Hazırlayan: Deniz Burak Bayrak

ARSÈNE GUİLLOT - PROSPER MÉRİMÉE

Varlıklı ve güzel Madam de Piennes, kilisede gördüğü perişan vaziyetteki genç Arsène Guillot’ya yardım etmek, onu sağlığına kavuşturmak için elinden geleni yapar. Kucak açtığı genç kadına merhametle bağlanan Madam de Piennes, bir yandan ona korkunç bir ihanette bulunduğu hissiyle, yaptığı iyiliklerin ahlakını sorgulayacak duruma gelir. Aralarına bir erkeğin girmesiyle alabora olan iki genç kadının hikâyesi, trajik ve tutkulu bir aşk hikâyesinden çok, zorlayıcı bir ahlak ve tutku ikileminin öyküsüdür.

KÜNYE: Arsène Guillot, Prosper Mérimée, çeviren: Neslişah Leman Başaran Lotz, Can Yayınları, 2023, 64 sayfa.

ÇİÇEĞİN RUHU: NOH TİYATROSUNUN KLASİK ÖĞRETİLERİ – ZEAMİ

14. yüzyılda ortaya çıkan ve bugün hâlâ icra edilen Japon performans sanatı “Noh”un kurucusu Zeami’nin yazdıkları arasında en önemlisi olan ve 1400 ile 1418 yılları arasında kitaplaştırdığı Çiçeğin Ruhu başta sadece Zeami’nin tiyatro topluluğunca nesilden nesle aktarılarak gizli tutulsa da açığa çıktığı 19. yüzyıldan sonra Noh oyuncularının el kitabı olarak kabul gördü. Akira Kurosava’nın yönetmenlik tarzında da büyük etkisi olan Çiçeğin Ruhu’nda Zen Budizmi üzerine aldığı geniş kapsamlı eğitimden, klasik Japon edebiyatından ve aristokrat yaşam tarzından yararlanan Zeami hem samuray sınıfı için ortaya çıkan ve ilkelerinin çoğu dövüş sanatlarının ilkelerini de yansıtan Noh tiyatrosunun prensiplerini açıklıyor hem de bir sanatçının nasıl yaşaması gerektiğini inceliyor.

KÜNYE: Çiçeğin Ruhu: Noh Tiyatrosunun Klasik Öğretileri, Zeami, çeviren: Naoki Yamamoto, Rümeysa Taşkın, İthaki Yayınları, 2023, 80 sayfa.

CADI – HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR

Kocasının ölümüyle dul kalan Fikriye Hanım için çöpçatanlar işe koyulurlar. Bulabildikleri talip, birkaç kez evlenmiş ve rahmetli ilk karısından kalan iki çocuğuyla büyük bir yalıda yaşayan Naşit Nefi Efendi’dir. Ancak bu varlıklı talibin bir kusuru vardır: Çocuklarının annesi Binnaz Hanım hortlamıştır. Cadı; Hüseyin Rahmi’nin gulyabani, hortlak gibi doğaüstü varlıkları konu edindiği “Garaib Faturası Külliyatı”nın ikinci romanıdır. Külliyatın ilk romanı Gulyabani ’de olduğu gibi, bu romanda da halkın batıl inançları konu edilir. Hüseyin Rahmi bu kez merkeze ruh kavramını oturtarak spiritüalizme karşı, metafizik ve felsefi açıdan bir tartışma da yürütür.

KÜNYE: Cadı, Hüseyin Rahmi Gürpınar, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2023, 192 sayfa.

