Hazırlayan: Deniz Burak Bayrak

TÜRKİYE SOSYALİST İŞÇİ PARTİSİ VE DOKTRİNER SOSYALİST SİYASETİ – BÜLENT UYGUNER, CENGİZ UZUNER

Bu kitapla; Türkiye Sosyalist İsçi Partisinin (TSİP) hangi ideolojik ve politik düşüncelerle geliştiği, partinin TSİP’i TSİP yapan ideolojisi, doktriner bir parti olabilmesinin hangi teorik ve pratik eylemlerden kaynaklandığı partiye ait yayınlardan yararlanılarak ortaya konulmaktadır.
TSİP’in Türkiye sosyalist hareketindeki özgün yerini, sunduğu katkıları ve TSİP’i diğer sosyalist partilerden ayıran temel ideolojik ayrımları belirginleştiren çalışma iki ciltten oluşmaktadır.
“TSİP’in İdeolojik ve Politik Hattı (1974 - 1980)” başlıklı birinci cilt, TSİP’in kurulusundan 12 Eylül askeri darbesinde kapatılmasına kadarki faaliyet dönemini kapsamaktadır.
“12 EYLÜL FASIZMI KOSULLARINDA TSIP (1980 - 1990)” başlıklı ikinci cilt, TSİP’in 12 Eylül askeri darbesinden partinin 1990 yılındaki son konferansıyla tüm birikimi ve varlığını o günlerde yeni kurulmuş olan Sosyalist Birlik
Partisine aktarmasına kadarki faaliyet dönemini kapsamaktadır.
TSIP deneyiminin teorik içeriğine dair derli toplu bir kaynağın gelecek kuşaklara kazandırılması çalışmanın temel amacıdır.

KÜNYE: Türkiye Sosyalist İşçi Partisi ve Doktriner Sosyalist Siyaseti, Bülent Uyguner, Cngiz Uzuner, Belge Yayınları, 2 cilt, 2022, 1568 sayfa.

EBEDİ MUCİZE – PEARL S. BUCK

Ana ve Mübarek Toprak kitaplarıyla tanıdığımız Nobel Ödüllü Pearl S. Buck’ın yakın zamanda keşfedilen romanı Ebedi Mucize, alışılmadık bir karakter olan Randolp Colfax’ın hayatını anlatıyor.

Anne karnından yetişkinlik zamanlarına kadar hayat yolculuğuna tanıklık ettiğimiz Rann, dünyaya ve insanlara farklı bir noktadan bakmamızı sağlıyor. Doğduğu günden bu yana bitimsiz bir merak duygusuyla çevresini anlamlandırmaya ve keşfetmeye çalışıyor, hiç bilmediği hayatların ve hikâyelerin peşine düşüyor; her bir tecrübeyle karakterini ve hayatını inşa ederken asıl benliğine ulaşmayı amaçlıyor.
Benzersiz zekâsı ve düşünüş biçimiyle henüz on iki yaşındayken üniversiteye kabul edilecek kadar alışılmadık bir çocuk olan Rann, gitgide genişleyen dünyasında birbirinden farklı insanlarla tanışıp onların hikâyelerinde kendine bir yer ediniyor, bir yandan da insanların ve dünyanın çelişkilerle dolu sürprizleriyle başa çıkmaya çalışıyor.
Nobel Edebiyat Ödülü’nü kazanan ilk kadın yazar olarak tarihe adını yazdıran Pearl S. Buck, Ebedi Mucize’de Rann’ın tecrübeleri üzerinden, bir insanı şekillendiren koşulları tüm çıplaklığıyla gözler önüne seriyor.

KÜNYE: Ebedi Mucize, Pearl S. Buck, çeviren: Mehmet Gürsel, Kafka Kitap, 2022, 272 sayfa.

ŞAHBAZ’IN HARİKULADE YILI 1979 – MİNE SÖĞÜT

Anlatıcı Şahbaz, belki gerçek belki doğaüstü bir varlık. 12 Eylül Darbesi’nin hemen öncesinde, 1979 yılı boyunca bir bodrum katında işkence görmüş bir kadını hayatta tutmaya çalışıyor. Binbir Gece Masalları’nı andırırcasına ona hikâyeler anlatıp duruyor. Gelgelelim Mine Söğüt’ün diğer eserlerinde de olduğu gibi, anlatılan masalların ne kadar hayalî ne kadar gerçek, hatta fazla fazla gerçek olduğu pek açık değil. Mine Söğüt Şahbaz’ın Harikulade Yılı 1979’da, okurları bir kez daha gerçek denen korlaşmış alevle temasa davet ederek ülkenin belki de en karanlık döneminden cesurca sayfalar açıyor. Ancak insanın ölçüsüz vahşetini doğanın, varoluşun nimetleriyle yan yana getirerek bu gerçekliğin farklı katmanlarına da dikkat çekiyor. Her şeye karşın yaşamın yanında yer almak için…

KÜNYE: Şahbaz’ın Harikulade Yılı 1979, Mine Söğüt, Can Yayınları, 2022, 400 sayfa.

