Mimar, şair ve yazar Cengiz Bektaş hayatını kaybetti

Meslek hayatı boyunca pek çok önemli yapıya imza atan Bektaş’ın, şiir betikleri ile birlikte mimarlık, kültür konularını işleyen 106 yapıtı bulunuyor.

Türkiye’nin önemli mimarlarından Cengiz BektaÅŸ 86 yaşında hayatını kaybetti. BektaÅŸ, ÅŸeker hastalığına baÄŸlı kalp yetmezliÄŸi nedeniyle bir haftadır Ä°stanbul’da bir hastanede yoÄŸun bakımda tedavi görüyordu.

Meslek hayatı boyunca pek çok önemli yapıya imza atan BektaÅŸ’ın, ÅŸiir betikleri ile birlikte mimarlık, kültür konularını iÅŸleyen 106 yapıtı bulunuyor.

CENGÄ°Z BEKTAÅž KÄ°MDÄ°R?

26 Kasım 1934’te Denizli’de doÄŸan Cengiz BektaÅŸ, orta öÄŸrenimini Ä°stanbul Erkek Lisesi’nde, yükseköÄŸrenimini DGSA Süsleme, Mimarlık Bölümleri ile Münih Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi’nde yaptı. 1959 yılında yüksek eÄŸitimini tamamladı. 1960’ta Alman ÅŸehircilik kurslarına katıldı. Almanya’da serbest mimar olarak çalıştı. Orada girdiÄŸi iki yarışmada ödül aldı. ODTÜ’ye öÄŸretim görevlisi olarak çaÄŸrılınca, Türkiye’ye döndü. 1962-63 öÄŸretim yılında ODTÜ Ä°nÅŸaat Ä°ÅŸleri BaÅŸkanlığı, Mimarlık iÅŸliÄŸini bir yıl yönetti.

1963’te Ankara’da Oral Vural ile birlikte kendi mimarlık iÅŸliÄŸini kurdu. 1963–69 yılları arasında yalnızca altı yıl süreyle mimarlık-ÅŸehircilik yarışmalarına girdi. 25’in üzerinde ödül kazandı. Cumhuriyet dönemi mimarlık tarihi örnekleri arasında sayılan yapılar gerçekleÅŸtirdi. 2 kez Ulusal Mimarlık Ödülü aldı. Akdeniz Üniversitesi (Antalya) Sosyal-Kültürel Özek yapısıyla 2001 yılında Uluslararası Aga Han Ödülü’nü kazandı. Ankara’daki Türk Dil Kurumu yapısı, mimarlarca Cumhuriyet dönemini simgeleyen yirmi yapıdan biri sayıldı.

Cengiz BektaÅŸ, 2014 yılında Uluslararası Mimar Sinan Ödülü’ne layık görüldü. Ayrıca 2016 yılında, Ulusal Mimarlık Sergisi ve Ödülleri’nde Mimar Sinan Büyük Ödülü’ne layık görüldü.

Cengiz BektaÅŸ 1950’de, Denizli’de yayımlanan yerel gazetede yazdığı köÅŸe yazıları ile yazın yaÅŸamına girdi. 1954’te DGS Akademisi’ndeki, Bedri Rahmi’nin seçici kurulda olduÄŸu ÅŸiir yarışmasında birincilik kazandı. 1960 yılında Fazıl Hüsnü DaÄŸlarca, Türkçe Dergisi’nde BektaÅŸ’ın ÅŸiirlerini Türkiye’de ilk kez yayımladı.

Åžiirleri on altı dile çevrildi. Åžiir betikleri ile birlikte mimarlık, kültür konularını iÅŸleyen 106 yapıtı vardır. Yurtdışında, yurt içinde sayısız toplantıya katıldı, bildiriler verdi. Uluslararası PEN Türkiye Bölümü bir dönem 2. BaÅŸkanlığı, 6 yıl Türkiye-Yunanistan Dostluk DerneÄŸi BaÅŸkanlığı, 6 yıl Türkiye Yazarlar Sendikası BaÅŸkanlığı yaptı. Cengiz BektaÅŸ, Evrensel gazetesinde ‘YaÅŸama Kültürü’ baÅŸlığı altında köÅŸe yazıları yazıyordu. 

