çıkan bir tırtılın hikayesi, sıcacık bir pazar günü başlıyor. Tırtılımız yumurtadan çıktıktan sonra kendine yiyecek bir şeyler aramaya başlıyor. Aç tırtılımız elmaları yiyor, armutları yiyor.. Pazartesi 1 elma yiyor, Salı günü 2 armut… Cuma günü ise tam 5 tane portakal yiyor. Cumartesi günü ise işler çığırından çıkıyor. Aç tırtılımız o gün birçok yiyecek yiyor. Ve o gece karnı çok ağrıyor… Ertesi sabah uyandığında ise taze bir yaprak yiyor ve karnının ağrısı geçiyor. Üstelik karnı aç değildi… Artık kocaman şişman bir tırtıl olmuştu. Aç tırtıl kendisine koza denilen bir ev yapıyor ve içine yerleşiyor. Zaman geçtikten sonra güzeller güzeli bir kelebek olarak kozasından çıkıyor…

“Aç Tırtıl” çocuklara sayıları, günleri, meyveleri, renkleri, yiyecekleri, sağlıklı beslenmeyi, doğayı ve en önemlisi de gelişme ve olgunlaşma süreçlerini anlatıyor. Tüm bunların dışında her gün gelişmemizi ve başka bir şeye dönüşmemizi  “Aç Tırtıl”dan öğreniyorlar. 1969 yılından itibaren de hem çocukların hem ebeveynlerin hem de öğretmenlerin en sevdiği kitaplar arasında yerini alıyor.

Çocuklarımızın öğrenme süreçlerinin en iyi destekçilerinden biri olarak “Aç Tırtıl” yıllar boyunca değerini, önemini ve güncelliğini kaybetmeyecek olan kitaplardan biri olarak çocuklarımızı eğlendiriyor, onlara birçok şey öğretiyor, öğretmeye devam edecek.

KÜNYE: Aç Tırtıl, Eric Carle, Çev: Fatih  Erdoğan, Mavi Bulut Yayınevi, 2010, 32 Sayfa.