Türkiye 2020'ye büyük bir zam dalgasıyla girecek!
Yurttaşların her gün yeni bir zam haberiyle uyandığı Türkiye'de; 2020’nin yılbaşında vergi, harç ve trafik cezaları en az yüzde 22.5 zamlanacak
09-10-2019 09:25

Ekonomik kriz içerisindeki Türkiye'de yurttaÅŸların geçim sıkıntısı zamlar nedeniyle derinleÅŸirken, 2020'den itibaren yeni bir zam dalgasının da geleceÄŸi ortaya çıktı. 1 Ocak 2020'den itibaren birçok vergi, harç ve trafik cezaları en az yüzde 22.55 oranında artacak. Yıl başında memur maaÅŸlarına sadece yüzde 4, emekli aylıklarına ise sadece yüzde 6.6 zam yapılacak.
BaÅŸta vergiler, harçlar ve trafik cezaları olmak üzere iÄŸneden ipliÄŸe birçok ÅŸeyin yeni yıl zammı her yıl Yeniden DeÄŸerleme Oranı (YDO) kadar zamlanıyor. YDO, 4 Kasım 2019 günü açıklanacak ekim ayı enflasyonuyla netlik kazanacak. Ekimde Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi (Yİ-ÜFE) henüz açıklanmasa da YDO yani yılbaşı zamlarına otomatik olarak uygulanacak olan kritik veri büyük ölçüde ortaya çıktı. Sözcü'nün Türkiye istatistik Kurumu (TÜİK) verileri üzerinden yaptığı hesaplamalara göre, bu ay Yİ-ÜFE hiç artmasa dahi YDO en az yüzde 22.55 olarak gerçekleÅŸecek.
OTOMATİK ZAMLAR YÜZDE 22.6'YA YÜKSELİYOR
DoÄŸalgaz ve elektrik zamlarının da etkisiyle ekim ayında Yİ-ÜFE'nin yerinde sayması beklenmiyor. Bu nedenle ekim ayında Yİ-ÜFE oranı yüzde 0.5 olursa, otomatik zamlar yüzde 22.6'ya, yüzde 1 olursa yüzde 22.67'ye yükseliyor.
Yılbaşında vatandaşın üzerine adeta yaÄŸmur gibi yaÄŸan vergi ve ceza zamları bu yıl çok daha etkili olacak. Üstelik bu artış, enflasyon yine düÅŸerken yaÅŸanacak. Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) yıl sonunda ekonomi yönetiminin tahmin ettiÄŸi gibi yüzde 12'de kalsa dahi zamlar Yİ-ÜFE'ye ayarlı olduÄŸu için yüzde 22.55'ten daha aÅŸağıda olmayacak. İktidar eÄŸer isterse bu oranı yarıya kadar yani yüzde 11.28'e kadar düÅŸürebilecek.
PASAPORT HARCI 995 LİRAYA ÇIKACAK
Yeni zamlarla birlikte yılbaşından itibaren yurtdışından telefon getirenler 1500 lira yerine 1838 lira harç ödemek zorunda kalacak. Üstelik bu harç daha temmuz ayına kadar 618 liraydı. Temmuz ayında bu harç 1500 liraya çıkarılmıştı. Yılbaşından itibaren 4 yıl ve üzerindeki pasaportların harcı 812 liradan 995 liraya, ehliyet harcı 613 liradan 751 liraya çıkacak. Kırmızı ışıkta geçen ve araçta cep telefonu kullananlar yeni yıldan itibaren 235 TL yerine 288 TL ceza ödeyecek. En düÅŸük deÄŸerdeki 1 ile 3 yaşındaki bir otomobilin Motorlu Taşıtlar Vergisi 861 liradan 1055 liraya yükselecek.
EMLAK VERGİLERİ DE ARTACAK
Yasa gereÄŸi emlak vergileri yeniden deÄŸerleme oranının yarısı kadar arttırılabiliyor. Bu nedenle Emlak Vergisi de önümüzdeki yıl en az yüzde 11.28 oranında artacak. Bunun yanı sıra yerel yönetimler de çöp ve atık su bedelleriyle, çevreyle ilgili vergileri en az YDO oranı kadar artırmış olacak.
