İleri Haber

Halkların Demokratik Partisi (HDP) İstanbul Milletvekili Züleyha Gülüm ve HDP Adana Milletvekili Tülay Hatimoğulları 10 Eylül 2013’de MEB Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü’nün, resmi internet sitesinden  “toplumsal cinsiyet eşitliği” hedefinin ve Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Sosyal Etkinlikler Yönetmeliğinden ‘toplumsal cinsiyet eşitliği’ ibaresinin kaldırılması hakkında Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk tarafından yazılı olarak cevaplandırılması amacıyla soru önergesi verdi.

Hatimoğulları'nın soru önergesi şu şekilde;

"Kadın katliamına dönüşen kadın cinayetleri, kadına yönelik şiddet ve cinsiyet eşitsizliği ile mücadele etmenin en önemli yolu toplumsal cinsiyet eşitliği üzerine bir bütün olarak toplumu bilinçlendirmek iken; kadınların yıllar süren mücadeleleri ile elde edilen kazanımları yok edilmek/sayılmak istenmekte olunduğunu ifade etti. Oysa Türkiye’nin imzacısı olduğu Birleşmiş Milletler CEDAW (Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi) ve İstanbul Sözleşmesi  (Kadına Yönelik Şiddet ve Ev İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadeleye İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesi) gereğince, Türkiye’nin toplumsal cinsiyet eşitliğini sağlamak/bunun için tedbirler almakla yükümlü olduğunu vurguladı.

Tüm zeminlerde, devlet politikası olarak uygulanması gereken toplumsal cinsiyet eşitliğinin, MEB hedeflerinden kaldırılmış olması hakkında Bakanlığınızın resmi bir açıklaması olacak mıdır?

Milli Eğitim Bakanlığı, Şubat 2019’da toplumsal cinsiyet eşitliğine ilişkin hizmet içi eğitim modüllerini kaldırmış; Yükseköğretim Kurulu da, “Türkiye’nin değerleri ile mütenasip değil” diyerek Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Projelerini durdurmuştu.  12 Eylül’de yayınlanan Resmi Gazete’de Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Sosyal Etkinlikler Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmeliğin 3. Maddesinde “...7. maddesinin 1. Fıkrasında yer alan ‘toplumsal cinsiyet eşitliği’ ibaresi yürürlükten kaldırılmış...tır.”

1. 10 Eylül’de MEB Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü internet sitesinde yayınlanan Rehberlik Programının kişisel-sosyal rehberlik hedeflerinden “toplumsal cinsiyet eşitliği” hedefi neden kaldırılmıştır?

2. Yayınlanmasının ardından birkaç saat içinde web sitesinden toplumsal cinsiyet eşitliği hedefinin kaldırılmasının nedeni “...ailenin altını oyacak, toplumun mezarını kazacak...” gibi gelen tepkiler midir? Toplumsal cinsiyet eşitliği hedefinin sehven yayınlanmış olduğu iddiası doğru mudur?

3. Resmi Gazetede yayınlanan değişiklikte de görüldüğü üzere “toplumsal cinsiyet eşitliği yürürlükten kaldırılarak” Milli Eğitim Bakanlığı, Anayasanın 10. Maddesinde yer alan cinsiyetler arası eşitlik ilkesini yok saymaktadır. Bu yok saymayı ortadan kaldırmak için Bakanlığınızca bir adım atılacak mıdır?

4.Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk’un, cinsiyet eşitliğiyle ilgili çalışmalar yürütüleceği yönündeki açıklamalarına karşın toplumsal cinsiyet eşitliğinin hedeflerden, sosyal etkinlikler yönetmeliğinden ve projelerden kaldırılması çelişkili değil midir?

5.CEDAW ve İstanbul Sözleşmesi yükümlülüklerini yerine getirmemek, Anayasanın 90. Maddesi “Milletlerarası andlaşmalar kanun hükmündedir... Usulüne göre yürürlüğe konulmuş temel hak ve özgürlüklere ilişkin milletlerarası andlaşmalarla kanunların aynı konuda farklı hükümler içermesi nedeniyle çıkabilecek uyuşmazlıklarda milletlerarası andlaşma hükümleri esas alınır.” hükmü ile çelişmektedir. Bu çelişkiyi gidermek için çalışmalarınız olacak mıdır?

6.Dini vakıf, dernekler, bazı medya kuruluşları tarafından hedef alınan toplumsal cinsiyet eşitliği temelli hedef/projelerin,bu yoğun kampanyalar sonucunda sonlandırılmasına karar verildiği izlenimi uyanmaktadır. Tüm zeminlerde, devlet politikası olarak uygulanması gereken toplumsal cinsiyet eşitliğinin, MEB hedeflerinden kaldırılmış olması hakkında Bakanlığınızın resmi bir açıklaması olacak mıdır?"

