Aydın Demir Esen yazdı: TİP Programı ve işçi sınıfı mücadelesine dair notlar

"Kuşkusuz Türkiye İşçi Partisi Türkiye işçi sınıfını bir bütün olarak değerlendirecek ve siyasal ve ideolojik mücadelesinde de sınıfın bütününe seslenmeyi esas alacaktır. Ancak sınıfın en dinamik bileşenlerine ve kesimlerine yönelik özgün araçların geliştirilmesi görevini de önüne koymak zorundadır."

Türkiye İşçi Partisi, üyeleriyle, dostlarıyla tartışarak programını yazıyor, program her gelen katkı ile giderek zenginleşen bir içeriğe kavuşuyor. TİP Programı’na egemen olan değerler ise son derece net. İleri Haber’de Sinan Dervişoğlu son derece yalın bir şekilde ifade etmişti:

“Programa egemen olan değerler, TİP’in tarihsel değerleri olan muğlak popülizme karşı işçi sınıfı çizgisi, amorf ‘hareket’ mantığına karşı parti ve örgütlülük kültürü, içeriği belirsiz kurtuluş senaryolarına karşı net bir sosyalizm vurgusu, ulusal ve bölgesel dar görüşlülük yerine enternasyonal vizyon ve mirasa sahip çıkılması.”

“Muğlak popülizme”, hadi daha farklı kavramlar da kullanalım içeriği belirsiz bir halkçılığa karşı işçi sınıfı vurgusu, sırf programı dengelemek için konmuş bir şey değil, bizzat programı belirleyen temel bir değer, temel bir ilkedir.

Yine sevgili Sinan Dervişoğlu’ndan yararlanarak yazıya devam edeyim:

Dervişoğlu, demokratik toplumsal muhalefete dair saptamalar yaparken, program ile bağını kurmaya çalışıyor ve “1970’lerden farklı olarak, yepyeni bileşenlerle, çevre sorunuyla, kadın ve çocuk haklarıyla, laiklikle, LGBTİ haklarıyla birlikte çok daha zenginleşmiş bir içeriğe kavuşmasıdır” ifadesiyle bu zenginliğin altını çiziyor. 

İşte tam da burada “işçi sınıfı”nı tartışmak gerekiyor. Acaba tüm bu mücadelelerin yanı sıra bir de “işçi sınıfı mücadelesi” veya “işçilerin mücadelesi” mi var, bir başka ifadeyle eşitler arasında biraz daha fazla öne çıkan bir mücadeleden mi söz ediyoruz, yoksa belirleyen omurgayı oluşturan, şekil veren bir sınıf vurgusundan mı? Kuşkusuz ikincisidir, TİP Programı Türkiye ve Dünya değerlendirmesi yaparken de, mücadele hattı kurmaya çalışırken de, geleceğin sosyalist Türkiyesi üzerine söz söylerken de işçi sınıfını hepsinin merkezine koymuştur. Programda işçi sınıfından ne kadar yerde söz edildiğinden ziyade, metnin ruhuna sinmiş olan sınıfsallığa bakmak programın ruhunu anlamak açısından yardımcı olacaktır. 

Daha programın başında yer alan aşağıdaki ifade sınıfın gündelik ve tarihsel çıkarlarıyla, partimizin gündelik mücadeleyle sosyalist devrim mücadelesi arasındaki konumunu anlatması açısından önemlidir:

“Düzen sınırlarını aşmasa da mevcut iktidarın karşılayamayacağı taleplerin ileri sürülmesi, sosyalist mücadelenin de araçlarından biridir. Bu talepler, işçi sınıfının siyasal bilincinin güçlenmesini ve daha ileri hedeflerin belirlenmesini, ayrıca sosyalizmin somut bir seçeneğe dönüşmesini olası kılabilir. Sosyalistler bu olasılığın ortaya çıkaracağı olanakları önemsemeli; ancak, emekçi sınıfların güncel taleplerinin ve tarihsel çıkarlarının sözcülüğünü üstlenerek işçi sınıfını iktidara taşımak anlamına gelen sosyalist devrim perspektifini korumalı, toplumsal mücadelelere öncülük misyonunu yerine getirmelidir.”

Bir düşünsenize, bugün 3. Havalimanı işçileri en temel barınma, beslenme, servis, hatta tahtakurularından delik deşik olmuş vücutlarına karşı temizlik istemekte, ama düzen bu en temel talepleri bile karşılamamaktadır! TİP üyeleri eğer orada inşaat işçilerinin yanındaysa, işçilere “örgütlenin” vaazları vermekle yetinmeyip bu en temel taleplerin takipçisi olmuşsa, direnen işçilerin temsilcisi olarak bizzat görev üstlenmiş üyeleri varsa ve o işçileri bir adım ileriye götürmeye çalışıyorsa program ete kemiğe bürünmeye başlamış demektir. 

Türkiye İşçi Partisi programında işçi sınıfının yaşadığı insanlık dışı sömürüden pek çok yerde söz edilmektedir. Yalnızca Türkiye’de değil, dünyada da sınıfa saldırının en yoğun ve pervasız olduğu dönemlerden birisinde yazılan bu program, parti üyelerinin gözlerini sendikasız, sigortasız, güvencesiz, düşük ücretle çalışan, iş cinayetlerinde yaşamını yitiren, borç yükü, pahalılık, gelecek kaygısı gibi sorunlarla boğuşan işçi sınıfına dikmelerini istemektedir. Soyut bir örgütlenme çağrısının her kapıyı açan bir anahtar gibi görülmediği, somut dayanışmacılığın (bunun biçimlerini yaratmak bizlerin yaratıcılığına muhtaçtır) öne çıkarıldığı bir metinden söz ediyoruz. 