İLGİLİ HABERLER
Dövizde son durum ne?
11 Aralık Salı gününün döviz kuru verileri...
11-12-2019 15:00

İleri Haber
GÜNCELLEME 15.00
Saat 15.00 itibarıyla dolar/TL 5,8085'ten iÅŸlem görürken, euro/TL ise 6,4382'den iÅŸlem görüyor.
GÜNCELLEME 11.00
Saat 11.00 itibarıyla dolar/TL 5,8106'dan iÅŸlem görürken, euro/TL ise 6,4415'ten iÅŸlem görüyor.
GÜN BAÅžLANGICI
Dolar/TL güne 5,8067'den baÅŸlarken, euro/TL ise 6,4395'tan baÅŸladı.
Bütçe görüşmeleri yapılırken… | Örtülü ödenek: Nedir, nasıl hesaplanır, nereye harcanır?
Ülkemizde bütçe görüşmeleri denilince akla gelen ilk başlıklardan biri uzun yıllar boyunca ‘örtülü ödenek’ adı altında Başbakan ve Cumhurbaşkanının kullanımına sunulan miktarlar ve bu paranın kullanım alanları oldu.
11-12-2019 13:13

İleri Haber
2020 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu dün Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu’nda görüÅŸülmeye baÅŸlandı. AKP’nin yaÄŸma ve peÅŸkeÅŸ politikalarının sonucu olarak ekonomik kriz koÅŸullarında görüÅŸülen bütçeden yine emekçilerin refahına yönelik olumlu bir sonuç çıkması beklenmiyor. İlk gün görüÅŸmelerinde muhalefetin de bu yöndeki sert eleÅŸtirileri dikkat çekti.
Ülkemizde bütçe görüÅŸmeleri denilince akla gelen ilk baÅŸlıklardan biri uzun yıllar boyunca ‘örtülü ödenek’ adı altında BaÅŸbakan ve CumhurbaÅŸkanının kullanımına sunulan miktarlar ve bu paranın kullanım alanları oldu. Öyle ki bu konu 1970’lerdeki kontrgerilla tartışmalarında bile gündeme geldi.
ÖRTÜLÜ ÖDENEK NEDİR?
Örtülü ödenek, Merkezi Bütçenin CumhurbaÅŸkanlığına ayırdığı bütçe dışında kanunda "Örtülü ödenek, kapalı istihbarat ve kapalı savunma hizmetleri, Devletin millî güvenliÄŸi ve yüksek menfaatleri ile Devlet itibarının gerekleri, siyasi, sosyal ve kültürel amaçlar ve olaÄŸanüstü hizmetlerle ilgili Hükümet icapları için kullanılmak üzere…” ifadeleriyle çok geniÅŸ bir ÅŸekilde tanımlanıyor.
2015 yılına kadar BaÅŸbakanlık kontrolünde olan örtülü ödeneÄŸe, Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Yasası’nın örtülü ödeneÄŸi düzenleyen maddesinde 2015 yılında yapılan deÄŸiÅŸiklikle, CumhurbaÅŸkanlığı da ortak oldu. ErdoÄŸan’ın BaÅŸbakanlıktan sonra CumhurbaÅŸkanlığına da seçilmesinin ardından yapılan düzenleme ile örtülü ödeneÄŸin BaÅŸbakanlık bütçesine konulacağına iliÅŸkin düzenleme CumhurbaÅŸkanlığı ve BaÅŸbakanlık bütçelerine konulmasını saÄŸlayacak ÅŸekilde deÄŸiÅŸtirildi.
BaÅŸkanlık sistemine geçiÅŸin ardından BaÅŸbakanlık kurumunun kaldırılmasıyla bu ödenek tamamen CumhurbaÅŸkanlığının kontrolüne geçti.
ÖRTÜLÜ ÖDENEK NE KADARDIR?
Kanuna göre, her yıl için ayrılacak örtülü ödenek tutarı CumhurbaÅŸkanlığı genel baÅŸlangıç bütçesinin binde beÅŸini geçemez.
ÖRTÜLÜ ÖDENEK NASIL KULLANILIR?
