Hazırlayan: Deniz Burak Bayrak

KARANLIK ZAMANLARDA İNSANLAR – HANNAH ARENDT

Bir dizi felsefeci ve edebiyatçının entelektüel portresinden oluşan bu kitap, Hannah Arendt’in külliyatında kendine özgü, farklı bir parçadır. Arendt ele alınan yazarların düşünsel portrelerini çizerken, sanki onların problemlerini ve arayışlarını kendileriyle tartışıyor. Bu arada kendi sorularının da peşindedir; Kamusal’ın, Siyasi’nin, İnsani’nin, “İyi” ve “Doğru”nun anlamını, bu entelektüellerin düşünsel deneyimlerinin tartısına vurur. Kitabın, Arendt’in en “edebi” anlatımlı eseri olduğu da söylenebilir.

Arendt’in andığı ve üzerine düşündüğü yazarlar, büyük siyasi felâketlerle, ağır ahlâki sarsıntılarla, trajik sorularla yüzleşmiş şahsiyetlerdir. Karanlık Zamanlarda İnsanlar adı buradan geliyor; bütün yazıları kat eden mesele, karanlık zamanlarda insan olma ve insan kalma sınavıdır.

Karanlık Zamanlarda İnsanlar’da, Arendt’in Walter Benjamin, Bertolt Brecht, Hermann Broch, Isak Dinesen (Karen Blixen), Waldemar Gurian, Randall Jarrell, Karl Jaspers, Gotthold Ephraim Lessing, Rosa Luxemburg ve Angelo Giuseppe Roncalli hakkında denemeleri yer alıyor.

KÜNYE: Karanlık Zamanlarda İnsanlar, Hannah Arendt, İletişim Yayınları, 2022, 328 sayfa.

ÂLEMLERİN SÜREKLİLİĞİ VE DİĞER HİKÂYELER – MURAT GÜLSOY

Bir gün genç bir yazar, Topkapı Sarayı’ndan çalınan Kutsal Emanetler hakkında bir öykü yazmaya karar verir. Kurmacanın kalbine yaptığı bu yolculuk sırasında tesadüfler, yolunu yaşlı bir adamla kesiştirir. Yatağa çakılı bu yol arkadaşı sorularıyla genç adamın aklını karıştıracak, yazılacak öykünün kendisi bir tür kutsal emanete dönüşecektir. Murat Gülsoy  “çokkısa” romanı Âlemlerin Sürekliliği’nde ve romanın tamamlayıcısı Diğer Hikâyeler’de kurmacayı teşrih masasına yatırıyor, parçaladığı organlardan yeni bir bütün oluşturuyor; yazının şifrelerini çözerken yeni şifreler yaratıyor. İroni, hınzırlık, zekâ, gizem, kendilerine karşı dürüst karakterler ve hayatın en doğal akışı yine taze bir havayla eskimeyecek bu metinde yerlerini buluyor. Kurmaca hakkında çok eğlenceli, meraklı ve derin bir ders bu. Modern edebiyatımızın etkili kalemlerinden Murat Gülsoy, türler arasında gezinirken yazıdan bir aynaya bakmaya davet eder bizi. Sayfaları heyecanla çevirirken kâh zamane bireyinin hâl-i pürmelaliyle yüzleşmeye çağrılırız, kâh yazıdan bir dünyanın sırlarına ortak oluruz.

KÜNYE: Âlemlerin Sürekliliği ve Diğer Hikâyeler, Murat Gülsoy, Can Yayınları, 2022, 200 sayfa.

HIRSIZ VE BURJUVA – HÜSNÜ ARKAN

Hüsnü Arkan’a 2015 yılında Orhan Kemal Roman Ödülü’nü kazandıran Hırsız ve Burjuva, neo-liberal dogmaların beslediği yeni bir ortaçağ tehlikesine işaret eden, sebepsiz ve haksız zenginliği, sermaye birikimini eleştiren, yoksulluğa ve yasadışı yaşamlara ayna tutan, ironik bir roman...

