Latin Amerika'nın nabzı: Son bir haftada ne oldu?

Latin Amerika'da son bir hafta yaşanan gelişmeler, Nedim Serkan Durak'ın derlemesiyle her pazartesi okurlarımızla buluşuyor.

08-03-2021 12:21

Nedim Serkan Durak

PAZARTESİ

- El Salvador’da dün Yasama Organları ve belediyeler için seçim yapıldı. Seçimlerde en güçlü iki gruptan biri; Devlet Başkanı Nayib Bukele’nin partisi Alianza Nacionalista Republicana (ARENA) - [Cumhuriyetçi Milliyetçi İttifak] ve diğeri de Farabundo Martí para la Liberación Nacional (FMLN) - [Farabundo Martí Ulusal Kurtuluş Cephesi] idi. 4 milyon 750 bin kişinin oy kullanmasının beklendiği seçimlere katılım % 51 düzeyinde oldu. Resmi olmayan sonuçlara göre ARENA, 262 belediyenin 137’sini ve toplam 84 milletvekili sandalyesinin 59’unu almış görünüyor.

- Kolombiya’da, El Movimiento Nacional de Víctimas de Crímenes de Estado de Colombia (Kolombiya Devlet Suçları Kurbanları Ulusal Hareketi), Medellín Evrensel Mezarlık Bahçesi Antioquia bölümünde kimliği belirsiz 906 ceset bulduğunu açıkladı. Hareket, bu cesetlerin zorla kaybetme ve yargısız infaz kurbanları olduğunu düşünüyor.

- Bolivya Ulusal Sağlık Konseyi (Conasa), hükümet tarafından çıkarılan Acil Sağlık Yasası’na karşı 15 günlük ulusal grev kararı aldı. Conasa, sektörün sorunlarını tartışmak istediklerini ama yetkililerden cevap gelmemesi nedeniyle bu kararı aldığını açıkladı.

- Ekvador Cumhuriyeti’nde; geçtiğimiz Salı günü Guayaquil, El Turi ve Cotopaxi kentlerinde bulunan dört cezaevinde aynı anda çıkan isyanlarda güvenlik güçlerinin sert müdahalesi sonucu 79 mahkum ölmüş, ikisi mahkum ikisi polis olmak üzere dört kişi de yaralanmıştı. Bugün de Cotopaxi kentinde bulunan bir başka hapishanede isyan çıktı.

- Venezuela Devlet Başkanı Nicolás Maduro, okullarda 5 Nisan’dan itibaren yüzyüze eğitimi başlatma kararnamesini imzaladı.

- Brezilya varyantlı Covid-19’a İngiltere ve İskoçya’da da rastlandığı açıklandı.

- Peru Sağlık Bakanı Óscar Ugarte, bugün itibarı ile Şili’den ülkeye 40 ton tıbbi oksijen geldiğini açıkladı.

- Peru’da bulunan İnkalar döneminden kalma antik kent Machu Picchu, bugün itibarı ile ziyaretçilerine kapılarını açıyor.

- Arjantin’in başkenti Buenos Aires’te, 4-28 Şubat tarihleri arasında açık havada ve ücretsiz bir şekilde ilk kez düzenlenen El Festival Internacional del Cine Cannábico (Uluslararası Kenevir Film Festivali) dün kapanışını yaptı.

- Jamaikalı reggae şarkıcısı, söz yazarı ve perküsyoncu Bunny Wailer (Neville O’Riley Livingston), 73 yaşında hayatını kaybetti. Wailer; Bob Marley ve Peter Tosh ile birlikte reggae grubu “The Wailers”ın kurucu üyelerinden biriydi.

*   *   *

SALI

- Kolombiya’nın Sucre bölgesine bağlı San Onofre belediyesindeki Corregimiento Libertad Yerli Konseyi’nin ilk şerifi Jaime Basilio Canoles vurularak öldürüldü. Canoles, ülkede 2021 yılında öldürülen 28’inci, 2016 Barış Antlaşması’ndan bu yana da 876’ncı yerli halktan ya da siyasal-sosyal topluluk üyesi-lideri oldu.

