SON HABERLER

3. Havalimanı yapımından Kolin’den sonra iki şirketin daha çekileceği iddia ediliyor. Projeden çekilen her şirketin 6 milyar Euro borçtan payına düşeni kalana devrettiği öne sürülüyor.

Gazete Duvar'dan Bahadır Öztürk'ün yazısında 3. Havalimanı projesinden çekilen şirketler ile ilgili "3. havalimanından şirket kaçışları şüphe uyandırıyor. Kolin’den sonra iki şirketin daha çekileceği iddia ediliyor. Her çıkan da 6 milyar Euro borçtan payına düşeni kalana devrediyor. Peki o borç sonunda kime yıkılacak? Yanıtı 15 Kasım 2017’de THY’nin kurduğu yeni şirkette saklı. Nasıl mı? İşte bir kara deliğin hikayesi…" şeklinde ifadeler yer alıyor.

'3. HAVALİMANI BATTI!'

Bahadır Öztürk "3. havalimanı henüz tam faaliyete geçmeden battı. Milyarlarca Euro’luk faturası da vatandaşa kaldı. Köprüde, havalimanında oy pusulası geçmediğine göre, her kuruşunu ‘mega projelerin’ üzerinde erik dalı oynayanlarla oynamayanlar beraberce ödeyecekler. Geçmiş olsun…" şeklinde konuştu.

Söz konusu yazıdaki "Malum, havalimanını yapan ve 25 yıl işletecek İGA’nın yüzde 20’şer payla 5 ortağı vardı: Kolin, Limak, Kalyon, Cengiz, MNG. İhaleyi 3 Mayıs 2013’te KDV hariç 22 milyar 150 milyon Euro’ya aldılar. İktidar da şirketlere ağır Hazine garantileri sağladı. Neydi bunlar? Onları da kısaca hatırlayalım. İlk 13 yıl için 6.3 milyar Euro yolcu garantisi verildi. Garanti tutarı yolcu başına dış hatta 20 Euro, dış hattan gelip dış hata gidenlerde 5 Euro ve iç hattan gelip dış hata gidenler için de 3 Euro üzerinden hesaplanacak. Devletin verdiği yolcu garantisi ilk etapta 90 milyon kişi. Miktar tutturulamadığında üzerini devlet ödeyecek" ifadeleri, 3. Havalimanı projesinde devletin uğradığı zararı ortaya koyuyor.

'HAZİNE DEVREYE GİRDİ'

Toplam borç miktarı ile ilgili ise Öztürk "Ne var ki, şirketlerin söz konusu işi kendi kaynaklarından tamamlaması imkansızdı. Dolayısıyla yine Hazine devreye girdi. Ve 3.4 milyar Euro’su Ziraat, Halkbank ve Vakıfbank’tan, 500 milyon Euro’su Denizbank’tan, 300’er milyon Euro’su da Garanti ve Finansbank’tan olmak üzere toplam 4.5 milyar Euro borç alındı. 16 yıl vadeli, dört yılı ana para ödemesiz. Kredi şartları da harika. Gel gelelim cebinden tek kuruş harcamamaya yeminli beş şirket, geçen yılın mayıs ayında yine Hazine garantisi altında 1.4 milyar Euro daha kredi çekti. Borç toplamı 6 milyar Euro’yu buldu. Havalimanının ilk fazı zar zor bu krediyle bitirildi" dedi.

Projeden çekilmelerle ilgili şüphe uyandıran detaylar olduğu belirten Bahadır Öztürk, "Kolin, 9 Ocak 2019 günü elindeki yüzde 20 hisseyi Kalyon’a devrettiğini açıkladı. Kalyon’un payı yüzde 40’a yükseldi. Geçen hafta iki şirketin daha havalimanı ortaklığından çekileceğine dair bir haber kulislere düştü. Henüz tam faaliyete geçmemiş ve kağıt üzerinde olağanüstü kârlı görünen havalimanından bu ‘acil kaçışlar’ açıkçası şüphe uyandırıyor. 10 Ocak 2019 günü havacılık konusunda uzman gazetecilerden sayılan Habertürk yazarı Güntay Şimşek’in bir analizi yayınlandı. Gündemin yoğunluğunda çoğu kimsenin gözünden kaçan bu analiz, 3. havalimanında dönen oyunlara dair ilginç ipuçları veriyordu" ifadelerini kullandı.

