Araştırma raporu: Covid-19 sürecinde kadın işçilerin yüzde 38'inin geliri düştü

Raporda, “Bu yıl 8 Mart'ı, Covid-19 salgının etkisi ile kadına yönelik şiddetin ve kadın emeğine yönelik saldırıların arttığı, işsizliğin yükseldiği, toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin derinleştiği bir süreçte karşılıyoruz” denildi.

İleri Haber

DİSK Genel-İş tarafından Covid-19 salgınının kadın işçiler üzerindeki etkilerine yönelik hazırlanan raporda, kadın işçilerin yüzde 38’inin gelirinin düştüğü tespiti yer alırken, kadın işçilerin yüzde 7'sinin şiddete maruz kaldığı tespit edildi.

Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) Türkiye Genel Hizmetler İşçileri Sendikası (Genel-İş), “Covid-19 Salgınının DİSK/Genel-İş Kadın İsçileri Üzerindeki Etkileri Araştırması” adlı raporunu yayımladı. DİSK/Genel-İş Sendikası’na üye kadın işçilerin salgın sürecinde çalışma ve yaşam koşullarında yaşadıkları sorunları ayrıntılı bir şekilde ele almayı amaçlayan araştırma, DİSK/Genel-İş Araştırma Dairesi tarafından planlandı, hazırlandı ve saha çalışması 21-29 Ocak 2021 tarihleri arasında yürütüldü.

Araştırma kapsamında Genel-İş’e üye kadın işçiler için GoogleForms uygulaması kullanılarak çevrimiçi (online) araştırma soru formu oluşturuldu. 29 Ocak 2021 tarihinde telefon numaralarına ulaşılan 18 bin 848 kadın üyeye mesaj yoluyla gönderildi. Üyelerin 2 bin 108'i (yüzde 11,1) ankete katıldı. Ankete katılan üyelerden 2 bin 50'si (yüzde 97,2'si) anketi tamamladı, 58'i (yüzde 2,8) ise anketi yanıtlamadı. Online (çevrimiçi) anket formu sadece anket bağlantısı gönderilen işçilerce dolduruldu.

'TOPLUMSAL CİNSİYET EŞİTSİZLİĞİ ARTTI'

Raporda, “Bu yıl 8 Mart'ı, Covid-19 salgının etkisi ile kadına yönelik şiddetin ve kadın emeğine yönelik saldırıların arttığı, işsizliğin yükseldiği, toplumsal cinsiyet eşitsizliğinin derinleştiği bir süreçte karşılıyoruz” denilirken, uzun süren karantina dönemleri, iş yerlerinin, okulların ve kreşlerin kapalı kalmasının ekonomik hayatta etkisini her geçen gün daha fazla hissettirdiği, çalışma hayatında güvencesiz konumda çalışan kadınların iş hayatından çekilmelerine, çalışma biçimlerinin değişmesine, kayıt dışı sektörlerde çalışanların gelirlerinin düşmesine ve işsizliğin artmasına yol açtığı kaydedildi.

Araştırmada öne çıkan sonuçlar şöyle sıralandı:

DEMOGRAFİK ÖZELLİKLER

- Kadın işçilerin yüzde 49'u 36-55 yaş aralığında, yüzde 45'i 26-35 yaş aralığındadır.

- Kadın işçilerin yüzde 40,2'si yüksek öğrenimlidir.

- Hanehalkı büyüklüğü 1-3 kişiden oluşmaktadır.

ÇALIŞMA KOŞULLARI VE ÜCRET DÜZEYLERİ

- Karantina sürecinde her 10 haneden 3'ünde işsizlik yaşandı.

- Kadın işçilerin yüzde 70'inin salgın sürecinde çalışma biçimi değişti, yüzde 50'si işe dönüşümlü gitti.

- Kadın işçilerin yüzde 38'inin geliri düştü.

- Ücret eşitsizliği derinleşti.

İŞÇİ SAĞLIĞI

- Kronik rahatsızlığı olmasına rağmen uzaktan çalıştırılan kadın işçi oranı yalnızca yüzde 22!

- Kendisinin veya çalışma arkadaşının covid-19'a yakalandığını belirtenlerin oranı yüzde 76!

- İşçi sağlığı ve iş güvenliği önlemleri yetersiz!

- Kadın işçiler sağlıkları için endişe duyuyorlar.

SALGIN SÜRECİNDEN EV İÇİ SORUMLULUKLAR

- Salgın sürecinde ev içinde yaşanan öncelikli sorunlar; ev işleri, çocuk ve yaşlı bakımı oldu.

