Latin Amerika'nın nabzı: Son bir haftada ne oldu?

Latin Amerika'nın nabzı: Son bir haftada ne oldu?

Latin Amerika'da son bir hafta yaşanan gelişmeler, Nedim Serkan Durak'ın derlemesiyle her pazartesi okurlarımızla buluşuyor.

Nedim Serkan Durak

PAZARTESİ

Kolombiya’da 34. gününe giren Ulusal Grev ve protestolar sırasında başkent Bogotá’ya bağlı Facatativá belediyesinde El Escuadrón Móvil Antidisturbios (ESMAD) - [Mobil İsyan Karşıtı Ekipler]’in halka karşı uyguladığı orantısız şiddetin video görüntüleri, ülkenin hemen her yerinde geniş yankı bulurken, ek protestolarla karşılandı. Öte yandan; Kolombiya Demokratik Merkez partisi öncülüğünde yüzlerce insan, başkent Bogotá’da “Yo protejo mi país”  (“Ülkemi koruyorum”)  ifadesinin yer aldığı ulusal bayrakları sallayarak güvenlik güçlerine destek yürüyüşü gerçekleştirdi.

Kolombiya’nın güneyindeki Huila kırsalında, dün öldürüldükleri anlaşılan sekizi erkek biri kadın dokuz köylü-yerli insanın cesedi bulundu. Bu ölümlerle beraber 2021 yılı içinde öldürülen 77’nci, 24 Kasım 2016 Barış Antlaşması’ndan bu yana da 1.188’inci yerli halktan ya da siyasal-sosyal topluluk üyesi-lideri oldular.

Şili için hazırladığı raporda OECD, %6,7’lik bir ekonomik büyüme tahmin ettiğini açıkladı.

Perulu dünyaca ünlü, 2010 Nobel Edebiyat Ödüllü yazar Mario Vargas Llosa, pazar günü yapılacak olan Genel Seçimler’in ikinci ve son turunda, sağcı aday Keiko Fujimori’ye oy verilmesi çağrısında bulundu.

Meksika Kültür Bakanlığı, İspanyol giyim şirketi Zara’nın, yerli tasarımları çaldığını söyleyerek, şirkete, çaldığı bu tasarımları geri vermesi çağrısında bulunan bir mektup gönderdi.

Brezilya’da Río de Janeiro’nun merkezi, Devlet Başkanı Jair Messias Bolsonaro’nun Pandemiyi yönetememesine, yoksullara ve işsizlere zarar veren ekonomi politikalarına karşı geçtiğimiz cumartesi günü büyük bir protesto gösterisine şahit olmuştu. Bunun hemen ardından, ağırlıklı olarak sol-sosyalist parti ve örgütlerin öncülüğünde pazar günü başlayıp bugüne sarkan ve ülke genelinde 186 kente yayılan ve temel sloganı “Genocídio de Bolsonaro” (“Bolsonaro Soykırımı”) olan protesto gösterileri gerçekleşti.

Brezilya’nın Amazonas eyaletinde dünkü aşırı yağışların etkisiyle nehirlerdeki su, rekor seviyelere ulaşmış; yağışlar sonucu oluşan sellerden, 400 binden fazla kişi etkilenmişti. Bugün de yağışlar Guatemala’yı esir aldı ve şu ana dek 13.000 kişi bundan olumsuz şekilde etkilendi.

Bolivyalı folk müzik sanatçısı Luisa Gabriela Molina Terrazas, 65 yaşında hayatını kaybetti.

*   *   *

SALI

Kolombiya’da 35. gününe giren Ulusal Grev ve protestolarda, geçtiğimiz cumartesi günü Cali kentinde 13 kişi öldürülmüş, 54 kişi de yaralanmıştı. Bugün o yaralılardan biri hayatını kaybetti. Bu ölümle beraber, Kolombiya’da ölenlerin sayısı 61’e yükseldi.

Meksika hükümetinin Kartellere yönelik olarak, ülke içinde gerilimi düşürmek amacıyla “Kurşun Değil Kucaklaşma” başlıklı bildirisine karşı, ülkenin uluslararası düzeyde iş yapan 10 Karteli içinde, Joaquín “El Chapo” Guzmán’ın liderliğindeki Sinaloa Karteli’nden sonra ikinci büyük Kartel olan (Rubén Oseguera Cervantes liderliğindeki) Jalisco Nueva Generación Karteli, Meksika hükümeti ve güvenlik güçlerine yanıt olarak “hepinizin tek tek nerede olduğunu biliyoruz, içeri attığınız her bir üyemiz için sizden iki kişinin canını alacağız. Biz kucaklaşmayacağız, savaşacağız” açıklamasında bulundu.

Belize’de, iş insanı ve İngiliz Muhafazakâr Parti eski Başkan Yardımcısı Michael Ashcroft’un gelini Jasmine Hartin, Covid-19 kurallarına uymadığı için kendisini uyaran polis memurunu kafasından vurarak öldürdü. Hartin, Belize polisi tarafından yakalanarak tutuklandı.