Gülüm'ün soru önergesi ise şu şekilde:

"19.02.2019 tarihinde “Yükseköğretim Kurumları Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Tutum Belgesi”nin sonlandırılmasının ardından 12.09.2019 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmelik ile Milli Eğitim Bakanlığı Eğitim Kurumları Sosyal Etkinlikler Yönetmeliğindeki “toplumsal cinsiyet eşitliği” ifadesi de kaldırılmıştır. Yönetmeliğe eklenen sivil toplum kuruluşlarının okullarda etkinlik yapmasını sağlayan değişiklik ise muğlaklık içermektedir. Eğitim alanında kadın örgütlerinin, feministlerin ve çocuk haklarıyla ilgili sivil toplum kuruluşlarının sosyal etkinliklere müdahil olması önemlidir. Ancak Milli Eğitim Bakanlığı’nın önceki dönemlerde hükümete yakın çeşitli dini vakıf ve cemaatlerle imzaladığı protokoller ve aynı yönetmelikteki “toplumsal cinsiyet eşitliği” ifadesinin kaldırılmasıyla eğitim alanında söz konusu dini vakıf ve cemaatlerin vesayetinin yolu açılmaktadır.

Benzer biçimde “toplumsal cinsiyet eşitliği”ne yönelik müdahalelerin, kadınların ve LGBTİ+’ların yaşadığı eşitsizliği ve ayrımcılığı derinleştireceği, çocuk istismarı ve erkek şiddetini artıracağı açıktır.

Öte yandan, Dünya Ekonomik Forumu’nun 2018 Küresel Toplumsal Cinsiyet Uçurumu Raporu’na göre cinsiyet eşitsizliği oranında 149 ülke arasında 130. sırada yer alan Türkiye, bir önceki yıla göre eşitsizliğin arttığı ülkeler arasındadır.  

Bu bağlamda;

1. Bakanlığınızca “toplumsal cinsiyet eşitliği”nin etkinlik alanından çıkarılmasının amacı ve dayanağı nedir?

2.Söz konusu yönetmelikte değişiklik yapılması yönünde Bakanlığınıza iletilen herhangi bir talimat var mıdır?

3.Eğitim Kurumları Sosyal Etkinlikler Yönetmeliğinde yapılan değişiklik, taraf olunan İstanbul Sözleşmesi başta olmak üzere uluslararası sözleşmelerin yanı sıra Anayasa’nın 10. ve 90. maddelerine aykırı değil midir?

4.Bakanlığınız, bu hafta içinde yayımladığı 2019-2010 Eğitim Öğretim Yılı Hedefleri Listesi’nde yer alan toplumsal cinsiyet eşitliği dersini hangi ihtiyaca istinaden listeden çıkarmıştır? Son günlerde bir takım basın yayın organları tarafından “toplumsal cinsiyet eşitliği”ne karşı yürütülen kampanya ile nasıl bir ilişkisi vardır?

5.Yasal mevzuat gereği eğitimde toplumsal cinsiyet eşitliği projeleriniz nelerdir? Toplumsal cinsiyet eşitliği politikaların geliştirilmesi ve mevcut yasa ve uluslararası sözleşmelerin etkin biçimde işletilmesi amacıyla diğer Bakanlıklarla eş güdümlü yürüttüğünüz bir çalışma var mıdır?

6.Eğitimde cinsiyetçi saldırılara karşı nasıl bir politika izlenmektedir?

7.Yönetmelikte yer alan sivil toplum kuruluşları ile şimdiye kadar işbirliği yapılan çeşitli dini vakıf ve cemaatler mi kast edilmektedir? “Toplumsal cinsiyet eşitliği” ifadesinin kaldırılması, kadın örgütleri, feministler, çocuk hakları alanındaki sivil toplum örgütleri ile çalışma yürütülmeyeceği anlamına mı gelmektedir? Kadın cinayetlerini önleme iddiasında olmanıza rağmen kadın erkek eşitliğini sağlayacak mekanizmaları ortadan kaldırıyor olmanız çelişki değil midir?

8.Türkiye’de Kadına yönelik şiddet ve kadın cinayetleri artarak devam etmektedir. Özelikle okullarda toplumsal cinsiyet eşitliğine yönelik politikaların daha fazla işletilmesi gerekmektedir. Bu yönlü taahhütleriniz pratikleriniz ile çelişmemekte midir?

9. 11. Kalkınma Planı’ndan toplumsal cinsiyet eşitliği kavramının kaldırılması gibi son yıllarda eşitliğe karşı ardı ardına hayata geçirilen uygulamalar hükümetinizce toplumsal cinsiyet eşitsizliğini ve ayrımcılığını kurumsallaştırma çabası mıdır? Bu türden uygulamalarla ne hedeflenmektedir? "