İleri Haber

İstanbul Sözleşmesi’nden çekilme kararı konusunda Danıştay’a yapılan “yürütmeyi durdurma” başvurularına yönelik ret kararı aylar sonra tebliğ edilmeye başlandı. Böylece, itiraz süreci de engellenmiş oldu.

Resmi adı, Kadınlara Yönelik Şiddet ve Ev İçi Şiddetin Önlenmesi ve Bunlarla Mücadele Hakkındaki Avrupa Konseyi Sözleşmesi olan İstanbul Sözleşmesi, kadına yönelik şiddet ve ev içi şiddetin önlenmesini amaçlayan, hukuki bağlayıcılığı bulunan ilk uluslararası belge niteliğinde. Türkiye, 12 Mart 2012’de sözleşmeyi onaylayan ilk ülke olmuştu ve Türkiye’de 1 Ağustos 2014 tarihinde yürürlüğe girmişti.

20 Mart 2021’de AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın kararıyla Türkiye’nin İstanbul Sözleşmesi’nden çekilmişti. Başta kadın örgütleri olmak üzere, tek adam tarafından verilen bu kararın hukuka, Anayasa’ya, uluslararası sözleşmeler hukukuna aykırı olduğu vurgulanmış, ‘yok hükmünde’ olduğu belirtilmişti. Çekilme kararı 1 Temmuz 2021’de yürürlüğe girmişti.

DANIŞTAY, KARARI 84 GÜN SONRA TEBLİĞ ETTİ!

Türkiye'nin İstanbul Sözleşmesi'nden çıkışı için 20 Mart 2021 tarihinde yayınlanan Cumhurbaşkanı kararına karşı kadın örgütleri ve çeşitli kesimler iptal davaları açmıştı. 1 Temmuz yaklaşırken yürütmeyi durdurma talepleri konusunda olumlu ya da olumsuz bir karar verilmediği için Eşitlik İçin Kadın Platformu'ndan (EŞİK) kadınlar 24 Haziran'da Danıştay'a ek dilekçe vererek yürütmeyi durdurma kararı verilmesini istemişlerdi. Bunun üzerine Danıştay, Meral Akşener'in açtığı iptal davasında 28 Haziran’da günü yürütmenin durdurulması talebinin reddi kararı verdiğini açıklamıştı.

Bu açıklama sırasında benzer şekilde açılan 200'e yakın dosyada da aynı şekilde ret kararı verildiği söylenmişti. Ancak bu kararlar davayı takip edenlere ve avukatlarına gönderilmediği gibi dosyalara da konmamıştı. Bu açıklamanın yapıldığı tarihten bu yana geçen 84 günde dosyalara konmayan ret kararları sonunda 20 Eylül günü diğer dosyalarda da tebliğ edilmeye başlandı. 84 gün boyunca verdiği ret kararını yazmayan Danıştay 10. Dairesi dava açanların yürütmeyi durdurma konusunda verilecek karara zamanında itiraz hakkını da geciktirmiş oldu. 

‘HUKUK DEVLETİ İLKESİ YARGI TARAFINDAN BİLE UMURSANMIYOR’

EŞİK’ten konuya ilişkin yapılan açıklamada, “Yürütmeyi durdurma talebimize İstanbul Sözleşmesi'ne devlet olarak taraf olmaktan çıkış günü olan 1 Temmuz'dan aylar sonra, 20 Eylül günü cevap verilmesi, hukuk devleti ilkesinin yargı makamlarınca bile umursanmadığının bir göstergesidir” denilirken, sözleşmeden çıkış sürecinin hukukla değil siyasi pazarlıklarla yürütüldüğünün farkında olunduğu vurgulandı.

DANIŞTAY’A ÇAĞRI

Açıklamada, şu ifadeler kullanıldı:

"Danıştay'daki dava sürecinde de son anda mahkeme heyetine iki yeni üye atanması; iki üyenin karşı oylarına rağmen kararın oy çokluğu ile kadınların aleyhine çıkartılması; bu konuda ilk ve tek tebligatın İYİ Parti Genel Başkanı'na yapılması; diğer tüm davacıların kararlarının aylarca bekletildikten sonra tebliğ edilmesi de politik pazarlık süreçlerine göre hareket edildiğini gösteriyor. Danıştay'ı acilen, İstanbul Sözleşmesi'nden hukuk dışı çıkış işleminin iptali davalarımızda esasa dair karar vermeye davet ediyoruz. Danıştay'ın Türkiye ve dünya kamuoyunu daha fazla oyalamaya, Türkiye kadın hareketinin İstanbul Sözleşmesi için verdiği hukuki mücadelenin önünü tıkamaya hakkı yok."