AKP'li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan ve ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence arasında bir saat gecikmeli olarak 15.42'de başlayan görüşme sona erdi. Suriye'nin kuzeyinde devam eden askeri harekatın ele alındığı görüşmenin ardından heyetlerin görüşmesine geçildi.

ABD BAYRAĞI KONULMADI

Gergin atmosferde geçen görüşme Pence'in, Erdoğan'a "Benimle görüştüğünüz için teşekkür ederim" sözleriyle başladı. İki isim fotoğraf çektirirken arka planda ABD bayrağı olmaması dikkat çekti. Diplomatlar eş düzey bir görüşme olmaması Pence'in mevkii olarak Erdoğan'ın altında bulunması nedeniyle bayrak koyulmadığını belirtti.

Saat 14:30'da başlaması planlanan ancak daha sonra 15:00'a ertelenen görüşme, 15:42'de başladı ve 1 saat 40 dakika sürdü. 

Pence'i Saray'ın girişinde karşılayan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Pence'ye Erdoğan'ın makamına kadar eşlik etti.

Mike Pence ile ABD'nin Suriye Özel Temsilcisi James Jeffrey de Erdoğan'ın makamına çıktı.

Erdoğan ile tokalaşan Pence, "Beni kabul ettiğiniz teşekkür ediyorum" dedi. Pence'in sözlerinin çevirisini ise Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın yaptı.

Jeffrey de Türkçe "Merhaba Sayın Cumhurbaşkanı, nasılsınız?" diye sordu, Erdoğan'ın "Sağ olun, sizler nasılsınız?" sorusuna da "Çok iyiyim, sağ olun efendim" karşılığını verdi.

Saray'daki görüşmede Suriye'ye yönelik harekat kapsamında bundan sonra atılacak adımlar, güvenli bölge planı ve ABD'nin yaptırım kararları gibi önemli başlıkların ele alındığı belirtildi.

HEYETLERARASI GÖRÜŞME 2 SAAT 40 DAKİKA SÜRDÜ

Erdoğan ile Pence'in ardından heyetlerarası görüşmelere geçildi. Heyetlerarası görüşmede Türk heyeti Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak ile Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar'dan oluştu. ABD heyetinde ise ABD Suriye Özel Temsilcisi James Jeffrey, ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo ve ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence'in bulunduğu belirtildi. 

AKP'li Cumhurbaşkanı Erdoğan ve ABD Başkan Yardımcısı Pence'in başkanlık ettiği heyetlerarası görüşme 2 saat 40 dakika sürdü.

TRUMP'TAN İLK AÇIKLAMA!

Görüşmelere ilişkin ilk açıklama ABD Başkanı Trump'tan geldi. Trump, Twitter hesabından yaptığı paylaşımda "Türkiye'den harika haberler geliyor. Basın toplantısı yakında yapılacak. Teşekkürler Erdoğan, milyonlarca hayat kurtulacak!" dedi.

ATEŞKES KARARI!

ABD Başkan Yardımcısı Mike Pence, büyükelçilik rezidansında toplantılara ilişkin açıklamalarda bulundu. Kararları aktaran Pence, şunları söyledi:

"Bir hafta önce Türk güçleri Suriye'ye girdi. Bugün gururla belirtmeliyim ki, Başkan Trump'ın güçlü liderliği sayesinde, Erdoğan ile olan ve Türkiye ile olan güçlü ilişkileri sayesinde Türkiye ve ABD Suriye'de ateşkes için anlaşmıştır. Türkiye Barış Pınarı Harekatı'na ara verecektir. Harekata 120 saat ara verilecek ve bu süre içinde ABD, YPG'nin güvenli bölgeden çıkmasını sağlayacaktır. Ve ardından operasyon duracak.

Türkiye, Kobani’ye yönelik herhangi bir operasyonda bulunmamayı kabul etmiştir. Güvenli bölge sorunun barışçıl bir şekilde çözülmesi için adımlar atılması konusunda anlaşılmıştır. Ateşkes anlaşmasına ek olarak IŞİD’in Suriye’nin kuzeyinde tamamen yok edilmesi konusunda fikir birliğine varılmıştır. Güvenli bölgeye insanların yeniden yerleştirilmesi konusunda fikir birliğine varılmıştır. Dini ve etnik azınlıkların görüşülmesi konusunda fikir birliğine varılmıştır.

