Sur'daki yıkım için Meclis araştırması talebi
HDP'li Semra Güzel, TBMM Başkanlığına, Meclis araştırma önergesi verdi.
İleri Haber
Diyarbakır Milletvekili Semra Güzel, Diyarbakır’un Sur ilçesinde 2015’te ilan edilen sokağa çıkma yasaklarında 6 mahallenin tamamen yıkıldığını ve ağır insan hakları ihlalleri yaşandığını belirterek; yaşananları ortaya koyabilmek, sorumluları açığa çıkarabilmek ve hala devam eden yıkım sürecinin etkilerini ortaya koyabilmek amacıyla Meclis araştırması açılmasını talep etti.
Halkların Demokratik Partisi (HDP) Diyarbakır Milletvekili Semra Güzel, Anayasa’nın 98., İçtüzüğün 104. ve 105. maddelerine göre Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Başkanlığına, Meclis araştırma önergesi verdi.
Güzel, önergenin gerekçesinde 6 Eylül 2015 ile 30 Kasım 2015 tarihleri arasında Sur ilçesinde 15 mahalle ve 1 caddede toplamda dört kez sekiz gün sokağa çıkma yasağı ilan edildiğini, bu tarihler içerisinde Cizre’ye yönelik uygulamaları ve ihlalleri protesto etmek için 11 Eylül 2015’te Diyarbakır’ın Bağlar İlçesi’nde düzenlenen eyleme katılan Ruken Demir (18) adlı kadının, polisin açtığı ateş sonucu yaşamını yitirdiğini kaydetti. Sur ilçesinde yasağa tepki gösterenlere polisin müdahalesi sonucu 4 kişi yaralandığını, yine Sur’da oğlunu aramak için sokağa çıktığı belirtilen Makbule Ermiş’in (80) de açılan ateş sonucu ayağından vurularak yaralandığını belirtti.
‘TAHİR ELÇİ YAŞAMINI YİTİRDİ’
Güzel, şöyle devam etti:
9 Ekim 2015’te sokağa çıkma yasağıyla birlikte polislerin operasyon düzenlediği Diyarbakır’ın Sur İlçesi’nde polis, güvercinlerine bakmak için evinin çatısına çıktığı belirtilen Halil Tüzülerk’i öldürmüştür. 11 Ekim 2015 akşamı operasyon düzenleyen polisin kendilerine tepki gösteren gruplara açtığı ateş sonucu Helin Şen (14), başına isabet eden üç kurşunla vurularak yaşamını yitirmiştir. 4. Sokağa çıkma yasağının devam ettiği süreçte ilçedeki çatışmalara ve bu çatışmalarda tarihi yapıların hedef alınmasına dair açıklama yapmak isteyen Tahir Elçi ve insan hakları savunucuları bir çatışmanın içerisinde kalmış, Diyarbakır Baro başkanı Tahir Elçi 28 Kasım 2015’te silahlı saldırıya uğrayarak yaşamını yitirmiştir.
5. sokağa çıkma yasağı ise Suriçi’nin Cevat Paşa, Dabanoğlu, Fatihpaşa, Hasırlı, Savaş, Cemal Yılmaz Mahalleleri ve Gazi Caddesi’nde 2 Aralık 2015 Çarşamba günü saat 05.00 itibariyle başlamış ve 8 gün sonra 10 Aralık 2015 Perşembe günü saat 23.00 itibariyle kaldırılmıştır. İlçe sakinleri tekrar abluka ilan edileceği düşüncesi ile evlerini terk etmeye başlamışlardır. Bu süre içerisinde nüfusun yaklaşık %70’i göç etmiş, yasaklar 6 mahalleyi kapsayacak şekilde daraltılmıştır. Bu 6 mahalledeki nüfus 22.323 idi.
‘SOKAĞA ÇIKMA YASAĞI DEVAM EDİYOR’
İlçede 11 Aralık 2015 Cuma günü saat 16.00 itibariyle Suriçi’nin Cevat Paşa, Dabanoğlu, Fatihpaşa, Hasırlı, Savaş, Cemal Yılmaz Mahalleleri ve Gazi Caddesi’nde başlayan 6. sokağa çıkma yasağı fiili olarak devam etmektedir.
Dönemin İçişleri Bakanı Efkan Ala, yaptığı açıklamayla, Sur’daki bütün evlere girildiğini ve operasyonel faaliyetlerin 9 Mart 2016 Çarşamba günü saat 16.00’dan itibaren sona erdiğini belirterek, arama tarama faaliyetlerinin ve sokağa çıkma yasağının bir süre daha devam edeceğini ifade etmiştir. Fakat bu süreçten sonra da Sur’dan cenazeler çıkarılmaya devam etmiştir. Morglara getirilen cenazelerin ise birçoğunun tanınamaz halde olduğu görülmüştür. Bu süreçte Sur’da kalan kimi insanların cenazelerine hala ulaşılamamıştır. Sur ilçesindeki yasak başladıktan yaklaşık 2 ay sonra ilçeden kamyonlarla hafriyat taşınmaya başlanmıştır. Taşınan hafriyat şehrin hafriyat alanına değil, usulsüz bir şekilde Dicle Üniversitesi’nin arazisine dökülmüştür. Dökülen hafriyatın etrafı, resmi ve sivil birçok araçla çevrilmiş ve alana kimse yaklaştırılmamıştır. Ayrıca hafriyatın döküldüğü alandan dumanlar çıkmış, dökülen hafriyatın yakıldığı görülmüştür. 6 Nisan 2016 yılında dökülen hafriyatlar arasında bir kadına ait olduğu belirtilen bir cenaze bulunmuştur.
'YURTTAŞLAR MAĞDUR EDİLDİ'
21 Mart 2916 tarihinde Bakanlar Kurulunun, Sur’a dair 7714 parselin 6292’si için Acele Kamulaştırma kararı aldığını, çatışmalar sonrası harap hale gelen 6 mahallenin tamamen yıkılarak, yerine Sur’un kültürel dokusuna uymayan, trilyonlarla satılan evler yapıldığının altını çizen Güzel, daha önce evleri burada olan yurttaşlara da çok az miktarlarda ödeme yapılarak, bu kişilerin hepsinin mağdur edildiğini vurguladı.
MECLİS ARAŞTIRMASI TALEBİ
Güzel, 2015’te başlayan ve hala devam eden bu ağır insan hakkı ihlallerinin, mağduriyetlerin araştırılması, faillerin açığa çıkarılması, bu sürecin toplumsal etkilerinin ortaya koyulması amacı ile Meclis araştırma komisyonu kurulmasını talep etti.