Hazırlayan: Deniz Burak Bayrak

NE YALAN SÖYLEYEYİM – NURULLAH ATAÇ

Ne Yalan Söyleyeyim’de Nurullah Ataç’ın hemen her konuya el attığı, klasik denemenin tüm özelliklerini taşıyan serbest yazıları bir araya geliyor. 1923-1942 yılları Aydabir, Resimli Her Şey, Her Şey, Foto Magazin, Resimli Hafta, Yeni Mecmua gibi belli başlı “salon” dergilerinde Ataç, şiirden müziğe, romandan sinemaya uzanıyor. Güncel yazınsal konuları, toplumsal sorunları ve bazı insanlık durumlarını yorumlarken kimi zaman karşı çıkışlarda bulunuyor; ancak Ataç’ın bilinen keskin, çatık kaşlı tabiatı değil de cana yakın, sokulgan, uysal yanı öne çıkıyor.

Ne Yalan Söyleyeyim, Ataç’ı tüm içtenliğiyle bir kez daha okuruyla buluşturuyor.

KÜNYE: Ne Yalan Söyleyeyim: Salon Dergilerindeki Yazılar, Nurullah Ataç, hazırlayan: Mehmet Can Doğan, Yapı Kredi Yayınları, 2022, 352 sayfa.

KORKUNUN KRALLIĞI – ATTİLÂ İLHAN

İnsana, insanlığa has duygulardan; aşktan, özlemden, acıdan, öfkeden şiirler yaptı bize. Yaşadığımız dünyayı değiştirebileceğimizi söyledi mısra mısra. Bu yüzden de korkuttu “kral”ları Attilâ İlhan…

Bu kitapta okuyacağınız şiirler, bu ülkenin kocaman bir “Korku Krallığı”na dönüştüğü 12 Eylül döneminde yazılmış ve o dönemin baskıcı, her türlü özgürlüğü yok eden, sindirici, kanatıcı, çürütücü ortamını anlatıyor. Sirenler çalıyor mısralarında; zincir şakırtıları kol geziyor, sokaklardan kan sızıyor, bir insan ağlıyor bazen, bir kadın acıdan sarhoş oluyor…

KÜNYE: Korkunun Krallığı, Attilâ İlhan, Türkiye İş Bankası Yayınları, 2022, 176 sayfa.

BABAMIN BAĞLAMASI – KEMAL VAROL

Yirmi beş yıl sonra bir gece yarısı kapısını çalıp ona üç günlük bir yolculuk ve ömürlük sorular bırakan Heves Ali’yi âşıkların bayramına yetiştiren Yusuf, arabasının bagajında babasının eski bavulu, ön koltuğunda üç telli bağlaması ve port bagajında tabutuyla bu kez toprağına, evine, kendine doğru yol alıyor... Babamın Bağlaması’yla Âşıklar Bayramı’nın ikinci perdesi açılıyor, Yusuf o derin kuyudan çıkıyor: Upuzun bir yolda, geçmişin sırlarıyla, geleceğin belirsizliğiyle ve hevesinden arta kalanlarla yüzleşen Yusuf, aşka, ayrılığa, ölüme ve yalnızlığa yakılmış yepyeni bir türküye kulak veriyor.

Cevdet Kudret Roman Ödülü, Attilâ İlhan Roman Ödülü, Fransa-Türkiye Edebiyat Ödülü ve Sait Faik Hikâye Armağanı sahibi Kemal Varol, sinemaya da uyarlanan romanı Âşıklar Bayramı’nın devamı olan Babamın Bağlaması’nda, merhaba ile hoşça kal arasındaki derin vadide yankılananlarla yine akıllardan çıkmayacak bir yolculuğa çağırıyor.

Çünkü ayrılık, sadece bir insandan değil, artık içinde olmadığımız bir hikâyeden de mahrum kalmak demekti.

KÜNYE: Babamın Bağlaması, Kemal Varol, Everest Yayınları, 2022, 212 sayfa.

ANNEM KOKAN ÇİÇEKLER – GENKI KAWAMURA

Yılbaşı gecesi İzumi annesini ziyaret eder ama o evinde yoktur. Saatlerce aradıktan sonra onu bir parkta salıncağa binmiş halde bulur. Bu olay annesini tüketen hastalığın ilk belirtisidir. Birkaç ay sonra da ona Alzheimer teşhisi konur. Annesinin hafızası yavaş yavaş silinirken, oğlu İzumi’nin anıları canlanır. Kendisi de baba olmaya hazırlanan İzumi, annesiyle ilgilenirken neden ondan uzaklaştığını, aile olmanın anlamını, annesiyle nasıl vedalaşacağını ve hatta vedalaştığı insanın annesi mi olduğunu sorgular.

Hafızasını geride bırakan bir insan nereye gidebilir?

KÜNYE: Annem Kokan Çiçekler, Genki Kawamura, çeviren: Defne Gürtunca, Doğan Kitap, 2022, 208 sayfa.

MÜREBBİYE – HÜSEYİN RAHMİ GÜRPINAR

Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın en çok okunan eserlerinden biri olan Mürebbiye, değişen Osmanlı toplumunu bir konağın sakinleri özelinde anlatan, eşsiz bir roman. Yazarın keskin mizahının belki de en yetkin örneği olan bu eserde, Fransız bir mürebbiyenin hayatlarına girmesiyle feleklerini şaşıran konak erkeklerinin halleri, düştükleri içler acısı durumlar eğlenceli bir dille anlatılıyor.

KÜNYE: Mürebbiye, Hüseyin Rahmi Gürpınar, Can Yayınları, 2022, 216 sayfa.

