Latin Amerika'nın nabzı: Son bir haftada ne oldu?

Latin Amerika'nın nabzı: Son bir haftada ne oldu?

Latin Amerika'da son bir hafta yaşanan gelişmeler, Nedim Serkan Durak'ın derlemesiyle her pazartesi okurlarımızla buluşuyor.

Nedim Serkan Durak

PAZARTESİ

- Kolombiya’da, Duván Arled Galíndez Nadia adlı eski bir FARC üyesi, Caquetá’ya bağlı Cartagena del Chaira’da öldürüldü. Nadia, 2021 yılının öldürülen ikinci, 2016 Barış Antlaşması’ndan bu yana da 252’nci FARC üyesi oldu.

- Meksika Devlet Başkanı Andrés Manuel López Obrador, Wikileaks’in kurucusu Julian Assange’a siyasi sığınma teklif etmeyi planladığını açıkladı.

- Nikaragua’nın Güney Karayip kıyısındaki Bluefields ve Corn Island havalimanlarının altyapı rehabilitasyonu ve inşası için gerekli olan 25 milyon 260 bin doları, El Banco Centroamericano de Integración Económica (BCIE) - [Orta Amerika Ekonomik Entegrasyon Bankası] finanse edeceğini açıkladı.

- Peru’da bugün itibarı ile Yüksek Yargıç Elvia Barrios Alvarado, ülkenin en yüksek adalet kurumu olan Cumhuriyet Yüksek Mahkemesi ve Peru Yargı Gücü Başkanlığı görevlerini üstlendi.

- Arjantin Dışişleri Bakanlığı, Malvinas (Falkland) Adaları’nın İngiltere tarafından işgalinin 188. yıldönümünde “ulusal anayasamızda da somut bir şekilde ortaya konulduğu gibi; Malvinas, Arjantin toprağıdır. İngiltere’yi, BM Genel Kurulu'nun 2065 no’lu kararına uymaya davet ediyoruz” açıklamasında bulundu. Ayrıca bakanlık, İngiltere’nin adada yürütmekte olduğu askeri tatbikatları da şiddetle kınadığını ifade etti.

- Bolivya’da bulunan Tuni buzulu üzerinde araştırma yapan bilim insanları, buzulun normalden çok daha hızlı bir şekilde eridiğini tespit etti.

*   *   *

SALI

- Haiti’nin, ABD destekli Devlet Başkanı Jovenel Moise, 2019’dan bu yana ertelenen Anayasa referandumunun 25 Nisan’da ve Devlet Başkanlığı seçiminin ilk turunun 19 Eylül, ikinci turunun da 21 Kasım’da yapılacağı sözünü verdi.

- Ekvador Cumhuriyeti Bayındırlık eski Bakanı Walter Solís; rüşvet, yolsuzluk ve zimmetine para geçirmekten dolayı sekiz yıl hapse mahkum edildi.

- Brezilya basınında çıkan haberlere göre, Devlet Başkanı Jair Messias Bolsonaro, yakın çevresiyle yaptığı bir toplantıda “ülke iflas etti ve benim yapabileceğim bir şey yok” dedi.

- Venezuela Ulusal Meclisi'nin yeni başkanı Jorge Rodríguez oldu. Rodríguez’in görevi 2026 yılına dek sürecek. Öte yandan; Kolombiya ve Uruguay hükümetleri “gayrımeşru” olarak gördükleri Venezuela Ulusal Meclisi’ni tanımayacaklarını açıkladı.

- Belize, 1862’den 1981 yılına dek İngiltere’nin sömürgesi idi. Bağımsızlık sonrasında, 1981’den 1984 yılına dek ülkenin ilk Genel Valisi olarak görev yapan Falleció Elmira Minita Gordon, 90 yaşında hayatını yitirdi.

- Arjantin’de, artan Covid-19 vakaları nedeniyle La Pampa eyaletinde 18 Ocak’a ve Chaco eyaletinde de 21 Ocak’a kadar sokağa çıkma yasağı ilan edildi. Başkent Buenos Aires için de saat 00.00-06.00 arası dolaşım kısıtlaması kararı çıkartıldı.

*   *   *

ÇARŞAMBA

- Guatemala’da geçtiğimiz Çarşamba günü, La Secretaría de Seguridad Alimentaria y Nutricional (Sesan) - [Gıda ve Beslenme Güvenliği Sekreteriği] ve El Sistema de la Integración Centroamericana (Sica) - [Orta Amerika Entegrasyon Sistemi]’nin ortak raporunda; 18 milyon 150 bin nüfuslu ülkede, 3 milyon 750 bin kişi açlık sınırında ya da altında yaşadığı açıklanmıştı. Bugün de; ülkede, 2020 yılında, akut yetersiz beslenme vakalarının 2019’a kıyasla % 80 artış gösterdiği açıklandı.

