Hazırlayan: Deniz Burak Bayrak

MEDENİLEŞTİRME VAZİFESİ – MUSTAFA SUPHİ

Mustafa Suphi’nin, İtalya’nın Trablusgarp ve Bingazi’yi işgali üzerine 1912’de kaleme aldığı ve Türkçede sömürgecilik üzerine yazılmış en temel metinlerden biri olan Medenileştirme Vazifesi’ni (Vazife-i Temdin) yazarın iktisada dair iki makalesiyle birlikte sunuluyor.

KÜNYE: Medenileştirme Vazifesi, Mustafa Suphi, Can Yayınları, 2022, 56 sayfa.

JOHN BERGER: ZAMANIMIZIN BİR YAZARI – JOSHUA SPERLING

Zamanımızın Bir Yazarı’nda Joshua Sperling, 2. Dünya Savaşı sonrasında Avrupa’nın kültür alanında tartışmasız en önde gelen figürlerinden biri olan John Berger’ı konu ediyor: Roman ve denemelerinin yanı sıra tiyatro oyunları, foto-metinleri, televizyon programlarıyla Berger’ın bir hikâyeci ve bir düşünür olarak benzersiz bir yere sahip olduğuna hiç şüphe yok. Henüz yirmi altı yaşındayken “Siyaseti sanata sokmak şöyle dursun, asıl sanat beni siyasete sürükledi,” diyen Berger ölene dek devrimci tavrından vazgeçmedi, işçilerin, göçmenlerin, ezilenlerin haklarını savundu. Joshua Sperling, yayımlanmamış röportajlardan, elyazmalarından, British Library’de yeni erişime açılmış John Berger Arşivi’nde bulunan belgelerden yararlanarak okuyucuyu kışkırtıcı düşünceleri, çelişkileriyle bu çok yönlü insanın dünyasına davet ediyor.

KÜNYE: John Berger: Zamanımızın Bir Yazarı, Joshua Sperling, çeviren: Özge Özgür, Everest Yayınları, 2022, 352 sayfa.

BİLİNMEYEN YÖNLERİYLE YILMAZ GÜNEY – OSMAN OYMAK

Bu kitapta; Yılmaz Güney'in doğumundan ölümüne dek yaşamını, bilinmeyen yönleriyle sunacak, onun akrabalarını, yakınlarını, onlarla olan ilişkilerini, onlara yaklaşımını ve bu günkü yaşamlarını aktaracağım. Böylelikle, kimseye karşı önyargı taşımaksızın, şu ana kadar yazılan, çizilen ve bilinenlerin dışında, Yılmaz Güney'in yaşam felsefesini ve yaşam biçimini de aktarmış olacağıma inanıyorum. 
Olayları anlatırken, olayların geçtiği yöreleri de tarihleriyle birlikte aktarmaya çalıştım. İnsanların düşünce ve karakterlerinin oluştuğu çevrenin bilinmesi ve anlatımımızdaki olayların geçtiği Doğu Anadolu, Güneydoğu Anadolu ve Akdeniz bölgelerinin yüzyıl önceki durumlarıyla ilgili anlatacaklarımın, özellikle bu yörelerin insanlarınca mutlaka okunması gerektiğini düşünüyorum.
Yılmaz Güney, toplumu ilgilendiren her konuda düşünmüş, kendi kuşağının çok ötesinde, yaşadığı toplumu ilgilendiren etkinliklerini, yazarak, çizerek, üreterek ölene dek sürdürmüştür. O, Türk sinemasının kültürü içerisinde, gömülü bir hazine gibidir, zaman geçtikçe o gömülü hazinenin değeri daha da gün ışığına çıkmaktadır. 
Yılmaz Güney’in yaşamının her alanında, en yakınındakilerden biri olarak, anlattıklarımla, "Yılmaz Pütün"ün nasıl Türk sinemasının "Çirkin Kral”ı "Yılmaz Güney” olduğuyla ilgili araştırmalara bir şeyler katabilirsem ne mutlu bana.
Osman Oymak

KÜNYE: Bilinmeyen Yönleriyle Yılmaz Güney, Osman Oymak, Ozan Yayıncılık, 2022, 320 sayfa.

JAPON SANATI: TARİHSEL, KÜLTÜREL VE MİTOLOJİK KÖKLERİ – JAMES J. JARVES

Geçmişi, MÖ 10. yüzyıla kadar uzanan Japon sanatının tarihine baktığımızda eşsiz bir üslup ve benzersiz bir yalınlıkla karşılaşırız. Başlangıçta, özellikle savaşlardan etkilenen Japon sanatı, zamanla kendi stilini geliştirmiş ve resim, origami, seramik, heykel, edebiyat, kaligrafi, mimari ve manga gibi türlerde Japon zarafetini yansıtan geleneksel eserler ortaya konulmuştur.

