Meryem Yıldırım / @meryem_yildrim

Dünyaca ünlü moda firması Christian Dior’un Zorlu AVM’deki merkezinde 2013 ve Aralık 2017 arasında stok sorumlusu olarak çalışan işçi Y., işyerindeki usulsüzlükleri tespit ederek şikayetlerde bulundu. İncelemeler sonucunda usulsüzlük tespiti yapılan denetim yöneticisi işten çıkarılırken, usulsüzlüğün mağaza yöneticisi tarafından devam ettirildiğini iddia eden Y., yeniden şikayet etti. Bu nedenle kendisine mobbing uygulanan Y., baskı sürecinde psikolojisi bozulduğu için tedavi gördü. Ardından hedef haline gelen Y., 15 Aralık 2017’de gerekçesiz işten çıkarıldı. Hakkını aramak isteyen işçi, işe iade davası açtı.

Mahkemeye verilen dilekçede, Dior ile ürünlerin transferi, Geçici Müşteri Çıkışı (GMÇ); taşıma, temizlik ve güvenlik personeli, muhasebe, mutfak ihtiyaçları, teknik aksaklıkların giderilmesi, operasyonel ihtiyaçlar ve insan kaynakları gibi hizmetlerde iş ortaklığı olan Beymen arasındaki iş ortaklığı hatırlatılarak yaşananlar özetle şöyle aktarıldı:

-Y,  çalıştığı süre zarfında aylık sayımlarda oluşan farkların göze çarpması, stok işleyişinde yaşanan aksaklıklar, irsaliyesiz çıkışı yapılan ve müşterilere teslim edilen ürünler, muhasebesel işlerde teslim edilmeyen cari ödemeler, faturalarda usulsüzlük yapıldığını ve durumun çalışanların tamamını zan altında bıraktığını tespit etti. Aylık sayımlarda fark oluştuğunu, stok işleyişinde olumsuz ilerleyiş olduğunu gören Y., usulsüzlüklere sebep olan işlemlerle ilgili sayım ve fatura evraklarını inceledi. İnceleme sonunda usulsüzlüklerin ve ekibi zan altında bırakan işlemlerin sorumlusunun Butik Yöneticisi A. E. A. olduğunu tespit etti.

Usulsüzlüklerin tekrar araştırılması ve kurum içerisindeki ilgili birimlerin müdahale edebilmesi için diğer çalışma arkadaşlarına bilgi vererek yaklaşık beş sayfalık bir şikayet metni oluşturan işçi, metni hem iş ortaklığı olan Beymen’e hem de Dior’un Genel Müdürü V.B.’e maille iletti. Bunun üzerine Dior Genel Müdürü V.B.’nin butiği ziyarete geldiği fakat usulsüzlüklerle ilgili ne Dior ne de Beymen tarafından bir işlem yapılmadığı aktarıldı.

İŞÇİ VAZGEÇMEDİ: USULSÜZLÜK TESPİT EDİLDİ!

Usulsüzlükle ilgili çalışan şikayetlerinin sürmesi üzerine Beymen İç Soruşturmacısının konuyu araştırdığı, söz konusu departmandan sorumlu olan kişi ve Dior Finans Müdürü P.A. tarafından inceleme başlatıldığı belirtildi. Bunun üzerine 27 Kasım 2016’da Zorlu Dior Butik’te yapılan baskın stok sayımı sonucu incelemelerde, hem denetimci pozisyonundaki Y.G. hem de Butik Yöneticisi A. E. A. tarafından yapılan usulsüzlükler tespit edildi.

SUÇLAMALARI KABUL EDEREK İSTİFA ETTİ

Bu sayımdan itibaren Beymen İç Soruşturmacısı ile işçi Y. usulsüzlüklerle ilgili kamera görüntüleri, fatura ve irsaliye belgeleri ve sayımda fark veren ürünlerin bilgilerini inceledi. Beymen İç Soruşturması tarafından A. E. A. ile ilgili usulsüzlük dosyası hazırlandı. Sürecin devamında hem Butik Yöneticisi A.E. A. hem de Butik Admini Y.G. aynı günde Beymen merkez ofisine sorguya çağrıldı. Sorgudan kısa süre sonra Butik Admini Y.G. suçlamaları kabul ederek görevinden istifa etti.

