Mars'ta geçmişte kaplıcaların var olduğuna dair izler bulundu

Gezegen Bilimi Enstitüsü’nden bir grup araştırmacı, Mars’ın geçmişte sıcak su kaynaklarına ev sahipliği yapmış olabileceğini düşünüyor.

Kızıl gezegende yerleÅŸik insan kolonisi kurulmasına dönük planların konuÅŸulduÄŸu dönemde bir grup araÅŸtırmacı, Mars’ın geçmiÅŸte sıcak su kaynaklarına ev sahipliÄŸi yapmış olabileceÄŸini düÅŸünüyor.

Mars, milyonlarca yıl önce yüzeyinde sıvı suyu tutacak kadar sıcaktı. Mars’taki birtakım alanların görüntülerini Dünya’daki benzer görünüÅŸlü arazilerle karşılaÅŸtıran ABD’nin Arizona eyaletindeki Gezegen Bilimi Enstitüsü’nden Dorothy Oehler ve ekibi, Mars’ın geçmiÅŸte kaplıcalara sahip olabileceÄŸi sonucuna vardı.

Söz konusu oval ÅŸekilli alanlar, Mars'ta bir kraterin içinde tespit edildi. AraÅŸtırmacılar, bu yapıların düzensiz ÅŸekilleri ve parlak eÅŸ merkezli elipslerinden yola çıkarak sıvının yer altından sızdığı alanların mevcut olduÄŸu sonucuna vardılar. Bu sıcak sıvı, krateri oluÅŸturan etkiyle ortaya çıkmış olabilir; bu da benzer görünümlü kaplıcaların Dünya'da nasıl oluÅŸabileceÄŸini gösteriyor.

'MARS'TA YAÅžAM Ä°ÇÄ°N EN Ä°YÄ° YERLER'

Arizona Üniversitesi’nden Astrokimyacı Jessica Barnes, “Bu alanlar kaplıcaysa bu sıcak su kaynaklarının varlığı potansiyel olarak ekstremofiller için yaÅŸanabilir ortamlar hakkında bir ÅŸeyler söyleyebilir” dedi. AraÅŸtırmacılar, söz konusu alanların Mars’ta yaÅŸam için en iyi yerler olabileceÄŸini belirtiyor. Mars yüzeyinin altında hâlâ sıvı su olup olmadığı net olmasa da kızıl gezegende kayaların kimyasal yapısına baÄŸlı su molekülleri mevcut. Barnes ve ekibi, Mars meteoritlerinden verileri inceleyerek sıcak su kaynağının nereden geldiÄŸini belirlemeye çalıştı.

Mars'ın iç yapısını öÄŸrenmenin bir baÅŸka yolunun, donmuÅŸ su ve karbondioksitin bir karışımı olan buz örtülerini incelemek olduÄŸu biliniyor. Côte d'Azur Üniversitesi’nden Adrien Broquet ve meslektaÅŸları, konuyla ilgili radar ve yükseklik verilerine göz attı. Broquet, “Kuzey kutup örtüsü gerçekten büyük olmasına raÄŸmen yüzeyi neredeyse hiç deforme etmiyor” diye konuÅŸtu.

Broquet, bu durumun gezegende düÅŸünüldüÄŸünden daha fazla ısı üreten radyoaktif elementlerin daha az olduÄŸu anlamına gelebileceÄŸini kaydetti. Ekip, öte yandan Mars'ın kuzey kutbunun, güney kutbunda bulunandan yaklaşık 10 kat kadar donmuÅŸ karbondioksit içerdiÄŸini keÅŸfetti.

Diyar: Sadece 8 fotoğrafla babasını tanımak zorunda bırakılan bir çocuğun hikayesi

“Kendime dedim ki; bu devlet benim babamı kaybetti, çocukluğumu elimden aldı, bunca şeyi bize yaşattı. Ben niye onun okulunu okuyayım? Belki çok doğru bir karar değil ama o dönem böyle hissederek okulu bıraktım, 16 yaşımda inşaatta çalışmaya başladım..."

Emre Orman - @eemreorman

Diyar Tanış, henüz 1 yaşındayken babası Serdar Tanış ile amcası Ebubekir Deniz’i 2001 yılında gözaltında kaybetti. Onların akıbetinin aydınlatılması ve faillerin yargılanması talebiyle Cumartesi Anneleri’ne katılan Diyar, “Babamı hiç görmedim, hiç birlikte fotoÄŸrafımız olmadı. Onunla hiç anım olmadı. Kuzenlerim, yakın arkadaÅŸlarım babalarıyla hep bir ÅŸeyler yapıyorlardı. Ben niye yapamıyorum peki? Bu benim içimde bir yara olarak kaldı. 8-9 yaÅŸlarımda çocukluÄŸumu yaÅŸayamadan büyüdüÄŸümü hissettim.” dedi.

