Grönland'da 512 yaşında bir köpek balığı tespit edildi

Grönland'da, yaşı 512 olduğu tahmin edilen bir köpek balığının yaşayan en yaşlı omurgalı olduğu söyleniyor.

Bilim insanları Grönland’da, 512 yaşında olduğu tahmin edilen bir köpekbalığı tespit etti.

İngiliz The Sun gazetesinin aktardığına göre Prof. Kim Praebel, bu köpekbalığının, yaşayan en yaşlı omurgalı olduğunu söyledi. 

Köpekbalığının 1505 yılında doğduğu düşünülüyor. Hayvanın yaşı, uzunluğuna göre hesaplanıyor, çünkü Grönland köpekbalıkları her yıl yaklaşık bir santimetre büyüyor. Tespit edilen bu köpekbalığının uzunluğu ise 5.4 metre. Halihazırda bilim insanları, uzun yaşamalarına izin veren genleri keşfetmek için bu köpekbalığının DNA’sını inceliyor.

Kuzey Atlantik ve Kuzey Kutup okyanuslarının soğuk sularında yaşayan ve yaşam alanı Grönland çevresindeki denizler de dahil olmak üzere Doğu Kanada’dan Norveç Denizi’ne kadar uzanan bu köpekbalığı türü en az 272 yıl yaşıyor.

Rusya’da bir ayı mezarlıktan ceset çaldı

Rusya’nın doğusunda bulunan Habarovsk bölgesine bağlı, Komsomolsk-on-Amur'da bir ayı mezarlıktan ceset çaldı.

Rusya’nın doğusunda bulunan Habarovsk bölgesine bağlı, Komsomolsk-on-Amur'da bir ayı mezarlıktan ceset çaldı.

Şehirdeki mezarlık görevlileri, bir mezarın tahrip edildiğini ve gömülü olan cesedin de kayıp olduğunu farkettiler.

Haberrus'un haberine göre, olay yerine gelen, uzman köpekli arama kurtarma ve avcılardan oluşan ekipler, mezarlıkta incelemelerde bulunduğu, ölen kişinin cesedinin kaybolduğu ve mezar çevresinde ayı izlerinin olduğunu bildirdi. Mezarın bir ayı tarafından kazılıp cesedin sürüklenerek götürüldüğü tespit edildi.

Olayı gerçekleştiren ayı’nın ertesi gece tekrardan aynı mezarlığa geri geldiği ve bu esnada görevli kişilerce etkisiz hale getirildiği bildirildi.

Doğal Yaşamı Koruma Derneği’nden yapılan açıklamada, olaya karışan ve daha sonrasında öldürülen ayının, yavruları olan bir ana ayı değil, yetişkin bir dişi bir ayı olduğu bildirildi.

Yetkililer kayıp cesedin ise bulunamadığını vurguladı.

Biberonla besleyerek büyüttüğü sansarı saldırganlaşınca yetkililere teslim etti

Düzce'de Ömer Altunsoy, ormanda bulduğu, 8 ay boyunca bakımını yaptığı hayvanın bir süre sonra saldırgan ve hırçın hale gelmesi üzerine sansar olduğunu öğrendi.

Düzce’de ormanda bulduğu yavru sansarı biberonla besleyen Ömer Altunsoy, 8 aylık olan ve saldırgan hale gelen sansarı Doğa Koruma ve Milli Parklar Şube Müdürlüğüne teslim etti.

Bayramcı köyünde yaşayan Ömer Altunsoy, ormanlık alanda gezerken yeni doğmuş sansar buldu. Altunsoy, bulduğu hayvanı alarak evine götürdü ve biberonla beslemeye başladı. 8 ay boyunca baktığı hayvan saldırgan ve hırçın hale gelince Altunsoy, Doğa Koruma ve Milli Parklar Şube Müdürlüğüne giderek sansarı teslim etti.

