İleri Haber

Kuzey Suriye’de Suriye Demokratik Birlik Partisi (PYD) dahil 25 siyasi parti ve hareketi kapsayan bir çatı yapı kuruldu. Kürt Ulusal Birliği Partileri adı verilen çatı yapının kuruluş amacının Kuzey Suriye’deki Kürt hareketlerden başlamak üzere siyasi hareketler arasında birliği sağlamak olduğu belirtilirken, kurulan bu yapıyı İleri Haber yazarı Onur Emre değerlendirdi.

Geçen hafta Qamişlo'da yapılan toplantıda alınan birlik kararının, Suriye'de başlayan yeni dönemde Kürtlerin yaklaşımını ve konumunu belirlemek açısından önem taşıdığını söyleyen Onur Emre, meselenin arka planında ise ciddi uyuşmazlıklar ve siyasi risklerin olduğunu ifade etti.

‘SÜREN TARTIŞMALAR BUGÜNE KADAR ÇÖZÜLEBİLMİŞ DEĞİL’

‘’Suriye Kürtlerini temsil eden iki büyük yapı var. Bunlardan biri, PYD-YPG'nin belirleyici olduğu Demokratik Toplum Hareketi (TEV-DEM); diğeri ise Barzani çizgisinde ve Türkiye etkisinde olan Suriye Kürt Ulusal Konseyi (ENKS). Bu iki yapı arasında Suriye'de Kürt bölgelerinin nasıl yönetileceği, yani inisiyatifin nasıl oluşacağına dair anlaşmazlıklar yıllardır var ve süren tartışmalar bugüne kadar çözülebilmiş değil’’ diyen Onur Emre, Suriye’deki dengeleri ‘’Barzanici ENKS, TEV-DEM'e göre Suriye'de daha az etkili ancak Şam ve Türkiye ile kurulacak ilişkilerde ve yönetimde belirleyici olmak istiyor. Fakat PYD-YPG tarafı, politik olarak anlaşamadığı Barzanici çizginin öne çıkmasını ve somut inisiyatif kazanmasını şimdiye kadar engelledi’’ sözleriyle aktardı.

‘MEVCUT TABLO, ULUSAL BİRLİK OLUŞTURULMASI GEREKLİLİĞİNİ DAYATIYOR’

Geldiğimiz aşamada ise, Suriye'deki mevcut tablonun, Kürtler arasındaki anlaşmazlıkların giderilmesini, ulusal birlik oluşturulması gerekliliğini dayattığını ifade eden Emre, ‘’Bu hem Kürtlerin kendi çıkarları için hem de mesela ABD'nin bölgedeki çıkarları için gerekli. O nedenle Suriye'deki Kürtlerin siyasi birlik sağlaması için ABD de çabalarını bir süredir yoğunlaştırmış durumda. Fransa'nın da destek verdiği ABD, bölgeye üst düzey temsilciler yollayarak uzlaşma toplantıları düzenliyor ve Kürtleri birlik olmaya ikna etmeye çalışıyor’’ şeklinde konuştu.

‘BİRLİK KONUSUNDA ADIM ATILIRSA ENKS TÜRKİYE’DEN KOPABİLİR’

‘’ABD böylece; İran'la gerilimi nedeniyle Irak'tan Suriye'ye taşıdığı askeri üslerin ve Deyrezor'daki petrolün güvenliğini sağlayacağını düşünüyor. Elbette Suriye'de Esad'ın geleceğinin tartışıldığı şu günlerde Kürtlerin tamamını arkasına alarak elini güçlendirmeyi ve uzun vadede İsrail'in çıkarların korumayı da hedefliyor’’ diyen İleri Haber yazarı, ‘’ABD'nin bu çerçevede Barzanici ENKS'yi Türkiye'den koparmaya çalıştığı, Türkiye'deki merkezini kapatmasını ve Suriye Muhalif ve Devrimci Güçler Koalisyonu'ndan çekilmesini istediği de iddia edildi ve birlik konusunda yol alınırsa ENKS bu adımı da atabilir’’ dedi.

Onur Emre, değerlendirmesine şu sözlerle devam etti

‘’Kürtler de (daha çok PYD) tabii kendi iç bütünlüklerini, birlikteliklerini sağlayarak hem Şam'a hem de Türkiye, İran ve diğer devletlere karşı elini güçlendirmeye çalışıyor. Zira geçmişteki gelişmeler gösterdi ki, ABD de, Rusya da, Şam da Kürtler için mutlak güvenilir merkezler değil.

'KÜRTLERİN BİRLİĞİ, AKP'NİN SURİYE'DEKİ VARLIĞINA TEHDİT'

AKP açısından meseleye bakacak olursak ise, Kürtlerin birlik çabaları olumlu bir gelişme sayılamaz. Bir yandan ENKS üzerindeki etkisini kaybetme riski var. Diğer yandan Kürtlere dönük güncel politik yönelimi ve MHP ile olan ittifakı, AKP'nin sürece etkin katılımını engelleyecek. AKP açısından sürece etkin katılım sağlamak için, oluşması istenen bu birliğin hamiliğine soyunmak mantıklı olurdu ama bunun bu günlerde mümkün olmayacağını, iktidarın yükselttiği Kürt düşmanlığına baktığımızda görebiliriz. Örneğin Irak Kürdistanı'nda PKK ve KDP arasında bir çatışmayı körükleyerek Kürtlerin birliğini engellemeye çalışan AKP, Suriye'de aksi bir sürece uygun adımlar atmayacaktır. Öte yandan Kürtler birleşirse Türkiye'nin Suriye'deki askeri varlığı da daha fazla tartışılır hale gelecek.

‘ABD’NİN YÖNLENDİRMESİ VE SURİYE’DEKİ YENİ DÖNEM, OLASILIĞI ARTIRIYOR’

Son olarak şunu da ekleyelim; 19 Mayıs'ta 25 siyasi öznenin oluşturduğu Kürt Ulusal Birlik Partileri adlı oluşum, PYD öncülüğünde atılmış bir adım ve amaç ENKS ile birlik yönünde ilerletilen süreçte belirleyici ve sonuç alıcı olmak. Hem ABD'nin yönlendirmesi, hem de Suriye'de yeni bir döneme girilmesi Kürtlerin bu sefer Suriye'de birlik sağlama olasılığını artırıyor da diyebiliriz.''