CHP Tekirdağ Milletvekili Candan Yüceer: Çorlu tren katliamı iktidarın sorumluluğu olarak tarihe geçecek

Çorlu tren katliamının üzerinden geçen bir yılı, sürecin başından beri konunun takipçisi ve adalet mücadelelerinde ailelerin yanında olan CHP Tekirdağ Milletvekili Candan Yüceer ile konuştuk.



08-07-2019 10:03

Tugay Candan - Twitter: @TugayCandann

Mail: tugaycandan@ilerihaber.org

8 Temmuz 2018’de Tekirdağ’ın Çorlu ilçesi Sarılar Mahallesi mevkiinde 25 kişinin hayatını kaybettiği, 300 kişinin ise yaralandığı tren katliamının üzerinden bir yıl geçti.

Aradan geçen süre zarfında bu olayın bir kaza değil de katliam olduğu daha ilk günlerde ortaya çıkarken, katliamın hukuki süreci ise büyük skandallara sahne oldu.

Ailelerin adalet mücadelesi sürerken, aradan geçen bu bir yılı, sürecin takıpçisi olan CHP Tekirdağ Milletvekili Candan Yüceer ile konuştuk.

‘DEHŞETE TANIK OLDUK’

Siz facia sonrası olay yerinde ilk incelemeleri yapanlardan birisiniz. Facianın ardından apar topar bir onarım yapılmıştı olay yerinde ama siz ne gözlemlediniz bu incelemede?

Öncelikle dehşete tanık olduk. Tam bir kaos hakimdi ortama. AFAD’dan ekipler vardı, yetkililer vardı. Ama tam bir koordinasyon yoktu. İnsanların yüzünden büyük bir şaşkınlık ve çaresizlik okunuyordu. Ara ara gözümün önüne geliyor. Yetkililerde de bir telaş vardı.

Tren hattının yenilenmesi için ocak ayında ihale veriliyor ve mayısta da hat açılıyor. Sonrasında yenileme ve bakım ihalesinin ‘yeterli ödenek olmadığı’ için kesintiye uğradığına dair iddialar var. Yani açık bir ihmal var. Mahkeme doğruluğunu araştırmıştır diye düşünüyorum. Rayların altına döşenen traverslerin bir kısmı kaymış, raylar neredeyse desteksiz duruyordu. Yani kaza değil hakikaten cinayet. Sonra ailelerle görüştük. Hastanelere gittik. Büyük bir acıya tanık olduk açıkçası. Sonra biliyorsunuz yayın yasağı geldi. Buna da anlam veremedi insanlar. Neyin üstünü örtmek için bu yayın yasağı getirildi anlamadılar.

‘AKP TÜRKİYESİ’NDE HESAP VERME KÜLTÜRÜ YOKTUR’

Bu incelemenin ardından 10 Temmuz’da da Meclis’te yeni Ulaştırma Bakanı Mehmet Cahit Turhan’ın yanıtlaması istemiyle bir soru önergesi verdiniz. Şimdi birkaç hatırlatma yapacağım.

- Bu önergeye cevap süresi 15 gün olmasına rağmen, Bakan Turhan 2 ay sonra ancak yanıt verdi. Yanıtında da faciayı yağışa bağladı, ihalelerle ilgili “kısa sürede iptal yok ama kısa süreli iptaller var” gibi tuhaf bir yanıt verdi. Ne Bakanlığının, ne de TCDD’nin bu katliamda bir ihmali bulunmadığını iddia etti. Ancak Bakanın bu cevapları verdiği tarihte, meslek odaları tarafından birçok rapor hazırlanmış ve ihmaller açık açık ortaya konulmuştu.

- İYİ Parti’nin verdiği araştırma komisyonu önergesi yine 24 Temmuz’da AKP-MHP oylarıyla reddedildi.

- Aralık ayında o dönemin TCDD Genel Müdürü İsa Apaydın, Meclis KİT Komisyonu’na geldi. Burada kendini yine yağış ve Meteoroloji tarafından kurumunun uyarılmadığı şeklinde savundu. Oysa facianın olduğu tarihte Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün TCDD ile bir protokolü bulunmadığı ve olaydan hemen sonra protokol yapıldığı ortaya çıktı. Açık açık yanıltıcı beyanat verdi. Ve ardından bir yağış raporu gösterdi 8 Temmuz’a dair. Bu raporun Meteoroloji onaylı olmayan bir ölçüm istasyonundan alındığı ortaya çıktı. Yani açık açık yasadışı bir belgeyi Meclis’te delil olarak sundu.

Şuraya gelmek istiyorum: İktidar ve ortağı, iktidarın atadığı bürokratlar bu konu ne zaman Meclis’te gündeme gelse ya görüşmeyi reddetti, ya yalanlar üzerinden konuşmayı seçti. Bu tutumu nasıl değerlendiriyorsunuz?

Açıkçası tek dertleri sorumluluktan kurtulmak. Çorlu tren katliamında da daha önceki maden kazalarında, tren kazalarında olduğu gibi kendi sorumluluklarını halının altına süpürme gayreti içine girdiler. İşin gerçeği Bakanlık ve TCDD Genel Müdürlüğü asıl sorumludur. İhmalleri vardır. Kusurları vardır. Gerekli ve yeterli denetim yapmamışlardır. Yeterli standartları sağlamadan hatları işletmeye açmışlardır. Teknik gereklilikleri, şartnameleri yok sayarak proje yapılmıştır. Gördük işte geçtiğimiz yılın sonunda Ankara’da da bir tren kazası oldu ve sinyalizasyonun olmadığı, hatta gerek duyulmadığı ortaya çıktı. Sorumluluklarını gizlemek için yok yağmurdu, yok çamurdu, yok fıtrattı gibi şeylerin arkasına sığınıyorlar. Odaların kapı gibi raporları var yağıştan değil diye. Velev ki aşırı yağış oldu. Ama sen önlemini ona göre alacaksın değil mi? Traversleri ona göre döşeyeceksin, zemini ona göre sağlamlaştıracaksın. Bu senin görevin. Olmadı trenin hareketine izin vermeyeceksin ki daha sonra ortaya çıktı, sorun yağmurda değil, standarda uymayan alelacele yapılmış demiryolunda.

