Hazırlayan: Deniz Burak Bayrak

BU YOLLAR UZAR – MEMDUH ŞEVKET ESENDAL

Memduh Şevket Esendal, alışık olduğumuz biçemiyle, sakin dünyaları ve kendi yağında kavrulan insanları anlatmaya Bu Yollar Uzar’da da devam ediyor. Taşra-şehir, bürokrasi-toplum, Doğu-Batı gibi temel ikilemler üzerinden yarattığı çatışmaların eksik olmadığı, karakterlerin içinde var oldukları zamanın ve mekânın ruhuyla harmanlandığı bu derlemedeki öykülerinde onun edebiyatının alemetifarikası olan yalın anlatım ve diyalog kurma ustalığı yine öne çıkıyor. Esendal’ın sağlığında dergilerde yayımlanan ancak ilk iki öykü kitabına, Otlakçı ve Mendil Altında’ya almadığı, ölümünün ardından kitaplarının ikinci baskılarına eklenmiş öyküler bu kitapta bir arada...

KÜNYE: Bu Yollar Uzar, Memduh Şevket Esendal, İletişim Yayınları, 2023, 138 sayfa.

DOĞU, BATI – SALMAN RUSHDIE

Edebiyat tarihinin kadim şahsiyetleri ile popüler kültürün, masallar ile tarihin, fantastik ile gerçekliğin kesiştiği bu dokuz hikâye, Doğu ile Batı karşılaşınca neler olduğunu anlatıyor. Fakir bir çekçekçi, inanılmazı gerçekleştirip Bombay’da film yıldızı oluyor; Kristof Kolomb, Kraliçe Isabella’yla ilişkisini “tamamlama” hayalleriyle kendinden geçiyor; iki çocukluk arkadaşı, fantezilerinde diplomat olup Uzay Yolu mürettebatına katılarak Hindistan’ın yakın tarihine tanıklık ediyorlar. Doğu, Batı’da, zengin dili ve benzersiz hayal gücüyle Salman Rushdie; okurları şaşırtarak, güldürerek, düşündürerek, bir lunapark treninde kültürlerarası yolculuğa çıkarıyor.

KÜNYE: Doğu, Batı, Salman Rushdie, çeviren: Begüm Kovulmaz, Can Yayınları, 2023, 184 sayfa.

DERSLER – IAN McEWAN

Ian McEwan’ın son romanı “Dersler”, hayatı kaçırılmış fırsatlar ve cevapsız sorularla dolu kahramanının mutluluk arayışı üstünden İngiltere’nin İkinci Dünya Savaşı’ndan sonraki kuşaklarının hikâyelerine ve yakın geçmişin büyük altüst oluşlarına bakıyor. Hayatı Küba Füze Krizi’nden Çernobil felaketine, Berlin Duvarı’nın çöküşünden Covid-19 pandemisine tarihin büyük kuvvetleri tarafından şekillendirilirken, Roland Baines her insan için geçerli olan sorularla yüzleşir: Hayatlarımızın kontrolü ne ölçüde bizim elimizdedir? Geçmişin travmalarıyla yüzleşmek mümkün müdür? En sona gelindiğinde, insan iyi bir hayat yaşayıp yaşamadığını nasıl anlar? “Dersler”, müzik ve edebiyatla, siyaset tartışılan arkadaş masalarının gürültüsüyle, bulunan ve kaybedilen aşkların heyecanıyla dolu, hayat kadar geniş bir roman.

KÜNYE: Dersler, Ian McEwan, çeviren: Lâle Akalın, Yapı Kredi Yayınları, 2023, 472 sayfa.

REKABET: BİR GEYŞANIN ÖYKÜSÜ – KAFU NAGAI

1918’de sansürlenerek yayımlanan ve ancak 1956’da tam metin olarak okurlarla buluşabilen Rekabet: Bir Geyşanın Öyküsü, geyşaların zorlu yaşamı ve Tokyo’nun çalkantılı eğlence dünyası hakkında yazılmış en sert ve en gerçekçi romanlardan biri. Genç geyşa Komayo, müşterilerinden biriyle evlenip taşraya taşındıktan sonra geyşalığı bırakır ancak kocasının ölümünden sonra eşinin ailesinin onu dışlamasıyla kendi ayakları üstünde durmak için Şinbaşi’ye ve geyşalığa döner. Tekrar eski efendisi Yoşioka’nın himayesine giren Komayo genç bir aktöre âşık olup onunla gizli bir ilişkiye başlayınca sıfırdan kurmaya çalıştığı hayatı altüst olacaktır.