CumhurbaÅŸkanlığı bütçesine konulacak “gizli hizmet gideri” adı altındaki örtülü ödenekten MİT, Emniyet Genel MüdürlüÄŸü, İçiÅŸleri Bakanlığı, Milli Savunma Bakanlığı, Milli Güvenlik Kurulu ve Ticaret Bakanlığı da harcama yapabiliyor.
ÖRTÜLÜ ÖDENEK NERELERDE KULLANILIR?
Örtülü ödenekle ilgili en yoÄŸun tartışmaların yaÅŸandığı nokta ise tam da bu soru. Kanunda, “Kapalı istihbarat ve kapalı savunma hizmetleri, Devletin millî güvenliÄŸi ve yüksek menfaatleri ile Devlet itibarının gerekleri, siyasi, sosyal ve kültürel amaçlar ve olaÄŸanüstü hizmetlerle ilgili Hükümet icapları…” olarak geçen kullanım alanları net bir noktaya iÅŸaret etmemekle birlikte iktidarlara rant ve yasa dışı iÅŸlerde kullanım için bütçe sunuyor.
Örtülü ödeneÄŸin Türkiye tarihinde çarpıcı biçimde gündeme geldiÄŸi en önemli olaylardan biri 1970’lerdeki kontrgerilla tartışmaları oldu. Eski BaÅŸbakanlardan Bülent Ecevit, 28 Kasım 1990'da Milliyet gazetesinde yayınlanan röportajında o günlere iliÅŸkin ÅŸunları söyledi:
"1974'teki baÅŸbakanlığım sırasında, zamanın Genelkurmay BaÅŸkanı rahmetli Orgeneral Semih Sancar baÅŸbakanlığın örtülü ödeneÄŸinden acil bir ihtiyaç için birkaç milyon istedi. Benden istenen miktar örtülü ödenekteki paranın tümüne yakındı... Genelkurmay'dan bu paranın ne amaçla istendiÄŸini sormak zorunda kaldım. 'Özel Harp Dairesi için istiyoruz' yanıtı geldi. Öyle bir resmi dairenin o zamana kadar adını bile duymamıştım... 'Åžimdiye kadar bu dairenin giderleri nereden karşılanıyordu' diye sordum. O zamana kadar dairenin tüm giderlerini bir gizli ödenekle ABD'nin karşıladığı; ancak artık ABD'nin bu parasal katkıyı kestiÄŸi, o nedenle BaÅŸbakanlık’ın örtülü ödeneÄŸinden para istemek zorunda kalındığı bana bildirildi...”
AKP DÖNEMİNDE ÖRTÜLÜ ÖDENEK NE DURUMDA?
AKP’nin iktidara geldiÄŸi 2002’nin ardından 2003’ten itibaren almaya baÅŸladığı örtülü ödenek 17 yılda katlanarak arttı.
İşte AKP iktidarı döneminde ‘örtülen’ ödenekler:
2003 - 98.3 milyon TL
2004 - 119.8 milyon TL
2005 - 149 milyon TL
2006 - 327.4 milyon TL
2007 - 436.5 milyon TL
2008 - 510.8 milyon TL
2009 - 634.4 milyon TL
2010 - 706.1 milyon TL
2011 - 951.2 milyon TL
2012 - 1 milyar 175 milyon TL
2013 - 1 milyar 248 milyon TL
2014 - 1 milyar 78 milyon TL
2015 - 1 milyar 773 milyon TL
2016 - 1 milyar 616 milyon TL
2017 - 1 milyar 900 milyon TL
2018 - 1 milyar 772 milyon TL
2019 - 4 milyar 805 milyon TL
2020 Yılı Bütçe Kanun Teklifi – Yedek ödenek ile birlikte toplamda 14 milyar 100 milyon TL
DÜNYADA NASIL?
Almanya: Almanya'da cumhurbaÅŸkanlığı, baÅŸbakanlık ve her bakanlık için Meclis'in onayladığı bütçeler var. Bu resmi bütçeler dışında herhangi bir saklı tahsisat ya da eÅŸi bütçe ve uygulama bulunmuyor.