Metin Çulhaoğlu ile ‘Gençlerle Baş Başa: Sosyalizm’ kitabı hakkında: Yetişkinler de okusun!

Türkiye’nin en önemli Marksistlerinden Metin Çulhaoğlu, üniversiteye yeni başlayan Taylan’a sosyalizmi anlatırsa ortaya nasıl bir şey çıkar?

DoÄŸan Ergün

Sorunun yanıtını bulmak için, Yordam Kitap’ın “Gençlerle BaÅŸ BaÅŸa” serisinin “Sosyalizm” baÅŸlıklı kitabını almanız gerekiyor.

John Lennon’ın Imagine’inden, Yahya Kemal’e, çeyiz iÅŸlerinde tarafların sorumluluklarından anarÅŸist Egesu’yu etkileme yöntemlerine uzanan bir sohbet bu. Ama emin olun sosyalizmle birlikte anılan hemen tüm önemli kavramları da görmüÅŸ, anlamış oluyoruz bu kitapla…

Metin ÇulhaoÄŸlu ile yeni yayımlanan kitap hakkında bir sohbet yaptık. 

Türkiye’de daha önce örneklerine farklı ÅŸekillerde rastladığımız ama uzun süredir pek giriÅŸilmeyen bir dizi baÅŸlatmış Yordam Kitap. Kitabın hikâyesini sizin tarafınızdan dinleyebilir miyiz?

Kitabın hikâyesi, benim tarafımdan ÅŸöyle: Yordam Kitap’tan Hayri (ErdoÄŸan) aradı, yeni bir dizi baÅŸlatmayı düÅŸündüklerini söyledi, aynı dizideki baÅŸka kitaplardan ve yazarlarından söz ettikten sonra dizinin “Sosyalizm” baÅŸlığını taşıyan kitapçığını hazırlayıp hazırlayamayacağımı sordu, ben de teÅŸekkür ettim ve memnuniyetle kabul ettim.

Kitapçığın, bir sohbetteki soru-yanıt tarzında düÅŸünüldüÄŸü söylendi. Dizideki diÄŸer kitapçıklar da böyle olacaktı. Bu tarzla ilgili kendi yaklaşımım ve neler düÅŸündüÄŸüm kitapçığın giriÅŸ bölümünde zaten anlatıldığından daha fazla söze gerek yoktur sanırım.

Sosyalizm, hayatın içinde yaÅŸayan, toplumu taraflara bölen hatta sosyalistlerin de taraflara ayrıldığı birçok yön barındırıyor. Bu sohbet kitabından bu tartışmalı noktalar sizi zorladı mı?

Hiç zorlamadı desem yalan olur. Hem sosyalizme merakı çok yeni olan bir gence anlatacaksın, hem az çok diÅŸe dokunur konulara deÄŸinmeye çalışacaksın, hem de kendin gibi sosyalist olan baÅŸkalarını durup dururken sinirlendirecek ÅŸeyler söylemekten elinden geldiÄŸince kaçınacaksın…

Zor da olsa bunu aÅŸabildiÄŸimi düÅŸünüyorum. Öbür türlüsü zaten saçma olurdu. DüÅŸünebiliyor musunuz? Ä°ki yüzyıldan uzun tarihi olan sosyalizm diye bir ÅŸey var ve bugün siz bunu anlatmaya kalktığınızda mutlaka birilerini kızdırıyorsunuz ya da damarına basıyorsunuz… Bunun saçmalığını fark edince, yani sosyalizmin ona buna bulaÅŸmadan da anlatılabileceÄŸini idrak edince bu güçlüÄŸü de aşıyorsunuz.

Belki bir çeliÅŸki göreceksiniz, diyeceksiniz ki, “Hem bu kadar basit bir mesele hem de aşılmasında zorlanılıyor.” DoÄŸru, ama hepimiz öyle yetiÅŸtik; biz bir yana bugün baÅŸka ülkelerde de “yeni baÅŸlayanlara” sosyalizmi anlatan kitaplarda mutlaka birilerini “reddedici”, bir ÅŸeyleri karalayıcı bir yan bulursunuz.