Daimi bir ateşkes gerçekleştiğinde Trump, ekonomik yaptırımların da kaldırılması konusunda anlaştı

"Erdoğan’ın böylesi bir ateşkes için adım atmış olması ve barışçıl bir çözüme yaklaşmış olması konusunda müteşekkiriz. Başkan Erdoğan’a insanların hayatını kurtarmak konusunda fikir birliğine varmış olduğumuz için müteşekkiriz.

20 millik bölge için çekilmek için çalışmalara başladık. Bölgeye barış ve istikrarı getireceğiz. DSG bize bölgeden çekileceğine dair güvence verdi."

TRUMP'TAN  'SERTLİK' VURGUSU

ABD Başkanı Trump, anlaşmaya dair Twitter'dan bir paylaşım daha yaptı. Trump'ın paylaşımındaki 'sertlik' vurgusu dikkat çekti. Trump'ın paylaşımı şöyle:

''Bu anlaşma 3 gün önce yapılamazdı. Bunu yapabilmemiz için 'sert' bir aşk gerekliydi. Herkes için harika oldu. Hepsiyle gurur duyuyorum. Bugün medeniyet için harika bir gün. Gerekli ama gelenek dışı bir yol izlerken benim yanımda durduğu için ABD ile gurur duyuyorum. İnsanlar bu 'Anlaşma'yı yıllardır sağlamaya çalışıyordu. Milyonlarca hayat kurtarılacak. Herkese tebrikler''

ÇAVUŞOĞLU: KARAR ASLINDA ATEŞKES DEĞİL

Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu da Saray'daki toplantıya dair açıklamalarda bulundu. Çavuşoğlu, toplantıda alınan kararın bir ateşkes olmadığını iddia etti:

Çavuşoğlu'nun açıklamalarından satırbaşları şöyle:

" - İstediklerimizi aldık.

- Böylelikle ABD tarafı harekatımızın meşruiyetini kabul etmiş oldu.

- YPG'nin ağır silahlarının toplanması, mevzilerinin ve tahkimatlarının imha edilmesi hususlarında mutabakat sağladık.

- PKK/YPG'nin 120 saat içinde çıkması için Barış Pınarı Operasyonuna ara vereceğiz, bu bir ateşkes değildir. Ateşkes iki meşru taraf arasında yapılır.

- YPG'nin güvenli bölgeden çıkması için harekata ara veriyoruz. Ancak terör unsurlarının çıkmasından sonra operasyonu durdurmamız söz konusu olacaktır.

- YPG unsurları çıktıktan sonra biz ancak harekatı durdurabiliriz. 

- 20 mil yani 32 kilometre derinlikte Fırat'ın doğusunda, Irak sınıra kadar yani 444 kilometrelik bir uzunlukta hiçbir teröristin kalmaması ve tüm bu bölgenin güvenli bölge olarak tesis edilmesi... Bizim güvenliğimiz açısıdan da bu önemli.

- (120 saatlik süre) Bu süreç başladığı zaman ABD'nin taahhüdü ilave yaptırımlarla ilgili herhangi bir çalışma olmayacak.

- Fırat'ın doğusunda DEAŞ ile mücadele konusunda da eş güdüm ve iş birliği içinde çalışacağız.

- Diğer bölgeler için Rusya ile görüşeceğiz.

- Pence'in söylediği gibi biz oraya girmeyeceğiz gibi bir şey demedik. Bizim Kobani veya başka bir taahhüdümüz olmadı.

- Her liderin bir mizacı var. Pence’in mizacı bize göre biraz fazla ciddi duruyor. Her şey açık açık konuşarak başladı. kaygılar anlatıldı ve bir netice alındı.

- Gerek oradaki mevcudiyetimiz gerek istihbari kaynaklarımızla birlikte ne yapıldığını ve ne yapılmadığını bizzat takip edeceğiz. Yani gözümüzün önünde olacak, denetimini de yapacağız.

- Ara vermek demek, bizim askerimizin ve oradaki güçlerimizin çekilmesi demek değildir. Biz orada olacağız, var olmaya devam edeceğiz.

- Fırat Kalkanı ve Zeytin Dalı harekatlarından sonra, DEAŞ ve PKK'dan temizlediğimiz alanlara şu ana kadar 365 binden fazla Suriyeli döndü.

- Mektubun üslubuna Amerikan toplumu cevap veriyor, "Biz böyle bir seviyesizlik görmedik" diyerek. Seviyeyle ilgili en iyi cevabı Amerikan halkı vermektedir.

- Devlet işi ciddi bir iştir. Cumhurbaşkanımız, Trump’ın mektubundaki seviyeye inmeyecektir.