Birgün'de yer alan habere göre, Altunsoy, yavruyken bulduğu hayvanın ne olduğunu bilmediğini belirterek, “Ormanda gezerken yavruyken bulmuştum. İlk başta ne olduğunu bilmiyorduk, ben aldım evimde besledim, süt içirdim ve tüm bakımlarını yaptım. Sonra büyümeye başladı ve büyüdükçe yırtıcılığı arttı. Artık beni ısırmaya ve tırmalamaya başladı. Bende araştırdım ve nereye teslim edebilirim diye sordum. Milli Parklar Şube Müdürlüğüne geldim, teslim ettim. Şimdi teslim edeceğiz. Aldığımda çok küçüktü, biberona süt koydum, sütle besledim. İçtikçe büyüdü, büyüdükçe ben buna bakamayacağım dedim ve ilgili yerlere teslim ettim” diye konuştu.

Doğa Koruma ve Milli Parklar Şube Müdürlüğü yetkilileri ise sansarın veteriner hekime gösterilmesinin ardından sağlıklı olduğu anlaşılırsa doğaya salınacağını bildirdi.

Kırmızı ete yüzde 20 zam yolda

ETBİR Başkanı, 2018’de kırmızı et üreticisinin maliyetinin yüzde 30-35 arttığını belirterek Kurban Bayramı’ndan 1-1.5 ay sonra kırmızı etin yüzde 20 zamlanacağını söyledi.

Maliyetlerindeki artışı sattığı ürün fiyatlarına yansıtamadığından yakınan kırmızı et sanayicileri, bayramdan sonra ete zam yapmaya hazırlanıyor.
Kırmızı Et Sanayicileri ve Üreticileri Birliği Derneği (ETBİR) Başkanı Ahmet Yücesan, “2018’de kırmızı et üreticisinin maliyeti yüzde 30-35 arttı. Ancak perakende fiyatlar yalnızca yüzde 10 artabildi. Yüzde 20’lik bir kaybımız varken sütteki zam yüzde 30’u, beyaz etteki zam yüzde 37’yi buldu. Bu yüzden Kurban Bayramı’ndan 1 ya da 1.5 ay sonra kırmızı ete yüzde 20’lik bir zam gelebilir. Piyasa bu oranı kaldırmazsa da fiyatlar en az yüzde 5-10 artacaktır” dedi.

Tüketim düştü
Son 10 yıldaki maliyet artışları 2018’e kadar makul seviyede artarken, ekonomik krizin derinleştiği 2018’in ağustos ayından itibaren belirgin bir şekilde artmaya başladığını ve üreticiyi zora soktuğunu kaydeden Yücesan, “Bu durum halkın satın aldığı ürünlerde de anormal fiyat artışlarına yol açtı” dedi.
Öte yandan canlı hayvan ithalatı bu yılın ilk 6 ayında, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 63 azalırken, ihracatta yüzde 32’lik artış kaydedildi. Geçen yılın ilk yarısında yapılan 884 milyon dolarlık canlı hayvan ithalatı 558 milyon dolar azaldı.

Tüketim 9 kiloya düştü

ETBİR olarak sahada yaptıkları araştırmalar sonucunda, 2018’de yıllık kişi başı kırmızı et tüketimi 14 kilo iken 2019’da 9 kiloya düştüğünü kaydeden Ahmet Yücesan, “Sanayicinin satın aldığı ette yüzde 30, yurttaşın aldığında ise yüzde 35-40 talep daralması oldu. 2018’in temmuz ve ağustos aylarında yaşadığımız olumsuz tablo, 2019’da da aynı şekilde devam ediyor. Üretim düşüyor, tüketim azalıyor. Yıl sonuna kadar da bu olumsuzluğun düzeleceğini sanmıyorum. Tablo değişmeyecek” dedi.
Öte yandan, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü’nün (OECD) ve Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) verilerine göre, Türkiye’deki yıllık kişi başı kırmızı et tüketimi 8.6 kilo olarak öne çıktı.

