Tugay Candan - @TugayCandann

Mail: [email protected]

Doğuş Grubu, Suudi Arabistan Riyad Metro İnşaatı projesinde çalışmak için Türkiye'den götürdüğü işçilerle oturduğu pazarlık masasında işçilere ölümü göstererek haklarından vazgeçmelerini istedi. 3 aydır hiçbir geliri olmayan, günlük ihtiyaçlarını dahi karşılayamayan, ölüm ile baş başa bırakılan 35 işçi haklarını alabilmek için mücadele ediyor. 

300'ün üzerinde şirketi bünyesinde barındıran ve otomotiv, medya, yeme-içme, turizm ve perakende alanlarında faaliyet gösteren Doğuş Grubu’na bağlı Doğuş İnşaat San. ve Tic. A.Ş. tarafından 2015 yılında Suudi Arabistan Riyad Metro İnşaatı yapımı projesinde çalıştırılmak üzere Türkiye'den 600'e yakın işçi götürüldü.

İşçilerin iş sözleşmelerinde ve Türkiye İş Kurumu (İŞKUR) ile yapılan sözleşmelerde günlük 8 saat çalıştırılacağı belirtilen işçiler, buna rağmen 12 saat çalıştırıldı. Bunun üzerine işçiler fazla mesai ücret alacaklarını istediler ancak şirket yetkilileri bunu kabul etmedi. İşçilerin bir kısmı buna karşın Türkiye'ye dönmeyi talep etti ancak şirket tarafından bu talepleri de reddedildi. İşçilerin Türkiye'ye dönmeleri için gerekli vize işlemlerinin tamamlanması gerekirken, işveren tarafından bazı işlemler yapılması şart olduğunu bilen patronlar, fırsattan istifade ederek işçilerin dönüşü için gerekli işlemleri yapmadı. Bu nedenle işçilerin ücretleri 1 yıl daha gasp edildi. 

İŞÇİLER ESİR ALINDI

Haklarını almak için mücadeleye başlayan işçilerden dolaylı yollarla kurtulmanın bir yolu olarak "sizi başka bir firmaya transfer ediyorum" diyen Doğuş İnşaat bu kez işçilerle yeni bir sözleşme yapmak istedi. Bu sözleşmede işçileri, tatil günlerinde dahi ve her gün en az 12 saat çalıştırma şartları yer aldı. Sözleşmeye itiraz eden işçiler, şirket tarafından “Burada sıkıntılar çekersiniz ve 2 ay sonra ülkeye dönebilirsiniz” şeklinde tehdit edildi. Bu tehdidi fiilen uygulayan patronlar, koşulları kabul etmeyen işçilerin ülkelerine dönmeleri için gerekli prosedürü yerine getirmeyerek, işçileri 2 ay süre daha parasız, mağdur olarak Suudi Arabistan’da tuttu. Bazı işçiler ise sözleşmelere “Yeni sözleşme döneminde, geçmiş ve gelecek süreçten doğan tüm haklarım saklıdır ve ileride hukuki süreç başlatabilirim” şeklinde şerh düşerek çalışmaya devam etti.

HAK ARAYAN İŞÇİLER İŞTEN ÇIKARILDI

2019 yılı Aralık ayına gelindiğinde ise 600 işçiden sadece 100 işçi çalışmayı sürdürdü. Bu süreçte yine haklarını talep eden işçilere baskı uygulanmaya devam edildi. Buna rağmen 35 işçi haklarını alabilmek için Suudi Arabistan’da dava açtı. İşçiler, Doğuş İnşaat’ın talimatı ile 14.02.2020 tarihinde işten çıkarıldı ve işyerinden polis zoru ile uzaklaştırıldı. İşçilere, kıdem tazminatı ve diğer hakları dahil hiçbir ödeme yapılmadı.

DOĞUŞ, SALGIN FIRSATINI KAÇIRMADI

Bu süreçte açılan bazı davalar işçilerin lehine sonuçlandı. Diğer işçilerin de kazanacağını gören ama yeni tip koronavirüs (Covid-19) salgını nedeniyle duruşmaların yapılmadığını öğrenen Doğuş İnşaat, bu kez salgını fırsat bilerek işçilerle pazarlık masasına oturmak istedi. 

35 İŞÇİ ÖLÜME TERK EDİLDİ

Doğuş İnşaat, yapılacak bir protokol ile işçilere haklarının yakınından dahi geçmeyen tekliflerde bulunurken, bunun üzerine bir de açtıkları davaları geri çekmelerini ve “Türkiye'ye döndüğümde herhangi bir dava açmayacağım” yazılı protokolü imzalamalarını istedi. İşçilerin bunu kabul etmemesi üzerine Doğuş İnşaat görüşmelere son verdi. Salgın nedeniyle uçuşların durması dolayısıyla ülkeye dönüşleri ertelenen 35 işçi, şu anki durumda 3 aydır hiçbir geliri olmadan, günlük ihtiyaçlarını dahi karşılayamadan, ölüm ile baş başa bırakıldı. 

‘BÜYÜKELÇİ KONUYA HAKİM AMA HİÇBİR GİRİŞİM YOK’

3 aydır herhangi bir maaş veya ek ödeme şeklinde herhangi bir ücret almadıklarını belirten işçiler, davaları geri çekmek için Doğuş İnşaat tarafından tehdit edildiklerini söylediler.
Konuyu tüm detaylarıyla Türkiye’nin Riyad Büyükelçisine ilettikleri halde hem maddi yardım, hem de hakları için hiçbir girişimde bulunulmadığını belirten işçiler, “Ülkemizin bu noktada bize sahip çıkmasını bekliyoruz. Burada oluşabilecek herhangi bir olumsuzluk veya salgından dolayı başımıza gelebilecek bir sağlık problemi veya can kaybından Doğuş İnşaat ve Ticaret A.Ş. sorumludur” şeklinde konuştular.