Ä°sterseniz daha basit söyleyeyim: Bir düÅŸünceyi, bir akımı, bir hareketi baÅŸkasına anlatırken söylediklerinizin yarısı o akımı yanlış anlayanlar, ihanet edenler, baÅŸka saflara geçenlerle ilgiliyse, dinleyen de söylediklerinize ÅŸüpheyle yaklaÅŸacaktır.

Ben kendi adıma bunlar olmadan da yapılabileceÄŸini düÅŸündüm ve öyle yapmaya çalıştım.

'GENÇLERÄ°N Ä°LGÄ°SÄ°NDE NÄ°TEL DEĞİŞİM VAR'

Gençlerin sosyalizme ilgisini, geçmiÅŸ dönemlere kıyasla nasıl görüyorsunuz? Yeni neslin sosyalizmle iliÅŸkisini daha saÄŸlıklı ÅŸekilde kurmak nasıl mümkün olabilir?

Gençlerin sosyalizme olan ilgisinin geçmiÅŸ dönemlere göre “daha az” deÄŸil “daha farklı” olduÄŸunu düÅŸünüyorum. Yani konunun ya da sorunun nitel yanı nicel yanından daha önemli gibi geliyor bana. BaÅŸka türlü söylersek sorun “geçmiÅŸ dönemlerde 100 gençten 40’ı sosyalizme ilgi duyarken bugün ancak 10’u duyuyor”, deÄŸil. Belki gene 40 genç ilgi duyuyor, ama ilgi duyduklarını ya göstermiyorlar ya da siz çıkaramıyorsunuz. Bu nedenle sorunun “nitel” yanının daha önemli olduÄŸunu söylüyorum.

O zaman bu nitel yan nedir, onu söylemeye çalışayım.

Bugün, ülkede güçlü bir sosyalist hareket olmayışından eÄŸitim sistemindeki bozulmaya, bireyciliÄŸi pompalayan günümüz kültüründen yarın iÅŸ bulma derdine kadar gençleri etkileyen pek çok faktörden söz edebiliriz. Ä°ÅŸte, bence 100 gençten 40’ı sosyalizme bugün de ilgi duyuyor olsa bile bütün bu faktörler 30’unu “uzakta”, “mesafeli”, “seyirci” ya da en iyisi “sempatizan” konumuna zorluyor.

“Örgütlenme” konusuna gelince; bana göre, yalnızca günümüzdeki 20 yaÅŸ civarı kuÅŸak açısından deÄŸil 12 Eylül sonrası kuÅŸağın tamamı için geçerli sayılabilecek nitel farklılık ÅŸu: Örgüte ve örgütlülüÄŸe, ben oraya ne verebilirim, ne katabilirim diye deÄŸil, orası bana ne katabilir, beni rahat ettirir mi, özel duyarlılıklarımın karşılığını verebilir mi diye bakılıyor…

Bütün bunlar nasıl aşılır diye sorarsanız siyasal özneler tarafından bugünden yarına yapılabilecek ÅŸeyler elbette vardır; ama bence köklü çözüm, ülkede sosyalizmin o mahut eÅŸiÄŸi, “marjinallik” eÅŸiÄŸini aÅŸmasıdır.

'UMUT ARTTI, ALTERNATÄ°F ARANIYOR...'

Yine baÄŸlantılı olarak, mevcut sisteme karşı özellikle gençler arasında öfkenin biriktiÄŸi bence açık ancak sosyalizmin gerçekçiliÄŸine iliÅŸkin ÅŸüphe yaygın mı sizce de? Bu sorun nasıl aşılabilir?

Ben burada bir sorundan ziyade bir açı görüyorum ve doÄŸal karşılıyorum. Yani “düzene/sisteme karşı öfke” ile sosyalizmi bir “alternatif” olarak görüp benimseme arasında her zaman bir açı olagelmiÅŸtir. Dahası, ister gençlerde ister toplumun genelinde olsun sisteme karşı duyulan öfkenin firesiz biçimde, olduÄŸu gibi bilinçli bir sosyalizm tercihine dönüÅŸmesini beklememek gerekir. EÄŸer “devrim” adı verilen olgudan söz ediyorsak, dün olduÄŸu gibi yarın da bu devrimin, bir, ne istediÄŸini az çok bilen öncüleri, bir de sisteme karşı birikmiÅŸ öfkeleri nedeniyle bu öncülerin istediklerine itiraz etmeyen, direnmeyen “katılımcıları” olacaktır.