- Kosta Rika’nın talebini olumlu karşılayan IMF, 296 milyon 500 bin dolarının hemen serbest bırakılacağı toplam 1 milyar 778 milyon dolarlık krediyi onayladı.

- Bahamalar’ın Harbour Island sahilinde, üzeri Kiril alfabesiyle kaplı 41 Kg. ağırlığında, -196 dereceye kadar dayanıklı olduğu belirtilen ve yansıtıcı özelliği olan metal bir top bulundu. Topu inceleyen uzay fiziği uzmanı Dr. Martin Archer, bunun uzay araçlarında kullanılan bir hidran itici tankı olduğunu belirtti.

- Brezilya hükümeti, Covid-19 önlemleri çerçevesinde ülke genelinde sokağa çıkma yasağı önerisini reddetti.

- Küba hükümeti, Covid-19’la mücadele çerçevesinde La Alianza Bolivariana para los Pueblos de Nuestra América (ALBA) - [Amerika Halkları için Bolivarcı İttifak] üyesi ülkelere işbirliği yapma çağrısı önerdi. [ALBA, ABD tarafından desteklenen FTAA’ya (Amerika’nın Serbest Ticaret Bölgesi) alternatif olarak 2004 yılında, Latin Amerika ve Karayip ülkeleri tarafından kurulmuş uluslararası bir bölgesel organizasyondur. Halihazırda ALBA üyesi ülkeler şunlardır: Antigua ve Barbuda, Bolivya, Dominika, Granada, Haiti, Küba, Nikaragua, Saint Kitts ve Nevis Federasyonu, Saint Vincent ve Grenadinler ve Venezuela.]

*   *   *

ÇARŞAMBA

- Kolombiya Barış Mahkemesi, Fuerzas Armadas Revolucionarias de Colombia (FARC) - [Kolombiya Devrimci Silahlı Kuvvetler]’in eski üyelerini korumak için ilgili birimlere resmi emir gönderdi. Ülkede 2021 yılı içinde 7 ve 2016 Barış Antlaşması’ndan bu yana da toplam 257 eski FARC üyesi öldürüldü.

- Honduras’ta geçtiğimiz Cuma günü 20 milletvekili, Mart 2020’de ABD’de tutuklanan bir uyuşturucu kaçakçısıyla doğrudan bağlantısı olduğu iddiasıyla Devlet Başkanı Juan Orlando Hernández’in istifasını talep eden bir mektubu imzalamıştı. Bu mektuba imza atan milletvekili sayısı bugün itibarı ile 46’ya yükseldi. Honduras Parlamentosu’nda toplam 128 milletvekili bulunuyor.

- Arjantin Maliye Bakanı Martín Guzmán, ülkede yaşanan ekonomik sıkıntıların asıl sorumlusunun IMF olduğunu söyledi.

- Bolivya’nın Cochabamba kentinden Santa Cruz’a gitmekte olan bir yolcu otobüsü, Calomi kasabasında 150 metrelik uçuruma yuvarlandı. Kazada 21 kişi öldü, 20 kişi yaralandı.

- Nikaragua’dan gönderilen aşılar sayesinde bugün itibarı ile Belize’de Covid-19 aşılamasına başlandı.

- Brezilya’da, 27 eyaletin Sağlık Bakanı, çökmekte olan sağlık sistemiyle ilgili, hükümetin acil önlem almasını talep eden ortak bir bildirge yayınladı. Öte yandan; ülkede son 24 saat içinde Covid-19 nedenli ölüm vakası 1.910 olarak kaydedilirken bu, şu ana dek kaydedilmiş en yüksek günlük rakam oldu. Devlet Başkanı Jair Messias Bolsonaro ise basını, Covid-19 salgınını kullanarak halkta panik yaratmakla suçlarken; hükümetten, aşı satın almasını isteyenlere de “mızmızlanmayı kesin, aptallar” dedi.

*   *   *

PERŞEMBE

- Meksika’da, La Secretaría de Seguridad y Protección Ciudadana (Güvenlik ve Vatandaş Koruma Sekreterliği), 2021 ara seçimleri bağlamında, ülkede organize suçların daha büyük bir müdahale riskinin olduğu yedi kuruluş tespit ettiğini bildirdi. Sekreterlik ayrıca, Meksika’da, Ocak 2020 - Ocak 2021 döneminde 64 kişinin siyasi cinayet kurbanı olduğunu açıkladı.