Sel olur, vatandaş yanlış yere bina yapmıştır. Maden faciası olur, bu işin fıtratında vardır. Ekonomiyi batırdılar mesela yok üst akıldı, yok dış güçlerdi… Baktığınız zaman hiçbir konuda sorumluluk onların değil. Onlar sütten çıkmış ak kaşık. Yahu devleti anahtar teslimi FETÖ’ye verip “kandırıldık” diye sorumluluktan sıyrılıp, üstüne alakasız insanları FETÖ ile ilişkilendiren bir iktidardan söz ediyoruz. Böyle bir faciada, böyle bir katliamda sorumluluklarını mı kabul edecekler? AKP Türkiyesi’nde hesap verme kültürü yoktur. Kuralların normal işlediği bir ülkede iktidarın sorumlu olduğu, yapması gereken denetimleri yapmadığı bir olayda vatandaşın burnu kanasa bakanlar istifa ediyor. Biz 25 canımızı kurban verdik, bırakın istifayı bir özrü bile çok gördüler.

Meclis’teki komisyonda zamanın TCDD Genel Müdürü’nün yasadışı ve yanıltıcı bir belgeyi göstermesine gelirsek, Reza Zarrab’dan 700 bin liralıktı galiba, saat hediye alan bakanın, peçete üzerine yazılmış uydurma yazıyı Meclis kürsüsünden sallayan bir iktidar mensubunun bürokratı da komisyona çakma belge sunar. Biz dile getiririz, siz haber yaparsınız ama hakkında kimse bir soruşturma açmaz. Yüzleri de hiç kızarmaz. Bütün bu olaylar karşısında AKP’nin tutumunu tek kelimeyle tanımlayacak olsam, pişkinlik derdim.

‘ASLINDA HİÇ KONUŞULSUN BİLE İSTENMİYOR’

Birçok toplumsal konu, toplumun vicdanında yara açmış konuların ya da olayların araştırılması Meclis’te iktidar tarafından reddediliyor. (Suruç, Çorlu, Soma, FETÖ’nün siyasi ayağı vs.) Bu konuların birçoğunda da bizzat iktidarın direkt ya da dolaylı olarak sorumluluğu bulunduğu görülüyor. AKP, Meclis’i halka karşı işlenilen suçların üzerini örtmek bir araç olarak görüyor diyebilir miyiz? Ne düşünüyorsunuz bu konuda?

Aslında hiç konuşulsun bile istenmiyor bu konular. Hiç olmamış gibi davranırlarsa tarihten silinecekmiş zannındalar. Meclis bu konuları araştırırsa sorumlulukları kanıtlarıyla ortaya çıkacak biliyorlar bunu. O zaman üzerini örtemeyecekler, kamuoyuna diledikleri yalanı söyleyemeyecekler, yanıltamayacaklar. İktidarları zarar görecek. Tökezleyecekler. Bundan korkuyorlar. Meclis aritmetiği de lehlerine olduğundan her şeyin üzerini örtebileceklerini düşünüyorlar. Ama gerçeklerin eninde sonunda ortaya çıkmak gibi bir huyu vardır. Normalde Meclis’in denetim görevi var. Kuvvetler ayrılığının mantığında da bu var. İktidarın yaptıklarını kontrol etmesi, denetlemesi gerekiyor. Hesap sorabilmesi gerekiyor. Ama böyle işlemiyor ne yazık ki. AKP ve MHP sayısal çoğunluklarıyla iktidarın denetlenmesini engelliyor. Tabii ki Meclis’in görevini yapmasını engelleyince aklanmış olmuyorlar. Çünkü vicdanlarda mahkumlar. Çorlu tren katliamını ele alalım. Meclis’te görüştürmediler. Ne oldu? Sokaktan çevirin herhangi bir insanı ne diyecek bir bakın. “Sorumlu kim?” diye bir sorun bakalım.

‘HADDİMİZİ BİLMEDİĞİMİZDEN OLSA GEREK’

24 Temmuz’da reddedilen bir araştırma önergesi var Meclis’te Çorlu tren katliamıyla ilgili. Bu ret, o dönem vekaleten Meclis Başkanı ve şu an bu görevi asli olarak sürdüren sizin de seçim bölgenizin milletvekili Mustafa Şentop’a soruldu. O da “Bu konu muhalefet tarafından istismar edilmek isteniyor” şeklinde bir beyanat verdi. Çok kısa süre öncesine kadar Tekirdağ’ın birçok noktasında “Tekirdağımızın gururu Meclis Başkanı Mustafa Şentop” pankartları asılıydı. Kim astırdı bilinmiyor bu pankartları. Meclis Başkanlığı tabii ki çok önemli bir görev ama gurur duyulması gereken insanın yaptıkları değil midir? Mustafa Şentop’un Çorlu tren katliamıyla ilgili tek yaptığı sanırım reddedilen önergeyle ilgili açıklaması…

Gerçekçi olalım, Sayın Şentop yasamanın başındadır ama sonuçta iktidarın söylediğinin dışında bir şey söyleyemez. Belki düşüncesi ve söylemi farklıdır onu bilemem. Herkes kendi yükünü taşır. Bunu tercih ettiyse günü gelir vicdanıyla hesaplaşır. “Muhalefet istismar ediyor” meselesine gelirsek, Sayın Meclis Başkanı baktığı her yerde muhalefet görüyor anlaşılan. Yakınlarını, çoluğunu, çocuğunu kaybeden aileler mi muhalif, sivil toplum örgütleri mi muhalif, Tekirdağlılar mı muhalif? İnsanların isteği basit; “Sorumluluğunuzu kabul edin” diyorlar. Bunu demek muhalefetse, bunu dile getirmek istismar etmekse diyecek lafım yok açıkçası. Sayın Şentop ne yapılmasını bekliyordu acaba? İnsanlar bağırlarına taş basıp susmalı mıydı? “Olur böyle şeyler” mi demeliydi? “Sorumluluk sizin olur mu hiç asıl sorumlu trene binenler” mi demelilerdi? O zaman mı muhalefet etmemiş olacaklardı?