25 Ocak 2001'de, dönemin Şırnak/Silopi’de Halkın Demokrasi Partisi (HADEP) ilçe teÅŸkilatı kurucusu ve baÅŸkanı olan Serdar Tanış ile birlikte ilçe yöneticilerinden Ebubekir Deniz, yürüttüÄŸü siyasi faaliyetler nedeniyle Silopi Jandarma Komutanlığı’na çaÄŸrılmıştı. Şırnak Ä°l Jandarma Alay Komutanı General Levent Ersöz ve Silopi Ä°lçe Jandarma Karakol Komutanı Yüzbaşı Süleyman Can tarafından defalarca tehdit edilen Tanış ve Deniz’den, o günden beri haber alınamıyor. Babalarının gözaltında kaybediliÅŸlerinden yıllar sonra, Tanış ve Deniz’in çocukları, faillerin açıklanması ve yargılanması talebiyle Cumartesi Anneleri’ne dahil oldu.

ÇocukluÄŸunu yaÅŸayamamış, bir yanı eksik kalmış çocuklardan biri ise Serdar Tanış’ın küçük oÄŸlu olan Diyar. Babası gözaltında kaybedildiÄŸinde henüz 1 yaşındaydı. Babasıyla hiç anısı olmadı, birlikte fotoÄŸrafları olmadı, onu hiç görmedi. “Yalnızca 8 tane fotoÄŸrafı var, babamı bu fotoÄŸraflarla tanıdım” diyor Diyar. Hatta öyle ki adını bile babası koymamış.

‘ÇOCUKLUÄžUMU YAÅžAYAMADIM, ERKEN BÜYÜDÜM’

Silopi’de yaÅŸadığı için Cumartesi Anneleri’ne dahil olamayan Diyar, iÅŸ için Ä°stanbul’a geldikten sonra ilk kez annelerin 723’üncü hafta oturumunda eylemlere katıldığını söylüyor. Babası gözaltında kaybedildikten sonra Diyar’ı babaannesi ve dedesi büyütmüÅŸ. Evde asılı olan fotoÄŸraflara bakınca fotoÄŸraftakinin babası olduÄŸunu anlamakta zorlanmamış. Her yıl 25 Ocak’ta anma etkinliÄŸi düzenlendiÄŸini ve o günlerde eve adeta bir matem havasının çöktüÄŸünü söyleyen Diyar, 8-9 yaÅŸlarına geldiÄŸinde ise artık bazı olayları kavrayabildiÄŸini hissetmiÅŸ ve babasına ne olduÄŸunu ve ÅŸu an nerede olduÄŸunu sormaya baÅŸlamış. Babaanne ve dedesinin, amcalarının kendisine “Baban o dönem HADEP ilçe teÅŸkilatını kurdu. Bu yüzden gözaltına alındı ve kaybedildi” dediÄŸini aktaran Diyar, duyduklarından sonra internet üzerinden de araÅŸtırmalar yapmış ve çocuk yaÅŸta her ÅŸeyi öÄŸrenmiÅŸ.

ÇocukluÄŸunun çok zor geçtiÄŸini ifade eden Diyar, amcalarının kendisine baba gibi davranmaya çalıştıklarını ama yine de bir babanın yerini tutmadığını söylüyor. Babasıyla ilgili konular açıldığında konuÅŸamayan Diyar, o çocukluk günlerini ÅŸöyle anlattı:

“Kuzenlerim, yakın arkadaÅŸlarım babalarıyla hep bir ÅŸeyler yapıyorlardı. Ben niye yapamıyorum peki? Bu benim içimde bir yara olarak kaldı. Okulda öÄŸretmenler “Babanız ne iÅŸ yapıyor?” diye soruyorlardı. Sıra bana geldiÄŸinde ise cevap veremiyordum. ArkadaÅŸlarım benim yerime cevap veriyorlardı. Çünkü bu konular açıldığında konuÅŸamıyorum. ÇocukluÄŸumu hiç yaÅŸayamadım. Hatta çocuk yaÅŸtayken büyüdüÄŸümü hissettim. Bir aÄŸabeyim de var ama o çocuk halimle ben onun abisiymiÅŸim gibi davrandım ona hep.”