Sosyalizm “gerçekçi” mi deÄŸil mi?

Bugün böyle bir sorunun insanların kafasında örneÄŸin 1990’lara göre daha az dolaÅŸtığı kanısındayım. 1990’larda özelleÅŸtirmeleri savunmak için “Canım devlet bakkallık mı yapar” deniyordu… Ä°ÅŸler düÅŸündükleri gibi gitseydi bu düÅŸünce “Devlet doktorluk da yapmasın, öÄŸretmenlik de” noktasına kadar gidebilirdi. Bugünse örneÄŸin COVID-19 salgını nedeniyle neredeyse herkes saÄŸlık hizmetlerinin ve kuruluÅŸlarının tamamen devletleÅŸtirilmesini isteyecek…

DeÄŸilse, saÄŸlık söz konusu olduÄŸunda örneÄŸin Küba’yı “gerçeklikten” ya da “gerçekçilikten” uzak bulanlar içlerine sindirdikleri gerçeklik ve gerçekçilikle yaÅŸamaya devam etsinler…

Kitapta son otuz yıl açısından günümüzün çok daha fazla umut barındırdığını vurguluyorsunuz? Bunun nedenini öÄŸrenebilir miyiz?

Kitapta söylediÄŸim ÅŸuydu: 1990’dan bu yana geçen 30 yılı alırsak bu dönemin son 6-7 yılı öncesine göre daha fazla umut vaat ediyor…

Daha önce de anlatmaya çalışmıştım. Yeni çıkan kitapta ise ÅŸöyle deniyor: “(…) 1989’u izleyen yirmi yılda özneler kendilerini ağırlıklı olarak yaÅŸanmış sosyalizm deneyimlerinin olumsuzluklarına göndermede bulunarak tanımlarlardı (…) Son dönemde ise geçmiÅŸ sosyalizm deneyimlerine göndermeler azaldı, onun yerini yaÅŸanan kapitalizmin eÅŸitsizliklerine, adaletsizliklerine, toplumun geniÅŸ kesimini gözden çıkaran gaddarlığına yapılan vurgular aldı.”

Çok uzatmadan, iÅŸin bir de ideolojik yanına bakarsak dün “Ancak bu olabilir, alternatif yok” söylemi baskınken bugün “Böyle olmamalı, bir alternatif olmalı” düÅŸüncesi yaygınlaşıyor. Bu, elbette insanların böyle düÅŸünüp sosyalizme sarılmaları anlamına gelmez, ama sosyalistlerin elinin eskisine göre rahatladığını gösterir.

Son olarak, gerçi sen sormadın ama içimde kalmasın: Dünyanın hiçbir yerinde ve tarihin hiçbir döneminde sosyalizme ilgili olup da yetiÅŸkinlerin kapağını bile kaldırmamalarını gerektirecek ölçüde gençler için ya da gençlerin yanına bile yaklaÅŸamayacakları kadar yetiÅŸkinler için yazılmış kitap olmamıştır olamaz.

Biraz reklam gibi oldu; ama “Abi gençler için yazıldığına göre biz okumasak da olur” diyenlerle karşılaÅŸtığım için ekleme gereÄŸini duydum.   

Grup Yorum Aileleri zorla müdahaleye karşı çağrıda bulundu

Grup Yorum Aileleri ve destekçileri, ölüm orucundaki Grup Yorum üyelerine yapılan müdahale karşı yaptıkları açıklamada, "Helin Bölek ve İbrahim Gökçek’in sağlıklarına kavuşmaları için zorla müdahale değil, taleplerin kabul edilmesi gerekir" dedi.