Sınıf mücadelesinin temel başlıkları çok değişmese de, bazı başlıkların artık tüm toplumsal mücadeleleri kestiği bir dönemdir yaşadığımız dönem. Eşit işe eşit ücret veya güvenceli çalışma hakkı, aynı zamanda kadın mücadelesidir; insanca yaşama ve çalışma hakkı derken çocuk işçilikle mücadele ve eğitim başlıkları karşımıza çıkar, çocuk hakları için somut bir şeyler söylemek gerekir; sendikal örgütlenme ve toplu sözleşme dediğinizde aynı zamanda yerelliklerde devlet eliyle sermaye baskısına karşı da örgütlenme sorunuyla karşı karşıya kalırsınız. Eğer perspektifiniz güncel mücadele ve sosyalizm hedefi arasındaki boşluğu doldurmaya odaklandıysa ve bunun temelleri programınızda varsa, en azından yola sağlam erzakla çıkmışsınız demektir!

Ve bugün Saray Rejimi, sermaye diktatörlüğünün billurlaşmış bir hali olarak karşımızda duruyorsa, Saray Rejimi’ne karşı mücadelenin, emekle sermaye arasındaki mücadelenin güncel ve yakıcı evresi olduğu gerçeğinden ve aynı zamanda Saray Rejimi’ne daraltılmış bir mücadele programı, sermaye sınıfının bu rejimle ortaklığının gizlenmesine yol açabileceğinden söz eden bir program okunup rafa kaldırılacak değil, sürekli tartışılacak, yaşayan bir metindir. Şu cümle ise, sınıfsallığın ve öncü parti düşüncesinin kendisini somutladığı bir cümledir:

“TİP, Saray Rejimi’nin yıkıldığı koşullarda sermaye egemenliğinin kendisini aklamasına izin vermemenin yolunun, rejime karşı mücadelede işçi sınıfı adına en ön saflarda yer almaktan geçtiğini tespit eder.”

İşçi sınıfı adına en ön saflarda yer alacak bir partinin ise değiştirmek için çözümlemesi, anlaması, sınıfın tüm dinamik unsurlarının içinde, örgütlenme pratiklerinin tam bağrında olması kaçınılmaz olacaktır. 

Kuşkusuz Türkiye İşçi Partisi Türkiye işçi sınıfını bir bütün olarak değerlendirecek ve siyasal ve ideolojik mücadelesinde de sınıfın bütününe seslenmeyi esas alacaktır. Ancak sınıfın en dinamik bileşenlerine ve kesimlerine yönelik özgün araçların geliştirilmesi görevini de önüne koymak zorundadır. Özellikle kentli emekçilere yapılan vurgu, daha doğrusu kentli işçi sınıfının şiddetlenen metalaşma süreçleriyle karşı karşıya kalması ve aynı zamanda ilerici değerlere yatkınlığı saptaması, partinin mücadele hattı için bazı ipuçlarını da sunmaktadır. Programda yer alan “Bu nitelikleriyle sosyalist siyasetin toplumsal etkisine en açık ve politize toplum kesimlerinden birini oluşturan kentli emekçiler ile klasik sanayi proletaryasını karşı karşıya koyan yaklaşımlar işçi sınıfını yapay biçimde bölmekte ve sınıf mücadelesinin güçlendirilmesini engellemektedir” saptaması teorik bir tartışma için değil, bizzat mücadele hattını belirlemek için programa konmuştur. 

Tartışmalarla, üyelerimizin ve dostlarımızın katkılarıyla daha da zenginleşecek Türkiye İşçi Partisi Programı ara ara hepimizin bir kez daha göz gezdirmek isteyeceği bir mücadele ve kuruluş çağrısıdır aslında. Gelin, hep birlikte eşitliğin ve özgürlüğün ülkesini kurmak için mücadele edelim çağrısı programın özetidir!

Sinan Dervişoğlu yazdı: TİP Programını nasıl okumalı?

"Bugün programını sunduğumuz TİP, dünya ölçeğinde sosyalist sistemin çözüldüğü, uluslararası komünist hareketin eski gücünü yitirdiği, buna karşılık kapitalizmin bunalımının eskisinden çok daha yıkıcı bir biçimde yaşandığı, ülke ölçeğinde ise faşizmin azgın saldırılarına rağmen ilerici güçlerin yılmadığı, zaafları ve kırılganlığı her geçen gün ortaya çıkan gericilik karşısında direnişi sürdürdüğü koşullarda kuruluyor."

Sinan Dervişoğlu

Direkt cevabı vererek başlayalım. Sunduğumuz TİP programı 2 boyutta ele alınarak okunmalıdır:

Birincisi, TİP’in tarihsel sürekliliği çerçevesinde, ikincisi ise Türkiye Sosyalist Hareketinin tarihsel bütünlüğü içerisinde. Meseleyi şimdi açalım.