Babaanne ve dedesinin tüm imkanlarıyla kendisini lise 1.sınıfa kadar okuttuÄŸunu söyleyen Diyar, 16 yaşında kendi isteÄŸiyle okulu bırakmış. Amcalarının yanında inÅŸaatlarda çalışmaya baÅŸladığını söyleyen Diyar, okulunu neden bıraktığını ise ÅŸöyle açıklıyor: “Kendime dedim ki; bu devlet benim babamı kaybetti, çocukluÄŸumu elimden aldı, bunca ÅŸeyi bize yaÅŸattı. Ben niye onun okulunu okuyayım? Belki çok doÄŸru bir karar deÄŸil ama o dönem böyle hissederek okulu bıraktım, 16 yaşımda inÅŸaatta çalışmaya baÅŸladım.”

‘DÄ°ÄžER KAYIP YAKINLARI ADETA ÖZ AÄ°LEM GÄ°BÄ°’

Ä°stanbul’a geldiÄŸinde Cumartesi Anneleri’ne ulaÅŸan Diyar, annelerle tanışma öyküsüne de kısaca deÄŸindi. Ä°nsan Hakları DerneÄŸi’ni telefonla arayan Diyar ile ilk teması kuran kiÅŸi, gözaltında kaybedilen Hasan Ocak’ın kardeÅŸi Maside Ocak olmuÅŸ. Kendisine burada öz aileleri gibi davranıldığını “Çok yardımları dokundu, bana iÅŸ bile buldular. Buradaki insanlar benim öz annem babam gibi.” ifadeleriyle dile getiren Diyar, annelerin hakikat arayışı içerisinde olduklarını söyleyerek eylemlerini onur verici bulduÄŸunu aktarıyor. Diyar, ‘Cumartesi insanları’na dahil olduktan sonra neler hissettiÄŸini sorduÄŸumuzda ise ÅŸu yanıtı veriyor:

“Burada öyle bir etki var ki; herkes önce kendi bireysel talepleri üzerinden eyleme dahil oluyorlar. Sonrasında ise ayrı ayrı herkes, tüm kayıpları kendi ailesinden görerek onların da mücadelesini devralıyor. Ä°ÅŸ bireysel bir talepten çıkıp ‘Tüm kayıpları bulana kadar mücadele edeceÄŸiz’ gibi daha genel bir talebe evriliyor. Ben de buradaki tüm ailelerin talebi yerine getirilinceye, tüm kayıpların akıbeti açıklanıncaya ve yargılanıp cezalandırılıncaya kadar mücadelemi sürdüreceÄŸim.”

Grip ve COVID-19 arasındaki 5 istatistiksel fark

Dünyayı kasıp kavuran koronavirüs bulaşıcı özellikler bakımından çoğunlukla grip virüsüne benzetiliyor. Bakalım, rakamlar bu kıyaslamayı doğruluyor mu? Yayılma, bulaşma, ölümcüllük gibi kriterler bakımından, aradaki farkları derledik.

Ä°leri Haber

SaÄŸlık Bakanlığının 5 resmi vaka teÅŸhis edildiÄŸini duyurduÄŸu koronavirüs tüm dünyada yayılmaya devam ediyor. Bilimsel adı COVID-19 olarak belirlenen hastalık, genelde grip (influenza) ile karşılaÅŸtırılıyor. 

COVID-19’un baÅŸka bulaşıcı hastalıklarla kıyaslanması için henüz erken olduÄŸu bir gerçek. Zira, hastalığın yayılma, bulaÅŸma, tedavi süreçlerine iliÅŸkin henüz yeterince veri toplanamadı. Ancak eldeki verilerle yapılan karşılaÅŸtırmalar da önmeli farkların olduÄŸunua dikkat çekiyor. 

Dünya SaÄŸlık Örgütü ve Yale Üniversitesi’nden virolog Prof. Dr. Akiko Iwasaki’nin iki hastalıkla ilgili yaptıkları karşılaÅŸtırmaların öne çıkan noktalarını derledik:

1. Gripte kuluçka süresi 1-4 gün iken, COVID-19’da bu süre 4-14 gün olarak biliniyor. 

2. Gripte yayılma hızı yüzde 10-20 dolayında seyrederken bu oran COVID-19’da yüzde 30-40 dolaylarında.

3. Grip virüsü, kiÅŸide belirti göstermeye baÅŸladıktan 1-2 gün sonra baÅŸkalarına bulaÅŸmaya baÅŸlıyor ve bu süre 7 güne kadar uzayabilyor. COVID-19’da en erken bulaÅŸmanın 8 gün olduÄŸu biliniyor. Bu sürenin 37 güne kadar çıktığı görüdü. 