Ä°brahim Gökçek'in 'zorla yoÄŸun bakıma kaldırıldığını' söyleyen aileler "Dün Ä°brahim Gökçek, iradesine aykırı olarak yoÄŸun bakıma kaldırıldı. Ailesi ile görüÅŸmesine ve yanında refakatçi kalmasına izin verilmiyor. Oysa kendisi refakatçiye ihtiyaç duymaktadır. Helin Bölek’in de durumu aynı. DireniÅŸçilerin, tıbbi müdahaleyi kabul etmediklerine dair evrakları imzalamalarına raÄŸmen hastanede tutuluyor olmaları, zorla müdahale tehdidi altında olduklarını göstermektedir" dedi. 

Gazete Yolculuk'ta yer alan habere göre,  Zorla müdahalenin ölüm ya da kalıcı hasarlara yol açacağını vurgulayan aileler çocuklarının taleplerinin kabul edilmesi gerektiÄŸini söyledi.

Grup Yorum üyelerinin talepleri, konserlerine yönelik yasakların kaldırılması ve arkadaÅŸlarının serbest bırakılması.

Müzisyen Taci Uslu yaşamını yitirdi

Bir süredir kanser tedavisi gören müzisyen Taci Uslu, 64 yaşında yaşamını yitirdi.

2015 yılında gırtlak kanserine yakalanan 'Piraye', ‘Leylim Leylim', ‘Bu AÅŸk Burada Biter', ‘Seninleyim', ‘Ne Fayda', ‘Özgürlük Åžarkısı' ve daha pek çok ÅŸarkının bestecisi müzisyen Taci Uslu, bugün hayatını kaybetti.

Uslu, Grup Yorum'dayken “Sıyrılıp Gelen” albümünde tuÅŸlu çalgılarını çalmış, albümdeki Hüznün Ä°syan Olur ÅŸarkısını seslendirmiÅŸti. 90’ların başında “Adını Gelincik Koydum” isimli solo albümünü yayınlayan sanatçı son olarak geçtiÄŸimiz yıl “Uslu Åžarkılar” isimli ikinci albümünü çıkarmıştı.

Albümde Emin Ä°güs, Ezginin GünlüÄŸü, Harun Tekin, Hüsnü Arkan, Ä°lkay Akkaya, Serdar Keskin, Vedat Sakman, Yasemin Göksu ile Uslu'nun kız kardeÅŸi AyÅŸegül Uslu ve kuzeni Muhlis Uslu yer almıştı.

İstanbul Şehir Tiyatroları'ndan ihraç edilen oyuncular işlerine geri döndü

İstanbul Büyükşehir Belediyesi Şehir Tiyatroları'ndan 3 yıl 7 ay önce ihraç edilen ve aralarında Levent Üzümcü'nün de bulunduğu oyuncular, işlerine geri döndü.

Ä°stanbul BüyükÅŸehir Belediyesi'ne baÄŸlı Åžehir Tiyatroları'ndan ihraç edilen ve aralarında Gezi DireniÅŸi'ne destek verdiÄŸi gerekçesiyle görevden alınan Levent Üzümcü'nün de bulunduÄŸu oyuncular, 3 yıl 7 ay aradan sonra iÅŸlerine geri döndü.

Konuya iliÅŸkin sosyal medya hesabından açıklama yapan Oyuncular Sendikası, "3 yıl 7 ay önce haksız ÅŸekilde iÅŸlerine son verilen üyelerimiz, bugün Åžehir Tiyatroları'ndaki iÅŸlerine geri döndü! Hakkını sonuna kadar arayan arkadaÅŸlarımıza ve bu mücadelede emeÄŸi geçen herkese teÅŸekkür ederiz" dedi.

Ä°ÅŸine geri dönen Levent Üzümcü de Twitter hesabından ÅŸunları söyledi: 

"Ä°BB'de ve dolayısıyla Åžehir Tiyatrosunda demokrasiye inananların idareye gelmesiyle birlikte, Åžehir Tiyatrosu sanat yönetimi benden bir oyunda yer almamı istedi, kabul ettim.Hukuksuz yere iÅŸten atılma davam ise hâlâ devam etmekte. Elbet çalınmış haklarımı alıp bir gün evime döneceÄŸim."