KÜNYE: Rekabet: Bir Geyşanın Öyküsü, Kafu Nagai, çeviren: Gökçenur Güner, İthaki Yayınları, 2023, 232 sayfa.

DİLENCİ – NECİB MAHFUZ

Gençliğinde idealist bir devrimci ve şair olmak hayaliyle yaşayıp devrimden sonra ünlü ve zengin bir avukat olan Ömer el Hamzavi bir gün bunalımlı bir hayata uyanır. Artık ne yaparsa yapsın mutsuz, daha kötüsü umutsuzdur. Gün geçtikçe ailesinden ve işinden uzaklaşmaya başlayan Ömer’in “hastalık” için bulduğu tedavi aşk oyunlarıdır. Ancak içinde kaybolduğu bunalımına bu oyunlar da çare olmayacaktır. Gitgide her şeye hatta kendine bile yabancılaşmaya başlarken hayat ona yeni sürprizler hazırlamaktadır. Artık “sevmediği” karısı üçüncü çocuklarına hamiledir ve yıllar önce tutuklandığında onu ele vermeyen eski dava arkadaşı yirmi yıl sonra serbest kalınca Ömer’in yüzleşmesi gereken sorunlar daha da çoğalır. Ömer aşk, huzur, mutluluk peşinde bir dilenciye dönecektir… Usta yazar Necib Mahfuz, alametifarikası güçlü anlatımıyla okurunu Ömer’in iç dünyasına götürürken, bir yandan Mısır’da yaşanan 1952 Devrimi sonrasında ülkedeki gerçeklik-idealizm, bilim-sanat-inanç çatışmalarını ve tüm bunlara çıkış yolu arayan toplumun yaşadığı umutsuzluğu ele alıyor.

KÜNYE: Dilenci, Necib Mahfuz, çeviren: Alova, Kırmızı Kedi Yayınları, 2023,136 sayfa.

BİR ADA İCAT ETMEK – ALAIN GILLOT

Çin’de bir şantiyede çalışırken, yedi yaşındaki oğlu Tom’un öldüğünü öğrenen Dani, haberi alır almaz Fransa’ya eşi Nora’nın yanına dönerek cenaze hazırlıklarına başlar. Fakat oğlunun ölümünü kabullenmekte zorlanmakta, yas tutmayı reddetmektedir. Yılın büyük bir kısmında onu evinden uzak bırakan bir iş seçtiği, oğluyla istediği kadar vakit geçiremediği için pişmandır. O bu duygularla mücadele ederken hiç beklenmedik bir şey olur, küçük Tom karşısında belirmiş onunla konuşmaktadır. Başta aklını kaçırdığını düşünen Dani, çok geçmeden oğlunun büyülü ve açıklanamaz bir biçimde yeniden ortaya çıkışını kabullenir. Birlikte daha önce planlasalar da bir türlü gerçekleştiremedikleri bir ada yolculuğuna çıkarlar. Alain Gillot bir ailenin en sancılı zamanlarını konu alan bu romanında yas tutmanın farklı türleri, bir babanın oğlundan öğrenebilecekleri, hayattaki ezberlerimiz ve gönlümüzden geçenler üzerine yalın, zarif ve samimi bir romana imza atıyor.

KÜNYE: Bir Ada İcat Etmek, Alain Gillot, çeviren: Birsel Uzma, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2023, 168 sayfa.