4. Gripte hastanelik olma oranı yüzde 2’lerdeyken COVID-19’da bu oran yüzde 19’larda. 

5. Gripte öldürme oranı yüzde 0.1’lerde seyrediyor. Bu oran, COVID-19 için halihazırda yüzde 3.9 olarak tespit edilmiÅŸ. Ancak koronavirüste henüz vaka tespiti aÅŸağı seviyelerde olduÄŸu için, ölüm istatistiÄŸinin çok daha düÅŸük düzeylere çekilmesi bekleniyor.

Trump'ın, koronavirüs teşhisi konan bir kişiyle daha temas ettiği ortaya çıktı

Beyaz Saray doktoru, Trump'ın temas ettiği ikinci bir kişide daha COVID-19 hastalığının tespit edildiğini duyurdu. Yapılan açıklamada, Trump'ın koronavirüs belirtileri göstermediği için karantinaya alınmasına gerek olmadığı da belirildi.

Beyaz Saray doktoru Sean Conley, ABD BaÅŸkanı Donald Trump’ın, COVID-19 testi pozitif çıkan iki kiÅŸiyle temas ettiÄŸinin belirlendiÄŸini duyurdu. Doktor Conley, buna raÄŸmen, Trump’ın koronavirüs belirtileri göstermediÄŸini ve karantinaya alınmasına gerek olmadığını bildirdi.

Trump’ın temas ettiÄŸi koronavirüs hastası ilk kiÅŸinin, Brezilya Devlet BaÅŸkanı Jair Bolsonaro’nın basın sekreteri Fabio Wajngarten olduÄŸu daha önce ortaya çıkmıştı. Beyaz Saray Doktoru Conley, ikinci kiÅŸinin ise Washington’daki Brezilya BüyükelçiliÄŸi Maslahatgüzarı Nestor Forster olduÄŸunu bildirdi. Brezilya’nın Washington BüyükelçiliÄŸi, Trump ile üç gün önce bir araya gelen Forster’ın COVID-19 testinin pozitif çıktığını açıkladı.

Kenya'da, dünyada nadir görülen 2 beyaz zürafa avcılar tarafından katledildi!

Kenya’da dünyada eşine nadir rastlanan bir beyaz zürafa ve yavrusunun kaçak avcılar tarafından öldürüldüğü bildirildi.

Kenya VahÅŸi YaÅŸam Servisi'nden yapılan açıklamada, ülkede bilinen tek diÅŸi beyaz zürafa ve yavrusunun Garissa bölgesinde kaçak avcıların hedefi olduÄŸu belirtildi.

Açıklamada, aylar önce ortadan kaybolan zürafaların bulunan kemiklerinin 4 ay öncesine ait olduÄŸu ve konuya iliÅŸkin özel soruÅŸturma baÅŸlatıldığı aktarıldı.

Öldürülen diÅŸi zürafanın erkek yavrusunun ise halen hayatta olduÄŸu öÄŸrenildi.

NASA'dan 'potansiyel tehlike' açıklaması: 4 kilometre çapında!

NASA, potansiyel tehlike olarak sınıflandırdığı göktaşının gezegenimize çarpması durumunda global etkisi olabileceği görüşünde.

NASA'nın potansiyel tehlike olarak sınıflandırdığı 1998 OR2 isimli göktaşı önümüzdeki ay Dünya'ya yakın bir konumdan geçecek. Uzmanlar göktaşının gezegenimize çarpması durumunda global etkisi olabileceÄŸi görüÅŸünde.

Geçen dönemde Dünya’ya çarpma ihtimalinin olduÄŸunu açıklanan 1998 OR2 ÅŸu ana kadar bilinen en tehlikeli göktaşı konumunda.  

Ä°ngiliz Daily Express gazetesinde yer alan habere göre, uzmanlar göktaşının gezegenimize çarpma ihtimali olmadığını açıkladı. 1998 OR2'nin 29 Nisan 2020‘de Türkiye saati ile sabah saat 08:00’de dünyaya en yakın konumuna gelmesi bekleniyor. Uzmanlar 4 kilometre çapındaki göktaşının gezegenimize çarpması durumunda global etkisi olabileceÄŸi görüÅŸünde.