Bu kitap, uzun bir dönem boyunca dünyanın geri kalanından uzakta yaşayan, batıyla temasında bocalasa bile özgünlüğünden asla taviz vermeyen Japon sanatının serüvenini inceliyor. Bunu yaparken de ulusun tarihine, kültürüne, mitolojisine çokça yer ayırıyor; ayrıca bu sanatın köklerinde yatan siyasi, sosyal ve kültürel etkilerden yola çıkarak Japonya hakkında geniş bir perspektif sunuyor.

KÜNYE: Japon Sanatı: Tarihsel, Kültürel ve Mitolojik Kökleri, James Jackson Jarves, çeviren: Cemal Can Tarımcıoğlu, Maya Kitap, 2022, 216 sayfa.

DOKUNMANIN GÜCÜ ÜZERİNE – WILHELM SCHMID

Dokunmanın insan ilişkilerinde, özellikle de yakınlık ve güven bağı kurmada, eşsiz bir önemi vardır. Besler, sağaltır, taze bir yaşama cesareti aşılar. Hem tüy gibi hafif hem de son derece etkili bir deneyimdir. Belki düşünmeden bile önce, insanı insan yapan temel şeydir.

Sevilen felsefeci Wilhelm Schmid Dokunmanın Gücü Üzerine’de, insan türü için hem biyolojik hem sosyal açıdan hayati bir kavramı ele alıyor. Yazar analogdan dijitale doğru evrilen hayatımızda, dokunmanın gücü üzerine bir kez daha etraflıca düşünmeyi öneriyor.

KÜNYE: Dokunmanın Gücü Üzerine, Wilhelm Schmid, çeviren: Tanıl Bora, İletişim Yayınları, 2022, 71 sayfa.

ÇERKESLERİN GELECEĞİ ÜZERİNE DÜŞÜNMEK: KÜLTÜR, TOPLUM VE DEMOKRASİ -  KOLEKTİF

Çerkeslerin 21. yüzyıldaki sorunları ve geleceği üzerine odaklanan iki kitaplık derlemenin bu cildi, Türkiye Çerkeslerinin varoluş sorunlarının, mevcut popülist otoriterleşme eğilimindeki siyasetin sınırlarını aşarak demokrasi mücadelesiyle eklemlenmesinin gerekliliği ve koşulları üzerine bir düşünme çabasını içeriyor. Kitapta demokratik mücadelenin özneleri olarak kültürel kimlikler, eşit vatandaşlık ve çoğul Çerkeslikler kavramları tartışılarak, radikal demokratik açılımlar için toplumsalın nasıl yeniden inşa edilebileceği tartışılıyor. Çerkeslerin gelecek güzergahı olarak “nasıl bir demokrasi mücadelesi olmalı” sorusuna cevap aranıyor.

Kitap anadilinde eğitim yasağının eleştirisi ile başlıyor ve kaybolmaya yüz tutan Çerkescenin özelliklerini, dil ve kimlik ilişkisini inceleyen yazılarla devam ediyor. Yok oluş sürecinin yansımaları diaspora Çerkeslerinin anavatanlarıyla buluşması üzerinden de ele alınıyor. Diaspora Çerkes kültürünün en önemli göstergelerden birisi olarak müzik ve dansların, Çerkeslerin ortak hafızası ile kimliğinin kurulmasındaki rolünü değerlendiriliyor, farklı halkların müzik politikalarıyla karşılaştırarak Çerkes müziğinin geleceği tartışılıyor. Bu kapsamda kültürün diğer unsurları da unutulmuyor: edebiyatın Çerkeslerin var olma mücadelesindeki öneminin yanı sıra, diasporada yeniden-kimliklenme sorunu ve kentleşmenin asimilasyona etkileri de somut örnekler üzerinden tartışılıyor.

KÜNYE: Çerkeslerin Geleceği Üzerine Düşünmek: Kültür, Toplum ve Demokrasi, derleyenler: Merih Cemal Taymaz, Sevda Alankuş, Dipnot Yayınları, 2022, 486 sayfa.