NEMİDE – HALİD ZİYA UŞAKLIGİL

Nemide, Halit Ziya Uşaklıgil’in kitap halinde basılan ilk romanı. O dönemde yaygın olan “Verem Edebiyatı”nın klasik örneklerinden biri. Öte yandan mutsuz sonla biten bir aşk hikâyesinin anlatıldığı bir İstanbul romanı.

“Bir sene sonra yine bu odada pencerenin yanında bir ihtiyar oturmuştu. Kapı açılıp içeriye diğer bir ihtiyar girdi. Gülerek yaklaştı, omzuna yavaşça eliyle vurdu.

O zaman ihtiyar, parmağını dudaklarının üzerine koyarak, ‘Sus!’ dedi. Köşede mevhum [hakikatte olmayan] bir şey göstererek ilave etti:

‘Nemide uyuyor.’”

KÜNYE: Nemide, Halid Ziya Uşaklıgil, Ayrıntı Yayınları, 2022, 176 sayfa.

SIRADAN HAYAT - ADÈLE VAN REETH

Sıradan Hayat bir yanda ilk çocuğuyla, öbür yanda birlikte olduğu erkekle ve onun çocuklarıyla ilişkisine tanık olduğumuz bir kadının hikâyesi. Adèle Van Reeth bir başlangıcın güzelliği ile bir ebeveynin kaçınılmaz kaybının dehşeti arasında sıradan hayat üstüne düşündüğü otobiyografik bir yapıt sunuyor bize. Bu yolculuk sırasındaki durakları felsefeden edebiyata uzanıyor: Ralph Waldo Emerson, Henry David Throeau, Simone de Beauvoir, Albert Camus, Clément Rosset, Virginia Woolf, Samuel Beckett…

KÜNYE: Sıradan Hayat, Adèle Van Reeth, çeviren: Zeynep Bengü, Notos Kitap, 2022, 176 sayfa.

EĞLENCESİZ EĞLENCE – MEHMET KENDİRCİ

Mehmet Kendirci, Eğlencesiz Eğlence’de Erken Cumhuriyet Dönemi’nin eğlence politikasını analiz ediyor. Sefahat içinde yozlaşmış, Bizans kalıntısı olarak görülen İstanbul’a karşı, temiz ruhlu ve yozlaşmamış “Türk” sayılan Anadolu’yu (ve Ankara’yı) yücelten bir anlayış var bu politikanın arkasında. Eğlence hayatını, kurulmakta olan “yeni Türkiye”ye uygun ve “modern” bir şekilde “disiplinli ve düzenli” kılma arayışı var. Eğlencesiz Eğlence, özellikle dönemin edebiyatından yararlanarak, eğlencenin nasıl kamusallaştırıldığını ve ritüelleştirildiğini inceliyor. İçki siyasetine, balolara, tiyatrolara, konserlere, müsamerelere, halk oyunlarına bakıyor. Taşrada eğlenceyi “kurumlaştırma” çabalarına ve buna eşlik eden sorunlara göz atıyor.

“Türkiye’nin ruhunu” anlamak için ufuk açıcı bir çalışma.

KÜNYE: Eğlencesiz Eğlence: Erken Cumhuriyet Türkiyesi’nde Eğlence ve Siyasal İktidar, Mehmet Kendirci, İletişim Yayınları, 2022, 327 sayfa.

CENNETTE BELA: TARİHİN SONUNDAN KAPİTALİZMİN SONUNA – SLAVOJ ZIZEK

Günümüzün en önemli filozoflarından Slavoj Zizek, Cennette Bela’da film ve olay analizi üzerinden kapitalizme karşı izlenmesi gereken radikal siyasetin hatlarını çiziyor.  Özgürleştirici bağlılık ve adanmışlığın bu karşı çıkışın ilk unsurları olduğunda ısrar ediyor. 

