Latin Amerika'nın nabzı: Son bir haftada ne oldu?

Latin Amerika'nın nabzı: Son bir haftada ne oldu?

Latin Amerika'da son bir hafta yaşanan gelişmeler, Nedim Serkan Durak'ın derlemesiyle her pazartesi okurlarımızla buluşuyor.

Nedim Serkan Durak

PAZARTESİ

- Kolombiya’da, hükümetle FARC arasında yapılan 2016 Barış Antlaşması’ndan sonra, kimi eski üyeler tarafından kurulan yasal parti FARC, bu hafta sonu gerçekleştirdiği 2. Olağan Kongre’de ismini Partido Comunes (Komünler Partisi) olarak değiştirme ve parti başkanlığına Rodrigo Londoño’nun getirilmesi kararlarını aldı.

- Brezilya’da dün 50’yi aşkın kentte halk, otomobiller ve bisikletlerle uzun konvoylar oluşturarak; Kongre’den, Devlet Başkanı Jair Messias Bolsonaro’yu görevden almasını talep eden ve temel sloganı “¡Fora Genocida!” (“Soykırımcı Dışarı!”) olan eylemler başlatmıştı. Bugün bu eylemlere merkez sağdan Özgür Brezilya Hareketi ve Sokağa Gel grubu da katıldı.

- Venezuela Devlet Başkanı Nicolás Maduro, ülkede dolar cinsinden banka hesaplarına izin verileceğini ve 2021 yılı içinde ekonominin % 100 dijital hale getirilmesinin amaçlandığını açıkladı.

- ABD sömürgesi Porto Riko’nun valisi Pedro Pierluisi, cinsiyete dayalı şiddete karşı olağanüstü tedbir alınmasına ve bunun için 654.000 dolar bütçe ayrılmasına dair bir kararnameye imza attı.

- Ekvador Cumhuriyeti Ulusal Adalet Mahkemesi, zimmete para geçirme suçuyla yargılanan Devlet eski Başkan Yardımcısı Jorge Glas aleyhine 8 yıl hapis cezası verdi.

- Meksika Devlet Başkanı Andrés Manuel López Obrador’un Covid-19 testi pozitif çıktı.

- Meksika’da 50 kadar proje gerçekleştirmeyi hedefleyen Netflix, ülkeye 300 milyon dolarlık yatırım yapma kararı aldı.

- Şili, Hollanda ile iki ülke arasında yatırımı kolaylaştırmak ve teşvik etmek amacıyla çifte vergilendirmeyi ortadan kaldıran bir anlaşma imzaladı.

- Şili’nin başkenti Santiago de Chile’de, ülkenin en tanınmış sahne festivali olan Santiago a Mil; “Volver A Encontrarnos” (“Bizi Tekrar Bul”) sloganı altında, 3-24 Ocak tarihleri ​​arasında gerçekleşerek dün kapanışını yaptı. 28 yıllık tiyatro geleneğiyle ve Covid-19’un meydan okumasıyla festival; 1993’teki başlangıcından bu yana sanat, tiyatro ve insanların toplumu dönüştürmek zorunda olduğu karşılaşma gücüne odaklandı. Ayrıca festival insanlara; aylarca fiziksel izolasyon, sektörün kapatılması ve salonların ve tiyatroların kapanmasının ardından, olası tüm senaryo ve formatlarda sanatla bağlantı kurma çağrısı yaptı.

*   *   *

SALI

- Arjantin hükümeti, Uruguay’ın Devlet eski Başkanı José “Pepe” Mujica’yı, görevlerini başarıyla yerine getiren sivil veya askeri yabancı yetkililere verilen San Martín Nişanı’yla ödüllendirme kararı aldı.

- Brezilya’nın Parana sahilinde yer alan Guaratuba otoyolunda, Ananindeua’dan Balneario Camboriu’ya giden 57 yolcu ve 2 şoförün bulunduğu otobüs kaza yaptı. Kazada 21 kişi hayatını kaybederken, 33 kişi de yaralandı.