OECD’nin altında
OECD ülkeleri ile Türkiye kıyaslandığında, Türkiye’deki tüketimin OECD tüketim ortalamasının altında kaldığı görülüyor. Buna göre, OECD ülkelerinin ortalama yıllık kişi başı kırmızı et tüketimleri 14.6 kilo iken, Türkiye’de 8.6 kilo. Aynı tablo beyaz et için de geçerli. OECD ülkeleri yıllık kişi başı 30.7 kilo beyaz et tüketirken, Türkiye’deki yıllık kişi başı beyaz et tüketimi 19.4 kilo.
Geçen yıl kanatlı sektöründeki maliyet artışları en az yüzde 52.5 olmuş, ülke genelinde 14 bin üreticiyi kapsayan 18 entegre tesiste üretim yapan sermayedarlardan bazıları konkordato ilan etmiş, üreticilerin bu firmalardan alacağı birikmişti. Yine konkordatolar sebebiyle Adana ve Mersin’deki üretim tesislerinde 300 bini bulan civciv ölümleri yaşanmış, yaşanan tüm bu sıkıntılar beyaz ete ardı ardına zam gelmesine sebep olmuştu. Yalnızca 2018’in ilk 8 ayında yüzde 200 zamlanan beyaz et, TÜİK verilerine göre yalnızca 2019 Ocak’tan 2019 Temmuz’a yüzde 29.6 zamlanarak 14 TL’ye çıktı.

NASA: Keops Piramidi büyüklüğünde bir asteroid dünyaya yaklaşıyor

NASA’nın verilerine göre, ölçüleri Keops Piramidi’nin boyutlarını geçen ve potansiyel tehlike barındıran bir asteroid, ay sonuna doğru Dünya’nın çok yakınından geçecek.

Amerikan Ulusal Havacılık ve Uzay Dairesi’nin (NASA) verilerine göre, ölçüleri Mısır’daki Keops Piramidi’nin boyutlarını aşan ‘potansiyel olarak tehlikeli’ bir asteroid, ay sonuna doğru Dünya’nın çok yakınından geçecek.

'2019 OU1' diye adlandırılan asteroidin çapının 160 metre olduğu ve bu ölçünün Keops Piramidi’nden 20 metre daha büyük olduğu anlaşılıyor.

2019 OU1, 28 Ağustos’ta Dünya’ya, Venüs gezegeninin bulunduğu mesafeden 40 kat daha yakında olacak. Asteroid gezegenimizi yaklaşık 100 milyon kilometre mesafeden ‘teğet geçecek’.

Daha önce Avrupa Uzay Ajansı (ESA), Dünya için potansiyel tehlike taşıyan uzay objelerinin listesini yenilemişti. Söz konusu listeye göre 9 Eylül 2019, 2006QV89 asteroidinin Dünya ile çarpışma olasılığı bulunan en yakın tarih olarak görülüyor.

Sputnik'te yer alan habere göre ajansın uzmanları, asteroidin Dünya ile çarpışma olasılığını 7 binde 1 olarak değerlendiriyor. 2006QV89 şu anda Dünya’nın 6.7 milyon kilometre uzağında seyrediyor.

Potansiyel tehlikeler listesinin başında ise 2010RF12 asteroidi var. Söz konusu asteroidin 2095’te Dünya’ya çok tehlikeli mesafede olacağı ve çarpışma olasılığının 16’da bir olacağı değerlendiriliyor.

Anadolu’nun 5 bin yıllık ilk şehir yapılanması ortaya çıkarıldı

Eskişehir’de yapılan arkeolojik kazılarda, milattan önce 3 bin yıllarına dayanan Anadolu’nun ilk şehir yapılanması gün yüzüne çıkarıldı.

Eskişehir’in Seyitgazi ilçesindeki Küllüoba Höyüğü'nde yapılan arkeolojik kazılarda, milattan önce 3 bin yıllarına dayanan Anadolu’nun ilk şehir yapılanması gün yüzüne çıkarıldı.