- Honduras’ta yerli halka ait örgütler (20.02.2021’de) bir araya gelip, dört Garífuna liderinin zorla kaçırılıp, ardından kaybedilmesini araştırmak için özel bir komite oluşturmuştu. Bugün ise, Garífuna topluluğunun Mütevelli Heyeti Başkanı Martin Pandy, bir suikast sonucu öldürüldü.

- Kolombiya hükümeti, ülkelerindeki Venezuelalı göçmen sayısının bugün itibarı ile tam 1 milyon 742 bin 927’ye ulaştığını açıkladı.

- Venezuela’da, 23 Ocak 2019’da ABD destekli bir darbe girişiminde bulunan Juan Guaidó’nun da aralarında bulunduğu 28 eski milletvekili, geçtiğimiz Perşembe günü, 15 yıl boyunca tüm kamu görevlerinden men edilmişti. Bu kararın ardından bugün ABD, Guaidó'ya desteğini yeniden teyit etti ve Venezuela’nın, onu bir tehdit olarak tanımlayan kararnamenin yenilenmesini reddettiğini açıkladı.

- Bolivya Devlet Başkanı Luis Arce, enerji egemenliğini sağlamak ve ekonomiyi canlandırmak için temiz yakıt projesi olarak tanımladığı 250 milyon dolara mal olacak ilk fabrikayla, yenilenebilir dizel üretim projesinin duyurusunu yaptı.

- Kosta Rika ile Panama arasında, Sixaloa Nehri üzerinde iki uluslu bir köprü açıldı. Köprü, iki ülkenin ulaşım ve ticaretinin büyümesine olanak sağlayacak.

- Arjantin’de tutuklanan Rusya vatandaşı Iuliia Gilfanova, siyasi sığınma talebinde bulundu. Gilfanova, Rusya hükümeti tarafından Ekim 2014 - Mart 2016 arasında IŞİD’i (Irak Şam İslam Devleti) finanse etmekle suçlanıyor.

- Arjantin’de yayıncı Ariel Granica, Uluslararası Kitap Fuarı’nı düzenleyen kuruluş olan Fundación El Libro’nun yeni başkanı olarak atandı.

- Paraguay’da doktorlar, Covid-19 nedeniyle sağlık sisteminin çökmesi karşısında, hükümetten 14 gün boyunca toplam karantina talep etti. Öte yandan; Paraguay Senatöleri Odası, Sağlık Bakanı Julio Mazzoleni’nin istifasını talep eden bir bildirge taslağını onayladı.

- Peru hükümeti Covid-19’un yol açtığı ekonomik krizi azaltmak adına, 72 bin iş olanağı yaratmak adına 56 milyon 100 bin dolarlık bir bütçe ayırdığını açıkladı.

*   *   *

CUMA

- Küba hükümeti, ABD hükümetine “içişlerimize karışmayın” içerikli bir mektup gönderdi.

- Paraguay’da ekonomik, sosyal ve sağlık alanlarında yaşanan zorlukları protesto etmek amacıyla başta başkent Asunción olmak üzere birçok kentte protesto gösterileri düzenlendi. Kimi yerlerde protestocularla polis arasında, en az bir kişinin öldüğü ve 20’ye yakın kişinin yaralandığı sert çatışmalar yaşandı.

- Meksika’da, Elementos de la Policía Federal Ministerial (PFD) - [Federal Bakanlık Polisi], uluslararası düzeyde etkinlik gösteren Cártel de Guadalajara (Guadalajara Karteli)’nin kurucusu Rafael Caro Quintero’nun yeğeni Juan Pablo Quintero Martínez’i tutukladığını açıkladı. [Meksika’da uluslararası düzeyde etkinlik gösteren 10 Kartel var. Bunlar sırasıyla Sinaloa, Jalisco Nueva Generación, Cártel del Golfo, Organización Beltrán Leyva, Cártel de Guadalajara, Cártel del Noreste y Los Zetas, Guerreros Unidos, Cártel de Juárez y La Línea, La Familia Michoacana ve Los Rojos.]​​​​​​​

- Meksika Ulusal İstatistik ve Coğrafya Enstitüsü’nün bildirdiğine göre, ülkenin otomotiv üretimi Ocak 2021’de yıllık bazda% 28,9 düşüşle 11 yılın en büyük düşüşünü kaydetti.