TİP'İN TARİHSEL DEĞERLERİ

1961’de kurulan ilk TİP, soğuk savaşın kasıp kavurduğu bir Türkiye’de sosyalist fikirleri en basit dille anlatan, bunu keskin sloganlarla değil en temel insani ve emekçi değerlere dayandırarak yapan, böylece ilerici bir kitle bilincini adım adım inşa eden bir parti olarak büyük bir atılımın ve başarının sahibi oldu. İnsanca yaşamak, emeğin karşılığını almak, dünyada da bağımsız ve onurunu kazanmış bir Türkiye’de başı dik yaşamak TİP’in sadece çıkış noktası olmakla kalmadı; her zaman ve sonuna kadar da başa koymaktan ve öne çıkarmaktan geri durmadığı değerler olmaya devam etti. Emekçi kitlelerle ortak değerlerde buluşma ve ortak bir üslubu korumadaki ısrarı, birinci TİP’in başarısının temeli oldu.

1975’de kurulan ikinci TİP, sosyalist sistemin ve uluslararası komünist hareketin yükseliş içinde olduğu ve sürekli yeni mevziler kazandığı koşullarda kuruldu ve bu yükselişe temel oluşturan değerleri kendi yapısına ve ülkeye yansıtmayı misyon edindi. Birinci TİP’ten farklı olarak daha netleşmiş bir Marksist-Leninist söylem, işçi sınıfı konusunda keskin bir vurgu, parti kültürüne, işleyişine ve disiplinine verilen daha bariz bir önem ve uluslararası komünist hareketin sembol ve değerlerine daha net bir bağlılık, (birinci TİP’ten devraldığı birikime ek olarak) ikinci TİP’e damgasını vuran değerler oldu. Boran yoldaşın önderliğinde ikinci TİP,  o dönemde 73 Atılımı ile kitleselleşmiş olan İsmail Bilen önderliğindeki TKP ile birlikte Türkiye işçi sınıfı ve emekçi halk arasında bu temel komünist değerlerin taşıyıcısı ve savunucusu oldu.

Bugün programını sunduğumuz TİP ise, dünya ölçeğinde sosyalist sistemin çözüldüğü, uluslararası komünist hareketin eski gücünü yitirdiği, buna karşılık kapitalizmin bunalımının eskisinden çok daha yıkıcı bir biçimde yaşandığı, ülke ölçeğinde ise faşizmin azgın saldırılarına rağmen ilerici güçlerin yılmadığı, zaafları ve kırılganlığı her geçen gün ortaya çıkan gericilik karşısında direnişi sürdürdüğü koşullarda kuruluyor. İkinci TİP'in kurulduğu dönemden farklı olarak 2 yeni olgu, bu kuruluş döneminde karşımıza çıkıyor. Birincisi, aslında 90 yıldır var olan Kürt sorununun artık demokrasi mücadelesi açısından en temel gündem maddelerinden biri haline gelmesi; ikincisi ise demokratik toplumsal muhalefetin, 1970’lerden farklı olarak, yepyeni bileşenlerle, çevre sorunuyla, kadın ve çocuk haklarıyla, laiklikle, LGBTİ haklarıyla birlikte çok daha zenginleşmiş bir içeriğe kavuşmasıdır.

Yeni TİP programı, TİP’in tarihsel değerlerinin, bu yeni koşulların ve yeni ihtiyaçların ışığında harmanlanma çabası olarak okunmalı ve değerlendirilmelidir. Program ve ona eşlik eden bildirilerin üslubu, birinci TİP’in ruhuna uygun olarak, emekçilere “yukardan seslenen” bir dilde değil, ortak değerler yakalamaya yönelik, katılımcı ve mütevazi bir üsluptur. Programa egemen olan değerler, TİP’in tarihsel değerleri olan “muğlak popülizme karşı işçi sınıfı çizgisi, amorf “hareket” mantığına karşı parti ve örgütlülük kültürü, içeriği belirsiz kurtuluş senaryolarına karşı net bir sosyalizm vurgusu, ulusal ve bölgesel dar görüşlülük yerine enternasyonal vizyon ve mirasa sahip çıkılması” olmuştur. Yeni TİP, birinci TİP’in en önemli katkılarından biri olan “Kürt meselesini Türkiye gündemine taşıma cesareti”ne sadık kalarak, Kürt halkını sokakta ve parlamentoda temsil eden tek parti olan HDP ile halkların ortak kurtuluşu için somut güç birliğini ve siyasal ittifakı hayata geçirmiştir. Son olarak yeni TİP,  ikinci TİP’in sosyalist devrim perspektifini demokrasi mücadelesinin tüm dinamikleri ile zenginleştirme kararlılığını aynen sürdürmüş, günümüz Türkiye’sinde islami faşizme düşman tüm kesimlerin ortak mücadelesini sosyalist devrime sıçratmanın aracı olarak Devrimci Cumhuriyet açılımını formüle etmiştir.

TİP SADECE TİP'İN MİRASÇISI DEĞİLDİR

Yeni TİP inisiyatifinin en önemli ve değerli yönü, sadece TİP geleneğinin pozitif değerlerinin mirasçısı olması değil, tüm Türkiye Komünist ve Devrimci hareketinin tarihsel mirasını, eleştirel (ve özeleştirel) bir değerlendirme süzgecinden geçirerek sahiplenme kararlılığıdır. Amaç, hepsi birer başarıyı ve aynı zamanda birer başarısızlığı temsil eden eski N adet örgütten birine (bu TİP dahi olsa) yeniden hayat vermek değil, bunların hepsinin ötesinde ve üstünde bir oluşuma sıçrayabilmeyi başarmaktır.