12 Eylül 1980 günü, muhasebeci bir babayla öğretmen bir annenin oğlu olarak doğan Evren’in yolu, çöplüklerden geçinen Ruhan’la, hayallerini süsleyen bar kadını Gülgün’le, hırsız İsmail’le, işbitirici Hadim Bey’le, büyük ekonomik fırtınalarda bile, şansının ve Hadim Bey’in yardımıyla kayığını sakin bir limana ulaştırmayı her zaman başaran Mubah Şirketler Grubu’nun patronu kadın düşkünü Eyüp’le kesişir; hayat, bütün bu kişileri, hırsızlık bağlamında birbirine bağlayan rastlantılarla trajik bir sona götürür.

KÜNYE: Hırsız ve Burjuva, Hüsnü Arkan, Sia Kitap, 2022, 196 sayfa.

KÖKSÜZLER – BARIŞ İNCE

Köksüzler, mavi ile yeşilin arkasına saklanmış masumiyetiyle ışıldayan İzmir’in gecekondu mahallelerinde kendilerine verilmemiş bir şansın peşinde kürek sallayan definecilerin hikâyesi. Barış İnce, dört yıl aradan sonra yepyeni bir dille ve ustalıkla okurlarının karşısına çıkıyor.

KÜNYE: Köksüzler, Barış İnce, İnkılap Kitabevi, 2022, 124 sayfa.

TÜRKİYE’NİN SİYASAL GELİŞMELERİ (1876-1923) – PROF. DR. RIDVAN AKIN

Türkiye’nin Siyasal Gelişmeleri’nde Prof. Dr. Rıdvan Akın, 1876’dan 2018’e kadar süren yaklaşık yüz elli yıllık siyasal gelişmeleri yüzlerce kaynak ışığında titiz bir çalışmayla iki cilt halinde okura sunuyor. Çalışmanın ilk cildinde, I. Meşrutiyet’in ilanından Lozan Barış Antlaşması’na kadar olan (1876-1923) siyasal gelişmeler, savaşlar, krizler ve atılan adımlar kronolojik olarak belgeleriyle birlikte ele alınıyor. Anadolu İhtilali ve Birinci Meclis’in hangi koşullar altında doğduğu ve modern Türkiye’nin temellerinin nasıl atıldığı ayrıntılarıyla inceleniyor. Osmanlı Devleti’nin yaşadığı iç ve dış sorunlara çözüm bulmak amacıyla giriştiği reform süreciyle birlikte, I. ve II. Meşrutiyet dönemlerinde yaşanan genel siyasi durum, parlamento-hükümet ilişkilerinin geçirdiği evrim ile Birinci Meclis döneminde inşa edilen siyasal rejim ve halkın içinde bulunduğu sosyoekonomik duruma kadar pek çok konu derinlemesine yorumlanıyor. Türkiye’nin Siyasal Gelişmeleri, Türkiye’nin yakın tarihine ilgi duyan herkes için önemli bir kaynak eser.

KÜNYE: Türkiye’nin Siyasal Gelişmeleri (1876 – 1923), Prof. Dr. Rıdvan Akın, Nora Kitap, 2022, 496 sayfa.

FOTO-GRAFİTİ, 114 GÖZDİKME – ENİS BATUR

Fasulye sıçramaya devam ediyor. Bazen bir resim / fotoğraf yazdırıyor yazıyı, bazen bir yazının mütemmim cüzü oluyor resimler veya fotoğraflar. Anılar, okumalar, izlenen filmler, bakılanlar, uzun uzun seyredilenler ve anlık göze takılanlar. Enis Batur Foto-Grafiti 114 Gözdikme’de okuyor, yazıyor, bakıyor, baktırıyor, görüyor ve her zamanki gibi göstermeye devam ediyor.

KÜNYE: Foto-Grafiti, 114 Gözdikme, Enis Batur, Kırmızı Kedi Yayınevi, 2022, 240 sayfa.

HENDEK – HERMAN KOCH

Amsterdam Belediye Başkanı Robert Walter yeni yıl resepsiyonunda karısının, belediye encümenlerinden biriyle konuşurken kahkahalarla başını arkaya attığını görünce kendisini aldattığından şüphelenir.

Kısa süre sonra bir gazeteci, Vietnam Savaşı’nı protesto eden üç eylemcinin bir toplum polisini dövdüğünü gösteren bir fotoğrafla belediye başkanının karşısına çıkar ve bu eylemcilerden birinin kendisi olduğunu iddia eder. Tam da o sıralarda, Robert’in 94 yaşındaki babası oğluna, kendisinin ve annesinin kötüleşen sağlık durumlarıyla onu uğraştırmak istemediklerini, bu nedenle hayatlarına onurlu bir biçimde son vereceklerini söyler.