'ŞİRKETLER BORCU ÖDEYEMEYECEK DURUMDA'

Döviz miktarının artışının borç miktarını da arttırdığına değinen Öztürk, "Öncelikle şirketlerin kur artışıyla katlanan 6 milyar Euro’luk kredinin faizini dahi ödeyemeyecek durumda oldukları görülüyor. Nitekim Kalyon’un hisse devrinde tutar açıklanmadı. Devrin onun payına düşen 1.5 milyar Euro’luk borcun karşılığı gerçekleştirildiği belirtiliyor. Kısaca Kolin, inşaatı tamamladığı için devletten alacağı yüklü miktardaki hak edişi tahsil ettikten sonra borcunu devredip çıktı" şeklinde konuştu.

BORÇLARI KİM ÖDEYECEK?

Bahadır Öztürk yazısında kalan borçların yığılmasına noktasına "Geriye kalan şirketlerden Kalyon yüzde 40 hissesi ile ortaklıkta işletme yükünü taşıyan firma. Onun çıkması söz konusu değil. Cengiz ise ihalede teknik kriteri üstlenen pilot şirketti ve onun da üç yıl boyunca çıkması yasaktı. Süre bu yıl doldu. Limak ve MNG ise inşaat işinde. Her zaman çıkabilirler. Özetle üç şirketin çıkmasının önünde yasal engel yok artık. Peki bu nasıl olacak? O kadar borcu Kalyon tek başına mı üstlenecek?" diyerek değindi.

BORÇ THY'YE GEÇECEK

Yazının kalanında ise "Önce bir hatırlatma daha yapalım. 15 Kasım 2017’de THY, “THY Havaalanı Gayrimenkul Yatırım ve İşletme Anonim” adı altında yeni bir şirket kurdu. Bu şirket anında tek yetkilinin Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan olduğu Varlık Fonu’na devredildi. THY’nin yüzde 49,12’lik bölümü de zaten Varlık Fonu bünyesine 3 Şubat 2017 günü alınmıştı. Şimşek’in kulisinde 3. havalimanının yüzde 70’ini kullanacak olan THY’nin havalimanı işletmesine yüzde 20 ortak olmasının düşünüldüğü aktarılıyordu. Kolin’in çekilmesinin ardından ise THY’nin yüzde 40 hisse almasının planlandığı ileri sürülüyor. Bunun anlamı, kalan şirketlerin hisselerinin bir kısmını THY’nin alması. Havalimanı işletmesinin yüzde 60’ının Kalyon’a, yüzde 40’ının da THY’ye geçmesi planlanıyor. Hisse devirleri borç devirlerini de kapsadığı için, THY 6 milyar Euro’luk kredinin bir kısmını üstlenmiş olacak. Ancak gerçekte tüm borç Hazine garantisinde olmasından dolayı tamamı kamuya kalacak zaten. Bu arada inşaatın bitmesi için gerekli 4.5 milyar Euro’luk yeni yatırımı da THY üstlenecek" ifadelerine yer verdi.

İLGİLİ HABERLER

Dövizde son durum ne?

Bir süredir yükselişte olan döviz kuru güne nasıl başladı? İşte veriler...

19-04-2019 17:55

İleri Haber

Yerel seçimlerin ardından döviz kurunun yükseliş grafiği devam ediyor. Ekrem İmamoğlu'nun mazbatasını alıp İstanbul Büyükşehir Belediye başkanı olmasıyla bir süre düşüşe geçen döviz, yeniden yükselişte.

Saat 08.00 itibarıyla dolar/TL 5.82'den, euro/TL ise 6.56'dan işlem görüyor.

Güncelleme 17.55

Saat 17.55 itibarıyla dolar/TL 5.80'den işlem görürken, euro/TL 6.54'ten işlem görüyor.

Güncelleme 13.45

Saat 13.45 itibarıyla dolar/TL 5.79'dan işlem görürken, euro/TL 6.52'den işlem görüyor.

Merkez Bankası'nın yıl sonu dolar tahmini yükseldi

TCMB Beklenti Anketi'nde yıl sonu için öngörülen dolar/TL 6.06'dan 6.20'ye yükseldi. Cari yıl sonu TÜFE beklentisi de bir önceki anket döneminde yüzde 15.64 iken, bu anket döneminde yüzde 16.23'e çıktı.