‘DİOR CEO’SU USULSÜZLÜĞÜ ÖNEMSİZ BULDU’

Daha sonra Dior ve Beymen tarafından yapılan ortak toplantıda “Dior Genel Müdürü V.B. tarafından ilgili usulsüzlüklerin dikkate alınmadığı ve tespitlerin yetersiz ve firma için sorun oluşturmayan bir önemsiz bir süreç olduğu ve bağlı olarak tüm bu usulsüzlüklerin üzerinin örtbas edildiği” iddia edildi.

İşten çıkarılması beklenen Butik Yöneticisi A. E. A. çıkarılmazken, görevinden istifa eden Y.G.’nin pozisyonuna ise Beymen merkezinden S.T. getirildi.

YENİ ÇALIŞAN DA USULSÜZLÜĞÜN SÜRDÜĞÜNÜ TESPİT ETTİ

Denetim pozisyonunu devralan S.T. de A. E. A.’nın usulsüz işlem yaptığını tespit etti. (Faturalı müşteri ürünün bir başka müşteriye GMÇ olarak gönderilmesi). Söz konusu usulsüzlük Dior Finans Müdürü P.A.’ya ve Genel Müdür V.B.’ye denetimci S.T. tarafından bildirildi. Kısa süreğine geçici olarak kapatılan GMÇ (Geçici Müşteri Çıkışı) ise V.B.’nin onayıyla devam etti.

İşçi, usulsüzlüklere ilişkin görmezden gelinen tavrı ve A. E. A.’nın davranışları ve çalışanlarla olan diyaloglarını bir metin olarak bu sefer Dior’un CEO’suna bildirdi.

ELEŞTİRİLERİN HEDEFİNDEN YÖNETİCİ ‘HIRSIZLIK’ İDDİASINA SARILDI

Bunun üzerine A. E. A. ve çalışanlar arasında 19 Kasım 2017’de yapılan toplantıda işçi Y., ilk olarak söz alarak; butik içerisinde güven ortamının kaybolduğunu dile getiren, şikayetlerin ve usulsüzlüğe ilişkin kamera görüntülerinin de olduğunu belirten bir metin okudu. Metnin ardından sert eleştirilere maruz kalan, A.E. A., “Çantamda bulunan dolarların ekip çalışanları içerisindeki birisi tarafından alındığı” iddiasına sarıldı. Yapılan eleştirilere ve usulsüzlük suçlamalarına ilişkin ise cevap vermedi.

SÜREÇTE PSİKOLOJİSİ BOZULAN İŞÇİ TEDAVİ GÖRMEYE BAŞLADI

Yaşanan yıpratıcı sürecin ardından işçi psikolojik tedavi görmeye başladı ve düzenli olarak psikoloğa gitti.

Son olarak sürece ilişkin 6 Aralık 2017’de Dior Genel Müdürünün çalışanlarla düzenlediği toplantıda ise Dior firmasının gelecek planlarından bahsedilerek ve butiği bir gemiye benzeterek; “Bu geminin kaptanının A.E. A. olduğu ve başarılı bulunduğu için Dior firmasının marketing bölümüne bağlandığı” belirterek “E. ile çalışmak istemeyen varsa bu gemiden inebilir” diyerek çalışanları ‘uyardığı’ öğrenildi.

İŞTEN ÇIKARILDIĞINI DİOR DEĞİL, BEYMEN BİLDİRDİ

15 Aralık 2017’de ise sürecin peşini bırakmayan Y., Beymen İnsan Kaynakları tarafından görüşmeye çağrılarak sözlü şekilde "iş sözleşmesinin tek taraflı olarak feshedildiği ve bu kararın Dior'a ait olduğu" bildirildi.