DÜNYA YUVARLAKTIR – GERTRUDE STEIN

Rose adında küçük bir kız. Kuzeni Willie'nin aksine acabalardan kurtulamıyor bir türlü. Durmadan dönen yuvarlak dünya içinde ne kendisini bulabiliyor ne de yerini. Dünya Yuvarlaktır epik bir yolculuk hikâyesi. Kelimelerin kaygan zemininde tümcelerin müstakilliğini ve anlamların sabitesini yitirdiği ardı kesilmez bir devingenlik içinde anlatısını kuran Gertrude Stein, okuru biteviye tınlayan varoluşsal bir kaygının hazzını ve dehşetini aynı anda duymaya çağırıyor. Rose'u durmadan düşünmeye iten bir sorguyla maceramızın da ateşleyicisi oluyor: "Adı Rose olmasaydı Rose olur muydu."

KÜNYE: Dünya Yuvarlaktır, Gertrude Stein, çeviren: Tunç Tayanç, Sel Yayıncılık, 2023, 96 sayfa.

ÇOK YALAN SÖYLEDİK – ZEYNEP GÖĞÜŞ

Ankara belgeseli hazırlamak için büyüdüğü şehre dönen Işıl, yerleştiği Kale civarında ve başkent sokaklarında gezdikçe hem kendi geçmişine hem de ülke tarihine doğru bir yolculuğa çıkar. Tesadüfler onu öğrencilik yıllarından kalma derin bir sırrın çözülmesini sağlayacak ipuçlarıyla karşılaştırır. Vaktiyle gizlenmiş pek çok olay peş peşe açığa çıkar. Belgesel için alınan “hafıza notları” Türkiye tarihine olduğu kadar ülkede yaşanan darbelerin kişiler üzerindeki etkilerine de ışık tutacak niteliktedir. Işıl, sürekli tekrarladığı sorunun yanıtında arar çıkış yönünü: “Biz bu hale nasıl geldik?”
İlk yapıtı Işık Ülkesinden ile Yunus Nadi Roman Ödülü’nü, Yok Çünkü Telafisi romanıyla da Oktay Akbal Edebiyat Ödülü’nü kazanan Zeynep Göğüş, Çok Yalan Söyledik ile bir dönemin kapısını aralıyor.

KÜNYE: Çok Yalan Söyledik, Zeynep Göğüş, Everest Yayınları, 2023, 312 sayfa.

HAYATIMIN KADINI – ÖZGE YETKİNER

Günümüz dünyasında, gündelik ihtiyaçların ve yaşayış biçimlerinin değişmesiyle yeni bir ilişki türü ortaya çıkmış durumda. Evlerimizde gündelik veya sürekli çalışan yardımcılarla kurduğumuz ilişkidir bu, daha önce üzerinde sadece “sınıfsal” açıdan düşünülmüş, bunun dışında yazılıp çizilmemiştir. Ancak tamamen gerçek olan, bilhassa kadınları fazlasıyla meşgul eden bu ilişki türü hayatımızın her aşamasında olduğu gibi, içinde kendine has hikâyeler barındırır ve farkında olmasak da bizi ve çevremizi derin etkisi altına alır… Özge Yetkiner, Hayatımın Kadını adlı kitabında, tamamen gerçek olaylardan hareketle evimizin, ailemizin görünmeyen bireylerinin hikâyesini yazıyor.

KÜNYE: Hayatımın Kadını, Özge Yetkiner, Kırmızı Kedi Yayınları, 2023, 208 sayfa.

TRAVMA VE RUH – DONALD KALSCHED

Yazar, psikanalitik yakınlıkta ortaya çıkan mistik ve ruhsal anları incelemeye alıyor. Klinik örnekler, terapi diyalogları ve rüyalar üzerinden terapinin ne kadar derinleşebileceğini gösteriyor. Travmadan sağ çıkanlar aracılığıyla, analiz edene de sıradan düzenin dışında, aydınlık ve karanlığın buluştuğu “başka bir dünya”nın kapıları aralanıyor. Kalsched bu mito-şiirsel dünyanın, Freud’un öne sürdüğü gibi yaşamın acı gerçekleriyle mücadelemizin ürünü olan bir savunma mekanizması değil, aksine insan deneyiminin süregelen gerçekliği olduğunu savunuyor: İyileşme sürecinin bizzat merkezinde yer alan ve başka zamanlarda da tuhaf bir şekilde ona direnen bir gizem. Bu kitap, psikanalitik çalışmanın gizemini yeniden ortaya çıkarma çabasının ürünü. Sıradan hastaların ve sıradan psikoterapistlerin birlikte çalışarak insan ruhunun gerçekliğine ve psişenin derinliklerine bakışlarını ve deneyim aracılığıyla değişme hikâyelerini anlatıyor.