Fransa: Fransa'da 2001'e kadar cumhurbaÅŸkanlığının da aralarında yer aldığı firmalar 'gizli fon' ÅŸekilde isimlendirilen örtülü ödeneÄŸi alıyordu ve bu tutar deklare edilmiyordu. Bu tarihten sonra birtakım politik suçlamalar itibarıyla ve ÅŸeffaflık iddiasıyla konsept deÄŸiÅŸikliÄŸine gidilerek istihbarat servislerinin kullanımına sunulan miktarlar dışındaki miktarlar için deklarasyon zorunluluÄŸu getirildi.
Rusya: Rusya Devlet BaÅŸkanı Vladimir Putin ile BaÅŸbakan Dmitri Medvedev'in emrindeki tahsisat fonları, Avrupa devletleri içerisinde halk denetimine en kapalı olanları sayılıyor. Putin'e hizmet verici en az 2 fon bulunuyor. İlki 'Devlet BaÅŸkanı Günlük Harcama ve Temsil Giderleri Fonu', ikincisi ise 'Devlet BaÅŸkanı Rezerv Fonu' ÅŸekilde tanımlanıyor.
Kayıtlı işsiz sayısı her gün 2 bin artıyor, işsizlik kronikleşiyor
İŞKUR'un kasım ayı raporunda bir yıldan uzun süredir işsiz olanların sayısı geçen yılın 4,5 katı olarak kaydedildi. Bir yıldan uzun süredir iş arayan üniversite mezunu sayısı ise geçen yıldan yüzde 470 fazla.
11-12-2019 09:49

İŞKUR verilerinde kayıtlı iÅŸsiz sayısının her gün 2 bin kiÅŸi arttığı belirtilirken, uzun süreli iÅŸsiz sayısı ise yüzde 341 artış gösterdi.
BirGün’den Ozan GündoÄŸdu’nun haberine göre, Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) kasım ayına iliÅŸkin kayıtlı iÅŸsiz sayılarını açıkladı. Buna göre kasım ayı itibariyle kayıtlı iÅŸsiz sayısı 1 yıl öncesine göre 730 bin kiÅŸi artarak 4 milyon 26 bin kiÅŸiye yükseldi. Böylece kayıtlı iÅŸsiz sayısı her gün ortalama 2 bin kiÅŸi artmış oldu.
DiÄŸer yandan İŞKUR’a kayıtlı iÅŸsiz sayısı özellikle geçen yıl yaÅŸanan kur ÅŸoku ve ardından yükselen faizlerin etkisiyle sert ÅŸekilde yükselmiÅŸti. Ancak yaz aylarının gelmesiyle beraber tarımda, turizmde ve inÅŸaatta yaÅŸanan mevsimsel hareketliliÄŸin etkisiyle iÅŸsiz sayısındaki artış durdu. Bu nedenle İŞKUR’daki kayıtlı iÅŸsiz sayısı yaklaşık 5 aydır 4 milyonun hemen üzerinde seyrediyor. Ancak iÅŸsiz sayısında artış hızı düÅŸmekle beraber sayı düÅŸmüyor.
KRONİK İŞSİZLİK
İŞKUR’un geçen yılın kasım ayına iliÅŸkin raporuna göre toplam 3 milyon 296 bin kayıtlı iÅŸsiz bulunuyordu. Bu iÅŸsizlerin 157 bin 137’si uzun süreli iÅŸsiz olarak tanımlanan 1 yıl ve daha uzun süredir iÅŸ arayanlardan oluÅŸuyordu. Geçen yıl iÅŸsizlerin yüzde 4,7’si ise uzun süreliydi.
Buna karşılık bu yıl kasım ayına gelindiÄŸinde toplam kayıtlı iÅŸsiz sayısı yüzde 22 artmasına raÄŸmen bu iÅŸsizlerin içindeki uzun süreli iÅŸsizlerin sayısı yüzde 341 artış gösterdi. Böylece 2018’in kasım ayında 157 bin 137 olan sayı bu yılın kasım ayında 694 bin 282’ye yükselmiÅŸ oldu. Bu durumun altında istihdam yaratma yeteneÄŸini kaybetmiÅŸ ekonomik yapı bulunuyor. Zira özellikle sanayi istihdamını gerçekleÅŸtiren küçük ve orta ölçekli iÅŸletmeler (KOBİ) borç batağında. Durum böyle olunca KOBİ’ler yeni istihdam yaratamıyor.