- Şili Maliye Bakanı Ignasio Briones, Kasım ayında yapılacak olan Devlet Başkanlığı seçimlerine aday olduğunu bildirerek, istifasını sundu. Devlet Başkanı Sebastian Piñera, Briones’in yerine Rodrigo Cerda’yı atadı.

- Şili’nin Concepción kentinde, 15-25 Ocak tarihleri arasında sanal olarak gerçekleştirilen Festival Internacional de Cine Independiente ‘Desde los Extramuros del Mundo’ (‘Dünyanın Dışından’ Uluslararası Bağımsız Film Festivali) dün kapanışını gerçekleştirdi. Genellikle geleneksel ekranların dışında kalan kentlerden, çevrelerden veya dünya başkentlerinin dışındaki herhangi bir noktada yaratılan sinemayı kamuya sunmak amacıyla gerçekleştirilen festivale, ev sahibi Şili’nin yanı sıra; Arjantin, Bolivya, Brezilya, Dominik Cumhuriyeti, Ekvador Cumhuriyeti, Guatemala, İspanya, Küba, Meksika ve Peru’dan 50 eser katıldı.

- Küba hükümeti, Covid-19’la mücadele amacıyla Barbados’a 15 kişiden oluşan bir sağlık ekibi yolladı. Küba daha önce aynı amaç doğrultusunda Honduras ve Panama’ya da tıbbi yardım yollamıştı.

- Kolombiya Savunma Bakanı Carlos Holmes Trujillo ve Confederación General del Trabajo (CGT) - [Genel Çalışma Konfederasyonu]’na bağlı sendika lideri Julio Roberto Gómez, yakalandıkları Covid-19’dan kurtulamayarak aynı gün içinde yaşamlarını yitirdi.

- Venezuela Devlet Başkanı Nicolás Maduro, bizzat kendisinin tanıtımını yaptığı Carvativir adlı ilacın, Covid-19’u etkisiz hale getirdiğini söyledi.

*   *   *

ÇARŞAMBA

- Kolombiya’da aynı gün içinde iki sosyal lider öldürüldü. Bunlarla beraber, ülkede 2021 yılında öldürülen 14’üncü, 2016 Barış Antlaşması’ndan bu yana da 862’inci yerli halktan ya da siyasal-sosyal topluluk üyesi-lideri oldular.

- Meksika’da Paso de la Reina ve Río Verde hidroelektrik mega projelerine karşı çıkan bir sosyal topluluk savunucusu olan Fidel Heras Cruz, Jamiltepec belediyesine ait La Esperanza’da vurularak öldürüldü.

- Uruguay’da, 1973-1985 askeri diktatörlük döneminin kilit isimlerinden olan Albay Eduardo Augusto Ferro, İspanya’nın Valencia kentine bağlı Peñíscola’da yakalanarak tutuklandı.

- Brezilya hükümeti, 26 doğal parkın özelleştirilmesini karar altına aldı.

- Arantinli halk müziği yazarı ve şarkıcı Julio César Isella, 83 yaşında hayatını yitirdi.

- Bolivyalı muralist ressam Gil Imaná Garrón, 88 yaşında hayatını yitirdi.

- Bugün itibarı ile dünyada Covid-19’a yakalanan kişi sayısı 101 milyon 306 bin 664, ölenlerin sayısı ise 2 milyon 179 bin 257 oldu. Latin Amerika ülkeleri içinde Brezilya 8 milyon 996 bin 876’lık vaka sayısıyla kıtada birinci, dünyada üçüncü ve 220 bin 161 ölüm sayısıyla da kıtada yine birinci ve dünyada ikinci sırada. Öte yandan Dünya Sağlık Örgütü, İngiltere çıkışlı  “VUI–202012/01”’in 70 ülkeye yayıldığını; Güney Afrika Cumhuriyeti çıkışlı bir başka Covid-19 mutasyonunun 31 ülkeye ve son olarak Brezilya’da ortaya çıkan bir başka yeni mutasyonlu virüsün de 8 ülkeye yayıldığını açıkladı.

