Hazırlayan: Deniz Burak Bayrak

SOSYALİST DÜŞÜNCENİN GELİŞMESİ – FRIEDRICH ENGELS

Sosyalist Düşüncenin Gelişmesi, bilimsel sosyalizmin Karl Marx ile beraber en önemli adlarından Friedrich Engels’in çeşitli yazılarından oluşuyor. Selahattin Hilav’ın sosyalist düşüncenin tarihi gelişmesi ve metodu hakkında okura derli toplu bir “giriş” düsturuyla derleyip çevirdiği yazılar, hayal gücüne dayanan bir sosyalist toplum tasvirini değil, sosyalizmin tarihi kaynaklarını, sosyalist düşüncenin hangi şartlarla ve nasıl gelişip bilimsel bir nitelik kazandığını ortaya koyuyor. Sosyal problemlerin her geçen gün daha büyük bir yarılma halini aldığı günümüz dünyasında, olayları daha doğru değerlendirebilmek, konulara tarihi ve bilimsel açıdan bakabilmek için önemli bir kaynak kitap.
“Bölüşümdeki eşitsizlikle birlikte sınıf farkları da ortaya çıkar. Böylece toplum, imtiyazlı sınıflarla zarara uğrayan sınıflar; sömüren ve sömürülen ya da egemen olan ve egemenlik altına alınan sınıflar halinde bölünür.”

KÜNYE: Sosyalist Düşüncenin Gelişmesi, Friedrich Engels, derleyen ve çeviren: Selahattin Hilav, Kırmızı Kedi, 2022, 96 sayfa.

MAVİ KARGA – TÜRKAN ELÇİ

Prangalar içinde ölmeye yatırılmış bir kadına hikâyeler anlatıyor bir karga:
Ulu ceviz ağacının altında, Kargabaş’ın Kutsal Mezbele’sinde leşle beslenip yeryüzünü birörnek ötüşleriyle dolduran ve Dişikargabaş’ın tüylerinin yıldızlardan bile parlak olması için mutsuz gözyaşları döken kargalar; günün birinde sevmek, âşık olmak, hep bir ağızdan şarkı söylemek, baldan tatlı dutları yemek, kanatlarıyla gökyüzüne resimler çizmek istediklerinde Kargabaş’ın kara saltanatını yıkıyorlar. Gökyüzünü bir şenlik yerine dönüştürüyorlar.

Türkan Elçi’den yüreğinize seslenecek bir roman.

KÜNYE: Mavi Karga, Türkan Elçi, Doğan Kitap, 2022, 168 sayfa.

TEMMUZ SUÇLU – CEMİL KAVUKÇU

"Cemil Kavukçu, kendi okurunu yaratmasını başarmış yazarlardan. Bunun nedeni biraz da kendi dilini ve üslubunu yaratabilmiş, kendisini başka öykücülerden ayıran çerçeveyi başarıyla çizebilmiş olmasında yatıyor. Uzun yıllardır yazmanın kazandırdığı ustalığı Cemil Kavukçu’nun her kitabında görebilmek olası. Temmuz Suçlu, yazarın üçüncü kitabı. Cemil Kavukçu, küçük gözlemlerden yola çıkarak oluşturduğu ve temeline insanı oturttuğu öykülerinde, insanın çevresiyle olan ilişkisini, içsel yaşamını, yalnızlığını, umarsızlığını, umutlarını ve umutsuzluklarını; toplumun ve çevrenin içinde kaybolan küçük insanların evrensel hikâyelerini anlatıyor. Eleştirmen Fethi Naci’nin ‘tam bir anlatı ustası’ dediği Cemil Kavukçu, yalın dili, abartısız ve son derece akıcı anlatımıyla bir kez daha bir okuma şöleni sunuyor."

KÜNYE: Temmuz Suçlu, Cemil Kavukçu, Can Yayınları, 2022, 112 sayfa.

VAHŞİ HAYAT – RICHARD FORD

On altı yaşındaki Joe Brinson anne babasıyla Montana’nın Great Falls şehrine taşınır. Babası Jerry, iş adamlarının rağbet ettiği bir golf kulübünde, annesi Jeanette ise bir yüzme okulunda eğitmen olarak iş bulurlar. Fakat Jerry golf kulübündeki işini kaybeder. Bu sırada Kanada sınırına yakın dağlık bölgedeki ormanlarda, yerleşim yerlerini tehdit eden bir yangın başlar. Jerry Brinson, Great Falls’taki makûs talihlerini döndürmek için gönüllü olarak yangın söndürme ekibine katılır, fakat işler istediği gibi gitmeyecektir; zira başka bir yangın da evlerine doğru çoktan ilerlemeye başlamıştır.