19-04-2019 17:27

Merkez Bankası Beklenti Anketi'nin nisan ayı sonuçları açıklandı. Bir önceki ankette 6.06 olan 2019 yıl sonu dolar/TL beklentisi, nisan dönemi anketinde 6.20 seviyesine çıktı. 12 ay sonrası döviz kuru beklentisi ise 6.30 liradan 6.43 liraya yükseldi.

Cari yıl sonu TÜFE beklentisi bir önceki anket döneminde yüzde 15.64 iken, bu anket döneminde yüzde 16.23'e yükseldi.

12 ay sonrası TÜFE beklentisi bir önceki anket döneminde yüzde 15.24 iken, bu anket döneminde yüzde 15,38 oldu. 24 ay sonrası TÜFE beklentisi ise aynı anket dönemlerinde sırasıyla yüzde 11.80 ve yüzde 12.06 olarak gerçekleşti.

Esnaf kepenk indiriyor: Kapanan küçük işletme sayısı Mart'ta yüzde 27 arttı

Kapanan küçük işletme sayısı Mart'ta yıllık yüzde 27.46 artarken, aynı dönemde kurulan küçük işletme sayısı 43.12 azaldı.

19-04-2019 12:55

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Mart ayında kurulan ve kapanan şirketler ve kooperatiflerle küçük şirketlere ilişkin verileri açıkladı.

Bu verilere göre, kurulan şirket sayısında bir önceki aya göre yüzde 5.42 ve kurulan kooperatif sayısı yüzde 25.51 ve kurulan küçük işletme sayısı yüzde 4.18 arttı. Kapanan şirket sayısı bir önceki aya göre yüzde 2.4 ve kapanan kooperatif sayısı yüzde 32.5 artarken, kapanan küçük işletme sayısı yüzde 26.36 azaldı.

Bir önceki yılın aynı ayına göre kurulan şirket sayısı yüzde 5.52 ve kurulan kooperatif sayısı yüzde 15.32 ve kurulan küçük işletme sayısı yüzde 43.12 azaldı.

Kapanan şirket sayısı ise bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 12.57 azalırken, kapanan kooperatif sayısı yüzde 10.42 ve kapanan küçük işletme sayısı yüzde 27.46 arttı.

TOBB verilerine göre, Mart ayında kurulan 1.082 yabancı ortak sermayeli şirketin 563’ü Türkiye, 80’i İran, 73’ü Suriye ortaklı olurken, bu şirketlerin 93’ü anonim ve 989’u limited şirket oldu. Mart ayında kurulan toplam 7,151 şirket ve kooperatifin yüzde 84.72’si limited şirket, yüzde 13.93’ü anonim şirket ve yüzde 1.31’i ise kooperatif oldu.

Yılın ilk çeyreğinde 2018 yılının aynı dönemine göre kapanan şirket sayısı yüzde 10.44 ve kapanan kooperatif sayısı yüzde 18.1 azalırken, kapanan gerçek kişi ticari işletme sayısı yüzde 13.19 arttı.

Türkiye patates zammında dünya ikincisi

Türkiye patates fiyatın artış hızında yüzde 25,8 ile dünya ikincisi oldu.

19-04-2019 10:42

Dünyada patatesin toptan fiyatı son bir ay içinde yüzde 9,3 artarak 0,63 dolar/kg düzeyine çıktı.

İleri Hatırlatıyor

'Soğan ve patates hasatları düşük geldi, fiyatların 3-4 aylık dönemde inme ihtimali yok'

Dünya gazetesinden Evrim Küçük'ün haberine göre aynı dönem içinde en hızlı fiyat artışı yüzde 151 ile Rusya ve yüzde 25,8 ile Türkiye'de yaşandı.

İleri Hatırlatıyor

Gümrük vergisiz patates ithalatında süre uzatıldı

Döviz günü nasıl kapattı?

İşte döviz kurunda gün boyu yaşanan dalgalanmalar...

19-04-2019 01:00

İleri Haber

Yerel seçimlerin ardından döviz kurunun yükseliş eğiliminden sonra çizdiği istikrarsız görüntü devam ediyor.