Bu yıl itibariyle 694 bin 282 kiÅŸi olan uzun süreli iÅŸsizler içinde gençlerin sayısı göze çarpıyor. İŞKUR verilerinden yaptığımız hesaplara göre uzun süreli iÅŸsizlerin yüzde 67’sini 15 ile 34 yaÅŸ arasındaki yurttaÅŸlar oluÅŸturuyor. Böylece büyüyen genç nüfusun istihdama dahil olma umudu giderek azalıyor.
GENÇLERDE DURUM DAHA VAHİM
15 ile 34 yaÅŸ arasında 1 yıldır uzun süredir iÅŸsiz olanların sayısı bu kasım ayı itibariyle 463 bin 563 kiÅŸi. Öte yandan bu sayı geçen yıl kasım ayında sadece 97 bin 100 kiÅŸiydi. Ortaya çıkan resmi veriler iÅŸsizliÄŸin özellikle gençlerde kronik hale geldiÄŸinin de kanıtı niteliÄŸinde. Zira uzun süreli iÅŸsiz sayısı 1 yılda yüzde 341’lik artış gösterirken, yaÅŸ aralığı 15-34 ile sınırlandırıldığında artış oranı yüzde 377 olarak gerçekleÅŸmiÅŸ durumda.
ÜNİVERSİTE MEZUNU KRONİK İŞSİZLER…
694 bin 282 kiÅŸilik uzun süreli iÅŸsizlerin eÄŸitim durumuna bakıldığında, ülkenin üniversite mezunlarının içinde bulunduÄŸu karanlık da gözler önüne seriliyor. İŞKUR verilerine göre bu kiÅŸilerin yüzde 17’si yani 119 bin 565 kiÅŸi en az 1 lisans bölümünü bitirmesine raÄŸmen 1 yıldan uzun süredir İŞKUR’a kayıtlı. Geçen yıl kasım ayında bu sayı sadece 20 bin 940’tı. Böylece geçen 12 ay içinde uzun süreli üniversite mezunu iÅŸsiz sayısındaki artış oranı yüzde 470 oldu. DiÄŸer yandan uzun süredir kayıtlı iÅŸsizler içinde başı sayısı 247 bin 48 olan ilkokul mezunu iÅŸsizler çekiyor.
Döviz günü nasıl kapattı?
İşte 10 Aralık Salı gününün döviz kuru verileri...
10-12-2019 23:55

İleri Haber
GÜNCELLEME 23.55
Saat 23.55 itibarıyla dolar/TL 5,8053'ten iÅŸlem görürken, euro/TL ise 6,4431'den iÅŸlem gördü.
GÜNCELLEME 21.35
Saat 21.35 itibarıyla dolar/TL 5,8023'ten iÅŸlem görürken, euro/TL ise 6,4364'ten iÅŸlem gördü.
GÜNCELLEME 15.00
Saat 12.00 itibarıyla dolar/TL 5,7966'dan iÅŸlem görürken, euro/TL ise 6,4248'den iÅŸlem gördü.
GÜNCELLEME 12.00
Saat 12.00 itibarıyla dolar/TL 5,8080'den iÅŸlem görürken, euro/TL ise 6,4330'dan iÅŸlem gördü.
GÜN BAÅžLANGICI
Dolar/TL güne 5,8076'dan baÅŸlarken, euro/TL ise 6,4289'dan baÅŸladı.
Döviz günü nasıl kapattı?
İşte 9 Aralık Pazartesi gününün döviz kuru verileri...
09-12-2019 23:45

İleri Haber
GÜNCELLEME 23.45
Saat 23.45 itibarıyla dolar/TL 5,8075'den iÅŸlem görürken, euro/TL ise 6,4253'den iÅŸlem gördü.
GÜNCELLEME 21.50
Saat 21.50 itibarıyla dolar/TL 5,8144'den iÅŸlem görürken, euro/TL ise 6,4383'den iÅŸlem gördü.
GÜNCELLEME 18.15
Saat 18.15 itibarıyla dolar/TL 5,8108'den iÅŸlem görürken, euro/TL ise 6,4339'dan iÅŸlem gördü.