Yaklaşık 5 bin yıllık insan ve hayvan iskeletlerinin de bulunduğu kazılarda, yerleşme planının ortaya çıkarıldığını ifade eden kazı başkanı Doç. Dr. Murat Türkteki, “5 bin yıl önce ilk şehirciliğin başladığı yerlerden birisi. Kazılarda, hayvan ve insan iskeletlerinin yanı sıra bir çömlekte yaklaşık 2,5 milyon tane zarife otu tohumu tespit ettik. Zarife otu, bugün tıp alanında, aromatik olarak hala kullanılan bir bitki. Ayrıca 4 ve 14 yaşlarında 2 insan iskeleti daha çıkarıldı” dedi.

Seyitgazi ilçesine bağlı Yenikent Mahallesi’nde Küllüoba kazı çalışmaları, Kültür ve Turizm Bakanlığı Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nün izniyle 1996 yılında başladı. Aradan geçen zaman içerisinde kazı alanında ilk tunç çağının kültürel özelliklerini ortaya çıkaran objelerin yanı sıra hayvan kemikleri ve yerleşim yerleri tespit edildi. Kazılarda milattan önce 3 bin yılına uzanan taş sanduka ve çömlek mezar olmak üzere toplam 20 mezar alanı belirlendi.

Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Arkeoloji Bölümü öğretim üyesi ve Küllüoba Höyüğü Kazı Başkanı Doç. Dr. Murat Türkteki, kazı çalışmalarının yukarı Sakarya ovasının batısında ve oldukça verimli olan arazilerde sürdürüldüğünü söyledi. Kazı çalışmalarında milattan önce 3200'e tarihlenen tabakalanma olduğunu tespit ettiklerini ifade eden Doç. Dr. Türkteki, 5 bin yıl önce Anadolu’daki ilk şehirleşme yapılanmasının ortaya çıkarıldığını ifade etti. Doç. Dr. Murat Türkteki, “Burada 1300 yıl boyunca, milattan önce 3200-1950 yılları arasında yaşamın izlerini takip etmemiz mümkün. Yaklaşık 10 metrelik bir kültür dolgusu var. 350 metreye, 250 metre boyutlarında bir yerleşmeyi kazıyoruz. Yerleşme, sadece bu ovanın ürününün depolandığı yer değil, aynı zamanda Mezopotamya'dan Balkanlara uzanan bir ticaret hattının da ortasında yer alıyor. Höyüğün yüksekliğini 10 metre olarak söyleyebiliriz. Yerleşme bu bölgenin merkezi konumunda olduğu için oldukça büyük ve önem arz ediyor. 5 bin yıl önce ilk şehirciliğin başladığı yerlerden birisi. Bugüne kadarki çalışmalarla yerleşme planını ortaya çıkarmış vaziyetteyiz” diye konuştu.

TARİHİN İLK İNSAN SINIFLANDIRILMASI

Küllüoba Höyüğü Kazı Başkanı Doç. Dr. Murat Türkteki, bitişik nizam evlerden oluşan şehir yapılanmasında yönetici sınıfın ayrı ve daha büyük evlerde oturduğunun tespit edildiğini kaydederek şunları söyledi:

“Burada avluya bakan, dış taraflarında savunma niteliği olan birbirine bitişik yapılardan bahsedebiliriz. Bu yapılar, kamusal yapıları da içeriyor. Dolayısıyla biz burayı, 'Yukarı Şehir' olarak adlandırıyoruz. Aşağı kısımda ise daha çok konut yapıları bulunuyor. Bu da aslında, sosyal organizasyonun, sınıflaşmanın ve bir yönetici sınıfın burada var olduğunu gösteriyor. Şehirleşmeyle birlikte artık sınıflar ortaya çıkmaya başlıyor. Bu sınıfların bir organizasyonu var. Burada biz özellikle yöneticilere ait bazı yapılar ortaya çıkardık. Bunlardan bir tanesi, 31 metre uzunluğunda ve 24 metre genişliğinde yönetici yapısı. O dönem için oldukça büyük ve anıtsal bir yapı.”