Amerikan edebiyatının yaşayan en büyük isimlerinden biri olan Richard Ford’un yazarlık yaşamındaki kilit eserlerden Vahşi Hayat, İpek Şoran’ın çevirisiyle…

KÜNYE: Vahşi Hayat, Richard Ford, çeviren: İpek Şoran, Jaguar Kitap, 2022, 168 sayfa.

SEFİLE - HALİT ZİYA UŞAKLIGİL

Halit Ziya Uşaklıgil’in 1887’de, henüz yirmili yaşlarında genç bir yazarken kaleme aldığı ilk romanı Sefile, küçük yaşta kimsesiz kalarak dilencilikten fuhuş denilen girdabın en dehşetli derinliklerine kadar sürüklenen Mazlume’nin hikâyesidir. Sefile, Halit Ziya’nın ustalık dönemi eserlerinde kullandığı bazı teknik ve temaların denendiği bir eskiz ve bu noktada farklı okumalara da açık bir ilk romandır.

KÜNYE: Sefile, Halit Ziya Uşaklıgil, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, 2022, 152 sayfa.

POST-POST-KEMALİZM: TÜRKİYE ÇALIŞMALARINDA YENİ ARAYIŞLAR – İLKER AYTÜRK, BERK DOĞAN

Post-Kemalizm kavramı, modern Türkiye analizinde tek parti dönemini ülkenin bütün temel problemlerinin “anası” olarak gören eleştirel yaklaşımı özetliyor. “Kemalizm”le tanımlanan bu deneyimi sorgulayarak aşmayı, demokratikleşmenin anahtarı olarak gören yönelimleri tanımlıyor.
Post-post-Kemalist paradigma ise, “tek parti döneminin büyüsünün bozulmasını” sağlayan bu eleştirel birikimin, 2000’lerin seyri içinde “bir ortodoksinin yerine başka bir ortodoksiyi koyma” eğilimini doğurduğu tespitinden yola çıkıyor. Bu nedenle, eleştirinin eleştirisini yaparak bir adım daha atmayı öneriyor. 1908-1945 arası dönemine sıkışmadan, sonraki dönemlerin alt üst edici siyasal ve toplumsal gelişmelerinin hakkını veren; demokratikleşmenin ve otoriterliğin salt Kemalizm’e indirgenen sorunlarının başka kaynaklarına da mercek tutan bir analizin yolunu açmaya çalışıyor.
Post-Post-Kemalizm, konuyu hem siyaset bilimi, kadın çalışmaları, dış politika ve tek parti dönemi çalışmaları bağlamında sosyal bilim disiplinleri açısından; hem liberal söylem, kültür politikası, laiklik, vesayet eleştirisi, İslâm ve siyasal partiler bağlamında tematik olarak ele alan makalelerden oluşuyor.
İlker Aytürk ve Berk Esen’in derlediği kitaba Sencer Ayata, Tanıl Bora, Zana Çitak, Ersin Kalaycıoğlu, Berrin Koyuncu-Lorasdağı, Yüksel Taşkın, İlhan Uzgel, Şebnem Yardımcı Geyikçi makaleleriyle katkıda bulundular.

KÜNYE: Post-Post-Kemalizm: Türkiye Çalışmalarında Yeni Arayışlar, İlker Aytürk, Berk Doğan, İletişim Yayınları, 2022, 486 sayfa.

VAHŞİLER VE DUYGUSALLAR – JAVIER MARIAS

Edebiyatçılar ile futbol arasındaki ilişki yeni değil. Camus ve Nabokov delikanlılıklarında kaleciydiler. Öyle ki Camus insan ahlakına ilişkin bildiği her şeyi futboldan öğrendiğini söyler. Marías da futbola düşkünlüğünü asla inkâr etmeyen edebiyatçılardan. Hem de çocukken sol açık oynayan bir topçu. Futbol, çocuk Javier’in gözünde, kahramanların ve kötü adamların geçit töreni, hayatın temel değerlerini öğrenmesine yardım eden bir destandır. Yetişkin Javier’in gözünde ise bir mizaç, kişilik, fedakârlık ve dayanışma gösterisidir; duygu, hatıra ve nostalji, özellikle de nostalji gösterisi.

“Marías bu kitapta sözü uzatmıyor; hızlı, dâhiyane olduğu kadar mücadeleci; kişiliğini, çocukluğunu tüm çıplaklığıyla sergiliyor ve ele aldığı bu konuyu tutkuyla, cesaretle işliyor.” Neue Zürcher Zeitung

KÜNYE: Vahşiler ve Duygusallar, Javier Marias, çeviren: Selay Sarı, Yapı Kredi Yayınları, 2022, 160 sayfa.