GÜNCELLEME 13.15
Saat 13.15 itibarıyla dolar/TL 5,8035'ten iÅŸlem görürken, euro/TL ise 6,4231'den iÅŸlem gördü.
GÜNCELLEME 10.15
Saat 10.15 itibarıyla dolar/TL 5,7891'den iÅŸlem görürken, euro/TL ise 6,4061'den iÅŸlem gördü.
GÜN BAÅžLANGICI
Dolar/TL güne 5,7870'ten baÅŸlarken, euro/TL ise 6,3990'dan baÅŸladı.
Emekçilere ihanet eden Türk-İş Başkanı: Asgari ücret 2 bin 578 liranın altında olursa 'bize getirmeyin' dedim
Mikrofonunun açık kalmasıyla emekçilere ihaneti kayıtlara geçen Türk-İş Genel Başkanı Ergün Atalay"Yaşam maliyeti, resmi rakam 2 bin 578 lira. Komisyona 'Bunun altında bir şey olursa bize getirmeyin' dedim" şeklinde konuştu.
09-12-2019 14:49

AKP hükümeti ile kamu iÅŸçisinin 2019-2020 yıllarındaki mali ve sosyal haklarını belirleyen toplu iÅŸ sözleÅŸmesinde emekçilerin taleplerinden çok uzak olan anlaÅŸmada uzlaÅŸan ve basın toplantısında mikrofonunun açık kalması sonucu “Uzasa iÅŸi karıştıracağız, en azından kapattım böyle” dediÄŸi anlaşılarak iÅŸçilere ihanetiyle akıllara kazınan Türk-İş Genel BaÅŸkanı Ergün Atalay, "Asgari ücret 2 bin 578 liranın altında olursa 'bize getirmeyin' dedim" ÅŸeklinde konuÅŸtu.
Adapazarı'nda daha önce çalıştığı Türkiye Vagon Sanayii Fabrikası'nı ziyaret ederek iÅŸçilerle sohbet edip, sendika temsilcileriyle görüÅŸen Atalay, gazetecilerin asgari ücret ile ilgili soruları üzerine ÅŸöyle konuÅŸtu:
"Asgari ücreti komisyon yapıyor, yarın toplanacaklar. Ben asgari ücretle ilgili söyleyeceÄŸimi söyledim. Yoksulluk sınırı var, açlık sınırı var bir de yaÅŸam maliyeti var. Benim ifadem ÅŸu oldu; yaÅŸam maliyeti, resmi bir rakam 2 bin 578 lira. Komisyona dedim, 'Bunun altında bir ÅŸey olursa bize getirmeyin'. Üstünde olursa komisyon otururlar, ortak karar verecekler. 'Ama ben Türk-İş olarak bu açıklanan rakamın altında olmam' dedim.
Bu ülkede 7 milyonu ilgilendiriyor, çoluÄŸu çocuÄŸu, 20 milyonu ilgilendiriyor. Toplumu ilgilendiriyor. İnÅŸallah bizim dediÄŸimiz noktada buluÅŸulur da milletin memnun olduÄŸu bir ÅŸeyin altına imza atarız"
Ergün Atalay, asgari ücretin yüksek olması durumunda iÅŸverenlerin iÅŸçi çıkaracağı iddialarıyla ilgili ise ÅŸunları söyledi:
"Onların iÅŸi hep kazanmak. Onların içinde iÅŸlerini çok düzgün yapan iÅŸverenlerimiz var, örgütlü olduÄŸumuz iÅŸverenlerimiz var; ama kazanıp da doymayan iÅŸverenler de var. Ben zaman zaman söylüyorum; bu parayı onlara verelim, 1- 2 ay denesinler, bunlar geçiniyorsa hep beraber susalım. Geçinmiyor ise hiç konuÅŸmayalım. En azından böyle bir laf etsinler. 'Yok batarız, çıkarız'. Bu rakamı konuÅŸmak için evvela bu rakamı denemek lazım. Daha çok üretelim, daha güzel üretelim, daha kaliteli üretelim ama ürettiÄŸimizden biz de en azından nefes alacak bir ücret alalım. Talebimiz bu."