Heybe Tiyatro'dan Şeyh Bedreddin Destanı

"Rüya, bir yolculuk, isyan ve sevda hikâyesi. Tek kişilik bir oyun. 60 dk. arası sürüyor, tek perde. Gezi Parkı hareketinden, 600 sene önce yaşanan Bedreddin ve Börklüce hareketine bir bakış..."

Seçkin Barbaros

Heybe Tiyatro’yla yolumuz Åžeyh Bedreddin Destanı ile kesiÅŸti. Aynı zamanda iklim aktivistleri olan ve gittikleri yerlerde oyuncu kimlikleri ile aktivist kimliklerini buluÅŸturmaya çalışan Deniz ile Seda, Åžeyh Bedreddin Destanı ile heybelerinde biriktirdiklerini birleÅŸtirmeye karar vermiÅŸler.

Biz de 09 Mart 2020 Pazartesi günü galası gerçekleÅŸtirecek olan Rüya / Åžeyh Bedreddin Destanı adlı oyun vesilesiyle Heybe Tiyatro’suyla gerçekleÅŸtirdiÄŸimiz röportajı Ä°leri Haber okurlarına sunuyoruz:

Öncelikle kendinizi tanıtır mısınız?

Deniz GündoÄŸmuÅŸ (D.G): Merhaba. Ben Deniz GündoÄŸmuÅŸ. Oyunculuk ve eÄŸitmenlik yapıyorum. Bir de ekoloji aktivisti olarak tanımlayabilirim kendimi. 2008 senesinde MuÄŸla Üniversitesi Sosyoloji bölümünden mezun oldum. Tiyatro alanında sahneleme, beden ve ses kullanımıyla ilgili çeÅŸitli çalışmalara katıldım. MuÄŸla Üniversitesi Tiyatro TopluluÄŸu'nda çalışmalara katılıp, bir sezon oynadıktan sonra MuÄŸla Duvar Sahnesi ile forum tiyatro, ÅŸiir uyarlamaları, çocuk tiyatrosu, fotoÄŸraf ve kısa film çalışmaları ekseninde üretmeye baÅŸladık. Burada Duvar Sahnesi Oyuncuları’na ayrıca deÄŸinmek isterim. Duvar Sahnesi Oyuncuları, oyunlarını hem sahnede hem de sokakta, meydanda, parkta, fabrika önünde, otobüste, pazarda; daha yaÅŸanılır bir dünya için oynayan bir topluluktu. O dönem benim için çok önemlidir. Birlikte öÄŸrenmek, paylaÅŸmak, mücadele etmek, üretmek ve bunu kolektif bilinçle sürdürebilmek çok deÄŸerliydi. Sonra Ä°zmir Tiyatroevi’nde Mehmet Akan’ın Hikaye-i Mahmud Bedreddin oyununda rol aldım. Åžeyh Bedreddin üzerine araÅŸtırmaya burada baÅŸladım.

Seda Elhan (S.E): Aslında Deniz ile benzer süreçlere sahibiz. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi mezunuyum. Ama sonra, çocukluÄŸumdan beri bir ÅŸekilde iliÅŸkili olduÄŸum tiyatroyu profesyonel olarak yapma kararı aldım. Farklı birkaç yerden temel oyunculuk eÄŸitimi aldım, çeÅŸitli atölyelere katıldım. ÖÄŸrencilik hali tabii hiç bitmiyor ama bir yandan da oyunculuk ve eÄŸitmenliÄŸe devam ediyorum. Kuzey Ormanları Savunması aktivisti, feminist ve vegan biriyim.

Tiyatronuzun adını Heybe koymuÅŸsunuz? Neden Heybe? Ve Heybe'ye giden süreçten biraz bahsedebilir misiniz?

