Nüket Gelegen - Tugay Candan

AKP’li Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın açıklamaları ve bazı çevrelerin hedef göstermesiyle sokak hayvanlarına yönelik şiddet boyut atladı. “Havrita” isimli uygulama ile yerleri tespit edilen sokak köpeklerinin, daha sonra kimliği belirsiz kişilerce katledildiği belirtildi. Uygulamaya tepkiler büyüyor.

Dünyayı paylaştığımız sokak hayvanlarına yönelik ülkemizde koruma, bakım ve denetimin oldukça yetersiz olmasının yanında, “çözüm” olarak sunulan ve sokak canlılarını yaşam alanlarından koparan toplatmalar, barınakların durumunun iç açıcı olmaması sebebiyle hayvanlar için işkence ve ölüm anlamına geliyor.

Toplatma, bizzat AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatıyla belediyeler tarafından yapılırken; bu talimat, sokak hayvanlarına düşmanlık besleyen bazı çevrelere de cesaret veriyor.

HAVRİTA NEDİR?

Sosyal medyada gündem olan “Havrita” isimli uygulama da bu düşmanlığa boyut atlatarak, sistematik bir hayvan katliamına zemin hazırlıyor.

havrita.com adresinden ulaşılabilen uygulamada, kullanıcılar tarafından hayvanların konumları Türkiye haritası üzerinde diğer kullanıcılarla paylaşılıyor.

Sitenin girişinde kullanıcıyı “Havrita, başıboş köpekleri veya köpekler aracılığıyla olumsuz duruma/durumlara sebep olmuş/olacak hiçbir kuruluşu/şahsı hedef göstermez veya hedef gösterilmesini teşvik etmez” uyarısı karşılıyor.

Siteye girip, harita incelendiğinde ise bazı iller yoğunlukta olmak üzere birçok noktadan hayvanlarının konumun paylaşıldığı görülüyor.

Havrita’nın oluşma fikrinin “Başıboş Köpek Sorunu Platformu” isimli topluluğun gönüllüleri tarafından ortaya atıldığı, platform tarafından da kullanıma sunulduğu belirtiliyor.

Platformun Sözcüsü Avukat Devrim Koçak, uygulamanın kullanımını şöyle açıklıyor:

“Köpek sürüsünü gördünüz. Fotoğrafını çekiyorsunuz, konumunuzu belirliyorsunuz, oraya atıyorsunuz. Saldırıya uğradıysanız, 'Şurada saldırıya uğradık.' Bir fotoğraf yüklüyorsunuz, konum... Böylece harita giren kullanıcılara nerede köpek sürüsü olduğunu, nerede saldırı olduğunu bunu emoji gibi şeylerle gösteriyor. Burada bir köpek saldırısı, burada bir köpek sürüsü var gibi..."

Ancak uygulanma haritasına bakıldığında “sürü” adı altında sokakta yan yana duran herhangi iki köpek, ya da tek başına gezen hayvanların da konumlarının paylaşıldığı görülüyor.

HAYVAN KATLİAMINI SİSTEMATİKLEŞTİREN UYGULAMA

Kullanıcılara tam olarak hangi konuda fayda sağlayacağının meçhul olduğu bu uygulama, hayvan katliamını sistematikleştirmeye araç olmuş durumda...

Sosyal medyada paylaşılan görüntülerde birçok hayvanın yerinin bu uygulamayla tespit edildiği ve sonrasında ise kimliği belirsiz kişilerce çoğunlukla zehirlenerek katledildiği görülüyor.

“#havritakapatılsın” tagi altında yapılan paylaşımlarda bu görüntülere rastlamak mümkünken, aralarında ünlü isimlerin de olduğu birçok sosyal medya kullanıcısının uygulamanın kapatılması için tage destek verdiği göze çarpıyor.

‘KÖPEK NEFRETİ ÖRGÜTLENDİ’

Konuyla ilgili konuşan Deneye Hayır Derneği Başkanı Yağmur Özgür Güven, sürecin köpek nefreti üzerinden örgütlendiğini ve “Güvenli Sokaklar Derneği” isimli kuruluşun hayvanlara yönelik saldırıları çok daha ciddi boyuta getirecek faaliyetlerde bulunduğunu söylüyor.

‘KÖPEKLER, HAYVAN DÜŞMANLARI İÇİN HEDEF HALİNDE’

Güven, “openstreetmap.com isimli bir internet sitesi var. Bu siteye herhangi bir şeyin haritası eklenebiliyor. Örneğin, yoga eğitmenleri ya da güzel çiçekler gibi… Ancak Havrita uygulaması üzerinden şu anda Türkiye’de köpeklerin bulunduğu herhangi bir yerin konumu harita üzerinden gösteriliyor. Böylece ‘köpeklerden korkan insanların başka yol veya sokakları tercih edebileceği’ kılıfıyla yaygınlaşan uygulama, köpekleri hayvan düşmanları için kolayca hedef haline getiriyor” diyor.

‘HER GÜN ONLARCA KÖPEK ZEHİRLENİYOR’

Güven, uygulamanın yaygınlaşmasıyla özellikle zehirleme vakalarında da ciddi bir artış görüldüğünün altını çizerken, openstreetmap.com internet sitesi ile iletişime geçtiklerini belirtiyor ve ekliyor:

“Site yönetimi ilk etapta ilkeleri gereği kullanıcılara kısıtlama getiremeyeceklerini belirtti. Ancak durumun vahametini ve yaşanan şeyin bir köpek katliamı olduğunun farkına varamadıklarını düşünüyoruz. Bu nedenle belgelerle ve görsellerle yaşanan durumu kanıtlayacak şekilde tekrar iletişime geçmeye hazırlanıyoruz.”

‘BAROLAR HUKUKİ SÜREÇ BAŞLATTI’

Uygulama ile ilgili hukuki süreçlerin de başlatıldığını ifade eden Güven, İstanbul Barosu Hayvan Hakları Merkezi’nin yarın erişim engeli için başvuru yapacağını kaydediyor.

Güven ayrıca İzmir Barosu tarafından Twitter üzerinden yapılan, sokak hayvanları ile onları kollayanlara karşı nefret söylemlerinde bulunan ve halkı suça teşvik eden kişiler hakkında suç duyurusunda bulunulacağına ilişkin açıklamayı hatırlatıyor.

Deneye Hayır Derneği Başkanı “Zira geldiğimiz noktada, köpekleri besleyen ve koruyan insanlar da açık adresleriyle fişleniyor ve hedef gösteriliyorlar” diyor.

‘VETERİNER HEKİM ODALARI SESSİZ’

Güven, veteriner hekim odalarının sessizliğine de şu sözlerle değiniyor:

“Hayvanseverlerin baroların ve meslek örgütlerinin dahil olduğu süreç hakkında veteriner hekim odalarından henüz hiçbir aksiyon gelmedi. Hayret verici şekilde, konuyla ilgili bir beyan dahi vermiş değiller.”

‘DEVLET, BAŞTAN AŞAĞI SESSİZLİK İÇİNDE’

Güven, sosyal medyadaki tepkileri ise şöyle değerlendiriyor:

“Tag yoğun şekilde paylaşıldığı halde ilgili herhangi bir devlet kurumundan tek bir açıklama dahi gelmedi, savcılar da harekete geçmiş değil. Devlet, tüm kademeleriyle baştan aşağı bir sessizlik içinde.”