Haiti için hazırladığı raporda UNICEF; Covid-19, artan suç oranı ve düşük kaynakların yanı sıra, şiddetli akut çocukluk çağı yetersiz beslenmesinin bu yıl ülkede iki katından fazla artmasının beklendiğini açıkladı.

Peu’da, bugüne dek açıklanan Covid-19 nedenli ölüm sayısı 69.342 idi. Hükümet yetkilileri bugün söz konusu rakamı revize etti ve ülkede Covid-19 nedenli ölüm saysısının 180.764 olduğunu açıkladı.

*   *   *

ÇARŞAMBA

Kolombiya’da Ulusal Grev ve protestolar 36. gününde ve hükümet, yeni barış görüşmeleri yapılması için ülke genelinde ablukaya alınmış 84 anayolun açılmasını talep ediyor. Ablukacılar bu yollardan 29’unu açtı. Ancak hükümet, hepsinin açılması konusunda ısrarını sürdürüyor.

Nikaragua yargısı, Devlet Başkanı adayı Cristina Chammoro’nun adaylığını, kara para akladığı gerekçesiyle iptal etti. Aynı yargı, Chammoro’nun tutuklanmasını da talep etti.

Şili’nin Valparaíso kenti, Devlet Başkanı Sebastián Piñera, kamu hesapları konuşmasını yaptığında protestocular ve polis arasında şiddetli çatışmalara sahne oldu.

Arjantinli yazar Julio Cortázar’ın Paris’teki dairesinde sakladığı 4.000 kitaplık kütüphanesi, notları ve çizimleri Fundación Juan March tarafından dijital ortamda yayınlanmaya başladı.

Panamalı Salsa şarkıcısı Rubén Blades’in, Latin Grammy Ödülleri’nin bir sonraki sürecinde Yılın Kişisi olarak onurlandırılacağı açıklandı.

Bolivya’da yeni bir Covid-19 dalgası yaşanmaya ve zaten zor durumda olan sağlık sistemi tamamiyle çökme aşamasına girmeye başladı.

*   *   *

PERŞEMBE

Kolombiya’da Ulusal Grev ve protestoların 37. gününde protestoculardan bir gencin Cali kentinde güvenlik güçlerince öldürülmüş ve ardından faşist paramiliterce yakılmış olduğu ortaya çıktı. Bu bilgi üzerine, başta Cali olmak üzere ülkenin birçok kentinde şiddetli protestolar ve çatışmalar yaşandı.

Peru’da, 6 Haziran’da yapılacak Devlet Başkanlığı seçimlerinin aday isimlerinden sağcı Keiko Fujimori’ye karşı başkent Lima’da geçtiğimiz salı günü, binlerce kişi bir protesto yürüyüşü düzenleyerek, babası Alberto Fujimori döneminde ülkede katledilenleri anmıştı. Pazartersi günü ise, Perulu dünyaca ünlü, 2010 Nobel Edebiyat Ödüllü yazar Mario Vargas Llosa ise, Fujimori’ye oy verilmesi çağrısında bulunmuştu. Bugün ise, Fujimori karşıtları bir kez daha başkent Lima’da sokaklara dökülerek, adaylığını ptotesto etti.

Nikaragua yargısı, Devlet Başkanı adayı Cristina Chammoro’nun adaylığını, kara para akladığı gerekçesiyle dün iptal etmiş, ardından da tutuklanmasını da talep etmişti. Chammoro bugün tutuklandı.

Arjantin’de bir yargıcın, prezervatif kullandığı için bir tecavüzcüyü serbest bırakması, ülkede protesto edildi.

Arjantin Senatosu; Açık, Eşzamanlı ve Zorunlu Ön Seçimler’in 8 Ağustos - 12 Eylül ve Genel Seçimler’in 24 Ekim - 14 Kasım tarihleri ​​arasında değiştirilmesini onayladı.

NOT: İlk tarihler birinci tur, ikinci tarihler son-nihai tur anlamına gelmektedir.

Meksika’nın başkenti Ciudad de México yakınlarında bulunan Teotihuacán piramitlerine ev sahipliği yapan arkeolojik bölge topraklarında hem çok değerli arkeolojik kalıntıları hem de bu asırlık anıtların Dünya Mirası’nın dikkate almasını tehlikeye atabilecek izinsiz inşaat çalışmaları geçtiğimiz Çarşamba gününden beri devam ediyordu. Bugün Meksika polisi, söz konusu bölgedeki çalışmayı durudurup, alanı koruma altına aldı.

*   *   *

CUMA

Kolombiya’da, Comité Nacional de Huelga (Ulusal Grev Komitesi) 9 Haziran Çarşamba günü için ülke genelinde “Dev Eylem” çağrısı yaptı. Öte yandan; güvenlik güçleri, hemen hemen tümü dolan gözaltı merkezlerine ek olarak, yeni gözaltı alanları için ulaşım istasyonlarını kullanmaya başladı.

