Doğan Ergün - @dgnergun

Dilara Demir, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın Mart ayı sonunda düşük gelirli vatandaşlar için verileceğini duyurduğu Temel İhtiyaç Destek Kredisi’ne başvuran milyonlarca hane üyesinden biri. 2 buçuk yaşında bir oğlu var. Eşinin 3 bin TL civarındaki maaşıyla Tokat’ta geçinmeye çalışıyorlar. 50 gündür başvurusuna yanıt alamayan Demir, ne pandemi desteğinden yararlanabilmiş, ne de sorularına yanıt bulan bir merci bulabilmiş. Yüz binlercesi gibi Demir ailesinin de her gün borçları birikiyor ve yarına ilişkin umutları azalıyor.

MİLYONLARCA BAŞVURU

Hikaye, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın düşük gelirli vatandaşlar için, 10 bin TL’ye kadar 6 ay geri ödemesiz kredi verileceğini duyurmasıyla başladı. 

Hanehalkı geliri 5 bin TL ve altında olan bireysel müşterilere Ziraat Bankası, Halkbank ve VakıfBank tarafından verileceği açıklanan kredi için milyonlarca kişi başvurdu.

Bireysel Temel İhtiyaç Destek Kredisi adıyla başlatılan uygulamaya başvuruda bulunan yüz binlerce kişi ise iki aya yakın bir süredir yanıt alamamış durumda. 

Krediye mayıs ayı başına kadar 4.5 milyon kişinin başvurduğu belirtiliyor. Bu rakamın bayram öncesinde 7 milyona ulaşmış olabileceği de gelen haberler arasında. 

Başvurusuna yanıt alamayan yüzbinlerce kişi, Facebook ve WhatsApp gruplarında bir araya geliyor, Twitter ve Instagram hesaplarından seslerini duyurmaya çalışıyor.

‘TARIM YAPAMADIK, KREDİLER AKSADI…’

Bu kişilerden biri olan Dilara Demir’le görüştük. 

Demir’in anlattıkları, ülkenin esas gündeminin ne olduğunu çarpıcı şekilde ortaya koyuyor:

“Eşimle birlikte daha önce Istanbul’da yaşıyorduk. Ama hayat koşulları çok zor olduğu için memleketimiz olan Tokat’ta köye yerleşip, giderlerimizi azaltarak ve tarım yaparak geçinebileceğimizi düşündük. 

Ama tarım çok pahalı bir zanaatmış, yapamadık. Evlendiğimiz dönemde ben çalışıyordum ve kredi çekerek evimizi kurabildik. 

Tokat’a geldiğimizde, kredi ödemelerimiz de aksadı. Takibe alındım. 2 buçuk yaşında bir oğlum var ve o doğduğundan beri çalışmıyorum. Eşim ise tarımda istediğimizi yapamayınca başka bir iş bulup çalışmaya başladı.

Köyde anne-babamızla birlikte yaşıyorduk. Ama salgın döneminde onları düşünerek Tokat’ın merkezine yerleştik. 3 bin TL civarında bir gelirimiz var. Berat Albayrak’ın açıklamasının ardından 2

Nisan’da eşim üzerinden Ziraat Bankası’na kredi için başvuruda bulunduk. 20 gün kadar hiçbir yanıt alamayınca bu kez HalkBank’a başvurduk. 

‘TELEFONA ÇIKAN YOK’

Albayrak ilk açıklamasında kredi kriterini hanehalkı gelirinin 5 bin TL’nin altında olması olarak göstermişti. Başka hiçbir şey söylemedi. Bir süre sonra yapılan ikinci açıklamada kredisi takipte olanlara verilmeyeceği söylendi. Ziraat Bankası üçüncü bir açıklama yaptı ve hangi banka ile çalıştığından, açıkta kredisi olup olmamaya kadar bir dizi kriter söyledi. 

Bugün 50 gün oldu ve hâlâ hiçbir yanıt alamamış durumdayız. Ziraat Bankası Kredi Garanti Fonu’na yönlendiriyor, yanıtlar oradan gelecek diye… Orayı aradığımızda ise kendilerine talebin iletilmediğini söylüyorlar. 

HalkBank’ı aradığımızda ise banka müşterisi olmadığımız için konuşacak bir yetkili bulamıyoruz. 

1000 TL’lik pandemi desteğine de başvurduk ancak o da olumsuz sonuçlandı. 

Şu ana kadar, başvuruların yüzde 80’inine yanıt verildiği söyleniyor. Milyonlarca kişinin başvurduğu düşünüldüğünde hâlâ yüzbinlerce kişi yanıt alamış demektir. 

‘NOTUM YÜKSEK OLSA NEDEN BAŞVURAYIM…’

Facebook’ta Temel İhtiyaç Destek Kredisi adıyla bir grup var, insanlar sıkıntılarını, mağduriyet öykülerini anlatıyor, birbirlerine çare olmaya çalışıyor. ‘Bebeğime mama alacak param yok’ diyen de var, intihar etmeyi düşündüğünü söyleyen de... 

Öte yandan, ihtiyacı olmadığı halde kredi notu iyi olduğu için başvurusu olumlu yanıtlanan çok sayıda kişi olduğunu da görüyoruz. Benim kredi notum yüksek olsa neden ihtiyaç duyayım ki… Kredi notu yüksek olanlara aynı gün yanıt geliyor. Sosyal medyada görüyorum, ‘kredi çektim altın aldım, telefon aldım’ yazanlar var.”