Zaten biliyorsunuz Türkiye’de her şeyin sorumlusu muhalefettir. O tren yolunu standart dışı yapan muhalefettir. Denetlemeyen de muhalefettir. Zaten TCDD Genel Müdürü ve Bakan da muhalefet mensubudur. Biz kimiz de sorumluluğu iktidarda arıyoruz? Haddimizi bilmediğimizden olsa gerek.

‘SON GELİŞMELER TÜY DİKTİ’

Hukuki sürece dönersek, neresinden tutsanız elinizde kalacak bir tablo var. Ancak 3 Temmuz’daki duruşmayla başlayalım. Siz de ben de duruşmadaydık. Tekirdağ Valiliği bir açıklama yaptı, duruşmada yaşananlarla ilgili. “Polisimiz marjinal gruplara geçit vermedi” dedi. Si z adliyede “marjinal grup” gördünüz mü? Kimleri işaret etmiş olabilir valilik? Bir de son duruşma üzerinden geriye doğru bakıldığında bu katliamın hukuki süreci bize ne anlatıyor?

“Marjinal grup” dedikleri kim acaba? Yakınlarını kaybedenler, yakınlarını kaybedenlerin acısını paylaşanlar, sivil toplum örgütleri, milletvekilleri, avukatlar mı? Emin olun tek bir taşkın hareket dahi yoktu. Herkes birbirini az çok tanıyor zaten. Öyle dışardan gelen kimse de yoktu. Adalet arayan insanlar vardı. Hakkını aramak, adalet istemek artık marjinal bir eylem sayıldığından valilik böyle değerlendirmiş anlaşılan. Açıkçası ben öyle marjinal grup, yasadışı örgüt falan görmedim. “Gördüm” diyen varsa buyursun kanıtlasın. Acılı aileler vardı. Kazada yaralanmış insanlar vardı. Duruşmayı izlemek, kayıplarını dile getirmek istiyorlardı. Olay budur. Ama bazı polisler avukatları ve aileleri darp etti. İtip kaktılar. Sivil polisler aileler suçluymuş gibi kamera görüntüsü almaya çalıştı. Asıl soru Sayın Vali’nin bunlar karşısında ne yapacağıdır? Bir soruşturma açmayı planlıyor mu? Mahkeme salonunun kapısını kilitleyip insanları içerde bir saati aşkın süre mahsur bırakanlar konusunda ne yapacak? Valiliğin asıl görevi orada huzuru ve insanların güvenliğini sağlamaktır. Ailelere ve avukatlara terörist muamelesi yapmak değildir. Açıkçası valilikten beklentim ailelerin acısına saygı duyup ona göre davranmasıydı. Ama öyle olmadı.

Hukuki sürece gelecek olursak. Türkiye’de yargının hali hakikaten içler acısı. Dava kaplumbağa hızıyla ilerledi. Kazadan bir yıl sonra ilk duruşma yapılabildi. İnsanlar adalet beklerken mahkemenin kendilerini bile ikna etmeyen bir gerekçeyle çekilmesi, kazadan bu yana kapanmayan yaralara tuz bastı. Zaten Bakanlık yetkilileri ve TCDD’nin üst yönetiminde olanlar hakkında kovuşturmaya yer olmadığı kararının verilmesi insanların canını iyice acıtmıştı. Bu son gelişmelerde buna tüy dikti

‘AKP’NİN YARGI REFORMU BİR ŞİRİN GÖZÜKME ÇABASIDIR’

Yurttaşların adalete olan güveninin sarsıldığı bir gerçek. Cumhurbaşkanı Erdoğan bir yargı reformu paketi açıkladı. Adalet Bakanlığı da bu paketin ilk bölümünü geçtiğimiz günlerde Erdoğan’a sundu. Ancak Çorlu tren katliamının hukuki süreci bize gösterdi ki mevcut kanunlar bile uygulanmıyor, deliniyor. Çözüm yeni bir yargı reformumudur? Yoksa iktidarın göstermelik bir hamlesi midir bu paket?

Bence göstermeliktir. Şirin gözükme çabasıdır. Yargıya güvenin neredeyse sıfırlandığı bir ortamda yara bandı işlevi görecektir, başka da bir işe yaramayacaktır. Yargı bağımsızlığı tam olarak sağlanmadığı sürece ne yapılsa nafiledir. Yargıdan her gün skandal bir karar görmek mümkündür. Bazı davalar var ki iddianameleri akıllara zarar. O kadar çok örnek var ki… Mesela Cumhuriyet gazetesi davası, mesela altı yıl sonra açılan Gezi davası. Gazetecilerin yargılandığı davaların hemen hepsi. Yargıyı bir intikam aracı, muhalefeti baskılama aracı olarak görürseniz her şeyin çivisi çıkar. Partizanlaşmış bir yargı tüm ülke için tehlikedir. Yargı reformu diye pazarladıkları şeyin bunu ortadan kaldırması mümkün değildir.

‘BU YÜZDEN ADALET YÜRÜYÜŞÜ YAPTIK’

Çok uzun süredir hukuk garabetlerinin yaşandığı zincirleme olaylar ve davalar görüyoruz. Bırakın adil yargılanmayı, adliyeler yurttaşlar için can güvenliğinin olmadığı yerler haline geldi. Buna Soma davası, 3. Havalimanı işçilerinin davası ve 3 Temmuz’da da gördüğümüz üzere Çorlu tren katliamı davası örnek gösterilebilir. Yargının bir iktidar organı gibi çalışması, yurttaşların adalete olan güveninin yerine bizzat can güvenliği endişesinin yerleşmesi… Bu sürdürülebilir mi?