- Guatemala’da Pacaya yanardağı aktif hale geldi. Bölge halkının tahliye işlemleri başlamış bulunuyor.

- Brezilya’nın yerli toplulukları için ayrılarak korunan Amazon Yağmur Ormanı arazileri, sosyal medya ağı Facebook üzerinden geçen hafta Cuma günü yasadışı şekilde satışa sunulmuştu. Bugün, Brezilya Yüksek Federal Mahkemesi, konuyla ilgili olarak bir soruşturma başlattı.​​​​​​​

- Şili hükümeti, 7,3 ve 7,4 büyüklüğünde iki güçlü sarsıntıdan sonra Yeni Zelanda’ya bağlı Kermadec Adaları açıklarında 8,1 büyüklüğünde bir depremin daha meydana gelmesinin ardından, tsunami tehlikesine karşı tüm ülke sahil şeridi için olağanüstü önlem kararı aldı.

- Şili Devlet Başkanı Sebastian Piñera, Covid-19 önlemleri çerçevesinde ülke için olağanüstü hal ilanı yapılabileceğini ifade etti.

*   *   *

CUMARTESİ

- Paraguay’da dün ekonomik, sosyal ve sağlık alanlarında yaşanan zorlukları protesto etmek amacıyla başkent Asunción olmak üzere birçok kentte protesto gösterileri düzenlenmiş, kimi yerlerde protestocularla polis arasında, en az bir kişinin öldüğü ve 20’ye yakın kişinin yaralandığı sert çatışmalar yaşanmıştı. Bugün Devlet Başkanı Mario Abdo Benítez, Kabine üyelerini acil toplantıya çağırarak, kendilerine çekidüzen vermeleri konusunda onları uyardı.

- Şili’de, Devlet Başkanı Sebastian Piñera’nın istifası talebiyle gerçekleştirilen gösterilerde Wallmapu topraklarının işgali ve yerli Mapuche halkına yönelik soykırımın sorumlularından olan General Manuel Baquedano’nun, Onur Meydanı’nda bulunan heykeli yakıldı.

- Brezilya Devlet Başkanı Jair Messias Bolsonaro Çarşamba günü; basını, Covid-19 salgınını kullanarak halkta panik yaratmakla suçlarken; hükümetten, aşı satın almasını isteyenlere de “mızmızlanmayı kesin, aptallar” demişti. Bugün de, Covid-19 nedenli vaka ve ölüm sayıları üzerinden hükümeti eleştirenler için “kaprisler ve sızlanmalar artık yeter” dedi. Brezilya’da, bugün itibarı ile Covid-19 nedenli vaka sayısı 10 milyon 871 bin 843 ve ölüm sayısı da 262 bin 948’e ulaşmış durumda.

- Peru güvenlik güçleri, ülkenin en büyük Kartellerinden Cártel Santa Rosa de Lima’nın “El Marro” olarak tanınan kurucusu ve lideri José Antonio Yépez Ortiz’in yakalandığını açıkladı.

- Guatemala’da dün, Pacaya yanardağı aktif hale gelmişti. Bugün de Ekvador Cumhuriyeti’ndeki Sangay yanardağı aktif hale geldi.

*   *   *

PAZAR

- Bolivya bugün dokuz bakanlık ve 337 belediyenin ana yürütme ve yasama makamlarını seçecek olan oylamaya gidiyor. Seçimlerde 8 milyona yakın seçmenin oy kullanması bekleniyor.

- Kolombiya’nın Ocaña belediyesinin kırsal kesimindeki Capitán Largo köyünde, bir bilardo salonuna giren kukuletalı paramiliter bir grup, beş kişiyi öldürdü. Saldırıda dört kişi de ağır yaralandı.

- Haiti’de, 13 Ocak’tan bu yana devam eden, ABD destekli Devlet Başkanı Jovenel Moise’nin görevi bırakması talepli gösteriler kimi zaman azalarak kimi zaman şiddetlenerek devam ediyor.

