Libya'da kalıcı ateşkes ve siyasi sürecin başlatılması amacıyla Almanya'nın başkenti Berlin'de düzenlenen ve 4 saat süren uluslararası konferans sona erdi. Libya Konferansı'na katılan taraflar, Birleşmiş Milletler (BM) gözetimi altında Libya'ya silah ambargosu uygulanması ve tüm tarafların buna uyması konusunda anlaştı.

Konferansın sonuç bildirgesini Almanya Başbakanı Angela Merkel açıkladı. Merkel, konferans sonrası yaptığı açıklamada "Kapsamlı bir plan konusunda anlaştık. Libya Konferansı'na katılan taraflar, ateşkes süresi boyunca Libya'daki gruplara silah yardımı ve askeri destek vermeyi durduracağını temin etti" dedi. 

Merkel, ateşkes ve amborgoya saygı duyulması gerektiğini söyledi.

'ATEŞKESİ KALICI HALE GETİRMEYİ UMUYORUZ'

''5 artı 5 kişilik askeri bir komitenin oluşması için isimler verildi'' açıklamasını yapan Merkel, şöyle devam etti:

"Libya Konferansı BM'nin Libya'daki barış çabalarına katkı sundu. Kapsamlı bir plan konusunda anlaştık. Askeri çözüm olmayacağı konusunda mutabakata vardık. Hafter ve Serraj'ın bugün burada olması çok önemliydi. Libya Konferansı'na katılan taraflar, ateşkes süresi boyunca Libya'daki gruplara silah yardımı ve askeri destek vermeyi durduracağını temin etti. Ateşkesin devamlılığı konusunda hemfikir olduk. Ateşkesin sürdürülmesini sağlayacağız. Geçici ateşkesi kalıcı hale getirmeyi umuyoruz"

Libya Konferansı'nın sonuç bildirgesi şöyle:

• Ateşkesin uygulanmasını kontrol edecek ve denetleyecek teknik komiteler kurması için BM'ye çağrıda bulunuyoruz
• Merkezi ve sivil otoritenin kontrolünde birleşik bir Libya ulusal güvenlik sisteminin kurulmasını destekliyoruz
• Libya'da tüm taraflara özgür, kapsayıcı ve adaletli seçimlerle geçiş sürecini sonlandırmaları için çağrı yapıyoruz
• Ateşkesin başlamasından itibaren taraflara ve destekçilerine askeri faaliyetlerine son vermeleri çağrısında bulunuyoruz
• BM himayesinde Berlin zirvesi sonrasında koordinasyonu sürdürmek için bir Uluslararası İzleme Komitesi oluşturuyoruz

BM Genel Sekreteri Antonio Gutteres, "Önümüzdeki günlerde askeri komiteyi Cenevre'de toplayacak duruma geldik" açıklamasında bulundu. Guterres, "Toplantıya katılan tüm taraflar ateşkesi destekleme taahhüdünde bulundu" dedi.

Guterres'ten "iç savaş" uyarısı

Konferansın açılış konuşmasını yapan Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Gutteres, "Burada aciliyet gerektiren bir husus için topladık. Libya'da kötüye gidiş sarmalının önüne geçmemiz lazım" diye konuştu. 

Gutteres, "Libya'da tüm ülkeyi saracak bir iç savaşı engellemek için şimdi acilen ve kararlı bir şekilde harekete geçmeliyiz" dedi. Sığınmacı merkezlerinde tutsak kalmış mülteci ve göçmenlerin de korkunç koşullar altında yaşadığına işaret eden Guiterres, "Bu korkunç durumun sürmesine izin veremeyiz" şeklinde konuştu. Libya'nın yabancı aktörlerin de dahil olmasıyla birlikte derin ve yıkıcı bir çatışmaya sürüklendiğini kaydeden Gutteres, "Açık bir şekilde bölgesel gerginliğin artma riskiyle karşı karşıyayız. ifadesini kullandı. 

Erdoğan liderlerle ayrı ayrı görüştü

Erdoğan'ın konferans sırasında ayrı bir odada Putin, ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Merkel ve Avrupa Birliği (AB) Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ile ayrı ayrı görüştüğü öğrenildi.

Erdoğan, Berlin'deki temaslarını tamamlayarak özel uçak "TRK" ile TSİ 21.15'te Türkiye'ye hareket etti. Erdoğan ile, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, MİT Başkanı Hakan Fidan, İletişim Başkanı Fahrettin Altun ve Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın da Berlin'den ayrıldı.

Fransız AFP ajansı, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un Berlin’deki Libya Konferansı’nda Suriye’den Libya’ya Türkiye destekli silahlı muhalif grupların gönderilmesinden endişe duyduğunu ve buna karşı çıktığını ileri sürdü.

Habere göre Macron, "Suriye'den ve diğer ülkelerden Trablus’a savaşçıların geliyor olmasından duyduğum derin endişemi ifade etmeliyim, buna bir son verilmeli" diye konuştu.

Türkiye ve Rusya'nın devreye girmesi ve akabinde Libya'da sağlanan ateşkesle kesinlik kazanan konferansa, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, İngiltere Başbakanı Boris Johnson, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi, AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, İtalya Başbakanı Giuseppe Conte, Kongo Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Felix Tshisekedi, Cezayir Cumhurbaşkanı Abdulmecid Tebbun, BM'nin Libya Temsilcisi Ghassan Salame ile Afrika Birliği ve Arap Ligi temsilcileri katıldı.

Çin'den Çin Komünist Partisi (ÇKP) Dışişleri Çalışma Komitesi Ofisi Başkanı Yang Cieçı'nın da katılım sağladığı konferansta Birleşik Arap Emirlikleri'ni (BAE) Dışişleri Bakanı Abdullah bin Zayid Al Nahyan temsil etti.

Libya'dan Trablus merkezli Ulusal Mutabakat Hükümeti (UMH) Başbakanı Fayiz es-Serrac ve Tobruk merkezli Libya Ulusal Ordusu lideri Halife Hafter de konferans için Berlin'de bulundu.

'TARAFLARIN TALEPLERİ'

UMH cephesi; silah desteğinin durdurulması, Libya'nın meşru hükümetinin tanınması, Libya'nın enerji kaynaklarının yabancı ülkelere verilmemesi ve Hafter milislerinin meşru hükümete karşı illegal bir savaşın neticesinde ele geçirilen topraklardan çekilmesini istiyor.

Hafter tarafının talepleri ise UMH kontrolündeki Libya Merkez Bankasının yönetimine Hafter güçlerinin dahil edilmesi, ateşkes anlaşması durumunda UMH'ye bağlı milislerin silahsızlandırılması, Hafter'e bağlı silahlı milislerin Trablus'da konuşlandırılması ve muhtemel bir siyasi çözüm sonucunda Hafter'in silah gücüyle sağladığı toprak kazanımları ile direkt orantılı olarak siyasi güç elde etmesi olarak sıralanıyor.

Kaynak: Independent Türkçe/Ajanslar