Geçmişte herkes açısından bir başarıyı temsil eden TİP, ne bir başlangıçtır; ne de bir son olmuştur. 1961’de kurulan TİP, hem tarihsel birikim olarak, hem de kadrolar seviyesinde 10 Eylül 1920’de kurulan Türkiye Komünist Partisi’nin mirasçısıdır. Birinci TİP Mustafa Suphi, Ethem Nejat, Şefik Hüsnü, Nazım Hikmet, Reşat Fuat ve Doktor Hikmet Kıvılcımlı’nın 41 yıl boyunca iğneyle kuyu kazarcasına, kan ve gözyaşı pahasına emekçiler arasında yarattığı birikimin üstünde yükselmiş, bu atılıma önderlik etmenin onuru da gene TKP’li kadrolar olan Behice Boran, Mehmet Ali Aybar ve Nihat Sargın’a ait olmuştur.  Birinci TİP’in politik eksiklik ve tıkanıklıkları ise militan kadroları yeni arayışlara yöneltmiş, bu arayıştan Türkiye Solu’nun ilk silahlı başkaldırı deneyini hayata geçiren THKP-C, THKO ve TİKKO doğmuştur. 1973 sonrasında bu devrimci çizgiler yeni oluşumlara yönelip sivil faşistlere karşı silahlı direnişi hayata geçirirken, birinci TİP’in kadrolarının bir kısmı Boran yoldaş önderliğinde ikinci TİP’i kurmuş; bir diğer kısım genç kadro da İsmail Bilen önderliğinde 73 Atılımını hayata geçirerek TKP’yi emekçi yığınlarla buluşturmuştur.

2018’de kurmakta olduğumuz TİP, tüm bu koca mirası, bu mirasın bütününü sevgiyle, saygıyla kucaklamaktadır. Her biri kan ve gözyaşı, ama aynı zamanda umut ve coşkuyla hayata geçirilmiş bütün bu deneylerden yararlanmak, dersler çıkarmak, bunları sentezini yapmak, aynı zamanda bu hareketlerin yolumuzu aydınlatan kahramanlarını bayraklarımıza taşımak yeni TİP’in düsturu olacaktır. Programı yalnız kendi içimizde değil, kendi dışımızda da tartışmaya açarak gösterdiğimiz açıklık ve cesaret, hayatın her alanındaki eylemlerde de sürecek, ortak mücadele içinde “komünist alternatifi birlikte örgütleme” davetimiz, bizim tarafta bu davete her zaman eşlik edecek olan dürüstlük, cesaret ve kararlılıkla birlikte meyvelerini vermekte gecikmeyecektir.

Eski TİP, Rus edebiyatında herkesin içinden çıktığı Gogol’un “Palto”suna benzetilirdi. Devrimci kadrolara bu analoji üzerinden seslenerek yazımızı bitirelim:

Aynı “palto”dan çıkanların yeniden bir araya gelme zamanıdır!

Eski paltoyu onarmak için değil, güçlü, parlak ve dev bir kumaşı yeniden örmek için;

O kumaşı, Devrim gemisini enginlere taşıyacak devasa bir yelkene çevirmek için

Yürekleri ve bilekleri birleştirmenin zamanıdır!..

Çünkü zaman Devrim zamanıdır!

38 yıl sonra 12 Eylül: Cunta gitti, başkanlık geldi

Türkiye'de bundan 38 yıl önce, 12 Eylül 1980'de okyanus ötesinde planlanan Amerikancı darbe NATO generalleri tarafından hayata geçirildi.

İleri Haber

Türkiye kapitalizmini dünyadaki neoliberal dönüşüme eklemleyecek 24 Ocak Kararları’nı hayata geçirmek, devrimci hareketin ve işçi sınıfının örgütlülüğünü dağıtmak amacıyla yapılan 12 Eylül faşist darbesinin üzerinden 38 yıl geçti.

Resmi verilere göre 650 bin kişinin gözaltına alındığı, on binlerce kişinin gözaltılarda işkence gördüğü 12 Eylül’ün  ülkemiz üzerindeki uzun vadeli sonuçlarını bugün AKP’yle hala görmekteyiz.

12 EYLÜL’Ü ARATMADILAR

İktidarını 12 Eylül’ün yarattığı iklime borçlu olan AKP, OHAL ve KHK’larla birçok kişiyi mesleğinden ihraç ederken, birçok kişi kişiyi de tutuklayarak 12 Eylül’ün faşist ortamını geride bıraktı.

Tutuklamalar, katliamlar, tehditlerle geçen sürecin ardından koltuk değneği MHP ile 16 Nisan Anayasa referandumu ve sonrasında dayatılan 24 Haziran'la birlikte 'başkanlık sistemi' adıyla faşizmi kurumsallaştıran AKP işçi düşmanlığı, hukuksuzluk, gericileşme, Amerikancılık gibi konularda 12 Eylül cuntasının düşlerini hayata geçirdi.

12 EYLÜL’ÜN BİLANÇOSU

12 Eylül’ün ardından cunta tarafından halk düşmanı politikalar büyük bir hızla uygulanmaya başlamıştı. Darbeyle birlikte 650 bin kişi gözaltına alındı, 230 bin kişi yargılandı, 517 kişiye idam cezası verildi, 50'si asıldı, 1 milyon 683 bin kişi fişlendi, 30 bin kişi işten atıldı, 14 bin kişi yurttaşlıktan çıkarıldı, 937 film yasaklandı, 300 kuşkulu ölüm gerçekleşti, 171 kişi işkencede öldürüldü, 23 bin 677 derneğin faaliyetleri durduruldu, 3 bin 854 öğretmen, 120 öğretim üyesi ve 47 hakimin işine son verildi, gazetecilere toplamda 3 bin 315 ay hapis cezası verildi, 31 gazeteci hapse atıldı, 3 gazeteci öldürüldü, 39 ton gazete ve dergi imha edildi, 14 kişi açlık grevinde öldü, 16 kişi kaçtığı gerekçesiyle vuruldu, 95 kişi çatışma gerekçesiyle öldürüldü, 43 kişinin intihar ettiği bildirildi. 