- Meksikalı Adhara Maite Pérez Sánchez… O henüz 11 yaşında ama liseyi çoktan bitirdi ve şu an iki üniversite derecesi birden (Fronteras Centro Universitario Casandoo Universidad ve Universidad Nacional Autónoma de México) okuyor. 162 IQ puanı ile Adhara; Albert Einstein ve Stephen Hawking’den daha zeki.

- Guatemalalı film yönetmeni, senarist ve yapımcı Jayro Bustamante, aynı yıl içinde A sınıfı film festivallerinin ana bölümlerinde iki filmi birden (Berlin’de ‘’Temblores’’ ve Venedik’te ‘’La Llorona’’) yayınlanarak dünya sinemasında alışılmadık bir şeyi başardı. Öte yandan Bustamante; Hollywood Yabancı Basın Derneği tarafından verilen Altın Küre ödülleri için 5 adaydan biri ve Oscar için 15 yarı finalistten biri oldu. Ayrıca, 15 Şubat’ta En İyi Yabancı Film kategorisinde Uluslararası Basın Akademisi tarafından verilen Uydu Ödülü’nü kazandı ve sonuçları dün açıklanan 35. En iyi Ibero-Amerikan Filmi Yarışması’nda Goya Ödülü’nü Kolombiyalı yönetmen Fernando Trueba’nın ‘’El Olvido Que Seremos’’ filminin aldığı yarışmada ‘’La Llorona’’ filmiyle dereceye girdi.

- Guatemalalı oyuncu, yönetmen ve oyun yazarı Rafael Herbert Menese Ovalie, 81 yaşında hayatını kaybetti.

- Brezilya’nın Salvador kentinde, Covid-19 vakalarının artışıyla dolan hastaneler nedeniyle bir sahra hastanesi açıldı.

Avusturya'nın başkentinde aşırı sağcılardan aşı karşıtı miting

FPÖ'nün çağrısıyla Viyana'da yapılan aşı karşıtı mitinge eski hükümlü Neo-Nazilerin de katılması dikkat çekti.

08-03-2021 09:44

İleri Haber - Avusturya

Avusturya’da aşırı sağcı Avusturya Özgürlük Partisi’nin (FPÖ) çağrısıyla cumartesi günü başkent Viyana'da toplanan binlerce kişi hükümetin yeni tip koronavirüse (Covid-19) karşı aldığı tedbirleri ve aşılama çalışmalarını protesto etti.

Koronavirüs pandemisinin ve aşının bir ‘’aldatmaca’’ olduğunun iddia edildiği, bilim karşıtı konuşmaların yapıldığı mitingde eylemcilerin çoğu maske takmadı ve sosyal mesafeye dikkat etmedi. Mitingin polis tarafından dağıtılmasından sonra aşı karşıtları başka meydanlarda toplanmaya devam etti. FPÖ'nün çağrısıyla toplanan aşı karşıtı mitingde eski hükümlü Neo-Nazilerin de yer alması dikkat çekti.

Miting alanına yakın bir bölgede toplanan bir başka grup ise aşı karşıtlarını protesto etti. İki grup arasında çatışma yaşandı.

Eylemler dağılırken kalabalık bir grup ise sigorta binasını yakmaya çalıştı.

Yemen'de göçmenlerin tutulduğu gözaltı merkezinde yangın: En az 8 ölü, 170 yaralı

Sana'da göçmenlerin tutulduğu gözaltı merkezlerinin birinde yangın çıktığını belirten Carmela Godeau, ölenlerin sayısının açıklanandan çok daha fazla olduğunu kaydetti.

08-03-2021 08:05

Yemen'in başkenti Sana'da göçmenlerin tutulduğu gözaltı merkezinde çıkan yangında ilk belirlemelere göre en az 8 kişi hayatını kaybetti, 170 kişi yaralandı. 

Orta Doğu ve Kuzey Afrika Uluslararası Göç Örgütü Bölge Direktörü Carmela Godeau, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, Sana'da göçmenlerin tutulduğu gözaltı merkezlerinin birinde yangın çıktığını belirtti.