Sürdürülemez tabii ki. Bu ülkenin en acil ihtiyaçlarından birisi adalettir. Adalete güven yoksa, hukuk işlemiyorsa, işleyince de nalıncı keseri gibi işliyorsa o sistemden hayır gelmez. Tek çözümü de yargı bağımsızlığını sağlamaktır. Bir yargıç ‘yarın ne olurum’, ‘beni de herhangi bir şeyle suçlayıp içeri atar bunlar’ diye düşünürse, korkuyla yaşarsa adalet dağıtamaz. Nitekim yargıya güven, tarihinin en dip noktasında. Modern devletlerin varlık sebeplerinden birisidir adalet. Böyle bir yargı yaratarak devlet kendini reddetmektedir. Yargıçların muktedirler karşısında el pençe divan durdukları, önlerini ilikledikleri bir sistemin adalet dağıtabileceğine, hukuku uygulayabileceğini düşünmüyorum açıkçası.

Bu yüzden biz ısrarla kuvvetler ayrılığı diyoruz. Bu yüzden adalet yürüyüşü yaptık, bu yüzden “hak, hukuk, adalet” dedik.

‘ERDOĞAN SAVCI MI Kİ SÜRECİ TAKİP EDECEKMİŞ’

Katliamdan sonra Cumhurbaşkanı Erdoğan, katliamda yaşamını yitiren 9 yaşındaki Oğuz Arda Sel’in dedesi Necmettin Sel’i arıyor ve sorumluların cezalandırılması için elinden gelen her şeyi yapacağını söylüyor. Biliyorsunuz bir baba var; ismi Şaban Vatan. Bu babanın kızı 11 yaşındaki Rabia Naz şüpheli şekilde hayatını kaybetti. Baba Şaban Vatan kapı kapı, sokak sokak geziyor ve kızının öldürüldüğünü yetkili kurumlara inandırmaya çalışıyor.  Bir süre önce gazeteci İsmail Küçükkaya aktardı; Erdoğan’a yakın bir isim Şaban Vatan’la görüşmüş ve kendisine Erdoğan’ın durumdan haberdar olmadığını fakat haberdar edildiğinde mutlaka bu süreci takip edeceğini söylemiş. Şimdi neresinden tutarsanız tutun facia bir durum ama şunu sormak istiyorum: Yargının harekete geçmesi için Erdoğan’ın girişimde bulunması mı gerekiyor? Ya da buna ne denir, talimat mı vermesi gerekiyor?

Talimatla hareket eden yargıdan kimseye hayır gelmez. Tarih bunun örnekleriyle dolu. Eğer bir hakim talimatla hareket ediyorsa orada hukuk devleti yoktur, kabile devleti vardır. Rabia Naz olayına gelirsek, sağır sultanın duyduğunu Erdoğan mı duymamış? Bunlar kamuoyunu aldatmaya yönelik söylemler. Ayrıca Erdoğan savcı mı süreci takip edecekmiş? Oradaki savcı bu talimat olmazsa işini mi yapmayacakmış? Yargı baskıyla, yönlendirmeyle, talimatla hareket ederse -ki öyle oluyor- sistem çürümüş demektir. Bir hukuk devletinde kimsenin talimatına ihtiyaç yoktur. Kurallar bellidir. Suçlu kimse, iktidara yakın da olsa gözünün yaşına bakılmaz. Ama bu hukuk devletinde böyledir. Hukuk devletinde ne hakime, ne YSK’ya kimse talimat veremez.

‘HALK AKP’YE ÇOK TEPKİLİ’

Tüm bunların sonucu olarak, ülkenin her yerinden bir adalet çığlığı yükseliyor. Soma, Çorlu, Şule Çet, Rabia Naz, Perşembe günü yargının karar verdiği Aladağ… AKP’nin tek adam rejimine giderken ilmek ilmek ördüğü bu ortam, bu rejimin karakteri oldu diyebilir miyiz? Bu rejimin sürmesi mümkün görünüyor mu?

Sürmesi mümkün değil. AKP ve uyguladığı otoriter yönetimin miadı doldu. Artık çok ciddi bir gerileyiş sürecindeler. Halkın hem ekonomik, hem demokrasi ve özgürlükler alanındaki beklentilerini karşılamaktan çok uzaklar. Halk kendisine giydirilen bu deli gömleğini yırtacaktır emin olun. Geçtiğimiz yerel seçimler bunun işaret fişeğidir. Yerel seçim sürecinde İstanbul’da mahalle mahalle çalıştım. Orada da gördüm, başka yerlerde de görüyorum. Halk artık çok tepkili. Değişim istiyor ve bu isteğini tüm baskılara rağmen dile getiriyor. Tabii şunu da ortaya koymak lazım. AKP iktidarı kaybetmemek için baskıyı, ayrıştırma politikalarını ve otoriterliğini artıracaktır. Ama umut var, direnç var, demokrasiye inancımız var. Göreceksiniz yakında her şey çok daha güzel olacak. O zaman adalet de, özgürlükler de, demokrasi de olması gerektiği gibi olacak.

‘BUNLARIN YAPTIĞI ÖZELLEŞTİRME BİLE DEĞİL’

Demiryollarındaki özelleştirme fikri 24 Ocak Kararları doğrultusunda 12 Eylül’ün ardından ortaya atılmıştı fakat bu özelleştirmeler AKP tarafından hayata geçirildi, birçok alanda olduğu gibi… Özelleştirme, demiryollarını piyasaya açmak demek. Piyasaya açmak ise bu alanı kar kapısına çevirmek demek. Ulaşımı kar hırsına teslim etmek, ihmallerin önünü açmak değil midir? Ulaşım temel hak, siz de bir hekimsiniz; sağlık da böyle. Demiryolları özelinden yola çıkarak, özelleştirmeler hakkında ne düşünüyorsunuz?