AKP’NİN OHAL BİLANÇOSU

AKP tarafından 2016’nın Temmuz ayında ilan edilen ve 2018’in Temmuz ayında sona eren OHAL döneminde 125 bin 800 kişi kamu görevinden çıkarıldı. 7 bin 800 kişi akademiden ihraç edilirken, 64 özel kurs merkezi, 847 öğrenci yurdu, 47 özel sağlık merkezi, 15 vakıf üniversitesi ve 145 vakıf kapatıldı.

OHAL döneminde birçok gazeteci gözaltına alınırken, 143 gazeteci tutuklandı, 715 gazetecinin ise sarı basın kartı iptal edildi. 

OHAL’in geçerli olduğu 2 yılda ayrıca, HDP siyasetçilerinden birçok kişi ve 74 belediye eş başkanı tutuklandı, 89 belediyeye kayyum atandı.
2 yıldı 35 kişi intihar etti.
 

Bilim İnsanları Evrenin Keşfedilmemiş Bölümünü Açıklamak İçin ‘Karanlık Güç’ Arayışında

Fizikçilerin iddiasına göre beşinci bir doğa gücü ‘yaklaşımları tümüyle değiştirecek’.

Çeviri: Metehan Akman

Bilim insanları, keşfedilmesi halinde evrende bizim gözlemleyemediğimiz bir alemin kapılarını açacak olan “karanlık güç” arayışını başlatmak üzere.

Bu arayışla bulunmak istenen, etrafımızdaki sıradan madde ile evrenin büyük çoğunluğunu oluşturduğu düşünülen görünmez “karanlık kesim” arasında bir köprü oluşturan yeni bir temel kuvvetin kanıtlarıdır.

Başarı şansı düşük olsa da böyle bir kuvvetin bulunması halinde bu keşif, fizik tarihinin en heyecan verici buluşları arasında yer alacaktır. Fizikçilerin sahip olduğu en iyi kuram dahi gözlemlenebilen evrenin yalnızca yüzde 4’ünü açıklayabiliyor. Geri kalan kısım, galaksilerin etrafında saklanan ilginç karanlık madde ve evrenin giderek hızlanan büyümesini açıklamak için kullanılan bir varlık olan karanlık enerjiden ibaret.

'YAKLAŞIMI TAMAMEN DEĞİŞTİRECEK'

Roma Sapienza Üniversitesi araştırmacılarından Mauro Raggi, “Şu anda evrenin yüzde doksanından fazla bir bölümünü oluşturanın ne olduğunu bilmiyoruz. Eğer bu kuvveti bulursak, bu keşif sahip olduğumuz yaklaşımı tamamen değiştirecek. Keşif aynı zamanda yeni bir dünyayı önümüze serecek, karanlık kesimi oluşturan parçacıkları ve güçleri anlamamıza yardımcı olacak” dedi.

Fizikçiler günümüzde yalnızca 4 temel doğa kuvvetini bilmekte. Elektromanyetik kuvvet görmemizi ve cep telefonu çağrılarını mümkün kılarken, sandalyenin içinden kayıp düşmemizi de engeller. Güçlü kuvvet olmasaydı, atomların içindeki parçacıklar dağılırdı. Zayıf kuvvet radyasyonda etkiliyken en fazla hissedilen doğa kuvveti olan kütle çekim kuvveti ise ayaklarımızın yere basmasını sağlar.

Ancak fark edilmemiş başka kuvvetler de var olabilir. Bunlar, karanlık maddeyi oluşturan, şimdiye kadar keşfedilmemiş parçacıkların karakterlerini ortaya çıkarabilir ve aşina olduğumuz kuvvetler üzerinde anlaşılması güç kimi etkiler oluşturabilirler.

BU AY AKTİFLEŞTİRİLECEK

Bu ay Raggi ve arkadaşları, olası beşinci doğa kuvvetini keşfetmesi için tasarlanmış olan bir cihazı Roma yakınlarındaki Ulusal Nükleer Fizik Enstitüsü’nde aktifleştirecekler. Pozitronun karanlık maddeye geçişi deneyi olarak bilinen deneyde bu cihaz, bir milimetre kalınlığında bir elmas tabaka, pozitron adı verilen anti madde ya da karşıt madde parçacıklarına maruz kaldığında ne olduğunu kaydedecek.

Pozitronlar, elmas tabakaya çarpar çarpmaz elektronlarla birleşir ve küçük bir enerji patlamasıyla yok olurlar. Normalde, açığa çıkan enerji foton adı verilen iki ışık parçacığı biçimindedir. Ancak eğer doğada beşinci bir kuvvet varsa, farklı bir şeyler olacak. Çarpışmalar, görülebilen iki foton üretmek yerine, “karanlık foton” yanında bazen sadece bir tane açığa çıkaracak. Bu ilginç, varsayımsal parçacık, karanlık kesim için bir ışık parçacığının eşdeğeridir. Eşit miktarda karanlık elektromanyetik kuvvet taşır.