*   *   *

PERŞEMBE

- Küba bugün, bağımsızlık savaşının ulusal kahramanlarından José Martí’nin 168. doğum yıldönümünü kutluyor.

- Brezilya’da geçtiğimiz Pazar günü 50’yi aşkın kentte halk, otomobiller ve bisikletlerle uzun konvoylar oluşturarak; Kongre’den, Devlet Başkanı Jair Messias Bolsonaro’yu görevden almasını talep eden ve temel sloganı “¡Fora Genocida!” (“Soykırımcı Dışarı!”) olan eylemler başlatmış, Pazartesi günü bu eylemlere kimi merkez sağ gruplar da katılmıştı. Söz konusu eylemler bugün de devam etti.

- Uruguay, Uluslararası Şeffaflık Örgütü’nün 2020 yılı yolsuzluk algılama endeksine göre, Latin Amerika ülkeleri arasında en düşük yolsuzluğa sahip ülke oldu. Uruguay’ı sırasıyla Ekvador Cumhuriyeti ve Arjantin takip ediyor.

- Bahamalar hükümeti, tek kulanımlık poşet kullanımını yasaklama kararı aldı.

- Şili’nin en ünlü modelleri arasında yer alan Roxana Muñoz; takipçilerini, ülkenin sağlık yasasını ihlal eden zararlı bir diyetle aldattığı için 20 milyon Şili Pesosu (27.175 ABD doları) para cezasına çarptırıldı.

- Peru hükümeti, ülkede Covid-19’dan en çok etkilenen bölgeleri 15 günlük karantinaya almanın yanı sıra, Avrupa gidiş-geliş seferlerine de 14 Şubat’a kadar yasak getirdi.

*   *   *

CUMA

- Kolombiya’da, kendilerini Las Autodefensas Gaitanistas de Colombia (AGC) - [Kolombiya Gaitanista Özsavunma Kuvvetleri] olarak tanımlayan bir grup silahlı paramiliter, Norte de Santander’e bağlı Tibú'daki Totumito Carboneras köyüne baskın yapıp üç köylüyü öldürdü.

- Meksika İnsan Hakları Müsteşarı Alejandro Encinas, ülkede 2006-2020 yılları arasında resmi olarak kayda geçmiş kayıp kişi sayısını 80.517 olarak açıkladı.

- Küba ile ilişkilere dair, ABD Beyaz Saray Basın Sekreteri Jen Psaki “Trump yönetiminin politikalarını, bir dizi ulusal güvenlik politikasıyla yaptığımız gibi gözden geçireceğiz” açıklamasında bulundu.

- Paraguay Otantik Radikal Liberal Parti Başkanı Efraín Alegre, bir süreden beri kaçmakta olduğu adalete teslim oldu ve cezaevine gönderildi. Alegre, harcamalarda sahtecilik iddiasıyla aranıyordu.
- Arjantin’in Patagonya bölgesinde çıkan yangın şu ana dek 10.000 hektarlık (100 Km²) ormanlık alanı yok etti. Yangının sabotaj sonucu çıktığı tahmin ediliyor.

- Brezilya Devlet Başkanı Jair Messias Bolsonaro “Covid-19’la ömür boyu yaşayacağız, kabul edin bunu. Buna alışmamız lazım. Onun için futbola, stadyumlara geri dönmeliyiz” dedi.

- Kanada, 30 Nisan tarihine kadar Meksika ve Karayip ülkelerine gidiş-geliş uçuşlarının askıya alındığını duyurdu.

