Hazırlayan: Deniz Burak Bayrak

KIRMIZI ZAMAN – MİNE SÖĞÜT

Bu romandaki İstanbul, efsaneler, insanlar, balıklar, kayıklar, iskeleler, saraylar, dehlizler, kesik başlar, mezarlar, hastaneler, morglar, denizkızları, cinayetler, katiller, cellatlar, deliler, yani her şey uydurmadır. Efsanelerin yalanı abartılmış, insanların hayatına olmadık benekler atılmış, şehir baştan yaratılmıştır. Yok eğer, “Bunların hepsi gerçek, Haliç’te kırmızı bir kayık durur ve içinde Zaman Dayı yaşar, eski mezarlarda kesik cellat kafaları yatar, küçük kızlar mezar taşlarına dünyanın en güzel şiirlerini yazar, genç bir adam paramparça bir baba arar, her şeyi gören bir kambur hep susar ve İstanbul’un altında sır dolu dehlizler var,” diyen biri çıkar da beni yalanlarsa, ne mutlu bana. Kırmızı Zaman renkler ve isimlerle, sözcük ve sözlüklerle, söylence ve gerçeklerle, efsane ve inanışlarla örülü, kadim zamanlarla günümüzden hikâyeleri İstanbul’da kesiştiren bir roman. Yahut gerçeğin karanlık gölgesinin vurduğu bir masal… Sergilediği sınırsız düş gücüne karşın katı gerçeklere de yer vermesiyle yayımlanalı beri güncelliğini ve özgünlüğünü koruyor.

KÜNYE: Kırmızı Zaman, Mine Söğüt, Can Yayınları, 2022, 248 sayfa.

SUZY POMMIER CİNAYETİ – EMMANUEL BOVE

Emmanuel Bove’un polisiye türüne önemli bir katkısı olan Suzy Pommier Cinayeti genç bir aktrisin gizemli bir cinayete kurban gitmesi sonrası meydana gelen olayları konu alıyor. Romanın kahramanı, titiz ve soğukkanlı dedektif Hector Mancelle cinayetin her bir detayını dikkatlice inceleyip bunlardan kendisine gereken sonuçları çıkardıktan sonra önüne çıkan engelleri bir bir aşarak katilin izlerini takibe koyuluyor. Neticede de ortaya heyecan ve merakı baştan sona diri tutan ve nefes kesen akıcılığıyla bir solukta okunan bu kıymetli eser çıkıyor.

KÜNYE: Suzy Pommier Cinayeti, Emmanuel Bove, çeviren: Hayrettin Yıldız, Ayrıntı Yayınları, 2022, 144 sayfa.

NAGASAKİ’NİN ÇANLARI – TAKAŞİ NAGAİ

“Bilimin zaferi, vatanımın yenilgisiydi. Fizikçilerin sevinci, Japonların kederiydi. Karmaşık duygular yüreğimi yakarken atom bombasıyla kavrulan, sefil durumdaki topraklarda dolandım.”

9 Ağustos 1945’te Nagasaki’ye atom bombası atıldığında radyolog Takaşi Nagai, Nagasaki’de bir hastanede çalışıyordu. Kendisi de yaralanmasına rağmen şehirde hayatta kalanlara yardıma giden sağlık çalışanlarına katıldı ve harap olmuş Nagasaki’deki durumu raporladı. Bu rapordan ve bombadan sonraki yaşamından hareketle kaleme aldığı, hem korkunç bir yıkımın biyografisi hem de travmatik bir yaşamın otobiyografisi sayılabilecek Nagasaki’nin Çanları, hakkında binlerce yazı ve belgesel olan Nagasaki’nin bombalanmasının gerçekleşme ânını, şehirdeki kaosu ve sonrasında yaşananları birinci ağızdan anlatıyor. Yazıldığı yıl Amerikan işgali altındaki Japonya’da yayımlanmasına izin verilmeyen ve ancak 1949’da yayımlanabilen Nagasaki’nin Çanları, insanlık tarihinin en trajik olaylarından birine yakından tanık olma fırsatı veriyor.

KÜNYE: Nagasaki’nin Çanları, Takaşi Nagai, çeviren: Esmanur Yiğit, Esranur Yiğit, İthaki Yayınları, 2022, 136 sayfa.

