Kadın cinayetleri haritası: 2010-2020 yılları arasında en az 2 bin 534 kadın katledildi

Kadın cinayetleri haritası: 2010-2020 yılları arasında en az 2 bin 534 kadın katledildi

Türkiye'de, medyaya yansıyan kadın cinayetlerini haritalandıran bir çalışma yayımlandı. Söz konusu çalışmaya göre 2010-2020 yılları arasında 2 bin 534 kadın katledildi. 

Medyaya yansıyan kadın cinayetlerinin haritalandıran çalışma yayımlandı. Kadın cinayetlerine ilişkin görsel bir analiz sunan çalışmaya göre 2010-2020 yılları arasında 2 bin 534 kadın katledildi. Projenin yürütücüsü Gazeteci Ceyda Ulukaya, "Bu da bize kadın cinayetlerinin hiç de beklenmedik, ani ya da ‘bir anlık sinir' sonucu yaşanmadığını, aksine öngörülebilir ve önlenebilir olduğunu bir kez daha gösteriyor" değerlendirmesinde bulundu. 

2015 yılından bu yana yürütülen Medyaya Yansıyan Kadın Cinayetlerinin Haritalaması araştırması, 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Günü'nde son 10 yılın kadın cinayetlerini derledi.

KADIN CİNAYETLERİ 10 YILDA EN AZ YÜZDE 25 ARTTI

Medyaya yansıyan kadın cinayetlerinin haritalama çalışması, Türkiye'de 2010-2020 yılları arasını kapsayan 10 yılda işlenen kadın cinayetlerinin detaylı bir veritabanını oluşturuyor. Kadincinayetleri.org adresi üzerinden yayınlanan interaktif haritalama çalışması, Türkiye'de 10 yılda en az 2 bin 534 kadının katledildiğini ortaya koyuyor.

Çalışmada öne çıkan bulgular şöyle:

- Kadın cinayetleri 10 yılda en az yüzde 25 arttı.

- Kadın cinayetleri il bazında en çok İstanbul'da, ilçe bazında Seyhan'da (Adana) yaşandı.

- Kadın cinayetlerinin bir numaralı faili evli olunan erkekti.

- Her 5 kadın cinayetinden 1'i boşanma/ ayrılık aşamasında gerçekleşti.

- Öldürülen her 5 kadından 1'i şiddet/ taciz mağduruydu.

- Şiddet gören her 10 kadından 6'sı güvenlik amaçlı korunma başvurusunda bulunmuştu.

- Kadın cinayetleri en çok evde ve ateşli silahla işlendi.

Kadın cinayetlerinin yıllara göre dağılımı, cinayetlerde anlamlı bir azalma olmadığını, aksine özellikle 2014 yılı itibarıyla kadın cinayetlerinin arttığını gösteriyor. 10 yıllık dönemin başlangıcı olan 2010 yılıyla, sonu olan 2019 yılını kıyasladığımızda ise kadın cinayetlerinin yüzde 25 arttığı ortaya çıkıyor.

CİNAYETLERİN YARISI 10 İLDE

Çalışmaya göre kadın cinayetleri en fazla İstanbul (347), İzmir (176), Ankara (135), Adana (125) Antalya'da (110), Gaziantep (105), Bursa (94), Mersin (79), Konya (76) ve Kocaeli'de (71) işlendi. Söz konusu 10 ilde 10 yılda en az 1318 kadın öldürüldü. Bu, kadın cinayetlerinin yarısının söz konusu illerde işlendiğini gösteriyor.

İstanbul'da en fazla kadın cinayeti tespit edilen ilk üç ilçe Bağcılar (22), Esenyurt (22) ve Fatih (21) oldu. Ankara'da en fazla kadın cinayeti görülen ilçeler Keçiören (28), Mamak (24) ve Çankaya (19); İzmir'de ise Buca (24), Konak (22) ve Karabağlar (22) oldu.

Türkiye çapında ilçe bazında en fazla kadın cinayeti ise Seyhan (52) / Adana, Şahinbey (49) / Gaziantep ve Şehitkamil (36) / Gaziantep'te işlendi.

KADINLAR, EVLİ OLDUĞU ERKEK TARAFINDAN KATLEDİLİYOR

Türkiye'de 10 yılda öldürülen 2 bin 534 kadının bin 113'ünün faili evli olunan erkekti. Bu, her 10 kadın cinayetinden en az 4'ünde failin, kadının evli olduğu erkek olduğu anlamına geliyor. 10 yılda 285 kadın cinayetinde fail erkek arkadaş, 176 kadın cinayetinde boşanılan erkek, 82 kadın cinayetinde ise eski erkek arkadaş oldu. Yakın ilişki cinayeti olarak da anılan bu cinayetler, 10 yılda işlenen kadın cinayetlerinin yüzde 65'ini oluşturuyor.