ÇITIRLAR FARKINDA DEĞİL – BORIS VIAN

Otuz dokuz yıllık renkli ve verimli yaşamı boyunca romanlar, şiirler, şarkılar yazan, trompetten ve cazdan vazgeçmediği gibi oyunculuk, şarkıcılık, mucitlikten de geri kalmayan ve doğal bir oyunbozan olan Vian’ın meslek hayatında Fransız Standartları Enstitüsü’nü seçmiş olması belki de sanat dünyasının en parlak ironilerinden biridir. Dönemin diğer bazı isimleri gibi doğaçlama yaşayıp eser veren Vian bugün asıl olarak yazar kimliğiyle ve antimilitarist bakış açısıyla tanınıyor. Francis Deacon çocukluk arkadaşı Gaya’nın düzenlediği maskeli baloya katılır. Partide, arkadaşının eşcinsel bir uyuşturucu satıcısı ve çete üyesi olan Richard Walcott’la evleneceğini öğrenir. Partiye kadın kılığında katılan Francis, tanınmayacak olmanın verdiği güvenle bu tehlikeli uyuşturucu çetesini ortadan kaldırmaya çalışır.

Boris Vian’ın Vernon Sullivan adıyla yayımladığı Çıtırlar Farkında Değil yazarın çoğu eserinde olduğu gibi, kalbi zayıf olanların uzak durması gereken, sert ama eğlenceli bir macera.

KÜNYE: Çıtırlar Farkında Değil, Boris Vian, çeviren: Hakan Tansel, İthaki Yayınları, 2022, 152 sayfa.

RUH-U REVAN: ŞEMSEDDİN SAMİ VE ALİ SAMİ’NİN ROMANI – MEHMET ŞENOL

Edebiyatımızın ölümsüz ismi Şemseddin Sami’nin ve Galatasaray Kulübü kurucusu olan oğlu Ali Sami Yen’in öyküsü...

Baba ve oğlunun ortak kaderi... Bir ailenin, Arnavutluk’un bir dağ köyünden İstanbul’a uzanan 100 yıllık olağanüstü hikâyesi... Savaş, sürgün, hapis, ölüm... Genç Osmanlılar, Namık Kemal, Ebüzziya Tevfik, İttihat Terakki, Abdülhamid, Meşrutiyet, Balkan Savaşı, I. Dünya Savaşı, Futbol, Mektep, Galatasaray, İşgal ve Cumhuriyet...

Parçalanma ve yeniden doğuş sancılarının İmparatorluk topraklarının her yerinde dizgininden boşanırcasına yaşandığı o 100 yıllık unutulmaz tarihi sürecin tam ortasında, babadan oğula geçen büyülü Ruh Akışı’nın, hayatlarına damga vuran trajedilerin, aşklarının, tutkularının hüzünlü hikâyesi…

KÜNYE: Ruh-u Revan: Şemseddin Sami ve Ali Sami’nin Romanı, Mehmet Şenol, Remzi Kitabevi, 2022, 576 sayfa.

SELİN/USTALARIN USTASI – DOĞAN GÜNDÜZ

Selin, Ustaların Ustası’yla yine aramızda. Selin kim mi? Hani şu meraklı hem çokbilmiş hem de muzip, bazen gülüp eğlenen bazense gözyaşlarını tutamayan, kimi zaman saf kimi zaman kurnaz sayılan, yaramaz olduğu kadar da sevimli, bıcırık bir kız. Bunları onu bilenler söylüyor. Selin, Püsküllü Bela kitabında da merak zilimize zır zır basıp, “Hınzırlıklarımla karşınızdayım,” demişti ya, Selin o işte! Doğan Gündüz’ün duru, renkli, sürükleyici anlatımıyla edebiyat arkadaşlarımızın arasına kattığı Selin, illüstratör Nuray Çiftçi’nin yalın ve güçlü çizgileri eşliğinde bu kez de Selin, Ustaların Ustası’ndan gülümsüyor hepimize.

KÜNYE: Selin/Ustaların Ustası, Doğan Gündüz, resimleyen: Nuray Çiftçi, Can Çocuk, 2022, 128 sayfa.

AH BE PONÇİK! – CHRIS HAUGHTON

Ponçik uslu durmak istiyor. Uslu olmaya çalışıyor. Ama mutfakta bir pasta gördü… Ponçik ne yapacak acaba? 
Eserleri 25’ten fazla dile çevrilen Chris Haughton’ın kitapları, Türkçe çevirileriyle okurlarıyla buluşuyor. Roald Dahl Mizah Ödülü’nün kısa listesine giren Ah Be Ponçik!, göz alıcı resimleri ve uslu durmak için elinden geleni yapan bir köpeğin tatlı macerasıyla küçük okurların kalbini çalacak. 

KÜNYE: Ah Be Ponçik!, Chris Haughton, çeviren: Şiirsel Taş, Redhouse Kidz Yayınları, 2022, 32 sayfa.