D.G: Bisiklet sürmeyi, uzun-kısa yolculuklar yapmayı seviyorum. Kendi çabanla bir yerden bir yere ulaÅŸmak, yokuÅŸlar aÅŸmak, iniÅŸlerde rüzgâra kapılmak, bazen içsel yolculuklara çıkmak, bir türkü tutturmak, kuÅŸlara eÅŸlik etmek, derelerde mola verip aÄŸaçlarla sohbet etmek hem eÄŸlenceli hem de varoluÅŸsal bir huzur kaynağı. GittiÄŸim yerlerde dinlediÄŸim hikâyeleri, yolda yaÅŸadığım zorlukları, tesadüfleri, tuhaflıkları bisikletimin heybesine dolduruyorum. Onları öbür gittiÄŸim yerde çıkarıp paylaşıyorum, sonra orada dinlediklerimi yine heybeme atıyorum. Bisikletle tiyatro birbirine benziyor bence. Ä°ki kalas bir heves; iki teker bir heves. Ä°kisinde de yoÄŸun emek harcıyorsun, ikisi de özen istiyor, ikisiyle de yolculuÄŸa çıkıyorsun. Heybe isminin hikâyesi de böyle. 2016'da Mutfak SöyleÅŸileri isimli oyunda aynı sahneyi paylaÅŸtığım meslektaşım Seda ile yine ortak bir iÅŸ yapmak istiyorduk. Rüya oyunu vesilesiyle de birlikte Heybe Tiyatro'yu kurduk. Anlatı ve performans üzerine çalışmalar yapmak niyetindeyiz.

S.E: Bisikletle ilgili söylediklerine katılıyorum, bisikletle kurulan iliÅŸki her zaman çok naif ve emektar olmuÅŸtur, karşılıklı bir efor vardır, adildir, bir bakarsınız yokuÅŸ aÅŸağı birlikte akıyorsunuz, bir bakarsınız bacaklara yüklenilmiÅŸ pedallar çevriliyor, bir bakarsınız bisiklet omuzda bir yerden geçiliyor, bazen de yan yana yürüyorsunuzdur. Yani güzel bir iliÅŸkidir. Bisikletin heybesi de bu anlamda ikimiz için de sıcak gelen bir isim oldu. Heybe aslında bir yanıyla kendimizde biriktirdiklerimiz, kendimize kattıklarımız, ihtiyaç halinde içinden çıkarıp paylaÅŸtıklarımız. Tecrübelerimiz, öÄŸrendiklerimiz, sorguladıklarımız, gördüklerimiz. Ä°ÅŸte biz de bu heybeden çıkacak hikâyeleri anlatalım dedik.

 Bize biraz oyununuzdan ve Destan ile Gezi arasında kurduÄŸunuz iliÅŸkiden bahseder misiniz?

D.G: Rüya, bir yolculuk, isyan ve sevda hikâyesi. Tek kiÅŸilik bir oyun. 60 dk. arası sürüyor, tek perde. Gezi Parkı hareketinden, 600 sene önce yaÅŸanan Bedreddin ve Börklüce hareketine bir bakış. Ä°ki isyan da bu coÄŸrafya tarihinde önemli bir yere sahip. Sınıfsal açıdan farklı zümrelerin katılıp söz söylediÄŸi ve farklı dinamiklerin söz konusu olduÄŸu çaÄŸlarda yaÅŸanan iki farklı toplumsal olay. (Hatta Osmanlı'da sınıf kavramı yok henüz o yıllarda). Ancak iki olayda da baskıcı, otoriter, talancı zihniyete karşı; baÅŸka bir dünyayı mümkün kılmak isteyen insanların mücadelesi, umudu var. Oyun, Gezi'den sonra günden güne karanlık bir atmosferde sıkışıp umudunu yitirmek üzere olan anlatıcının kendisini düÅŸsel bir yolculukla Nazım Hikmet'in Åžeyh Bedreddin Destanı'nın içinde bulması ve ''galiptir bu yolda maÄŸlup'' diyenlere eÅŸlik etmesini, onların bitimsiz umudunu bugüne taşımaya çalışmasını konu alıyor.