Özelleştirme dediğimiz neoliberal uygulamalar başlı başına yıkıcıdır zaten ama bunların yaptığı özelleştirme bile değil. Bu yapılanlar mirasyedilik. Halkın birikimlerini, gelecek kuşakların hakkını peşkeş çekmek, gasp etmek. Yılların birikimiyle oluşturulmuş değerleri yalnızca iktisadi kuruluşlar olarak görmek büyük yanlıştır. Bunlar bir halkın kendini ispatıdır, aynı zamanda ülkenin teminatıdır. Sosyal adaleti, dayanışmayı sağlayan kurumlarıdır. 70 milyar dolarlık özelleştirme yapıldı yanlış hatırlamıyorsam. Nerede bu paralar. Yeni fabrika mı açtılar, yeni istihdam alanları mı yarattılar. Hayır. Yandaş basın yaratmaya harcandı paralar. Eşe dosta dağıtıldı. Sarayların yapımına harcandı. Açıkçası har vurup harman savurdukları değerlerle ülkeyi ciddi bir açmaza sürüklediler.

‘AKP İSTİYOR Kİ KİMSE SES ÇIKARMASIN’

Bir de meslek odaları konusu var. AKP, meslek odalarına düşmanca bir yaklaşım geliştirdi ve meslek odaları kamu hizmetlerinin tasfiyesiyle bu alanlardan da tasfiye edildi. Demiryolları bu konuda en çarpıcı örneklerden biri. Meslek odalarının tasfiyesi, demiryollarındaki denetimi de ortadan kaldırdı. Ve sıralanan ihmaller… Dünyanın en güvenli ulaşımında sadece 2018’de en az 34 yurttaşımız hayatını kaybetti, yüzlerce yurttaşımız yaralandı ve başka faciaların da eşiğinden dönüldü. Demiryollarının denetimi nasıl olmalı?

AKP istiyor ki meslek odaları, sivil toplum kuruluşları hukuksuzluklara, keyfi yönetime sesini çıkarmasın. Hatta alkış tutsun. Yandaş olsun. Bu yapılmayınca da bu kuruluşları kriminalize ediyor. Terörle suçluyor. Hatırlarsınız, “taraf olmayan bertaraf olur” demişti. Taraf dediği de kendi tarafı. “Haddinizi bileceksiniz” diye kükremesi de bundan. Oysa hem meslek odalarının hem STK’ların kamuyu bilgilendirme görevi var. Kendi doğrularını gösterecek elbette. Yanlışları ortaya koyacak. Üstelik herkesin hakkı olan özgürlükleri de, demokrasiyi de, barışı da savunacaklar. Ne yapsın yani Çevre Mühendisleri Odası, “Doğa katliamını durdurun” demesin mi? Ya da Tabipler Odası, “Herkes için ücretsiz erişilebilir sağlık” demesin mi? Bunları deyince haddini bilmiyormuş. Elbette adalet de diyecekler, insan hakları da, hukuk da. Demeleri gerek. AKP, ‘ben yaptım oldu’ mantığıyla devlet yönetiyor. Bunu denetlemesi gereken sivil toplum organları da meslek odaları, sendikalar, sivil toplum örgütleridir. AKP’nin demokrasi anlayışı sığ olduğundan bunu algılayamıyor. Bu yüzden tasfiye etmeye çalışıyor.

Demiryollarının denetimi muhakkak uluslararası standartlara uygun olarak meslek odalarının da katılımıyla yapılmalıdır. Yalnızca demiryolları değil, kamunun tüm uygulamalarında bu olmalıdır. Üstelik öyle göstermelik de olmamalıdır bu.

‘ÇORLU TREN KATLİAMI İKTİDARIN SORUMLULUĞU OLARAK TARİHE GEÇECEK’

Peki son sorum; Çorlu tren katliamında yaşananlar referans alındığında, yıllar sonra bu katliam ve Türkiye’nin içinde bulunduğu bugünkü durum nasıl anılacak sizce?

Hangi alana bakarsanız bakın bugünler gelecekte hayırla yâd edilmeyecek. Çorlu tren katliamı iktidarın sorumluluğu olarak tarihe geçecek. Çünkü gerçek bu. Öte yandan bu günler hukuksuzluk çağı, özgürlüklerin yok sayıldığı bir zaman dilimi olarak hatırlanacak. Bugünlerde iktidarın dümen suyunda hareket edenler, yarın insanların yüzüne bakamayacak. Bugün ezilenler, ötekileştirilenler, iftiralara uğrayanlar, hapislere atılanlar ise mücadele etmiş olmanın, bu karanlığa direnmiş olmanın onurunu taşıyacaklar.

 





İLGİLİ HABERLER

'Çorlu tren faciası araştırılsın' önergesi bir kez daha AKP'li ve MHP'lilerin oylarıyla reddedildi!

CHP Tekirdağ Milletvekili Dr. İlhami Özcan Aygun'un Çorlu tren faciasının araştırılması için Meclis'e verdiği önergenin görüşülmesi, AKP'li ve MHP'li milletvekillerinin oylarıyla reddedildi.



11-07-2019 12:02

CHP Tekirdağ Milletvekili Dr. İlhami Özcan Aygun, 8 Temmuz 2018 tarihinde gerçekleşen ve 25 kişinin hayatını kaybettiği 341 kişinin de yaralandığı Çorlu tren faciasına ilişkin Meclis'e araştırma önergesi verdi. Aygun'un ihmallerin, sorumluluğu olanların ve mağdur ailelere yapılan kötü muamelelerin araştırılması için verdiği araştırma önergesinin görüşülmesi, AKP ve MHP’li vekillerin oyları ile reddedildi.

'GENÇSİNİZ ÇOCUĞUNUZ OLUR!'

Aygun, önergesinin nedenlerini anlattığı konuşmasında, tren kazasında yaşamını yitirenlerin fotoğraflarını göstererek şöyle konuştu:

“Yaşamını yitiren 25 canımız için adalet arıyoruz. Onlar trenden bize bakıyor! Ama mağdur ailelere devlet daha büyük acılar hissettiriyor. Tren kazasında evlatlarını yitirmiş, evlatlarının bedenleri tren altında kalmış ailelere hiç utanmadan arsızca diyorlar ki:  ‘Yaşınız genç, çocuk yapabilirsiniz’ Evet, bunu söyleyen yetkilileri buradan kınıyorum. Ben böyle bir sözü kabul etmiyorum.”