- Salgında her 10 kadından 2'si ev içi sorumlulukları (yaşlı, çocuk bakımı gibi) nedeniyle izin aldı.

- Salgında kadınların işyerinde çalışma süresi azalırken, evde çalışma süresi arttı.

- Salgın sürecinde çocuk bakımı önemli bir sorun oldu. 

KADINA YÖNELİK ŞİDDET

- Kadın işçilerin yüzde 68'i salgın sürecinde kadın ve çocuklara yönelik şiddetin arttığını belirttiler.

- Salgın sürecinde kadın üyelerimizin yüzde 44'ü ev içinde tartışma ve çatışma yaşadı.

- Kadın üyelerimizin yüzde 7'si şiddete uğradı.

- Kadınların yüzde 64'ü psikolojik şiddete, yüzde 28'i ekonomik şiddete maruz kaldı.

- İşyerlerinde de şiddet arttı: her 10 kadın işçiden 2'si işyerinde şiddete uğradı.

SENDİKA

- Türkiye'de sendikalarda kadınların temsiliyeti yetersiz!

- Kadın işçilerin eylem ve etkinliklere katılımı düşük!

Raporun tamamına ulaşmak için tıklayın.

Zincir marketlerin sömürü raporu: Ağır iş yükü, ödenmeyen ücretler, mobbing...

Mağaza Market-Sen, A101-Şok-Bim Market İşçilerinin Çalışma Koşulları Raporu’nu yayımladı. Üç büyük ilde, 2,5 ayda 330 zincir market ziyaret edilerek hazırlanan raporda, zincir market çalışanlarının çalışma koşulları ele alındı.

İleri Haber

Mağaza Market-Sen tarafından yayımlanan raporda, zincir marketlerde çalışan işçilerin durumu gözler önüne serildi. Rapora göre işçiler ağır iş yükü, yapılmayan ödemeler, hak gaspları ve mobbing altında çalışmaya zorlanıyor.

Mağaza-Market Sendikası (Mağaza Market-Sen), A101-Şok-Bim Market İşçilerinin Çalışma Koşulları Raporu’nu yayımladı. İstanbul, Ankara ve İzmir’de sendikanın İş Yeri Ziyaretleri Koordinasyonu tarafından 2,5 ayda 330 zincir marketi ziyaret edilerek hazırlanan raporda, zincir market çalışanlarının çalışma koşulları ele alındı.

Mağaza-market sektörünün hızla büyüdüğü ve bununla birlikte emeğinin sömürüsünün de hızla arttığı belirtilen raporda, zincir marketlerde yüz binlerce işçinin çalıştığı ve ışıltılı reklam tabelalarının altında market işçilerinin hak gasplarının derinleştiği vurgulandı.

'UCUZLUK' SLOGANLARIYLA YAPILAN REKLAMLARIN GÖLGESİNDE SÖMÜRÜ VAR'

Raporun amacı şöyle açıklandı:

“Şok, A101 ve BİM zincir marketlerinin patronları, sendikasız çalışma düzeninden çok memnun. Her şehirde ağır koşullar altında çalışan işçilerin uğradığı hak gasplarını tek tek anlatacağız. Çünkü “ucuzluk” sloganlarıyla yapılan reklamların gölgesinde sömürülen emek gücü var.

Mağaza-Market Sendikası, bu sektörde çalışan tüm işçilerin birliğini kurmak için adım adım ilerliyor. Bu rapor elden ele tüm market işçilerine de ulaşacak. Biliyoruz ki market işçileri bir çıkış yolu arıyor. Sorunlarının çok benzer olduğunun farkındalar. Çözüm yolunun ise birlikten ve sendikayla birlikte mücadele etmekten geçtiğini öğreniyorlar.”

SÖMÜRÜ TAM GAZ

Raporda, zincir marketlerdeki işçilerin çalışma koşullarına yönelik şu başıklarda tespitler yapıldı:

- “Az işçi, çok iş” politikası

- İşçilere dayatılan uzun çalışma saatleri

- Fazla mesai ücretlerinin ödenmemesi

- Mola sürelerinin tırpanlanması

- İşçilerin zorla yıllık izne çıkarılması

- İzin günlerini işçilerin seçememesi

- Koronavirüslü ya da temaslı işçilerin işe çağırılması veya çalışamayan işçilerden ücret kesintisi