HER 5 KADINDAN BİRİ AİLE VEYA AKRABASI TARAFINDAN KATLEDİLİYOR

Kadın cinayetlerinin failleri sıralamasında evli olunan erkekten sonra, dördüncü sırada akraba geliyor. 10 yılda 169 kadın akrabası, 111 kadın babası, 104 kadın ise erkek kardeşi tarafından öldürüldü. Buna ek olarak 79 kadını oğlu, 64 kadını damadı, 12 kadını kayınpederi öldürdü. Bu, her 5 kadından birinin aile veya akrabası tarafından öldürüldüğü anlamına geliyor.

Buna ek olarak 10 yılda 231 kadını, iş veya komşuluk ilişkisi nedeniyle tanıdığı bir erkek, 89 kadını ise hiç tanımadığı bir erkek öldürdü.

Medyaya yansıyan kadın cinayetlerinin önemli bir bölümünde cinayet bahanesi belirsiz kaldı. En az 299 cinayette kadının ayrılma/ boşanma isteği; 205 cinayette aldatılma şüphesi bahane olarak sunuldu, 69 cinayette ise kadın, erkeğin barışma isteğini reddettiği için öldürüldü. Bu bahaneler, yakın ilişki cinayetlerinin yüzde 35'inde kullanıldı.

10 yılda en az 150 cinayette maddi kaynaklı anlaşmazlıklar, 126 cinayette ise namus/ töre kadınları öldürmenin bahanesi oldu. 105 kadın, erkeğin birincil hedefi olmamakla beraber olay yerindeki diğer kişileri de öldürdüğü vakalara referansla dolaylı bahaneyle öldürüldü. Bu üç bahane, aile ve akrabalar tarafından işlenen kadın cinayetlerinin yüzde 40'ında geçerliydi.

En az 127 kadın ise elbise almak, eve geç gelmek, telefonda konuşmak, küsmek ya da gülmek gibi gündelik hayata dair pratiklerin yanı sıra ev işlerini yapmamak, erkeğe iyi bakmamak, bakımlı olmamak, sabah erkeği uyandırmamak gibi ev içi toplumsal cinsiyet rollerini yerine getirmediği için öldürdü.

169 KADIN KORUMA BAŞVURUSUNDA  BULUNMASINA RAĞMEN KATLEDİLDİ

10 yılda işlenen her 5 kadın cinayetinden biri boşanma/ ayrılık aşamasında gerçekleşti. 517 kadın cinayetinde, yani her 10 kadın cinayetinden 2'sinde, cinayet öncesi şiddet, tehdit veya taciz vardı. Buna bağlı olarak, her 10 kadından en az 1'i öldürülmeden önce güvenlik amaçlı korunma başvurusunda bulunmuştu. Bu, şiddet geçmişi olan 517 kadın cinayetinde, kadınların yüzde 63 gibi önemli bir oranda korunma refleksi gösterdiğini, buna rağmen öldürüldüğünü ortaya koyuyor.

10 yılda 169 kadın ise ayrılık/ boşanma aşamasında olup şiddete maruz kalmasına ve koruma başvurusunda bulunmasına rağmen öldürüldü.

EV, CİNAYET MAHALİ

10 yılda öldürülen 2 BİN 534 kadından BİN 628'i, yani her 10 kadından 6'sı evde, 2'si park, kafe, okul, hastane vb kamuya açık alanda öldürüldü. Evde işlenen her 10 cinayetten 6'sında fail partner veya eski partnerdi.

10 yılda işlenen her 10 kadın cinayetinin en az 5'inde ateşli silah, 3'ünde kesici alet kullanıldı. Ateşli silahla işlenen her 10 kadın cinayetinin 6'sında fail partner veya eski partnerdi.

'ÇALIŞMA, KADIN CİNAYETLERİNİN ÖNGÖRÜLEBİLİR VE ÖNLENEBİLİR OLDUĞUNU BİR KEZ DAHA GÖSTERİYOR'

2015 yılından bu yana Medyaya Yansıyan Kadın Cinayetlerinin Haritalaması araştırmasını yürüten Gazeteci Ceyda Ulukaya, çalışmayı şöyle yorumladı:

"Medyaya yansıyan kadın cinayetlerini 10 yıl gibi uzun vadeli bir süreç boyunca izlemek, kadınların ülke genelinde nasıl benzer biçimde, birbirini tekrar eden süreçler içinde ve artarak öldürüldüğünü görmeyi sağlıyor. Bu da bize kadın cinayetlerinin hiç de beklenmedik, ani ya da ‘bir anlık sinir' sonucu yaşanmadığını, aksine öngörülebilir ve önlenebilir olduğunu bir kez daha gösteriyor. Kadın cinayetlerinin haritalandırmanın bir başka önemi, kadınların il ve ilçe bazında en fazla nerede öldürüldüklerini görmemizi sağlamasında. Bu anlamda harita, kadın cinayetlerini önleme amacıyla yürütülecek çalışmalarda lokasyon odaklı düşünmeyi kolaylaştıran veri temelli bir rehber niteliği taşıyor. Kadınların en fazla öldürüldüğü tespit edilen 10 ildeki cinayetlerin, toplam kadın cinayetlerin yarısını oluşturması ya da ülke çapında en fazla kadın cinayetinin ilçe bazında Seyhan'da görülmesi bunun bir örneği."

DAHA FAZLA