İleri Haber

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Meclisi (İSİG) verilerine göre Şubat ayında en az 123 işçi iş cinayetlerinde hayatını kaybetti.

Hayatını kaybeden 123 emekçinin 102’si ücretli (işçi ve memur); 21’i kendi nam ve hesabına çalışanlardan (çiftçi ve esnaf) oluştu.

Yaşamını yitiren işçilerden 11’i kadın olurken, 112’si ise erkek işçi.

3 ÇOCUK CAN VERDİ

Şubat ayında yaşanan iş cinayetlerinde 15, 16 ve 17 yaşında olan 3 çocuk işçi de çalışırken can verdi. Ölen çocukların 3’ü de tarım emekçisi. Yılın ilk iki ayı değerlendirildiğinde, çocuk işçi ölümlerinde geçen seneye göre artış gözlendi.

GÖÇMEN İŞÇİLER…

Savaş ve çatışmalı ortam nedeniyle yurtlarından ayrılan 3 mülteci/göçmen işçi iş cinayetlerinde yaşamını yitirdi. Hayatını kaybedenlerin 2’si Suriyeli ve 1’i Iraklı.

İNŞAAT YİNE İLK SIRADA

İş cinayetlerinde ilk sırayı yine inşaat aldı. İnşaatın ardından en fazla ölüm tarım, taşımacılık, metal ve ticaret / büro, tekstil ve enerji işkollarında gerçekleşti. En fazla ölüm nedeni ise trafik/servis kazası, ezilme/göçük ve yüksekten düşme şeklinde. Şubat ayında kalp krizi / beyin kanaması kaynaklı ölümlerde de artış gözlendi.

En çok iş cinayeti Kocaeli, İstanbul, Hatay, Aydın, Denizli, Mersin, Samsun, Antalya, İzmir ve Zonguldak’ta yaşandı.

HAYATINI KAYBEDENLERİN %96’SI SENDİKASIZ

Yaşamını yitirenlerin yalnızca 5’i (yüzde 4) sendikalı işçi, 118 işçi ise (yüzde 96) sendikasız.

AŞIRI ÇALIŞMA SONUCU YAŞANAN ÖLÜM: KAROSHİ

Şubat ayı iş cinayetleri raporunda dikkat çekilen bir diğer nokta ise, aşırı çalışma sonucu yaşanan ölümler. Aşırı, yoğun ve fazla çalışmaktan kaynaklanan ölüm ilk kez 1970’li yılların sonlarında Japonya’da tanımlandığı için literatüre Japonca adıyla “karoshi” olarak geçti.

Karoshi; 4 hafta ya da daha uzun sürede, haftada ortalama 65 saat ve üzeri ya da 8 hafta ve daha uzun sürede, haftada 60 saat veya üzeri çalışma sonucu, aşırı iş yükü ile beraber, yüksek tansiyon, damar sertleşmesi gibi sağlık sorunlarının bir araya gelmesiyle oluşan miyokard enfarktüsü (kalp krizi) gibi akut kalp yetmezliği ve beyin-damar hastalıkları sonucu ölüm ya da kalıcı çalışamama/kalıcı sakatlık durumu olarak tanımlandı.

AYDA 250 SAAT ÇALIŞMA!

İlk karoshi nedeniyle ölüm, 12 Aralık 1969 yılında Japonya’nın Osaka şehrinde en büyük gazete şirketlerinden birisinin yükleme bölümünde çalışan 29 yaşındaki bir erkek işçinin felç sonucu ölümüyle raporlandırıldı. Ölümünden önce sağlıklı olmasına rağmen ayda 200-250 saat çalışıp sadece aylık ortalama 1,9 güne yakın izni olan işçinin çalışma koşulları; düzensiz çalışma saatlerinden, yetersiz işçi sayısı ile baskıları yetiştirmekten ve hatta dinlenme izni olmadan iki vardiya arka arkaya (yani 24 saat) çalışmaktan oluşmaktaydı. Bu ölüme medyanın ilgisinin uyanması 20 yılı buldu.

Güvencesiz çalışmanın sonuçlarından biri olan karoshi, bu koşullar altında çalışan işçinin hayatını, sosyal yaşantısını ve ailesini de sürükleyerek götürmekte, yarattığı etkilerin sonuçları işçinin arkasında bıraktığı yıkımlarla görülmektedir. Başlangıçta çalışmadan kaynaklı sağlık sorunları görünmezken, bu yıkımlara uğrayan işçilerde ölümlerinden önce güçsüzlük, göğüste ağrı, vücudunda titremeler, aşırı yorgunluk belirtileri gibi şikayetlerin görüldüğü belirlenir. Kötü çalışma koşulları (uzun, aşırı, yoğun, düzensiz çalışma, gece vardiyası) ve iş stresine dinlenememe, yetersiz uyku, kötü beslenme ve aile hayatında sorunlar da eklendiğinde işçinin dış çevresinden başlayan etki iç çevresinde yani vücudunda da sistematik olarak belirti ve bulguların kaçınılmaz sonucu olan karoshiye neden olur.

GEÇEN SENE 183 İŞÇİ

Yasalarımıza göre işyeri içinde gerçekleşen her ölüm, nedeni ne olursa olsun ‘iş cinayeti’ kapsamındadır. Ancak aşırı, yoğun ve fazla çalışmaya bağlı ölümler ülkemizde yeterince ele alınmamıştır. Hem yasal mevzuata uyarak hem de iş süreçlerinin bütününe bakışla değerlendirildiğinde, kalp krizi ve beyin kanamasına bağlı işçi ölümleri raporlarda şöyle yer aldı:

2013 yılında en az 48 işçi,

2014 yılında en az 121 işçi,

2015 yılında en az 155 işçi,

2016 yılında ise en az 217 işçi,

2017 yılında ise en az 183 işçi kalp krizi ya da beyin kanaması geçirerek yaşamını yitirdi. Kocaeli’ndeki ücretli işçiler içinde kalp krizi / beyin kanaması sonucu ölümlerin ülke ortalamasının üzerinde olduğu tespit edildi.