- Düşük ücrete düşük zam

- Şok Market’in ücretsiz işçi servisi

- Müşteriye ürün satma zorunluluğu

- Hak gaspı durumunda işçilerin haklarını arayacakları mekanizmaların işlemez hale getirilmesi

- Marketlerdeki sistematik mobbing

Raporun tamamına ulaşmak için: https://docs.google.com/document/d/1w8FufihHuDx6xhpxpplST6qDFRbHQg950Tk8QqQ9YVQ/edit

Sendikalaşma 'ayak oyunları'yla engellenmişti... Yemeksepeti, konsolosluk önünde protesto edilecek

Eylemde basın açıklamasını DSF Başkanlık Kurulu Üyesi, TUI Genel Sekreteri ve Nakliyat-İş Genel Başkanı Ali Rıza Küçükosmanoğlu yapacak. Ayrıca Konsolosluğa bir dosya verilecek.

İleri Haber

Nakliyat-İş, Yemeksepeti’nin hukuksuz biçimde sendikalaşma çalışmalarını engellemesini Taksim'de bulunan Alman Konsolosluğu önünde protesto edecek.

Alman firması Delivery Hero tarafından 2015’te satın alınan ve Türkiye genelinde 69 şehirde faaliyet gösteren 6 bin işçinin çalıştığı “Yemeksepeti”, “Bana Bi” ve “Vale”de çalışanlar, İstanbul başta olmak üzere birçok bölgede Anayasal haklarını kullanarak Devrimci İşçi Sendikalar Konfederasyonu’na (DİSK) bağlı Nakliyat-İş Sendikası'na üye oldu.

Yasal çoğunluk aşamasına çok yaklaşan Nakliyat-İş, örgütlenmeler hızla sürerken Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı’na yetki başvurusu için de hazırlıklarını tamamladı.

‘PATRON HUKUKSUZ BİÇİMDE İŞ KOLUNU DEĞİŞTİRDİ’

Bu aşamada Yemeksepeti patronu hile, muvazaa ve resmi evrakta sahtecilik yaparak Bakanlık kayıtlarında taşıma iş kolundaki işçilerin tamamına yakınına hukuksuz ve keyfi olarak iş yeri ve iş kolu değişikliği yaptı. Bu işlemin ardından 2 bin civarında işçinin sendika üyeliği düştü.

Bunun üzerine Nakliyat-İş, patron hakkında “TCK’nın 118. Maddesi ve Resmi Evrakta Sahtecilikle” ilgili Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulundu.

KONSOLOSLUK ÖNÜNDE PROTESTO

Aile, Sosyal Hizmetler ve Çalışma Bakanlığı müfettişlerinin iş kolu ilgili incelemesi sürerken, Nakliyat-İş Sendikası, Yemeksepeti’nin işçi ve sendika düşmanlığını Taksim'de bulunan Alman Konsolosluğu önünde protesto edecek. Eylemde basın açıklamasını Dünya Sendikalar Federasyonu (DSF) Başkanlık Kurulu Üyesi, Taşımacılık İşçileri Enternasyonali (TUI) Genel Sekreteri ve Nakliyat-İş Genel Başkanı Ali Rıza Küçükosmanoğlu yapacak. Ayrıca Konsolosluğa bir dosya verilecek.

Basın açıklamasına Nakliyat-İş Sendikası yöneticileri, işyeri temsilcileri ve üye işçiler katılacak.

Çanakkale'de göçük altında kalan işçiyi kurtarma çalışmaları sürüyor

Kurşun madeni ocağındaki göçükte kalan işçi Gazi Baytimur'a ulaşma çalışmaları bugün de devam ediyor.

Çanakkale'nin Yenice ilçesindeki maden ocağında dün meydana gelen göçükte bir işçi mahsur kaldı. İşçiyi kurtarmak amacıyla başlatılan çalışma sürüyor.

Kalkım beldesi Karaaydın köyünde kurşun madeni çıkarılan ocaktaki dün öğleden sonra göçük yaşandı. Tahkimatın çökmesi sonucu 40-50 metre derinlikte göçük altında kalan işçi Gazi Baytimur'a ulaşma çalışmasını Afet ve Acil Durum (AFAD) İl Müdürlüğü koordine ediyor.

Kamuda normal düzene ve mesai saatlerine dönüldü

Genelgeye göre, bugünden itibaren kamu kurum ve kuruluşları normal düzen ve mesai saatlerinde çalışmalarına başlayacak.