HAMNET – MAGGIE O’FARRELL

1500’lü yılların sonu... Londra’nın doğusundaki bir kasabada yaşayan Hamnet adında bir oğlan, telaşla merdivenden iniyor. Ateşler içinde yatan ikiz kardeşine yardım edecek birini bulması gerek. Anne oradan iki kilometre uzakta, arı kovanlarının başında, bu bereketli canlıların neden huzursuzlandığını anlamaya çalışıyor. O an bilmese de ömrünün geri kalanı, asıl kendi içinde aniden oluşan huzursuzluğa kulak verip de eve gitseydi yaşananları değiştirip değiştiremeyeceğini merak ederek geçecek. Hamnet’ın duyulmayan haykırışı, annenin ömür boyu dönüp durduğu bir an olarak kalacak. Baba günlerce, haftalarca, kilometrelerce uzak. Oğlu var gücüyle bağırsa bile duyamaz. Tiyatrosuyla şehir şehir gezip alkış tufanları yaratan oyunlarını sergiliyor. Yıllar sonra kalemini kendi acısından daldıracak mürekkebe. Ve yüzyıllar boyu dillerden düşmeyecek bir oyun yazacak: Hamlet.

Maggie O’Farrell, tarihsel gerçeklerden beslenerek yazdığı bu olağanüstü romanda bir anne babanın en büyük korkusunu odağına alıyor. Yıllardır nasıl biri olduğunu anlamak için kelimeleri tek tek incelenen Shakespeare’in en büyük acısına bambaşka bir gözle, biyografilerde sadece bir isimden ibaret olan annenin pişmanlıklarıyla, acılarıyla, korkularıyla yaklaşıyor ve dört yüz yıldan eski bir hikâyeyi okurun yüreğine modern bir klasik olarak hediye ediyor.

KÜNYE: Hamnet, Maggie O’Farrell, çeviren: Kıvanç Güney, Domingo Yayınevi, 2022, 384 sayfa.

BARAKA: SON KÖLE KARGOSUNUN GERÇEK HİKÂYESİ – ZOE NEALE HURSTON

Ateizmiyle, siyah-beyaz toplumsal bütünleşmesine dair görüşleriyle ayrıksı bir isim olan Zora Neale Hurston’ın genç bir antropologken Alabama’da görüştüğü, Atlantik Köle Ticareti’nin hayatta kalan son kurbanlarından seksen altı yaşındaki Cudjo “Kossola” Lewis köleliğin kaldırılışından elli yıl sonra, o dönem maruz kaldığı zulmü sakin sakin anlattı. Hurston, tüm dinlediklerini, Cudjo’nun aksanına bile dokunmadan bire bir kaydetti, böylece İç Savaş’ın sonuna kadar boyunduruk altında geçen bir hayata ve siyahların son köle gemisi Clotilda ile okyanusu aşmadan önce Afrika’daki yaşamlarına dair yeri ikame edilemeyecek bir eser çıkardı ortaya.

Hayattayken Harlem Rönesansı’nın kilit yazarlarından olsa da yapıtları görmezden gelinen, ancak Alice Walker’ın 70’lerdeki bir makalesinden sonra değeri bilinmeye başlanan Zora Neale Hurston’ın yenen şeftaliler ve karpuz eşliğinde Cudjo Lewis’ten dinlediği Afrika’da geçen çocukluk anıları ve folklorik hikâyelerin, köle ticaretinin kan dondurucu gerçeklerinin, emansipasyon sonrası özgürlüğün ne anlama geldiğinin tarihten silinmemesini sağladığı eseri Baraka: Son “Köle Kargosunun” Gerçek Hikâyesi zincirlerinden yıllar sonra kurtulan, sarsıcı bir hayatın anlatısı.

KÜNYE: Baraka: Son Köle Kargosunun Gerçek Hikâyesi, çeviren Özge Onan, İthaki Yayınları, 2022, 168 sayfa.

KÜÇÜK TİLKİ – EDWARD VAN DE VERDEL

Küçük Tilki bir rüya görüyor. Rüyasında bir elma kadar küçük... Kardeşleriyle birlikte ilk kez dışarı çıktıkları günü, büyük geyiği ve küçük insanı görüyor sonra. Mor kelebeklerin peşinden koştuğunda olanları izliyor. Edward van de Vendel’in çarpıcı metni ile Marije Tolman’ın gerçeküstü atmosferinin buluştuğu, büyüleyici bir öykü. Erhan Gürer’in Hollandaca aslından çevirisiyle…

 Zilveren Griffel ve Zilveren Penseel Ödülleri-2019

En İyi Resimli Kitap, Kirkus Reviews-2020

KÜNYE: Küçük Tilki, Edward van de Verdel, resimleyen: Marije Tolman, çeviren: Erhan Gürer, Meav Yayıncılık, 2022, 84 sayfa.