SAHNEMİZİN DEĞERLERİ – AŞOD MADATYAN

Gazeteci, yazar ve çevirmen Burhan Arpad’ın “Türk sahnesi için yazılmış ilk Batılı eser” sözleriyle selamladığı Sahnemizin Değerleri, ömrünü sahneye adamış Aşod Madatyan’ın Osmanlı-Türkiye tiyatro tarihinde iz bırakmış yıldız oyunculara dair inceleme yazılarından oluşuyor. İlk kez 1943-44’te yayımlanan, sonra her nasılsa unutulan bu kayıp hazinede kimler yok ki? Madatyan’ın pek çoğunu yakından tanıdığı, birlikte sahne aldığı veya oyunlarını yönettiği Kâmil Rıza, Ahmet Fehim, Arusyag Papazyan, Bedia Muvahhit, Cahide Sonku, Mardiros Mınakyan, Muhsin Ertuğrul, Naşit Özcan, Neyire Ertuğrul, Bedros Atamyan, Halide Pişkin ve daha pek çok oyuncu hakkında birinci ağızdan tanıklıklar, yılların emeğine dayanan derinlikli eleştiriler… Sahnemizin Değerleri’nin sayfalarında tiyatro tarihimizin en önemli simaları resmigeçit yapıyor.

KÜNYE: Sahnemizin Değerleri, Aşod Madatyan, Aras Yayıncılık, 2022, 200 sayfa.

ŞARKİ TÜRKİYE’DE ARKEOLOJİK GEZİLER – ALBERT GABRIEL

Uzun yıllardır Türkçeye çevrilmesi beklenen ama gerçekleşemeyen Diyarbakır ve bölge coğrafyası hakkındaki önemli kaynak eser Gabriel'in gezi kitabı geç de olsa okurla buluşuyor.

Yaşam öyküsü ve çabaları incelendiğinde görülecektir ki; kitabın yazarı; Profesör Albert Gabriel sadece araştırmacı, yazar ve arkeolog olarak değil, aynı zamanda kadim Diyarbekir surlarını yıkımdan, hatta yok olmaktan kurtaran şahsiyettir. Albert Gabriel'in Şarki Türkiye'de Arkeolojik Geziler olarak Türkçeye çevirisi yapılıp basılan elinizdeki kitap, Gabriel'e gecikmiş bir vefa ve özür borcu olarak da değerlendirilmelidir.

KÜNYE: Şarki Türkiye’de Arkeolojik Geziler, Albert Gabriel, çeviren: İdil Çetin, Dipnot Yayınları, 2022, 416 sayfa.

TÜRKİYE’DE DEVLET VE SINIFLAR – ÇAĞLAR KEYDER

Keyder, kapitalist gelişmenin Türkiye tarihinin özgüllükleri çerçevesinde nasıl şekillendiğini inceliyor. Osmanlı devlet ve toplum mirasının dolaylı ve karmaşık yollarla Cumhuriyet’in sınıf dengelerini oluşturması, Türkiye devletinin toplumsal yapılanmadaki işlevi, burjuvazinin olgunlaşması ve niteliği, sürecin dönemleri boyunca izleniyor.

KÜNYE: Türkiye’de Devlet ve Sınıflar, Çağlar Keyder, İletişim Yayınları, 2022, 267 sayfa.

SİYAH RÜYA TAŞI – CEMİL KAVUKÇU

Her şey Emre’nin sıradan bir okul günü, gizemli bir adama yardım etmesiyle başladı. Bu yardımına karşılık bir taşla ödüllendirilen Emre, rüyalarında istediği yere seyahat edebiliyordu artık. Ancak taş, Emre’yi götürdüğü rüyalarda bambaşka bir gerçeği gözler önüne seriyordu. Rüyalarında mekânlar değişiyor ama her şey aynı konuya bağlanıyordu. Çözüm üretilmezse, hepimizi etkileyecek, hayati bir konuya… Öykücülüğümüzün usta kalemlerinden Cemil Kavukçu, bu romanında doğanın ihtiyaç duyduğu acil yardımı okurlarına hatırlatıyor. Kendi yok ediciliğini görmeyen, görmekten kaçınan insana ilişkin umudu ise çocuklarda, onların farkındalığında ve duyarlılığında buluyor.

KÜNYE: Siyah Rüya Taşı, Cemil Kavukçu, resimleyen: Çağla Yiğit, Can Çocuk, 2022, 96 sayfa.

DÜNYANIN EN BERBAT GÜNÜ – NURİ KURUCU, GÖKÇE AKGÜL

Kahramanımız tam yedi yaşına giriyor. Doğum gününü ailesi ve arkadaşlarıyla beraber kutlayacak. Evlerinin bahçesi rengârenk süslenmiş, her yer cıvıl cıvıl. Evet, kahramanımız kesinlikle “berbat” bir gün geçirecek! Bu kitapta bir tuhaflık var! Bazı kelimeler doğru kullanılmamış. Haydi okurlar, doğru kullanılmayanların yerine zıt anlamlılarını yerleştirin, bu neşeli öykünün tadını çıkarın. Nuri Kurucu’nun sıradışı üslubu, Gökçe Akgül’ün rengârenk resimleriyle Dünyanın En Berbat Günü, okurları zıt anlamlı kelimelerle eğlenceli bir oyuna davet ediyor.

KÜNYE: Dünyanın En Berbat Günü, Nuri Kurucu, Gökçe Akgül, Redhouse Kidz Yayınları, 2022, 32 sayfa.