Dan La Botz, 6 Haziran 2022

Çeviri: Deniz Bozkurt-Pekar

Starbucks işçileri ve kurdukları sendika Workers United [Birleşmiş İşçiler], multi-milyar dolarlık kahve dükkânı şirketine karşı gerilla savaşı veriyor: Bir dükkândan öbürüne ilerleyen küçük eylemler. Ülke çapında örgütlenen işçiler çoğalmaya, sendikalarının yetki kazanması için uğraşmaya ve greve gitmeye devam ettikçe, Starbucks yöneticileri dükkânları kapayıp çalışanları işten çıkararak karşılık veriyor. Sendikalı gerillalar mesafe kaydetse de bölgesel ya da ülkesel çapta bir sınıf savaşına girişme gücüne henüz erişmedi.

Starbucks’ta devam eden sendikalaşma yönelimi bir sene kadar önce, 2021 baharında başladı. Aynı yılın aralık ayında New York, Buffalo’daki bir dükkânda seçimleri kazanarak örgütlenen ilk sendika oldu. Şimdiye kadar çoğunun çalışan sayısı 10 ile 20 arasında değişen 100 Starbucks mağazası Workers United’a katılma yönünde oy kullanırken, yalnız 14’ü karşı yönde oy kullandı. Böylece, sendika yapılan seçimlerin %88’ini kazandı. Yaklaşık 120 dükkân daha an itibariyle ya seçim aşamasında ya da yaklaşan seçimlerde oy kullanmayı bekliyor. Her ne kadar çalışan sayısı az olsa da bu seçimler özellikle işçilerin yalnızca yüzde 1,2’sinin sendikalı olduğu restoran sektöründe sendikalaşma yönünde önemli bir yükselme eğilimine işaret ediyor.

Workers United büyüdükçe, şirket de misilleme yapıyor. Starbucks geçen aylarda sendikalaşma faaliyetlerinde bulunan yirmi işçiyi işten çıkardı. Şirkten tabii ki bu işten çıkarmaların her birini şirket kurallarını ihlal etmek gibi başka resmi mazeretlere dayandırdı. Starbucks geçtiğimiz günlerde, New York, Ithaca’daki yeni sendikalaşan ve işçilerin greve gittiği bir dükkânını kapayacağını duyurdu. Workers United şu ana kadar Ulusal Çalışma İlişkileri Kurulu’na (NLRB) yaklaşık 175 haksız işgücü uygulaması şikayetinde bulundu.

Ancak ne işçiler ne de sendika vazgeçmeye niyetli. İki milyon üyesiyle ABD’deki en büyük sendikalardan biri olan Uluslararası Hizmet Çalışanları Sendikası kendisine bağlı bulunan Workers United’ın greve giden işçilerinin ücretlerini tazmin etmesi amacıyla bir milyon dolarlık bir grev bütçesi ayırdı. Aynı zamanda, sendikanın örgütlenmesi ülkede yayılmaya, böylece sendikalaşma oranın az olduğu bölgelere de ulaşmaya başladı. Örneğin, Güney eyaletlerinden Louisiana’nın New Orleans, Florida’nın Tallahassee ve Güney Carolina’nın Columbia şehirlerinde gerçekleşen Ulusal Çalışma İlişkileri Kurulu (NLRB) seçimlerinde zafer kazanan Workers United oldu. Güney Carolina’nın ABD’nin sendikalaşma oranı en düşük eyaleti olduğunu, eyaletteki işçilerin yalnız yüzde 1,7’sinin sendikalarca temsil edildiğini hesaba katınca bunun ne denli büyük bir kazanım olduğu açıkça ortaya çıkıyor.

GERİLLA ORDUSU

Sendikalaşma hareketi Starbucks’taki işgücünü iyi temsil ediyor: Hareketi oluşturanların çoğu her ırktan genç yaştaki kadın ve erkekler. Kadınlar Starbucks çalışanlarının yüzde 70’ini, beyazlar yüzde 50’sini, Latin Amerika kökenliler yüzde 27’sini, siyahileri yüzde 8’ini oluşturuyor. Çalışanların çoğu yirmili ya da otuzlu yaşlarında.

Güvencesiz koşullar altında yoğun biçimde ancak düşük maaşlarla çalışmak zorunda kalan, şirkette saygı gördüklerini düşünmeyen Starbucks çalışanları örgütleniyor. Starbucks baristalarının saatlik ücreti 13,50 dolar. Senelik 26325 dolar eden bu ücret yoksulluk sınırının da altında. Starbucks çalışanları NLRB seçimlerinde sendikal yetki kazanma çalışmalarının yanı sıra iş bırakma, kısa süreli grev gibi işçilerin güvenini ve sendikanın mücadele yetisini arttırmaya yönelik başka önemli eylemlerde de bulunuyor. Hem seçimler hem de grev, sendikanın görünürlüğünü arttırarak başka yerlerdeki Starbucks çalışanlarının da kendi örgütlenme olasılıklarını fark etmesinin önünü açıyor.

Starbucks’ta gerilla taktikleri kullanan sendikal örgütlenme mücadelesi olağanüstü başarı sergilemekte. Kazanımlarına hayran kalmamak elde değil. Ancak ülkede toplam 15400 kahve dükkanı olmasına rağmen şimdiye dek yalnızca 100 kahve dükkanını örgütlemeyi başardılar. İşçiler henüz ne ülkesel ne de bölgesel örgütlenme yapabilecek kadar geniş bir varlık elde edebildi. Böyle bir örgütlenmenin bütün Starbucks çalışanlarını birleştirmesi için muhtemelen otomobil ve demir çelik gibi öbür sektörlerde yaşananlara benzer bölgesel hatta ulusal çapta bir greve gidilmesi gerekecek.

https://internationalviewpoint.org/spip.php?article7690&utm_source=dlvr.it&utm_medium=twitter