Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Birimi'nin (DİSK-AR) ‘Ekonomik Krizin İşçi Sınıfına ve Çalışma Yaşamına Etkileri' araştırması, İşsizlik Sigortası Fonu'nun 2018 yılı gelir ve harcamalarının özellikle yılın ikinci yarısında patronların destek kalemi haline geldiğini ortaya koydu.

İŞSİZLİK FONU'NDA İŞSİZE DEĞİL, PATRONA ÖDEME!

Sözcü'den Mehtap Özcan Ertürk'ün haberine göre temel amacı işsizlik sigortası ödemeleri olan İşsizlik Sigortası Fonu'nun giderleri içinde işsizlik ödeneğinin payı azalırken işveren teşvik ve destekleri ile aktif işgücü piyasası programlarının payı giderek artıyor. 2018 yılında toplam fon büyüklüğü 127.6 milyarl iraya ulaşırken,  toplam geliri de 34.6 milyar lira olurken, işveren destek ve teşvikleri için yapılan ödemeler 10.7 milyar liraya ulaştı.Teşvik ve desteklere, aktif işgücü programları ödemeleri (4.9 milyar TL) ile işbaşı eğitim programlarına ödemeleri (1.8 milyar TL) eklendiğinde toplamda 17.4 milyar liranın işverene aktarıldığı görülüyor. Buna göre fona giren her 100 liranın 50.4 lirasının (yüzde 50.4) işverene aktarıldığını ortaya koyuyor. Buna karşılık işsizlik ödeneğinin toplam gelire oranı ise azalıyor.  2018 yılında işsizlik ödeneği için kullanılan para sadece 5.8 milyar lirada kaldı. 2016 yılında yüzde 20.3 olan işsizlik sigortası ödemelerinin toplam gelire oranı, 2017'de yüzde 18'e ve 2018'de ise yüzde 16.9'a kadar geriledi. Böylece fonun her 100 liralık gelirinden işsize yapılan ödeme 16.9 lirada kaldı.

SEÇİMLERDEN SONRA İŞSİZLİK FONU'NA YÜKLENMİŞLER

2018 yılında işverenler fona yaptıkları 9.2 milyar TL tutarındaki prim ödemesine karşılık 10.7 milyar TL teşvik ve destek aldı. Böylece, işveren teşviklerinin işverenler tarafından ödenen primlere oranı yüzde 116'ya yükseldi. Oysa bu oran, 2016 yılında yüzde 13.8, 2017 yılında ise yüzde 32.2 düzeyindeydi. İşsizlik Sigortası Fonu'nun gelir ve harcamalarını ay ay incelendiğinde, özellikle 2018'in Temmuz ayındaki harcamalar dikkat çekici düzeye çıkıyor. Temmuz ayında fonun 2.9 milyar TL gelirine karşılık, işveren destek ve teşvikleri ile Aktif İşgücü Programları (AİP) için yapılan ödemelerin 4.2 milyar TL düzeyine ulaştığı görülüyor. Yapılan harcamalar yılın son aylarında da fon gelirlerinin yaklaşık yarısı tutarında gerçekleşmiş. Bu durum fon kaynaklarının 24 Haziran 2018 seçimleriyle ve krizle bağlantılı olarak daha yoğun biçimde kullanıldığını açıkça ortaya koyuyor. Yılın son 6 ayında işveren destek ve teşvikleri ile Aktif İşgücü Programları (AİP) için  2.5 milyar lira ulaşırken, son 6 ayda ödenen miktar 13.6 milyar liraya çıktı.