Bir zamanlar dengeli ve başarılı biri olan Robert, korkularının ve şüphelerinin esiri olur, kıskançlık ve paranoya içini kemirmeye başlar. Hiçbir şey göründüğü gibi değildir, ya da yoksa Robert en sonunda ilk kez dünyayı –ve karısını– gerçekten oldukları gibi mi görmeye başlamıştır?

KÜNYE: Hendek,  Herman Koch, çeviren: Lale Şişek Çalışkan, Yapı Kredi Yayınları, 2022, 240 sayfa.

KITLIK – LİAM O’FLAHERTY

İrlanda edebiyatının toplumcu yazarlarından Liam O’Flaherty, Kıtlık romanında, 1840’larda İrlanda’da bir milyon insanın ölümüne, iki milyon insanın da ülkeden göç etmesine yol açan Büyük Kıtlık’ı, yoksul bir aile odağında anlatır. O’Flaherty, İngiltere’nin boyunduruğu altındaki İrlanda’nın tarihinde yaşanmış bu en korkunç yıkımı, yöneticilerin yıkımdaki rolüyle birlikte ortaya koyar. Halkın yaşam, kimlik ve bağımsızlık mücadelesi, diğer romanları gibi Kıtlık’ın da konusudur. Romanları ve öykülerinde İrlanda halkının yürekliliğine ve kararlılığına duyduğu saygıyı dile getirmekten hiçbir zaman geri kalmayan O’Flaherty’nin, yapıtlarında ödünsüz bir doğalcılık ile şiirsel bir anlatımı, keskin bir yergi ile psikolojik çözümlemeyi ustaca birleştirdiği görülür.

Kıtlık, O’Flaherty’nin sinemaya uyarlanan Muhbir’le birlikte en güçlü iki romanından biridir.

Celal Üster’in Mamak Askerî Cezaevi’nde çevirisini yaptığı Kıtlık, daha önce 1973 yılında yayımlanmıştı.

Yordam Edebiyat bu tarihsel romanı, ilk kez eksiksiz çevirisiyle okurlara sunuyor.

KÜNYE: Kıtlık, Liam O’Flaherty, çeviren: Celal Üster, Yordam Kitap, 2022, 416 sayfa.

ASTRONOT SALLY BROWN – CHARLES M. SCHULZ

Sally Brown uzaya giden ilk Amerikalı kadın Sally Ride hakkında bir kitap okudu. Şimdi Sally Brown’un yapması gereken tek bir şey var: Astronot olmak!

KÜNYE: Astronot Sally Brown-Peanuts: İlk Okuma Kitaplarım, Charles Schulz, çeviren: Dilara Alemdar, Mundi, 2022, 40 sayfa.

UZAKLAR AĞACI’NIN TEPESİNDE – ENID BLYTON

Robin ve Joy, Sihirli Uzaklar Ağacı adında bir kitap bulurlar. Kitap sayesinde Joe, Beth ve Frannie ile buluşup soluğu Sihirli Uzaklar Ağacı’nda alır ve ağacın tepesine gelen ülkelerde maceradan maceraya atılırlar. Şatolar Ülkesi, Dilekler Ülkesi derken, iki arkadaş hiç ummadıkları bir tehlikeyle karşı karşıya kalırlar. Acaba ülkelerden zamanında çıkıp evlerine dönebilecekler midir?

Sihirli Uzaklar Ağacı hem içinde yaşayan sakinleriyle hem de tepesine gelip bir süre orada duran ülkeleriyle çok renkli bir dünya. Her ülkenin başka bir gizem, başka bir düzeni var; elbette kahramanlarımızın her ülkeden öğrenecekleri de var. Kısa çizgi romanların yanı sıra uzunca bir öykü de içeren Uzaklar Ağacı’nın Tepesinde, yeni keşifleri ve macerayı seven her yaştan okura hitap ediyor. 

KÜNYE: Uzaklar Ağacı’nın Tepesinde, Enid Blyton, resimleyen: Mark Beech, çeviren: Sumru Ağıryürüyen, Redhouse Kidz Yayınları, 2022, 136 sayfa.