- Haiti, Covid-19’un ortaya çıktığı günden bu yana, en yüksek günlük vaka sayısı rekoru kırdı. Haiti, tek gün içinde 3 bin 22 vaka gördü.

- Ekvador Cumhuriyeti Halk Sağlığı Bakanı Juan Carlos Zeballos, kendi ülkesi de içinde olmak üzere; artan Covid-19 vakaları nedeniyle Bolivya, Guatemala, Kolombiya ve Peru’da hastanelerin çöküşün eşiğine geldiğini açıkladı.

*   *   *

PERŞEMBE

- İspanyol sınır polisi, Kosta Rika’dan ülkeye sokulmaya çalışılan 427 Kg. kokain ele geçirdi.

- El Salvador Devlet eski Başkanı Antonio de Saca ve eşi Ana Ligia de Saca, San Salvador Birinci Sivil Dairesi yargıçları tarafından yasadışı zenginleşmeden suçlu bulundu. 38 milyon 500 bin Salvador Colónu’nu (4 milyon 400 bin dolar) zimmetlerine geçirmekten suçlu bulunan ikili 10’ar yıl hapis cezası aldı.

- El Salvador, Kolombiya ve Peru’da, mutasyona uğramış “VUI–202012/01” adlı yeni tip virüs tespit edildi. Böylece, yeni tip virüs, Latin Amerika’da altı ülkede tespit edilmiş oldu.
Panama, Covid-19’un ortaya çıktığı günden bu yana, en yüksek günlük vaka sayısı rekoru kırdı. Panama, tek gün içinde 5 bin 186 vaka gördü.

- Bolivya hükümeti, artan Covid-19 vakaları nedeniyle 13 Şubat’ta gerçekleşecek olan Oruro Halk Festivali’nin iptal edildiğini bildirdi. Ayrıca hükümet, 8 Ocak’ta bitirmeyi planladığı Avrupa gidiş-dönüş seferlerini 15 Şubat’a kadar uzattığını açıkladı. Öte yandan; Uruguay hükümeti de, 31 Ocak’a kadar tüm sınırlarını kapatma kararı aldı.

*   *   *

CUMA

- Kolombiya’da, Pazartesi günü eski bir FARC üyesi öldürülmüştü. Bugün de Cali kentinde Diego Maria Yule Rivera adlı eski bir FARC üyesi daha öldürüldü. Rivera, 2021 yılının öldürülen üçüncü, 2016 Barış Antlaşması’ndan bu yana da 253’üncü FARC üyesi oldu.

- Nikaragua Devlet Başkan Yardımcısı Rosario Murillo, Çarşamba günü Donald Trump’ın destekçilerinin Washington Kongre Binası’na düzenlediği saldırının, ABD’nin “mükemmellik efsanesi”nin çöktüğünün işareti olduğunu söyledi.

- Bolivya’da, uyuşturucu karşıtı eski polis şefi René Sanabria, bir Panama Kartelinin 144 Kg.’lık uyuşturucusuna koruma eskortluğu yapmaktan dolayı tutuklandı.

- Şili’de, yerli Mapuche halkından Camilo Catrillanca adlı kişiyi suçsuz yere öldürmekten dolayı sekiz polis suçlu bulunarak, 15’er yıl hapse mahkum edildi.

- Ekvador Cumhuriyeti Halk Sağlığı Bakanlığı, mutasyona uğramış “VUI–202012/01” adlı yeni tip virüsün ülkede tespit edildiğini açıkladı. Böylece, yeni tip virüs, Latin Amerika’da yedi ülkede tespit edilmiş oldu.

- Kolombiya’nın başkenti Bogotá’nın Belediye Başkanlığı, artan Covid-19 vakaları nedeniyle kentte 15 günlük katı karantina rejimi kararı aldı.

- Arjantin hükümeti, artan Covid-19 vakaları nedeniyle 31 Ocak’a kadar tüm sınırlarını kapattı. Öte yandan; Santiago del Estero eyaletinde, 10 yaşında bir kız çocuğunun maske takmadığı için polis tarafından gözaltına alınıp bir saat alıkonulması ve ancak “bir daha böyle bir şey yapmayacağına” dair kağıt imzalamasıyla serbest bırakılması, ülkede ağır eleştirilere neden oldu.

*   *   *

CUMARTESİ

- Kolombiya Devlet Başkanı Iván Duque Márquez, 2011 yılından bu yana yürürlükte olan ve askeri çatışmalardan etkilenen sivillere tazminat ödenmesine ve gasp edilen toprakların geri verilmesine izin veren Mağdurlar ve Arazi İadesi Yasası’nın geçerliliğini 10 Haziran 2031’e kadar uzatan kararnameyi imzaladı.