KÜNYE: Travma ve Ruh: İnsan Gelişimine ve Kesintiye Uğramasına Psiko-Ruhsal Bir Yaklaşım, Donald Kalsched, çeviren: Ali Oğuz Bozkurt, Ayrıntı Yayınları, 2023, 512 sayfa.

KRİZ ÇAĞI – ALFREDO SAAD FILHO

Kriz Çağı; Covid-19 pandemisinin, ekonomide ve siyasette derin eşitsizliklerle ve bunalımlarla dikkat çeken bir bağlamda ortaya çıktığını, neoliberalizmin dışlayıcı eğilimlerini büyük olasılıkla pekiştireceğini ve hem ekonomik refaha hem de demokrasiye zarar veren sonuçlar doğuracağını savunuyor. Öte yandan, pandemi, neoliberalizmin yetersizliklerini daha önce hiç olmadığı biçimde ortaya çıkarmış, böylece bizatihi kapitalizmin meşruiyetine ilişkin soru işaretlerini çoğaltarak, sol için benzeri görülmemiş alanlar açmıştır. Bu kitap, iktisat, uluslararası ilişkiler, siyaset bilimi, ekonomik politik ve sosyolojiye ilgi duyanlar için önemli bir kaynak niteliğinde.

KÜNYE: Kriz Çağı: Neoliberalizm, Demokrasinin Çöküşü ve Pandemi, Alfredo Saad Filho, çeviren: Şükrü Alpagut, Yprdam Kitap, 2023, 288 sayfa.

ROSE – COLAS GUTMAN

Rose yeni okuluna başlayacağı gün çok heyecanlıydı. Yepyeni ve tertemiz bir başlangıcın hayalini kuruyordu. Konuşma bozukluğu sebebiyle üst üste okul değiştirmek zorunda kalmıştı ve burada kalıcı olmak istiyordu. Hata yapmamalıydı.

KÜNYE: Rose, Colas Gutman, çeviren: Tuvana Gülcan, İletişim Yayınları, 2023, 76 sayfa.

LAMPJE VE DENİZİN ÇOCUKLARI – ANNET SCHAAP

Bir deniz fenerinde yaşayan Lampje (Lampyı) her akşam feneri yakmak zorundadır. Babasının hem aksayan bacağı hem de derin mutsuzluğu nedeniyle bu işi tek başına yapar. Kasabanın üzerinde fırtına bulutlarının dolaştığı bir gün Lampje yeni bir kutu kibrit almayı unutur. Kibrit almak için dakikalarca yürür, koşar, ıslanır, yüzer ama zamanında yetişemez. Fener yanmaz, bir gemi kaza yapar ve bütün sorumluluk Lampje ile babasına kalır. Lampje’nın cezası Kara Şato’ya gönderilmek olur. Şu canavarların yaşadığı söylenilen tuhaf eve. Lampje’nın ilk gecesinde iniltiler ve hırlamalar nedeniyle geceyi yatağın altında geçirmek zorunda kaldığı eve. Ardından… Ardından Lampje’nın macerası başlar. Cüceler, denizkızları, denizciler, kaptanlar ve korsanlarla dolu bu büyük macerada okurları arkadaşlık ve özgürlük için verilen masalsı bir mücadele bekliyor.

KÜNYE: Lampje ve Denizin Çocukları, Annet Schaap, çeviren: Lale Şimşek Çalışkan, Yapı Kredi Yayınları, 2023, 332 sayfa.