USULSÜZLÜĞE TEPKİ ÇALIŞMA BARIŞINI BOZUYORMUŞ

Dior’un vekili ise açılan işe iade davası kapsamında mahkemeye verdiği yazıda, işten çıkarılan Y.’nin mağaza müdürü E. A. A.’ya sataştığını savunurken, işçinin usulsüzlüğün tespitine yönelik çabalarını  ‘çalışma barışını bozma’ olarak niteledi.

İŞÇİNİN HAK MÜCADELESİ BAŞLIYOR: MAHKEMEYE BAŞVURDU

İşçi Y. ise avukatı Özgür Urfa aracılığıyla, Dior’un işçiye gönderdiği iş akdinin feshedilmesinin usule aykırı olduğunu belirterek mahkemeye başvurdu. Avukat Urfa’nın verdiği dilekçede şunları kaydedildi:

1 - Davacının iş sözleşmesi usule aykırı olarak feshedilmiştir.

2 - Fesihte gerekçe gösterilmemiştir.

3 - Davacının savunması alınmamıştır

Feshin geçerli sebebe dayandırılması

Madde 18 - Otuz veya daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde en az altı aylık kıdemi olan işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işveren, işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundadır

Sözleşmenin feshinde usul

Madde 19 - İşveren fesih bildirimini yazılı olarak yapmak ve fesih sebebini açık ve kesin bir şekilde belirtmek zorundadır. Hakkındaki iddialara karşı savunmasını almadan bir işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesi, işçinin davranışı veya verimi ile ilgili nedenlerle feshedilemez.”

VE İŞÇİNİN MÜCADELESİ SONUÇ VERDİ: MAHKEME HAKLI BULDU

İş akdinin feshinin haksız ve geçersiz olduğunun tespiti ile işe iadesini talep eden işçinin avukatı Urfa “Bu karara uyulmadığı takdirde bu karara aykırılıktan dolayı yasal faizi ile 8 aylık ücret tutarında tazminata hükmedilmesine, işe iade kararına uyulduğu durumlarda müvekkilimin fesih tarihinden itibaren çalıştırılmadığı boşta geçen süreye ilişkin 4 aylık ücretinin ve soysa haklarının mevduat faizi ile birlikte davalıdan tahsiline, yargılama giderleri ve vekalet ücretinin davalıya yükletilmesini talep ederiz” dedi.

İşçiyi haklı bulan mahkeme, avukat Özgür Urfa’nın taleplerini kabul ederek ilk duruşmada kararını açıklayarak işçiyi işe iade etti.

İŞÇİ: USULSÜZLÜKLERİN ÜZERİ ÖRTÜLÜYOR

Yaşadıklarını İleri’ye anlatan işçi Y., “Uzun bir süredir stok sorumlusu olarak çalıştığım bu firmada butik yöneticisinin yapmış olduğu mevcut usulsüzlükleri hem ben hem de ekip arkadaşlarımın bilmesine, hem Dior hem de Beymen departmanlarında sorumlu kişilere bildirim yapmamıza rağmen mevcut usulsüzlüklerin üzeri örtülmüştür” dedi.

“Müşterilerin cari ödemelerinden tutun da stoğa ait ürünlerin kayıp olmasına kadar birçok çalışma düzenini bozucu hal ve hareketlerin ekip içerisinde korkunç derecede mobbing ortamı yaratması tesadüf değildir” diyen Y., süreci şöyle anlattı: “En sonuna kadar kurumsal olarak çözüm aradım. Bu firmalarda şahit olduğum asıl durum şu ki; usulsüzlük yapan ya da ufak ta olsa firma işleyişinde hata yapan taraf eğer en alt tabadaki çalışan ise hemen kendisi hakkında işlem başlatıldığı ve işten atıldığıdır.”

‘5 BİN DOLAR CİVARINDA KAYIP OLUŞUYORDU’

“Şahsen firmada 5000$ gibi cari hesap kayıplarını, stok ürünleri farklarını iletmeme rağmen bir yöneticinin sadece firma politikalarını harfiyen yerine getirdiği için nasıl korunduğunu kendi gözlerimle görmüş oldum.”