- Meksika’nın Guanajuato eyaletinde bir evde bulunan 10 kişi ağır silahlı saldırıya uğradı. Saldırı sonucu 10 kişiden dokuzu öldü, biri yaralı kurtuldu. Yetkililer bu saldırının, 4 Ocak’ta aynı eyalette bir başka evdeki beş kişiye yapılan saldırının intikamı olduğunu ve bunun da, bir Karteller arası savaşın ürünü olduğunu ifade ettiler.

- Küba hükümeti; İran’la, Covid-19 aşı adayı için teknoloji transfer etmek ve İran’da son aşama klinik denemeleri gerçekleştirmek için bir anlaşma imzaladı.

- Dominik Cumhuriyeti Devlet Başkanı Luis Abinader, artan Covid-19 vakaları nedeniyle ülkede 26 Ocak’a kadar kısıtlı sokağa çıkma yasağı uygulamasına ilişkin kararnameyi imzaladı.

*   *   *

PAZAR

- Brezilya’da faaliyet gösteren El Instituto Nacional de Investigaciones Espaciales (INPE) - [Ulusal Uzay Araştırmaları Enstitüsü], yayınladığı raporunda, 2020 yılında Brezilya Amazonu’nun 8.426 Km²’lik bölümünün yok edildiği açıklandı. Bu kaybın en büyük nedeni ise, Devlet Başkanı Jair Messias Bolsonaro. Bolsonaro, yağmur ormanlarındaki tarım ve madencilik faaliyetlerini teşvik etmesinin yanı sıra, çevre yasalarını ihlal eden çiftçi ve kerestecileri gözaltına alıp, para cezası verme yetkisi olan federal kuruluşların da bütçesini kesti. Bolsonaro daha önce INPE’nin ormansızlaşma verilerine karşı çıkmış, son iki yıldır da kuruluşu, Brezilya’nın şöhretini lekelemekle suçlamıştı.

- Brezilya’nın, 6 bini cezaevinde olmak üzere toplam 20 bin üyeye sahip olan ve ülkenin en büyük karteli sayılan Primeiro Comando da Capital’in 20 ağır silahlı adamı, Paraguay’da gözaltına alınan yerel şeflerden “Bonitão” (“Yakışıklı”) lakaplı Giovanni Barboza Da Silva’yı kurtarmak için sabah saatlerinde karakola baskın düzenlediler, ancak başarılı olamadılar.

- Brezilya, Latin Amerika ülkeleri içinde Covid-19’dan en çok etkilenen ülke. Bugün itibarı ile Brezilya’da Covid-19’un neden olduğu ölüm sayısı 203.100’e ulaştı.

- Meksika, Covid-19’un ortaya çıktığı günden bu yana, en yüksek günlük vaka sayısı rekoru kırdı. Meksika, tek gün içinde 14 bin 300 vaka gördü.

- Uruguay hükümeti, Covid-19’un başlangıcından bu yana, hastalıkla mücadele için 120 milyon doları sosyal yatırım olmak üzere toplam 625 milyon dolar yatırım yaptığını açıkladı.

- Bolivya hükümeti, 1 Şubat’ta başlayacak olan yeni öğretim yılını, Covid-19 önlemleri çerçevesinde, yüz yüzeden sanal şekle çevirme kararı aldı.

- Arjantin’in kuzeybatısında 6,1 büyüklüğünde bir deprem meydana geldi.

- İspanyol Mercer şirketinin dünya çapında 205 kent arasında, yaşamanın maliyetini ölçen sıralamasında, 2020 yılında bu 205 kent içinde en pahalı ilk üç kent sırasıyla Hong Kong, Aşkabat ve Tokyo görünürken; Latin Amerika’nın en pahalı ilk üç kenti ise şöyle görünüyor: Porto Riko’nun başkenti San Juan (sıralamada 66’ncı); Trinidad ve Tobago’nun başkenti Port of Spain (sıralamada 73’üncü) ve Kosta Rika’nın başkenti San José (sıralamada 78’inci). Aynı listede en ucuz ilk üç kent Karaçi, Banjul ve Tiflis olarak görünüyor. Latin Amerika’nın en ucuz ilk üç kenti ise şöyle sıralanmış: Nikaragua’nın başkenti Managua (sıralamada 198’inci); Honduras’ın başkenti Tegucigalpa (sıralamada 196’ncı) ve Bolivya’nın Yönetimsel başkenti [Anayasal başkenti Sucre’dir] La Paz (sıralamada 193’üncü).