KÜNYE: Cennette Bela: Tarihin Sonundan Kapitalizmin Sonuna, Slavoj Zizek, çeviren: Onur Gayretli, Monokl, 2022, 240 sayfa. 

ÇEVİRMENLER ANLATIYOR – SONER SERT

Çevirmen kimdir? Çevirmenin varoluşu, biçimlenişi ve koşullanışı nedir? Bin yıllardır süren bu kadim gelenek, modern dünyada nasıl bir konuma kavuşmuştur? Bugün çevirmenin toplumsal aidiyeti, sınıfsal pozisyonu ve bireysel açmazları nelerdir?
Kimdir çevirmen? Bir kültür işçisi mi? Yaratıcı bir sanatçı mı?
Yukarıdaki sorulardan hareketle şekilleniyor “Çevirmenler Anlatıyor”. Soner Sert, farklı dillerden çeviri yapan, ayrı kuşaklar ve geleneklerden gelen yirmi üç çevirmene sorular soruyor. Çeviri anlayışlarına, dille kurdukları ilişkilere, günümüz dünyasında ve yayıncılık sektöründe karşılaştıkları sorunlara ışık tutmaya çalışıyor.
Gazete Duvar’da 18 Haziran 2019 tarihinde Ülker İnce ile başlayan ve 23 Ocak 2020’da Göksel Türközü ile biten dizide, Ahmet Arpad, Ali Volkan Erdemir, Ayşe Hacıhasanoğlu, Barış Özkul, Barış Yıldırım, Berrak Göçer, C. Cengiz Çevik, Can Yapalak, Duygu Akın Özyılmaz, Emine Ayhan, Eren Buğlalılar, Esra Dicle, Ferit Burak Aydar, Levent Bakaç, Melike Işık Durmaz, Merve Sevtap Ilgın, Nuri Yıldırım, Süleyman Doğru, Şahika Tokel, Uğur Büke ve Ümid Gurbanov da soruları yanıtlıyor.

KÜNYE: Çevirmenler Anlatıyor, Soner Sert, Kitapyurdu Doğrudan Yayıncılık (KDY), 2022, 166 sayfa.

BEKLENMEDİK BİR IŞIK - JOSÉ SARAMAGO

“Vakti zamanında iki muhteşem gün boyunca çoban çıraklığı yapmıştım. O iki günün arasındaki gece de öyle muhteşemdi ki gündüzden aşağı kalmazdı. Taşrada doğan ve suskun çığlığında bir hale taşıyan, mucize eseri bozulmadan kalabilmiş seslerle, ışıklarla, kokularla bezeli bir taç taşıyan bu ısrarcı çağrının erken yaşta söküp alındığı bu kişiyi affedin. Yitik cennet efsanesi çocukluğu temsil eder, yoktur ötesi. Gerisi hep keşfedilmeyi bekleyen gerçekliklerdir, hayalleri günümüzde kurulur, erişilmez gelecekte saklanırlar. Onlar olmasa bugün ne yapardık bilmiyorum. Hiç bilmiyorum.”

Nobel Ödüllü yazar José Saramago’nun Beklenmedik Bir Işık adlı öyküsü, resimli özel edisyonu ve Emrah İmre’nin çevirisiyle ilk kez Türkçede.

KÜNYE: Beklenmedik Bir Işık, José Saramago, resimleyen: Armando Fonseca, çeviren: Emrah İmre, Kırmızı Kedi Çocuk, 2022, 28 sayfa.

JIP İLE JANNEKE: SONSUZA DEK ARKADAŞ – ANNIE M.G. SCHMIDT

Jip yeni komşusu Janneke’yi çitteki delikten ilk gördüğü andan itibaren ikili birlikte oynamaya başlar ve kısa sürede birbirlerinin en iyi arkadaşı olurlar. Janneke hasta olduğunda Jip hemen ziyaretine gelir. Jip yemeğini bitiremeyince Janneke bir numara icat edip ona yardım eder. Arada bir tartışsalar da çabucak barışırlar çünkü en iyi arkadaş olmak böyle bir şeydir!Andersen ödüllü Annie M.G. Schmidt’i dünya çapında üne kavuşturan Jip ile Janneke’nin arkadaşlığa dair bu neşeli öykülerine Fiep Westendorp’un unutulmaz siyah-beyaz çizimleri eşlik ediyor.

KÜNYE: Jip ile Janneke: Sonsuza Dek Arkadaş, Annie M.G. Schmidt, resimleyen: Fiep Westendorp, çeviren: Mustafa Özen, Can Çocuk, 2022, 136 sayfa.