GERTRUDE STEIN – PHILIPPE BLANCHON

Gertrude Stein hakkında ne biliyoruz? Amerika doğumlu şair, yazar, koleksiyoner, dil cambazı ve kadın hakları savunucusu olduğunu. Yaşamının çoğunu Fransa’da geçirdiğini, Fleurus Sokağı no 27’deki dairesinin Picasso’dan Hemingway’e, Pound’dan Fitzgerald’a resim sanatının ve edebiyatın merkezi haline geldiğini. Dil ve üslup konusunda her zaman takıntılı olduğunu. Her şeyden önemlisi de Avrupa’da sanat tarihini baştan aşağı değiştirecek kültürel devrimlere ve yeniliklere birinci elden tanıklık ettiğini. Philippe Blanchon, çağa damgasını vurmuş aykırı bir karakterin hayatındaki kırılmaların izinde önemli bir biyografiye imza atıyor.

KÜNYE: Gertrude Stein, Philippe Blanchon, çeviren: Şehsuvar Aktaş, Yapı Kredi Yayınları, 2022, 200 sayfa.

KARAKALPAK KIZI – TULEPBERGEN KAİPBERGENOV

1900’lerin başı… Rusya’da devrim oluyor… Ve bir Karakalpak kadının, beraberinde bir Karakalpak köyünün kaderi değişiyor… Cumagül’ü annesininkinden farklı bir kader beklememektedir. Yıllar önce bay (bey) olan babası tarafından annesi çocuğuyla birlikte nasıl kapı önüne konduysa, yıllar sonra o da kızı ile sokağa atılıp kaderine terk edilecektir… Bu anneden kıza geçen bir kader değildir aslında. Bunun değişebileceğini, odun satmak için kasabaya gittiği ilk gün, tesadüfen duyduğu miting konuşmalarından öğrenir Cumagül: Kadınlar da erkeklerle eşit haklara sahiptir.

Karakalpakların ünlü yazarı Tulepbergen Kaipbergenov değişim süresince yaşanan zorlukları, gerici kesimin devrimin hayat bulmasını engelleme çabalarını, bayların (beylerin, toprak ağalarının) devrime karşı tutumunu, devrimin tüm Sovyetler’de hayat bulmada, hayatları değiştirmede karşılaştığı zorlukları bir küçük Karakalpak köyünü kendine sahne seçerek anlatıyor. Ve ortaya hem bir kadın hem bir tarih hem de bir devrim romanı olarak okunacak keyifli bir roman çıkartıyor.

KÜNYE: Karakalpak Kızı, Tulepbergen Kaipbergenov, çeviren: Kayhan Yükseler, Kor Kitap, 2022, 592 sayfa.

KARMAŞIK BİR NEZAKET – MIRIAM TOEWS

Ödüllü yazar Miriam Toews, bu çarpıcı ergenlik romanında üzüntü ve umudu, son derece tutucu bir inanç nedeniyle dağılan ailesini anlatan bir gencin sesiyle vücuda getiriyor.

Başkahramanımız Nomi Nickel, Karmaşık Bir Nezaket’teki anlatısına “Ailemizin yarısı, güzel görünen yarısı kayıp,” diyerek başlıyor... Annesi ve ablası kadrajdan çıkınca üzgün ve tuhaf babasıyla yalnız kalan Nomi, günlerini ailesinin nasıl bölündüğünü anlamaya çalışarak ve East Village’ın eteklerinde yer alan tavuk kesimhanesi Mutlu Aile Çiftliği’ndeki kaçınılmaz kariyerini düşünerek geçiriyor.

Aynı anda hem kasvetli hem de eğlenceli bir dile sahip olan bu roman, nefes aldırmayan, baskıcı bir din tarafından yönetilen kasabada, yok olmaya yüz tutmuş ailesinin kalıntıları arasında kapana kısılmış Nomi’ye göre dünyayı ele alıyor. Onun gülünç ve eşsiz sesi, bildikleri tek toplulukla çatışmaya
girdikçe dağılan tuhaf ve sevgi dolu bir ailenin hikâyesini anlatıyor.

KÜNYE: Karmaşık Bir Nezaket – Miriam Toews, çeviren: Kübra Tekneci, Kafka Kitap, 2022, 256 sayfa.