- Bizim herhangi bir teröristle bir müzakereye giremeyeceğimizi bizzat Sayın Cumhurbaşkanımız Trump'a söylemiştir.

- (Trump'ın mektubu) Biz harekatı ne zaman başlattık, 9'unda başlattık. Dolayısıyla biz zaten cevabımızı sahada verdik"

ORTAK AÇIKLAMA

Öte yandan görüşmeye dair 13 maddelik ortak açıklama yapıldı. Cumhurbaşkanlığı'nın sitesinde de yer alan açıklama şöyle:

1.Türkiye ve ABD, iki yakın NATO üyesi olarak bu ilişkilerini teyid eder. ABD, Türkiye’ningüney sınırına dair meşru güvenlik kaygılarını anlar.

2.Türkiye ve ABD, kuzeydoğu Suriye başta olmak üzere sahadaki gelişmelerin, ortak çıkarlartemelinde daha yakın eşgüdüm gerektirdiğini kabul eder.

3.Türkiye ve ABD “hepimiz birimiz, birimiz hepimiz için” anlayışıyla, NATO topraklarını vehalklarını tüm tehditlere karşı koruma taahhütlerini muhafaza eder.

4.Her iki ülke, insan hayatı, insan hakları ile dini ve etnik toplulukların korunmasına yöneliktaahhütlerini yineler.

5.Türkiye ve ABD, Suriye'nin kuzeydoğusunda DEAŞ’la mücadele faaliyetlerinin devamındakararlıdır. Bu, önceden DEAŞ kontrolünde olan alanlarda yaşayıp yerinden edilen şahıslar ile alıkoyma merkezleri hususlarında uygun şekilde gerçekleştirilecek eşgüdümü de içerir.

6.Türkiye ve ABD, terörle mücadele harekatlarının yalnızca terör unsurları ile bu unsurlaraait barınak, sığınak, mevzi, silah, araç ve gereci hedef alması gerektiği üzerine mutabık kalır.

7.Türk tarafı Türk kuvvetleri tarafından kontrol edilen güvenli bölgedeki tüm meskun mahal(güvenli bölge) sakinlerinin dirliği ve güvenliğini sağlayacağını taahhüt eder, sivillerin ve sivil altyapının zarar görmemesi için azami dikkati göstereceğini vurgular.

8.Her iki ülke Suriye’nin siyasi birliği ile toprak bütünlüğüne ve Suriye ihtilafını BirleşmişMilletler Güvenlik Konseyi’nin 2254 sayılı kararına uygun şekilde sonlandırmayı hedefleyen, BM öncülüğündeki siyasi sürece olan bağlılıklarını yineler.

9.Her iki taraf Türkiye’nin, YPG ağır silahlarının toplanması ve YPG tahkimatları ile tümmuharip mevzilerinin kullanılmaz hale getirilmesi dahil, milli güvenlik kaygılarının giderilmesini teminen bir güvenli bölge kurulmasının devam eden önemi ve işlevselliğinde mutabık kalır.

10.Güvenli bölge, evvelemirde Türk Silahlı Kuvvetleri’nin kontrolünde olacak ve her iki taraf,güvenli bölgenin her veçhesiyle uygulanmasında eşgüdümü artıracaktır.

11.Türk tarafı Barış Pınarı Harekatı’na, güvenli bölgeden YPG’nin 120 saat içinde geriçekilmelerini teminen ara verecektir. Barış Pınarı Harekatı, bu geri çekilmenin tamamlanmasını müteakip durdurulacaktır.

12.Barış Pınarı Harekatı’na ara verildiğinde ABD, Blocking Property and Suspending Entry ofCertain Persons Contributing to the Situation in Syria başlıklı 14 Ekim 2019 tarihli Başkanlık Kararnamesi uyarınca hayata geçirilen yaptırımlara ilavelerini getirmeme ve Kongre nezdinde uygun şekilde çalışmalar ve istişareler yürüterek Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin 2254 sayılı kararı doğrultusunda Suriye’de barış ve güvenliğin teminine dönük kaydedilen ilerlemenin altını çizmek hususunda mutabık kalır. Barış Pınarı Harekatı 11. paragraf uyarınca durdurulduğunda, yukarıda bahsigeçen Başkanlık Kararnamesi uyarınca hayata geçirilen mevcut yaptırımlar kaldırılacaktır.

13.Her iki taraf bu açıklamada kaydedilen tüm hedeflerin uygulanması için birlikte çalışmataahhüdünde bulunmaktadır.