Işık parçacıklarının aksine, deneyde ortaya çıkan herhangi bir karanlık foton, cihazın algılayıcısı için görünmez olacaktır. Ancak bilim insanları, pozitronların enerjileri ve yönleri ile çıktıları karşılaştırarak görünmez bir maddenin oluşup oluşmadığını saptayabilirler ve onun kütlesini hesaplayabilirler. Normal fotonlar kütlesiz olsalar da karanlık fotonlar öyle değildir, bu deneyde de bir elektrondan 50 kata kadar daha ağır olanlar aranacak.

Karanlık foton, eğer varsa, dünyayı algılayışımız üzerinde tahmin edilemez bir etkiye sahip olacaktır. Ancak onun kütlesini ve ayrışabileceği parçacıkları bilmek, algımız dışında kalan evrenin gövdesini oluşturan şeye ilk kez bakmamızı sağlayacaktır.

YIL SONUNA KADAR DEVAM EDECEK

Deney en az yılın sonuna kadar devam edecek, ancak kesin olmasa da 2021’de cihazı Cornell Üniversitesi’ne taşıma planı var. Cihaz, orada İtalya’dakinden daha güçlü bir parçacık hızlandırıcıya bağlanabilecek ve bu karanlık foton arayışını geliştirecek.

Dünya genelinde başka laboratuvarlar da karanlık fotonları aramakta. Glasgow Üniversitesi’nde bir araştırma görevlisi olan Bryan McKinnon, Virginia’da bulunan Thomas Jefferson ulusal hızlandırıcı tesisinde süren parçacık arayışında görev yapıyor. McKinnon, “Karanlık fotonlar, eğer gerçekten varlarsa, fiilen bir portaldırlar; ne olduğunu görmemiz için bize karanlık kesime bakma imkanı verirler. Tüm kapılar açılmasa da, küçük bir bakış için fırsat yakalarız” dedi.

ÇOK DAHA ZENGİN BİR ALAN OLABİLİR

Fizikçiler, karanlık kesimin ne kadar karmaşık olabileceği konusunda pek az fikre sahipler. Keşfedecek yeni bir kuvvet bulunmuyor da olabilir. Karanlık maddenin kendisi yalnızca kütle çekimi tarafından şekillendirilmiş ve sadece tek bir tür parçacıktan oluşmuş olabilir. Ancak gene de bu alem, yeni tür görünmez parçacıkların ve kuvvetlerin keşfedilmeyi beklediği çok daha zengin bir alan olabilir.

McKinnon’a göre, modern teorilerin karanlık fotonlar gibi ilginç parçacıklara alan açıyor oluşu, fizikçilerin bu parçacıkları aramaya mecbur hissetmelerine sebep oluyor. “Karanlık kesim ile ilgili bazı kanıtların ortaya çıkması kesinlikle büyük bir şey olurdu” diyen McKinnon sözlerine şöyle devam etti: “Karanlık kesim isimlendirmesinin sebebi de şu anda anlamadığımız bir içeriğin olması. Eğer bir kapı açılırsa ortaya çıkan ne olacak? Şu anda bu yalnızca bir tahmin olabilir.”

Cenova yakınlarındaki Büyük Hadron Çarpıştırıcısı’nda 2012 yılında Higgs bozonunun keşfedilmesinden beri fizikçileri heyecanlandıran pek bir şey olmadı. Ancak büyük tesislerden gelen yeni bulguların yokluğu, küçük laboratuvarlarda büyük bulgular ortaya çıkartabilecek uzun vadeli deneylerin yürütülmesi konusunda bir teşvik sağlamış oldu. Peki pozitron deneyinin beşinci bir kuvvet keşfetme ihtimali nedir? Raggi’nin değerlendirmesi şöyle: “Nereden bakarsak bakalım karanlıkta yol arıyoruz. Ancak yoldaysanız, en azından bir şansınız vardır.”

Kaynak: guardian.com

Dünyanın Savaş Haritası

1 Eylül Dünya Barış Günü, 2018 yılında barıştan çok uzak bir dünyada geçirilecek. Birçok bölgede süren savaşların altında ezilen insanlığın bu önemli günü, bu yıl da bir kutlamadan çok, mücadele günü olarak anılacak.

İleri Haber

Dünya, 2018 yılının 1 Eylülünü barışa hasret biçimde geçiriyor. Dünyanın birçok bölgesi emperyalizmin müdahale ve saldırıları sonucunda savaşlara sahne olurken, bu savaşlarda milyonlarca insan yaşamını yitiriyor, milyonlarcası yaşadıkları yerlerden göç etmek zorunda kalıyor, kentler yıkılıyor, doğa talan ediliyor, açlık ve yoksulluk git gide büyümeye devam ediyor…

BARIŞ GELİR Mİ?

Dünyanın bir tarafı bu durumdayken bir tarafı da hiç nasibini almadıkları ancak işgalciliklerine uydurdukları “demokrasi ve özgürlük” bahanesiyle daha çok savaş istiyor. Halkların geleceğini daha da karartmaya yönelik olan bu çığırtkanlık, bazı bölgelerde halklar tarafından mahkum edilirken, barışın da ancak emperyalizme karşı mücadeleyle kazanılacağının günümüzdeki ipuçlarını veriyor.

38 ÇATIŞMA BÖLGESİ VAR

Evet, Dünya bu 1 Eylül’ü barışa hasret geçiriyor. Dünyada şu an irili ufaklı 38 çatışma bölgesi bulunuyor. Bunların arasında dikkat çekenler ise şöyle sıralanıyor:

FİLİSTİN

ABD’nin ortağı İsrail, uzun yıllardır Filistin’de işgalci olarak bulunuyor. 1948’de İsrail devletinin kurulmasıyla başlayan çatışma sürecinde şu ana kadar bilinen 120 bin kişi yaşamını yitirdi.