Brezilya Amazon Yağmur Ormanları’ndaki ormansızlaştırma oranı, geçen yılın Nisan ayına göre %41’lik rekor bir artış kaydetti.

Arjantin’de 2020 yılı içinde 287 kadının cinayete kurban gittiği açıklandı.

Arjantin’de bugün itibarı ile Sputnik V aşısı üretimine başlandı.

İngiltere sömürgesi Anguilla’da hükümet, Covid-19 tehlikesine rağmen, 28 Temmuz-8 Ağustos tarihleri arasında geleneksel Yaz Festivali’ni yapma kararı aldı.

Meksika’da, daha önce Covid-19’a yakalanan ve ardından gördüğü tedavi sonucu iyileşen bir kişide Kara Mantar vakasına rastlandı.

*   *   *

CUMARTESİ

Kolombiya’da hükümet ve Comité Nacional de Huelga (Ulusal Grev Komitesi) arasındaki görüşmelerin sonucunda taraflar, masaya yatırılan anlaşmanın yarısından biraz fazlası üzerinde anlaştı.

Meksika’da yarın yapılacak olan Yerel Seçimler öncesinde, 2021 başından bugüne dek politikacılara 200’e yakın suikast girişimi oldu ve bunun sonucunda 91 politikacı hayatını kaybetti.

El Salvador Devlet Başkanı Nayib Bukele, ülkesinin Uluslararası Cezasızlığa Karşı Komisyon aracılığıyla Amerikan Devletleri Örgütü ile yolsuzlukla mücadele anlaşmasını ihlal ettiğini duyurdu.

Nikaragua’da, Vatandaş İttifakı’nın Nikaragua Başkanlık adayı Arturo Cruz Sequeira, başkent Managua’da ulusal egemenliği tehdit ettiği iddia edilen eylemlerle ilgili bir soruşturma nedeniyle tutuklandı.

Brezilya'nın São Paulo eyaletine bağlı Salto’da yaşayanlar, son kuraklıklar nedeniyle akışında belirgin bir düşüş kaydeden Tietê Nehri'ni kaplayan yoğun bir zehirli köpük tabakasıyla karşılaştı.

*   *   *

PAZAR

Kolombiya’da, Ulusal Grev ve protestoların bu 40. gününde, dünden beri devam etmekte olan hükümet ile Comité Nacional de Huelga (Ulusal Grev Komitesi) arasındaki görüşmelerin sonucunda taraflar “karşılıklı ihlal olmadığı sürece” barış kararı aldılar. Öte yandan; Devlet Başkanı Iván Duque Márquez, polis teşkilatı ve Savunma Bakanlığı’nda modernizasyona yönelik reform yapacağına dair söz verdi.

Peru’da ikinci ve son tur Genel Seçimler bugün yapılıyor. 25 milyon seçmenin oy kullanacağı bu seçimde, ülkenin Devlet Başkanlığı için iki aday var. Biri, sağın temsilcisi Keiko Fujimori diğeri solun temsilcisi Pedro Castillo.

Meksika’da bugün, Federal Seçim (Yerel Seçim) yapılıyor. Seçimler sürecinde, 2021 başından beri politikacılara 200’e yakın suikast girişimi oldu ve bunun sonucunda 91 politikacı hayatını kaybetti.

Meksika hükümeti, ülkenin uluslararası düzeyde iş yapan 10 Karteli içinde ilk sırada yer alan Joaquín “El Chapo” Guzmán’ın liderliğindeki Sinaloa Karteli’nden ele geçirilen kimi mülkleri, yapılacak çekiliş ile piyango ikramiyesi olarak dağıtma kararı aldı.

Küba’ya yönelik ABD ablukasına karşı, Avrupa’daki Dayanışma Hareketi, Küba'ya desteğini tazelediğini bildiridi.

El Salvador Devlet Başkanı Nayib Bukele, yasal para birimi olarak ülkede Bitcoin’in de kullanılmasını önerdi.

Bolivya’da Tarija’ya bağlı Villa Montes sakinleri, Vintage Petroleum Boliviana adlı bir petrol şirketi tarafından boşaltılan suyun yüksek konsantrasyonlarda cıva içerdiğini doğrulayan bağımsız bir laboratuvar analizi gerçekleştirdi ve bunu yerel ve ulusal yetkililere bildirdi. Şirket hakkında soruşturma açıldı.

Şili’de, ülkenin merkezinde bulunan Maule bölgesinde 5,3 büyüklüğünde bir deprem gerçekleşti.

Venezuela’nın Turimiquire bölgesinde, uluslararası bir kuşbilimci ekibi, bir keşif gezisi sırasında, nadir görülen bir kuş türü olan “Phyllomyias Urichi”yi (“Paria Sinekkapan”)’ı yeniden keşfetti.