Ekrem İmamoğlu'nun İstanbul Büyükşehir Belediye başkanı olmasıyla düşüşe geçen döviz, güne yükselişle başladı.

Saat 08.58 itibarıyla dolar/TL 5.79'dan, euro/TL 6.56'dan işlem görüyor.

Son güncelleme

Dolar/TL günü 5.8261 ile, euro/TL ise 6.5477 ile kapattı.

Güncelleme 23.30

Saat 23.30 itibarıyla dolar/TL 5.7958'den, euro/TL ise 6.5329'dan işlem görüyor.

Güncelleme 21.00

Saat 21.00 itibarıyla dolar/TL 5.7968'den, euro/TL ise 6.5316'dan işlem görüyor.

Güncelleme 17.45

Saat 17.45 itibarıyla dolar/TL 5.8046'dan, euro/TL 6.5455'ten işlem görüyor.

Güncelleme 14.30

Döviz, sabah saatlerindeki dalgalanmadan sonra yükselişini sürdürüyor: dolar/TL 5.82'den, euro/TL 6.57'den işlem görüyor.

Güncelleme 11.15

Saat 11.15 itibarıyla dolar/TL 5.83'ten, euro/TL 6.58'den işlem görüyor.

Bloomberg 'Sefalet Endeksi'ni açıkladı: Türkiye 62 ülke arasında dördüncü

Amerikan yayın kuruluşu Bloomberg'ün, enflasyon ve işsizlik oranlarından oluşturduğu 'Sefalet Endeksi' açıklandı. Türkiye, 62 ülke arasında 4'üncü sırada yer aldı.

18-04-2019 14:57

ABD merkezli yayın kuruluşu Bloomberg’ün enflasyon ve işsizlik oranlarını toplayarak oluşturduğu ve ‘Sefalet Endeksi’ olarak adlandırdığı listede Türkiye 62 ülke arasında 4’üncü sırada yer aldı. Ülkeleri beş yıldır enflasyon ve işsizlik oranlarından hesapladığı puanlara göre sıralayan Bloomberg’ün listesindeki ilk beş ülke bu yıl da değişmedi.

GEÇEN YIL DA DÖRDÜNCÜYDÜ

Enflasyon oranı yüzde 8 milyonu aşan Venezuela açık ara birinci olurken, onu sırasıyla Arjantin, Güney Afrika, Türkiye ve Yunanistan izledi. Türkiye, 2018 yılının resmi enflasyon ve işsizlik verilerinden hesaplanan bir önceki endekste 26,8 puanla dördüncü sıraya yerleşmişti.

Ekonomistlerin tahminlerine dayanan güncel endekste ise puanı 30,2’ye yükselen Türkiye’nin sırası değişmedi. Ancak üçüncü sıradaki Güney Afrika ile geçen yıl 5 olan puan farkı bu yıl 2,1’e indi.

Türkiye’nin 2018 yılı enflasyon oranı yüzde 20,3 düzeyindeydi. Böylece son 16 yılda enflasyon ilk kez yılı yüzde 20 seviyesinin üzerinde tamamlamıştı. Öte yandan mart ayında açıklanan verilerde yıllık enflasyon yüzde 19,71 iken, yıllık bazda gıda fiyat artışı yüzde 30’du.

Geçtiğimiz günlerde Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) paylaştığı verilere göre, işsizlik oranı ocakta geçen yılın aynı ayına göre 3,9 puan artışla yüzde 14,7 oldu.

EN İYİ DURUMDA OLAN TAYLAND

Bloomberg’in endeksinde, puanı en düşük olan “en az kötü” durumdaki ülkelere de yer veriliyor. Tayland listenin en sonunda yer alırken, ardından sırasıyla İsviçre ve Singapur geliyor.

Bloomberg’in anketine katılan ekonomistler, bu 62 ekonominin yarıya yakınında enflasyon oranlarının geçen yıla göre daha düşük olacağı tahmininde bulundu.

2018’de ABD Doları’nın giderek güçlenmesi ve enflasyonun etkisiyle Merkez Bankaları bu yılın başından itibaren para politikalarında sıkılaşmaya gitti. Uluslararası Para Fonu (IMF) bu ayın başında açıkladığı “Dünya Ekonomik Görünüm” raporunda dünya ekonomisinin yavaşladığını vurgulamıştı.