20. YÜZYILDA NE OLDU? – PETER SLOTERDIJK

Çağdaş düşünür Peter Sloterdijk, önceki yüzyılın bizlere miras bıraktığı yükleri, öğretileri ve umutları farklı perspektiflerden irdeliyor. Okurlarını ters köşeye yatırmayı seven yazar, insanlık tarihine savaş, kıyım ve devrimleriyle damgasını vuran aşırı yüklü bu yüzyılı alışıldık tarihsel ya da ideolojik bakış açılarıyla ele almaz; çünkü kendi deyişiyle olaylara ve ideolojilere odaklanarak 20. yüzyılı anlamak olası değildir. Sloterdijk’a göre 20. yüzyılın baskın motifi, hakikati burada ve şimdi dolaysızca harekete geçirme iradesi olarak kendini gösteren şeydir. Geçmiş yüzyılı anlamak için ekonomiden felsefeye tüm alanlarda tümden yeni yaklaşımlara gereksinim olduğunu öne süren Sloterdijk; 20. Yüzyılda Ne Oldu? ile okurları Antroposen’in anlamı, insanların evcilleştirilmesi, denizin önemi, küreselleşmenin felsefi veçheleri gibi bir dizi ilgili konunun yanı sıra Derrida ve Heidegger’in siyaseti üzerine de yeniden düşünmeye davet ediyor.

KÜNYE: 20. Yüzyılda Ne Oldu?, Peter Sloterdijk, çeviren: Mustafa Tüzel, Tellekt Kitap, 2023, 280 sayfa.

KIZILAY HOLDİNG – İSMAİL ARI

Gazeteci İsmail Arı, bir yardım kuruluşu olmaktan çıkıp holdingleşmeye varan, iktidarlar tarafından para kaynağı olarak görülen ve yağmalanan Kızılay’ın şirketler kurularak nasıl işlevsiz hale getirildiğini çok daha önceden fark etti. Arı’nın yıllara yayılan ayrıntılı araştırması Kızılay Holding, güven sıralamasında en altlara düşen kurumun nasıl bu hâle geldiğini gözler önüne seriyor. 

KÜNYE: Kızılay Holding, İsmail Arı, Tekin Yayınevi, 2023, 216 sayfa.

BİR KESE BİLYE – JOSEPH JOFFO

Paris, 1941. Fransa işgal edilmiştir. On ve on iki yaşlarında iki Yahudi kardeş Maurice ve Joseph, son kez bilye oynarlar. Çünkü savaş ailelerinin güvenliğini tehdit ederken, Maurice ve Joseph'in kimliklerini gizleyerek serbest bölgedeki ağabeylerinin yanına kaçmaları gerekir. Böylece hayatlarını tamamıyla değiştirecek bir yolculuğa çıkarlar. Bir Kese Bilye, heyecan verici ve sürükleyici bir dille savaşın acımasızlığını, mantığın bittiği saçmalıkların kol gezdiği bir ortamda bile iyiliğin, iyi insanların hep var olduğunu anlatmak için yazılmış bir kitap. Maurice ve Joseph’in umut dolu yolculuğu her yaştan okurun kütüphanesinde yer alması gereken modern bir klasik.

KÜNYE: Bir Kese Bilye, Joseph Joffo, çeviren: Damla Kellecioğlu, Mundi Kitap, 2023, 288 sayfa.

LEO’YU AFFEDİYORUM – KERASCOËT

Leo okul bahçesinde oynarlarken bir arkadaşının resimlerini kazara su birikintisine düşürüyor. Sınıf arkadaşları yaşanan olay nedeniyle hem üzülüyor hem de Leo’ya kızıyorlar. Derken Leo özür dilemenin, resimleri zarar gören arkadaşı da Leo’yu affetmenin bir yolunu buluyor. Leo’yu Affediyorum, özür dilerken ve affederken hissettiğimiz karmaşık duyguları ele alan, anlayış üzerine bir sessiz kitap. Kitabın sonunda yer alan kılavuzda ise birini incittiğimizde ya da birisi bizi incittiğinde neler yapabileceğimizle ilgili öneriler sunuluyor. 

KÜNYE: Leo’yu Affediyorum: Anlayış Üzerine Bir Öykü, yazan ve resimleyen: Kerascoët, Redhouse Kidz Yayınları, 2023, 36 sayfa.