'TRENE BİNMEK SUÇ MUYDU?'

Aygun, “O gün o trene binmek suç muydu? Sizin de evlatlarınız da anneniz, babanız da olabilirdi. En güvenilir ulaşım aracı diye trene bindiler. O Arda Sel merakından o trene binmişti ama merakından bindiği o tren onun tabutu oldu” dedi.

MECLİS BAŞKANI'NA ÇAĞRI

Aygun, Tekirdağ Milletvekili olan TBMM Başkanı Mustafa Şentop’a seslenerek, “Bu kazayı ve sorumluları araştıralım, acıları hafifletelim. Kazadan bu yana 1 yıl geçti, konunun araştırılmasını bırakın görüşülmesini bile istemiyorsunuz” dedi. Aygun, “Bu kaza değil faciadır” derken, tepeden aşağıya herkesin sorumlu olduğunu kaydetti.

'KAZANIN SORUMLULARI PİŞKİN PİŞKİN MECLİS’TE OTURUYOR!'

Kazada sorumluluğu ve ihmali olanların Bilirkişi Raporu ile aklandığına dikkat çeken Aygun, “Aileler sorumluların yargılanmasını istediği için hep itilmiş, kakılmışlar ama Devlet Demiryollarının üst yönetimi, bürokratlar ve siyasiler bu kazanın sorumlusu olduğu hâlde,  pişkin pişkin Meclis sıralarında oturmuşlar” eleştirisini yaptı.

POLİSE 'SÜPÜRÜN' TEPKİSİ

Yerel mahkemelerde hak ettikleri adaleti bulamayan ailelerin 12 Haziran 2019’da Anayasa Mahkemesi'ne gittiğine, ancak burada polisin plastik mermili, biber gazlı müdahalesi ile karşılaştığına işaret eden Aygun, şu eleştirileri yaptı:

“Arda Sel’in dedesi gelmiş, adalet arıyor kızıyla beraber ama emniyet güçleri diyor ki ‘Vekilleri ayırın, diğerlerini süpürün’. Bunlar mal mı, çöp mü? Bunları süpürün diyorsunuz. Polis diyor ki ‘Bu bizim jargonumuz.’ Ben böyle bir jargonu kabul etmiyorum. Ben vatandaşımla eşit kategorideyim. Bu kelimeyi emniyet güçlerinin sözlüğünden çıkarmasını talep ediyorum. Evet, o gün dede zehirlendi, hastaneye kaldırıldı, tansiyonu 20’ye çıkmıştı. Allah korusun, o gün o dedemizi de kaybetseydik, acaba bunun hesabını kimler verecekti?”

'MARJİNAL OLAN KİM?'

CHP Tekirdağ Milletvekili Dr. İlhami Özcan Aygun, Çorlu 1. Ağır Ceza Mahkemesi’nde görülen ilk duruşmada, Mahkeme Heyeti’nin kazada yakınlarını kaybeden aileleri içeri almak istemediğini söyledi.

Bu sırada polislerin mağdur ailelere sert bir müdahalede bulunduğunu anlatan Aygun,  Tekirdağ Mülki İdare Amiri’nin ‘Marjinal gruplar faaliyette bulunduğu için orada güvenlik tedbirleri artırılmıştı” açıklamasına tepki gösterdi.

Aygun,  şöyle devam etti:

“Oğlunu kaybeden kişi marjinal güç mü? Yine, boynunda boyunluğuyla gelen yaralı kardeşimiz mi marjinal militan? Yine, annesini, babasını kaybeden İsmail Kartal kardeşimiz mi marjinal militan? Evet marjinal militanın elinde su şişesi var, buna müdahale ediliyor. Arkadaşlar darp raporu aldılar, emniyet güçleri hakkında, emir verenler hakkında suç duyurusunda bulundular.”

BİLİRKİŞİDEKİ ŞAİBE

 Aygun, Çorlu kazası için oluşturulan Bilirkişi Heyeti’ndeki isimlerin TCDD ile danışmanlık ve ihale işleri olan kişilerden oluştuğuna işaret etti.

Aygun; şu tepkiyi gösterdi:

“Pamukova’yı paklayan bilirkişi heyeti Çorlu’ya gönderildi. Bunlar kimler? Devlet Demiryollarıyla ortaklığı olanlar. Sinyalizasyon işleri yapan Savronik firmasının yönetim kurulu başkanı. Diğeri kim? İkmal bakım işlerini yapan firmada danışmanlık yapan kişi. Esasında bu kazada tepeden aşağıya herkes suçlu! Suçu, doğa olaylarına yıkamazsınız!”

AKP’Lİ RECEP ÖZEL’DEN İTİRAF GİBİ KONUŞMA

Bu eleştiriler üzerine AKP Grubu adına söz alan Isparta Milletvekili Recep Özel, “Şehitlerimiz var, yakınlarına başsağlığı diliyorum. Bu acı üzerinden siyaset yapmak, acıları kapatmak için soruşturmaların sabote edildiğini söylemek doğru değil” dedi.

''GENÇSİNİZ ÇOCUK YAPARSINIZ' CÜMLESİNİ REDDEDİYORUZ!'

 AKP Milletvekili Recep Özel, kazadan sonra bir yetkilinin  “Daha gençsiniz, tekrar çocuk yapabilirsiniz” demişse bunu reddettiklerini, tasvip etmediklerini, kınadıklarını belirtti.

Anayasa Mahkemesi’nde acılı ailelerin basın açıklamasının engellenmesinin doğru olmadığını savunan Özel, “Keşke polisimiz bunlara o imkânı sağlayabilseydi, hoşgörülü davranabilseydi. Oradaki görüntülerden hiçbirimiz memnun değiliz. Onların gaz bombalarına maruz bırakılmasını, onlara plastik mermi sıkılmasını biz de reddediyoruz” diye konuştu.

İŞTE İHMALLER

AKP’li Recep Özel’in açıklaması üzerine yeniden söz alan CHP Vekili İlhami Özcan Aygun, acıları siyaset malzemesi yapanın AKP olduğunu söyledi.