S.E: Deniz’in sergilediÄŸi Rüya oyunu bir yandan da kiÅŸisel ve toplumsal rüyaları iç içe geçirip geçmiÅŸten gelen ve bugüne taşınan düÅŸleri, özlemleri yeniden arıyor. Gezi DireniÅŸi bizim kendi deneyim ve pratiÄŸimiz. Bugünden bakınca bu direniÅŸten çokça ÅŸey öÄŸrendiÄŸimizi ve direniÅŸin bize etkisini çok daha ne görebiliyorum. Dile, söze, müziÄŸe hatta gülümseyiÅŸimize etki etti. Biz de bu gülümseyiÅŸin köklerini aradık. Gezi'nin köklerini Bedreddin'de bulduk.

 Bu oyun aynı zamanda Heybe Tiyatro'nun da seyircilerle ilk buluÅŸması olacak. Heybe olarak ilk oyununuzun Åžeyh Bedreddin olması bir tercih mi?

S.E: Deniz’in uzundur gönlünde yatan bir metin bu. Benim içinse Nazım da, Bedreddin ve Börklüce isyanları da son derece önemli ve kıymetliler. Heybemize katkı sunan, beslendiÄŸimiz kiÅŸiler ve olaylar. Herkesin heybesi, heybesinde biriktirdikleri var. Bizim Heybe'mizden Åžeyh Bedreddin çıktı. Bunun Deniz aracılığıyla seyirciye yeniden anlatılacak olması beni heyecanlandırdı. Ben de bu projede asistan olarak arkadaÅŸlarıma destek veriyorum.

D.G: Nazım'ın metni uzun süredir aklımda. 2013'ten bu yana farklı sahneleme biçimleri üzerine düÅŸünüyorum. Seda ile Studio Oyuncuları’ndan sınıf arkadaşıyız; onun da içinde olduÄŸu bir grup arkadaÅŸla metnin bir bölümünü çalışmış ve bir tasarım çıkarmıştık. Bizi heyecanlandırmıştı ama devamını getiremedik. Sonra müzisyen arkadaşım Serkan Kırmızı ile kısa bir dönem denemelerimiz oldu, o piyano ile eÅŸlik etti, bir iki bölümü besteledik ve diyaloglu hale getirip çalıştık fakat o da yarım kaldı. Sonra yine Sdudio Oyuncuları'ndan sınıf arkadaşım Bahan Gönce ile çalışmaya baÅŸladık. Sonrasında Celal Mordeniz'den danışmanlık aldık ve oyun ÅŸimdiki haline geldi. Oyuna iliÅŸkin süreç böyle geliÅŸti ve Heybe Tiyatro adıyla yola koyulduk.

 Oyunun gösterim yerleri ile Heybe'nin sosyal medya hesapları hakkında bilgi verebilir misiniz?

D.G: Oyunumuz 9 Mart Pazartesi günü 20.30'da Caddebostan Gösteri Merkezinde galasını gerçekleÅŸtirecek. Galamızdan önce 1 Mart 2020 Pazar günü ise saat 17.00'da Gazi Cemevinde canlarla buluÅŸacağız. Detaylı bilgi, Oyun Takvimi ve çalışmalarımız için Instagram ve Facebook'tan @heybetiyatro hesabından takip edilebilir.

S.E: Deniz, oyunun ilk gösterimini aslında KazdaÄŸlarında Altın Madenine karşı mücadele eden Su ve Vicdan Nöbetçilerine direniÅŸ gerçekleÅŸtiÄŸi Kirazlı-Balaban Köyü'nde yaptı. Sonrasında Balıkesir Edremit turnemizi gerçekleÅŸtirdik. Ä°stanbul'da pek çok farklı sahnede gösterimlerimiz oldu. Heybemizde biriktirdiklerimizi görmek, heybesinde olanı paylaÅŸmak isteyenlerle buluÅŸmak bizi mutlu ediyor. 09 Mart Pazartesi günü Caddebostan Kültür Merkezi A Salonunda gerçekleÅŸecek galamızda da seyircilerimizle buluÅŸmaktan mutlu olacağımız bir kez daha söylemek isterim. 

Bu güzel sohbet için teÅŸekkür ederiz.

D.G: Bize zaman ayırdığınız için biz teÅŸekkür ederiz

S.E: Biz de bu yoÄŸun dönemde bize ayırdığınız zaman için Ä°leri Haber'e  teÅŸekkür ederiz. Hepimize kolay gelsin