5 BİN YOLLIK İNSAN İSKELETLERİ BULUNDU

İlk tunç çağına ilişkin yürütülen kazı çalışmalarında 20’ye yakın mezar bulundu. Mezarlarda hayvan kemiklerinin yanı sıra insan iskeletleri ortaya çıkarıldı. Titizlikle yapılan çalışmalarla çıkarılan iskeletler DNA incelemesine alınırken, sonuçlarının en az 1 yıl sonra alınacağı belirtildi. Kazı alanında bulunan 2 insan iskeletinin ardından çömlek mezar içerisinde 2-4 yaşlarında ve 13-14 yaşlarında iki iskelet daha bulduklarını kaydeden Doç. Dr. Murat Türkteki, şöyle konuştu:

"Alanın geri kalan kısmında ise daha çok, bizim küp mezar dediğimiz çömlek mezarlar ortaya çıkarıldı. Mezarlığın bu kesimi daha çok, kadınların ve çocukların olduğu, biraz daha mezarlık alanının etrafındaymışız gibi görünüyor. Mezarlığın tam olarak merkezini kazmadık. Çocuk gömülerinde ve diğer gömülerde ölü hediyelerine de rastladık. Bunlarla ilgili çalışmalarımız devam ediyor. Hacettepe Üniversitesi Antropoloji Bölümü Öğretim Üyeleri bizlerle birlikte çalışıyor. Yine ortaya çıkardığımız iskeletlerden biri, çömlek mezar içerisinde. Aslında bir taş sandukanın içine oturtulmuş. Üzerini açtıktan sonra içerisinde 13-14 yaşlarında bir çocuğa ait kemiklere rastladık. Yine alanın kuzey kısmında, hemen aşağısında 2-4 yaşlarında bir bebeğe rastladık. Yine yanında hediyesiyle ve kaplarıyla birlikte. Özellikle gömülüş pozisyonlarında, bizim anne karnındaki fetüs pozisyonu görüyoruz.”

2.5 MİLYON ZARİFE OTU BULUNDU

Çalışmalarda sadece mimari bulguları, çanak-çömleği veya iskeletleri değerlendirmediklerini anlatan Doç. Dr. Türkteki, hala tıp alanında kullanılan zarife otundan 2,5 milyon adet bulduklarını belirterek, “İnsana ait her şey ve onun dışında, o gün burada olan her şey bizim ilgi alanımız. Dolayısıyla hayvan kemiklerini de bitki kalıntılarını da analiz ediyoruz. Yukarı şehirde yaptığımız kazılarda, iki katlı yangın geçirmiş bir bina içerisindeki bir çömlekte yaklaşık 2 buçuk milyon tane zarife otu tohumu tespit ettik. Zarife otu bugün tıp alanında, aromatik olarak hala kullanılan bir bitki” dedi.

KAZIDA ALMAN, JAPON VE İTALYAN AKADEMİSYENLER VAR

Bu yıl tamamlanan kazı çalışmalarında farklı üniversitelerden akademisyen ve doktora öğrencileri de yer aldı. Akademisyenlerin kendi uzmanlık alanlarında çalışmalarını sürdürdüğünü ve iskeletler üzerinden yaşam süreleri, hastalıkları ve beslenme alışkanlıklarının bile ortaya çıkarılacağını belirten Doç. Dr. Türkteki, “Uluslararası çalışıyoruz diyebiliriz. Antropologlar, zooarkeloglar, arkeobotani çalışanlar burada arkeologlarla birlikte çalışıyorlar. Bu disiplinler arası çalışmanın uluslararası bir yönü de var. Japonya'dan, Almanya'dan ve İtalya'dan meslektaşlarımız kazımıza katılıyorlar. Kendi uzmanlık alanlarında çalışmalarını sürdürüyorlar. Özellikle bu mezarlık alanıyla ilgili şunu söyleyebiliriz; önümüzdeki yıldan itibaren bu kemikler üzerinde antik DNA çalışmaları yürütülecek. Tabi DNA'nın korunma durumuna da bağlı ancak akrabalık ilişkilerini anlamamız mümkün olacak. Onun dışında, yaşam sürelerini hastalıkları ve beslenme alışkanlıklarını bu kemikler üzerinden saptamamız mümkün olacak” ifadelerini kullandı. (DHA)