Özellikle son don dönemde ABD’nin Kudüs’ü İsrail’in başkenti olarak tanımasıyla artan İsrail saldırılarında yine birçok Filistinli yaşamını yitirirken, işkence ve yoksulluk bu topraklarda kol geziyor.

SURİYE

Ortadoğu halklarının demokratik talepleriyle 2010’da başlayan eylemler süreci, emperyalistlerin müdahaleleri sonucu bölgede cihatçıların at koşturduğu zemin yarattı.

Tunus, Mısır ve Libya’nın ardından emperyalistlerin hedefinde olan Suriye’de cihatçıların saldırılarıyla 2011’de başlayan savaş halen sürerken, Suriye hükümeti ülkenin birçok bölgesini bu çetelerden geri aldı.

Bu süreçte bilinen 470 bin kişi yaşamını yitirirken, 5 milyon kişi Suriye’den göç etmek zorunda kaldı. Bugün Suriye’de sadece insani yardıma muhtaç olan 13,5 milyon insan var.

Yine bu süreçte cihatlar tarafından birçok kadın tecavüze uğrarken, tarihi eserler de yağmalandı.

IRAK

Körfez Savaşları’yla birlikte bir çatışma bölgesine dönüşen Irak, 2003’teki ABD işgaliyle yıkıma uğradı. Irak’ta irili ufaklı birçok etnik ve dini grup bulunurken, bu gruplar arasındaki çatışmalar hiç sonlanmadı.

Şehirleri neredeyse her gün patlama ve çatışmalara sahne olan Irak’ta 2003’ten bu yana ölenlerin sayısı milyonlarla ölçülürken, 5 milyona yakın kişinin göç ettiği tahmin ediliyor.

Dünyanın en eski medeniyetlerden kalıntıların yer aldığı Irak’ta bu kalıntılar büyük ölçüde yağma ve talana uğradı.

SOMALİ

Emperyalistlerin halkların başına bela ettiği sicili en kabarık cihatçı örgütlerden olan El Kaide’nin Somali’deki uzantısı olan Eş Şebap, açlığın yoğun olduğu bölgeyi deyim yerindeyse halk için bir cehenneme çevirmiş durumda.

Şu ana kadar Eş Şebap’ın nende olduğu çatışma ve saldırılarda bilinen 300 ile 550 bin arası insan yaşamını yitirirken, 1 milyonu aşkın insan da bölgeden göç etmek zorunda kaldı.

Eş Şebap saldırılarıyla bölgedeki açlık gibi sorunları derinleştirirken, insani yardımlara da geçit vermiyor.

KOLOMBİYA

Kolombiya Devrimci Silahlı Güçleri (FARC) ile Ulusal Kurtuluş Ordusu (ELN) ve Kolombiya devleti arasında 53 yıldır süren savaşta 250 bine yakın insan hayatını kaybetti.

2013’te başlayan barış görüşmeleri sonucunda FARC silah bırakarak, FARC ismiyle yeni bir parti kurdu.

Eski gerillaların bir kısmı meclise girerken, bir diğer kısmı da silahlı mücadeleyi sürdürüyor. ELN’in Kolombiya devletiyle görüşmeleri sonuçsuz kalırken, hem devlet güçleri, hem de paramiliter çeteler tarafından saldırılar düzenleniyor.

TÜRKİYE

Türkiye’nin Güneydoğu Anadolu Bölgesi de 1984’ten beri bir savaş bölgesi olarak biliniyor. Devletin, egemen sınıfın ucuz iş gücü olarak gördüğü Kürtlere inkar, asimilasyon ve katliam politikalarıyla saldırısı sonucu başlayan süreçte PKK’yle birlikte silahlı savaş dönemi de başlamış oldu.

Bu savaş döneminde şu ana dek bilinen 35-45 bin arası kişi yaşamını yitirirken, çok sayıda kişi de göç etmek zorunda kaldı.

Kentlerin talan edildiği ve kent meydanlarında bombaların patladığı savaşta, birçok faili meçhul cinayet işlenirken, çok sayıda kişi de gözaltı uygulamalarında kayboldu.

KUZEY AMERİKA

Kuzey Amerika’da ABD’nin en çok müdahale ettiği ülkelerden biri olan Meksika 10 yılı aşkın süredir çetelerin birbiriyle savaştığı bir çatışma bölgesi olarak biliniyor.

AFRİKA

Afrika’da Somali dışında irili ufaklı, 13 çatışma bölgesi bulunuyor. Bu bölgeler Kongo, Sudan, Güney Kordofan, Orta Afrika Cumhuriyeti, Darfur, Nijerya, Libya, Burkina Faso, Fildişi Sahili, Mali, Cezayir ve Fas’ta yer alıyor.

ASYA

Kafkasya, İç Asya, Güney Asya ve Uzak Asya’da da toplam 13 çatışma bölgesi bulunuyor. Bu bölgeler Ermenistan, Azerbaycan, Çeçenistan, Afganistan, Pakistan, Hindistan, Tayland, Filipinler, KDHC, Güney Kore, Myanmar ve Çin’de yer alıyor.

ORTADOĞU

Ortadoğu’da Irak ve Suriye dışında İran, Sina Yarımadası ve Yemen’de 3 çatışma bölgesi bulunuyor.