*   *   *

CUMARTESİ

- Kolombiya’da Antioquia’ya bağlı Yarumal’daki Ochalí bölgesinin toplumsal eylem kurulu üyesi Miguel Uribe, önce karnından vurulup ardından başı kesilerek öldürüldü. Uribe, 2021 yılı içinde ülkede öldürülen 17’nci, 2016 Barış Antlaşması’ndan bu yana da 865’inci yerli halktan ya da siyasal-sosyal topluluk üyesi-lideri oldu.

- Venezuela Ulusal Meclisi, üniversitelerin mevcut durumu ve iyileştirilmesi için, 22 üniversite rektörü ile toplantı düzenleyip, onlardan görüş aldı.

- Arjantin’in başkenti Buenos Aires’te, Venezuelalı bir genç kızın, patronunun tecavüzüne uğramasını kınayan ve adalet isteyen kent halkı, sokaklarda protesto gösterilerine başladı.

- Şili hükümeti, bu yıl 62. kez gerçekleşecek olan Viña (Üzüm Bağı) Festivali’ni, Covid-19 önlemleri çerçevesinde iptal etme kararı aldı.

- Küba hükümeti, 6 Şubat’tan itibaren ülkeye giriş yapan herkesin Covid-19 önlemleri çerçevesinde bir hafta boyunca karantina altında tutulacağını açıkladı.

- Kosta Rika Turizm Bakanı Gustavo Segura, Covid-19 nedeniyle, 2021 yılı turizm gelirlerinin 2019 yılı seviyesine ve belki daha da altına düşeceğini ifade etti.

*   *   *

PAZAR

- Meksika Devlet Başkanı Andrés Manuel López Obrador’un, Pazartesi günü yapılan Covid-19 testi pozitif çıkmıştı. Avrupa’da yaşayan Meksikalı kardiyolog Diego Araiza Garaygordobil’in, López’e ölümcül dozda ilaç reçetesi önerdiğinin ortaya çıkması üzerine Garaygordobil, Avrupa Kardiyoloji Derneği’nden ihraç edildi.

- Guatemala’da 2010-2020 yılları arasında; başta çete savaşları, soygunlar ve ev içi şiddet olmak üzere kriminal olaylarda yaklaşık 60.000 kişi hayatını kaybetti. Guatemala basını bu veriyi “Réquiem Por Guatemala” (“Guatemala İçin Réquiem”) başlığıyla verdi. [Réquiem; Katolik inancında, ölülerin ruhu için edilen dua ve bu duaya özgü ilahidir]

- Arjantin’in başkenti Buenos Aires’te, Venezuelalı bir genç kızın, patronunun tecavüzüne uğramasını kınayan ve adalet isteyen kent halkı, dün sokaklarda protesto gösterilerine başlamıştı. Genç kızın avukatı bugün yaptığı açıklamada, söz konusu tecavüzcü için 20 yıl hapis isteyeceklerini açıkladı.

- Arjantinli futbolcu Lionel Messi’nin, 2017-2021 futbol sezonu için FC Barcelona takımıyla yaptığı sözleşme tutarının toplam 555 milyon 237 bin 619 Euro olduğu açıklandı.

- Honduras Ulusal Risk Yönetim Sistemi, Covid-19 önlemleri çerçevesinde ülkenin Cortés, Atlántida, Yoro ve Santa Bárbara bölgelerinde hafta sonları sokağa çıkma yasağı getirdi.

- Brezilya Devlet Başkanı Jair Messias Bolsonaro, Cuma günü “Covid-19’la ömür boyu yaşayacağız, kabul edin bunu. Buna alışmamız lazım. Onun için futbola, stadyumlara geri dönmeliyiz” demişti. Bilim insanları, bugün ülkede; Covid-19’un yanı sıra, beş ayrı mutasyon daha tespit ettiler. Hatta aynı kişide iki farklı varyantla eşzamanlı birlikte enfeksiyon vakaları da tespit edildi. Öte yandan; bugün itibarı ile Brezilya’da Covid-19 vaka sayısı 9 milyon 184 bin 112 ve ölüm sayısı da 224 bin 124 olarak gerçekleşti.