Aygun, Bilirkişi Raporu’ndaki şu cümleleri aynen aktardı:

“Devlet Demiryolları ve Meteoroloji Genel Müdürlüğü arasında koordinasyon olmadığı, meteorolojik değerlendirme yapacak uzman personel ve idari birimin kurulmadığı, Devlet Demiryollarındaki dönüşümün tamamlanamadığı, kaliteli teknik personel sayısının yetersiz olduğu, yeni gelişen hat izleme ve demir yolu yapım teknolojilerinin mevcut eski hatlarda etkin şekilde kullanılmadığı, menfez kontrol ve bakımlarında herhangi bir meteorolojik ve jeolojik verinin değerlendirilemediği, taşkın sularının izlediği yolların değerlendirilemediği, yapılan rutin kontrol ve muayenelerin gözle yapıldığı, yağış istatistiklerinin tutulmadığı, menfez temizliği ve ıslah yapılmadığı gözlenmiştir.”

Acıları hafifletme çağrısı yapan Aygun “O ailelere sıkılan gaz bombalarına, atılan coplara hep beraber göğsümüzü siper edelim ve acılarını hafifletelim. Acıları siyaset malzemesi yapan biz değil, sizsiniz. Adalet istiyoruz, başka bir şey istemiyoruz. Gelin bu önergeye destek olun” çağrısı yaptı.

Aygun’un çağrısı karşılık bulmadı. Önergenin görüşülmesi AKP’li ve MHP’li vekillerin oyları ile reddedildi.

EMO: Çorlu faciasının en önemli nedenlerinden biri teknik personel yetersizliği

Elektrik Mühendisleri Odası, Çorlu tren faciasının birinci yıl dönümü için bir değerlendirme raporu hazırlayarak düzenlediği basın toplantısında bu raporu paylaştı.



08-07-2019 16:39

İleri Haber

Çorlu'da 25 kişinin hayatını kaybettiği, 300 kişinin de yaralandığı Çorlu tren faciasının birinci yıl dönümünde Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) İstanbul Şubesi basın toplantısı düzenledi. Basın toplantısına HDP Milletvekilleri Filiz Kerestecioğlu ve Oya Ersoy ile çok sayıda siyasi parti ve kurum temsilcisi de katılım sağladı.

Toplantı, EMO İstanbul Şubesi Yönetim Kurulu Başkanı Erol Celepsoy‘un konuşması ile başladı. Batıda insanların tesadüfen hayatını kaybettiğini ülkemizde ise tesadüfen yaşadığımızı belirten Celepsoy, yakınlarının kaybeden ailelere sabır dilerken dava sürecinde yaşanan olayların ise hukuk cinayeti olduğunu ifade etti.

Şu an var olan demiryolu güzergahlarında sinyalizasyon sistemlerinin yeterli olup olmadığı, denetimlerinin yapılıp yapılmadığı sorularını yönelten Celepsoy basın açıklamasını yapmak üzere sözü EMO İstanbul YK Başkan Yardımcısı Hakkı Kaya Ocakaçan‘a bıraktı.

EMO İstanbul Şubesi tarafından Çorlu faciasına ilişkin hazırlanan değerlendirme raporundan öne çıkanlar şu şekilde:

"8 Ağustos 2018 Pazar günü  Tekirdağ  Çorlu da meydana gelen tren “kazası” nın üzerinden tam bir yıl geçti. Bir dizi ihmal ve en önemlisi kabul edilemez sistem hataları sonucu gerçekleşen bu olayın ayrıntıları  bilirkişi raporu , TCDD teftiş heyeti raporu  ve TMMOB ye bağlı ilgili odaların yaptığı çalışmalar sonucunda oldukça netleşmiştir. 

Kamuoyunun duyarlı kesimlerinin çoğunun bildiği bu hususları kısaca özetlersek,

•    Edirne Uzunköprü istasyonundan İstanbul Halkalı’ya doğru sefere başlayan 12703 numaralı yolcu treni saat 17:00 civarında Çorlu ilçesi Sarılar Mahallesi ‘nde raydan çıkmış altı vagonundan beşi devrilmiş, 25 yolcu yaşamını yitirirken 341 yolcu da yaralanmıştır. 

•    Kazanın nedeni yaşanan şiddetli yağmur neticesinde, kaza mahallinde travers ve rayların altında bulunana en az 30 cm. lik balast tabakasının tamamen sürüklendiği ve tamamen ortadan kaybol kaybolmasıdır .

•    Balastın sürüklenmesi sonucu raylar askıda kalmış, tren bu raylardan geçerken sarsılmaya başlamış ve durumu fark eden makinistlerin treni durdurma gayretlerine rağmen trenin son beş vagonu devrilmiştir.

•    Trenin kaza sırasındaki hızı 110 km/saat olup hız sınırları içindedir.

•     Bilirkişi raporlarına göre Makinistlerin her hangi bir kusuru yoktur.

•    Meteorloji genel müdürlüğünden alınan verilere göre yağışın şiddeti yüksek olmakla birlikte yedi yıl geriye gidildiğinde çok daha yoğun yağışlarla karşılaşıldığı görülmektedir.

•    Yağış olayın tek nedeni değildir ama bu olay sonucunda TCDD ile Meteorloji genel Müdürlüğü arasında herhangi bir protokol olmadığı , TCDD nin kendi bünyesinde de metrolojiden sorumlu bir  birim olmadığı anlaşılmaktadır.

'NORMAL ÇALIŞTIĞI SÖYLENEN MENFEZ MUHTEMELEN 145 YILLIK KAGİR BİR YAPI'

•    Bilirkişi raporunda normal olarak çalıştığı söylenen menfez muhtemelen 1873 yılından kalma 145 yıllık kagir bir yapıdır.

•    Senelik Umimi Muayene raporunda menfezde mutlaka balast tutucu yapılması gerektiği belirlenmiştir.

•    Bu rapor rağmen menfezde hiçbir çalışma yapılmamıştır.