Özellikle Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyonun son dönemde Yemen’de çocuklara yaptığı bombalı saldırılar tepki topluyor. BM raporunda bu konuyla ilgili, Suudi Arabistan’ın savaş suçu işlediği belirtilmişti.

AVRUPA

Ukrayna’da da 2014 yılından itibaren ülkenin Luhansk ve Donetsk bölgelerinde süren çatışmalarda şu ana dek bilinen 10 bin kişi yaşamını yitirdi.

Bu süreçte 1 milyondan fazla kişi de bu bölgelerden göç etmek zorunda kaldı.

Verilerin kaynağı

Ankara’nın Uzun Kolu Mecklenburg-Vorpommern’e Kadar Uzanıyor

Alman Sol Parti milletvekili Sevim Dağdelen, “Eğer burada Alman savcılığı kendisini Ankara’nın uzun kolu durumuna düşürüyorsa, bu dehşet verici bir olaydır” dedi.

Çeviri: Özer Erdin

Türk güvenlik görevlileri Almanya’da yaşayan Türkiyeli muhaliflerin üzerine gelmeye devam ediyorlar.

NDR (Kuzey Almanya Radyosu), WDR (Batı Almanya Radyosu) ve Süddeutsche Zeitung’un edinmiş oldukları bilgiye göre, Türk görevliler, Alman güvenlik görevlilerine Almanya’da yaşayan muhalifler hakkında başvuru yapmaya başladılar. Genellikle Alman güvenlik görevlileri, Türkiye’den gelen vahamet verici nitelikteki siyasi soruları yanıtsız bırakıyor.

Özellikle Berlin’e ulaşan bu tür başvuru dosyaları tereddütsüz olarak geri gönderiliyor. Ne var ki, İbrahim Ö. olayında Mecklenburg-Vorpommern’de yer alan Neubrandenburg Savcılığı görevlilerinden ve bu savcılıktan Türk Konsolosluğu hukuki yardım talep ederek, Almanya’da mülteci olarak yaşayan İbrahim Ö. hakkında girişimde bulunulmasını istedi.

EŞEĞE GÖNDERME YAPAN KERDOĞAN PAYLAŞIMINA SORUŞTURMA

Buna göre İbrahim Ö. Facebook gönderilerindeki paylaşımlarıyla Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ı eleştirmiş, hatta söz konusu paylaşımların içinde Kürtçe kelime oyunu yapılmış ve Erdoğan “eşek” anlamını çağrıştıran “Kerdoğan” kelimesiyle nitelendirilmiş; ancak paylaşıma bakıldığında, İbrahim Ö.’nün bunu kendisinin yazmadığı, daha çok paylaştığı anlaşılmıştı.

Iğdır Cumhuriyet Savcılığı ayrıca, İbrahim Ö.’yü devlet başkanına hakaret etmenin yanında terör örgütü üyesi olmakla da suçluyor. Bu nedenle Iğdır Cumhuriyet Savcılığı Berlin’deki Türkiye Konsolosluğu vasıtasıyla Neubrandenburg Savcılığı’na başvurdu. Bunun üzerine Alman savcılığı Mart 2018’de İbrahim Ö.’ye dava açarak, onu Türkiye devlet başkanına hakaret etmek suçundan sorguya aldı; ancak Türkiye’nin yönelttiği terör örgütü üyeliği suçlamasını kabul etmedi.

İbrahim. Ö.’nün avukatı olan Lukas Theune’ye göre, yaşanmakta olan hukuki süreç şaşkınlık verici düzeyde. Çünkü Alman hukukuna göre hakaret içerikli Facebook paylaşımları ceza kapsamına girmiyor. Hukuki açıdan sorunlu olan bir diğer nokta ise, Neubrandenburg Savcılığı’nın İbrahim Ö.’nün ifadelerini ve diğer verileri Türkiye Konsolosluğu’na teslim edecek olması.

Avukat Theune konuya ilişkin olarak şunları söylüyor; “Eğer savcılık müvekkilimin kişisel verilerini Türk yetkililere gönderirse, bu, müvekkilimi ve ailesini tehlikeye atacağı gibi hukuki bir skandala da yol açacaktır.”

İbrahim Ö. ise Alman yetkililere Erdoğan’a yardım ettikleri için kızgın olduğunu söyledi ve adresle, telefon numaraları da dâhil olmak üzere kendisi hakkındaki tüm verilerin gönderilecek dosyanın içinde olduğunu belirtti. Son olarak avukat Theune, müvekkilinin dosyasının Türkiye’ye gönderilmemesi için dilekçe verdiklerini ve kararı beklemekte olduklarını sözlerine ekledi.

ALMAN VEKİL: DEHŞET VERİCİ

Alman Sol Parti milletvekili Sevim Dağdelen, NDR, WDR ve Süddeutsche Zeitung’a yaptığı açıklamada; “Eğer burada Alman savcılığı kendisini Ankara’nın uzun kolu durumuna düşürüyorsa, bu dehşet verici bir olaydır” dedi.

Öte yandan Alman eyaletlerindeki adalet bakanlıklarına Türk tarafınca yapılan hukuksal başvurular istatiksel olarak kaydedilmiyor. Türkiye Büyükelçiliği de son dönemde Alman makamlarına yapılan hukuksal başvurular hakkında herhangi bir bilgi vermekten kaçındı. Bu nedenle Almanya’ya yapılmış olan bu tür başvuruların sayısı bilinmiyor.

Kaynak: Süddeutsche Zeitung

Muhabir: Volkmar Kabisch/ Reiko Pinkert