'ÖLENLERİN SAYISI AÇIKLANANDAN ÇOK DAHA FAZLA'

Godeau, yangında, ilk belirlemelere göre 8 kişinin hayatını kaybettiğini, 90'ı ağır 170 kişinin yaralandığını ölenlerin sayısının açıklanandan çok daha fazla olduğunu kaydetti.

Uluslararası Göç Örgütünün yaralılara acil sağlık hizmetlerinde bulunduğunu ifade eden Godeau, yangının nedeninin henüz bilinmediğini aktardı. 

İran: İsrail hata yaparsa Tel Aviv ve Hayfa'yı yerle bir ederiz

İran: İsrail hata yaparsa Tel Aviv ve Hayfa'yı yerle bir ederiz

07-03-2021 15:19

İİran Savunma Bakanı Emir Hatemi, başkent Tahran'da katıldığı bir etkinlikte konuştu. İran devlet televizyonuna açıklamalarda bulunan Hatemi, İsrail Savunma Bakanı Benny Gantz'ın açıklamalarına yanıt verdi.

Benny Gantz İsrail ordusunun İran'ın nükleer tesislerini vurmaya yönelik planlarını güncellediğini açıklamıştı. Gantz'a yanıt veren Hatemi, ''Hata yaparlarsa, Tel Aviv ve Hayfa'yı yerle bir ederiz"  ifadelerini kullandı.

İran'a yönelik yapılan açıklamalarla ilgili konuşan Hatemi, İran'ın güvenlik ve istikrarını koruyabilecek imkanlara sahip olduğunu vurgulayarak ''Bölgede hiç kimse Siyonist rejimi istemiyor ve bu nedenle etraflarına duvar örmek zorunda kaldılar. Ayrıca, çaresizlik nedeniyle bazen İran'ı tehdit ediyorlar. Eğer hata yaparlarsa, Tel Aviv ve Hayfa'yı yerle bir ederiz'' diye konuştu.

 

Pakistan'da tren kazası: 1 ölü, 40 yaralı

Pakistan'ın Sindh bölgesinde yolcu treni raydan çıktı. Kazada 1 kişi hayatını kaybederken 40 kişi de yaralandı.

07-03-2021 14:15

Pakistan'ın Sindh eyaletinde yolcu treninin raydan çıkması sonucu en az bir kişinin hayatını kaybettiği, 40 kişinin de yaralandığı bildirildi.

Yetkililer, Lahor'a giden 18 vagonlu trenin 8 vagonunun Rohri ve Sangi istasyonları arasında raydan çıktığını ve demir yolu trafiğinin iki yönlü, geçici olarak durduğunu açıkladı.

Tren kazasında bir kişi yaşamını yitirirken, yaralanan 40 kişi hastaneye kaldırıldı. Kazanın nedenine ilişkin soruşturma başlatıldı. Demiryolu Bakanı Azam Sawati, kazada ölen kişinin yakınlarına ve tüm yaralılara tazminat ödeneceğini söyledi. Pakistan'da demir yolu altyapısının yetersiz olması nedeniyle sık sık tren kazaları meydana geliyor. 

Papa, Irak'ta Şii lider Sistani'yle görüştü

Papa Francis, Irak'ta Şii lider Ayetullah Ali Sistani ile görüştü.

06-03-2021 14:50

Katoliklerin ruhani lideri Papa Francis, Şii lider Ayetullah Ali Sistani ile Necef'te bir araya geldi.

Vatikan'dan "Papa, dini topluluklar arasında iş birliği ve dostluğun önemine dikkat çekerken, Irak ve bölgenin iyiliği için karşılıklı saygı ve diyalog geliştirmenin öneminin de altını çizdi" açıklaması yapıldı.

Sistani’nin ofisinden yapılan açıklamada ise, Şii liderin "Dini ve ruhani liderlik trajedileri durdurmada büyük rol oynamalı ve ilgili tarafları, akıl ile anlayışı hakim kılmaya ve savaş dilini silmeye teşvik etmelidir" dediği aktarıldı. 

Reuters ajansı, nadiren kamuoyu önüne çıkan Sistani'nin 'Iraklı yetkililerin bulunmaması şartıyla' Papa ile görüşmeyi kabul ettiğini kaydetti.