NEŞELİ MİLİTANLIK: TOKSİK ZAMANLARDA DİRENİŞİ ÖRMEK – NICK MONTGOMERY, CARLA BERGMAN

Nick Montgomery ve Carla Bergman, Neşeli Militanlık’ta, zamanımızın tükenmişlik, kaygı, şüphe, ahlâkçılık, utanç gibi güçsüzleştirici eğilimleri derinleştiren boğucu atmosferinde, gerçekten etkili ve gerçekten insanlara iyi gelecek bir direnişin yolunu yordamını arıyorlar. “Sekter radikalizm” dedikleri tutuma karşı, neşeli militanlığı öneriyor yazarlar. Onlara göre sekter radikalizm, radikal politikayı ortak ve güçlendirici bir süreç olmaktan çıkartarak rekabetçi bir performansa dönüştürüyor; insanları “kendini diğerlerinden daha radikal hissetmenin memnuniyeti” ile “yeterince radikal olmamanın üzüntüsü” arasında savurup duruyor. Buna alternatif olarak önerdikleri neşeli militanlığı, dostluğa, özgürlüğe, sevgiye, yakınlığa, özene, güvene, sorumluluğa değer veren ve insanı “hissedebilir ve yeni şeyler yapabilir hale getiren” bir aktifleşme olarak düşünüyorlar.

Neşeden doğan gücün dönüştürücülüğüne inanarak, militan bir neşeyle yazılmış bir kitap.

KÜNYE: Neşeli Militanlık: Toksik Zamanlarda Direnişi Örmek, Nick Montgomery, Carla Bergman, çeviren: Gülnur Elçik, İletişim Yayınları, 2022, 264 sayfa.

KADIN ÇALIŞMALARI: TEMELLER – BONNIE G. SMITH

Kadın Çalışmaları: Temeller, geçmişte ve günümüzde toplumsal cinsiyet konusunda yapılan disiplinlerarası çalışmalara bir giriş niteliğinde. Bonnie G. Smith, Kadın Çalışmaları’nın doğuşunu ve gelişimini, eleştirmenlerin yaklaşımlarını da hesaba katarak ele alıyor, alanın temel meselelerini anlaşılır bir dille aktarıyor, günümüzdeki durumunu inceleyerek yeni tartışmalara genişçe yer veriyor. Kadın Çalışmaları’nın disiplinlerarası doğasını, temel feminist teorileri, toplumsal cinsiyet konusuna eleştiri ve yaklaşımları; ırk, sınıf, toplumsal cinsiyet, etnik köken ve dinin Kadın Çalışmaları’na etkilerini kesişimsellik bakış açısıyla yorumluyor. Smith, farklı cinsel kimlikler, askerileşme, şiddet, neoliberalizm, göç ve emek gibi günümüzün can alıcı sorunlarının Kadın Çalışmaları’yla ilgisini araştırıyor.

Kitap, konuya yeni başlayanlar için mükemmel bir temel sağlarken özellikle Kadın Çalışmaları ve toplumsal cinsiyet konusuna odaklanan lisans ve yüksek lisans öğrencilerine rehberlik etmeyi amaçlıyor. Kitapta ayrıca, daha ileri çalışmalarda, sunumlarda ve araştırmalarda yardımcı olabilecek okuma önerileri de sunuluyor.

KÜNYE: Kadın Çalışmaları: Temeller, Bonnie G. Smith, çeviren: Özde Çakmak, İletişim Yayınları, 2022, 224 sayfa.

DAHA İYİ BİR DÜNYA: ÇOCUK HAKLARI – KOLEKTİF

Birleşmiş Milletler 1959 yılında, on maddeden oluşan Çocuk Hakları Bildirisi’ni kabul etti. Bu on madde, günümüzün en iyi on bir çizerinin yarattığı birbirinden güzel çizimlerle bu kitapta yer alıyor. Bu maddeler, daha sonra 1989’da imzalanacak Çocuk Hakları Sözleşmesi’ne zemin hazırlamıştır.

On bir çizerin bir araya gelip çocukların sahip olduğu hakları gündeme getirdiği bu eser, her miniğin kitaplığında bulunması gereken kitaplardan biri...

KÜNYE: Daha İyi Bir Dünya: Çocuk Hakları, Kolektif, Uçan Fil Yayınları, 2022, 32 sayfa.

SEN BÜYÜRKEN: BİR ANNE YAVRUSUNU HAYATA HAZIRLIYOR – MILLA SHAN

Anne rakun, yavrusunun elinden tutar ve birlikte bir yolculuğa çıkarlar. Küçük rakunun hayatta nelerle karşılaşabileceğini anlatan annesi, sevgi dolu öğütleriyle yavrusunu hayata hazırlamaya çalışır.

KÜNYE: Sen Büyürken: Bir Anne Yavrusunu Hayata Hazırlıyor, Milla Shan, resimleyen: Kerstin Schoene, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2022, 32 sayfa.