AKP'li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın imzasıyla "Covid-19 Kapsamında Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Normalleşme ve Alınacak Tedbirler" başlıklı genelge yayımlandı. Genelgeye göre, bugünden itibaren kamu kurum ve kuruluşları normal düzen ve mesai saatlerinde çalışmalarına başlayacak. Gerektiğinde ise illerde valilerce farklı mesai saatleri belirlenebilecek.

Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanı Metin Kıratlı'nın Twitter hesabından paylaştığı genelgeye göre, çalıştırılma biçimlerine bakılmaksızın kamu kurum ve kuruluşlarında (Sağlık Bakanlığı ve Milli İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı hariç) çalışan, yönetici kadro ve pozisyonunda bulunanlar hariç, 60 yaş ve üzerinde olanlar ile Sağlık Bakanlığının belirlediği kronik hastalığı bulunanlar idari izinli sayılacak.

İdari izinli sayılanların bu sürede mali ve sosyal hak ve yardımları ile diğer özlük hakları saklı kalacak.

Bu personeller, amirinin izni dışında görev mahallinden ayrılmayacak ve hizmetine ihtiyaç duyulanlar çağırıldıkları anda görevlerine dönecek.

Böylece 26 Ağustos 2020 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan, kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanlara esnek çalışma yöntemlerinin uygulanmasına ilişkin "Covid-19 Kapsamında Kamu Çalışanlarına Yönelik Tedbirler" konulu genelge yürürlükten kaldırılmış olacak. 

Ataşehir Belediyesi'nde TİS imzalandı: 'İşçiler Genel Merkez'in sopasını tepelerinde hissediyordu'

İlk yıl yüzde 8, ikinci yıl yüzde 10’a imza atılan sözleşmeye göre Ataşehir Belediyesi'nde en düşük işçi ücreti net 3 bin 175, giydirilmiş 4 bin 918 lira oldu.

Toplu İş Sözleşmesi (TİS) görüşmelerinde yaşanan tıkanma nedeniyle grev kararı alınan Ataşehir Belediyesi'nde, Genel-İş İstanbul Anadolu Yakası 1 Nolu Şubesi, belediyeyle sözleşme imzaladı.

Ataşehir Belediyesi'nde TİS görüşmelerinin tıkanması üzerine belediye işçileri grev kararı almış, 2 Mart’ta uygulamak üzere 19 Şubat günü grev kararını belediyeye asmıştı. Bu süre içerisinde Kadıköy ve Maltepe belediyelerinde ise işçiler greve çıkmış ve TİS, Genel-İş Genel Merkezi tarafından işçilerin itirazlarına rağmen sözleşme imzalanmıştı. Ataşehir Belediyesi'nde ise greve bir günden az bir süre kala sözleşme imzalandı.

YÜZDE 8 ZAM YAPILDI

İlk yıl yüzde 8, ikinci yıl yüzde 10’a imza atılan sözleşmeye göre en düşük işçi ücreti net 3 bin 175, giydirilmiş 4 bin 918 lira oldu. Genel-İş İstanbul Anadolu Yakası 1 No’lu Şube Başkanı Ahmet Arıkan, Evrensel'e yaptığı açıklamada “Dün geceden beri Ataşehir Belediyesi ile devam eden görüşmelerimiz vardı. Bugün temsilcilerimizle görüştük, büyük bir kısmının onay verdiği sözleşmeyi imzalamış olduk. Maltepe ve Kadıköy Belediyesinde büyük mücadeleler sonucu imzaladığımız sözleşmeden daha iyi bir sözleşmeyi yapmış olduk” dedi.

'İŞÇİLER GENEL MERKEZİN SOPASINI TEPELERİNDE HİSSEDİYORDU'

Genel-İş İstanbul Anadolu Yakası 1 No'lu Şube Ataşehir Belediyesi Veteriner Hekimliği İş Yeri Temsilcisi Günay Coşar ise şunları söyledi:

“İşçiler bir yandan Maltepe ve Kadıköy'den sonra Genel-İş Genel Merkezinin sopasını tepelerinde hissediyordu. İşçilerin de tavrı grev olmamasından yanaydı. Kadıköy ve Maltepe’deki gibi bir örgütlülük de söz konusu değil. Daha iyi bir sözleşme elbette imzalanabilirdi. İşçiler birlikte olabilse daha farklı şeyleri konuşurduk. Bu ayrışmaya sebep olan yine genel merkezin diğer belediyelerde yaptığıdır. Sonraki yıllarda daha iyi sözleşmeler için birlikteliğimizi artıracağız. Bu bugünden yarına olacak iş değil örgütlü gücümüzü büyütmeye çalışacağız” dedi.