•    DSİ nin yaptığı analizlerde menfez kesitinin 100 yıllık ve 500 yıllık debiyi taşıyabilecek kesit alanına sahip olduğu bildirilmiştir.

•    29.06.2018 tarihinde TCDD İşletmesi Genel Md. TCDD 1. Bölge Md. (Haydarpaşa) Demiryolu Bakım Servis Müdürlüğü’nde Servis Müdürü Vekili olarak görev yapan Mümin Karasu hazırladığı turne raporunda MGM den alınan bilgiler doğrultusunda aşırı yağışların olabileceğini bu nedenle önlemlerin alınmasını ve Köprü ve Menfezlerdeki tespit edilen aksaklıkların giderilmesini istemiştir.

'ELEMAN SAYISI YETERSİZ'

•    TCDD de çalışan eleman sayısı son derece yetersizdir. Bu durum Köprüler şefi Çetin Yıldırım’ın 11.10.2018 tarihli savunmasında şu şekilde belirtilmektedir:

“ …2015 yılı Mart ayından beri Köprüler Şefi olarak TCDD’da çalışıyorum.Görev mıntıkam Edirne Kapıkule’den Eskişehir’e kadar yaklaşık 750 km.lik bir hattır. Bunun içerisinde yaklaşık 250 adet köprü 2500 adet menfez ve üst geçit bulunmaktadır…..Sorumlu olduğum mıntıkanın çok geniş olması sebebi ile her yağmur ihbarında benim yaklaşık 250 köprü ve 2500 menfezi kontrol etmem mümkün değildir.”

•    Peki bu köprü ve menfezleri kim nasıl kontrol edecektir ? 

Elektronik algılayıcılar bulunmadığı için Ray Bekçileri. Çorlu hattı boyunca çalışan ray bekçisi sayısı sadece 1 kişidir o da günlerden Pazar olduğu için izinlidir. Yani TCDD nin sürekli   hat izleme sistemi ve kontrolü yoktur. Bu kontroller özel donanımlı vagonlarla ama sadece haftada iki kez yapılabilmektedir. Bu konuda   elektronik algılayıcılar olsaydı bu “kaza” söz konusu olmazdı evet bu maliyetli bir iştir ama 25 canın ve belki de bundan sonra kaybedilecek canların bedeli olabilir mi ?

•    Bilirkişi raporunda yine sayfa 23 de şöyle denmektedir :

“ İdari ve teknik yönetim’de Bilişim Teknolojilerinden yararlanma sınırlıdır. ….özellikle ,demiryollarının izlenmesinde akıllı sensör teknolojilerinin kullanılması kaçınılmazdır. “ 
Rapor böyle söylemektedir  ama Ankara tren kazasından sonra bırakın akıllı sensörlerle izlemeyi ,Ulaştırma Bakanı ” YHT için sinyalizasyon sistemi şart değildir.” Açıklamasında bulunmuştur. İşte kazaların temel nedeni bu kabul edilemez çağ dışı anlayıştır. 

•    TCDD de işletmeden sorumlu olan ve onu denetleyen birimler aynı yapı altındadır bu da işletme zaafının en büyük nedenlerinden birisidir. Bilirkişi raporunda şu tespite yer verilmiştir:

“ …gelişmiş ülkelerde , seyir belgeleme ve onaylama , kalite kontrol yapısı , teknik denetim yapısı gibi hayati unsurlar , ilgili işletmeden bağımsızdır. Dolayısıyla , DDY işletmesi özelinde , böylesi bir yapılaşma, ister istemez sistemin  çalışma güvenliğini düşürmektedir.” (bilirkişi raporu s. 22 )

•    Yine bilirkişi raporunda “ …işi bilen , işi yapabilen kaliteli teknik personel sayısı yetersiz kalmaktadır. Bu  da performans değerini olumsuz etkilemektedir” denilmektedir.

'KAZANIN EN ÖNEMLİ NEDENLERİNDEN BİRİSİ TEKNİK PERSONEL YETERSİZLİĞİ'

•    Kanımızca kazanın en önemli nedenlerinden birisi bu teknik personel yetersizliğidir. Evet ortada bakıma ilişkin , denetime ilişkin , süreç yönetimine ilişkin çok açık mühendislik kusurları vardır ama ortada yeterli mühendis yoktur. Bunun nedeni TCDD üst yönetiminin son yıllarda izlediği personel politikasıdır. Yetenekli mühendisler ayrılmaya adeta zorlanmış onların görevleri ise ( kadrolar “ mühendis” yerine  “teknik personel “ kavramı altında muğlaklaştırılarak) sanat okulu mezunlarına veya teknikerlere yaptırılmaya başlanmış bunun mümkün olmadığı durumlarda atamalar sürekli olarak vekâleten yapıla gelmiştir. 

•    Bu durum sadece TCDD demir yollarında değil pek çok kurum ve kuruluşta bu şekildedir. Mühendislik hizmetleri itibarsızlaşmakta ve bunun sonucu pek çok iş kazası ve hatalı süreç yönetimi ile karşılaşılmaktadır."

İHD: Çorlu'nun gerçek sorumlularını hesap vermeye çağırıyoruz

İnsan Hakları Derneği İstanbul Şubesi, 25 kişinin hayatını kaybetti Çorlu tren faciasının yıl dönümünde bir açıklama yaparak facianın gerçek sorumlularını hesap vermeye çağırdı.



08-07-2019 15:08

İleri Haber

Tekirdağ'ın Çorlu ilçesi Sarılar mevkiinde 8 Temmuz 2018 tarihinde 25 kişinin hayatını kaybettiği, 300 kişinin ise yaralandığı tren katliamının üzerinden bir yıl geçti. Olayın bir kaza değil de katliam olduğu daha ilk günlerde ortaya çıkarken, katliamın hukuki süreci ise büyük skandallara sahne oldu.

İnsan Hakları Derneği (İHD) İstanbul Şubesi, Çorlu tren faciasının yıl dönümünde bir açıklama yaparak olayın gerçek sorumlularını hesap vermeye çağırdı.

İHD tarafından yapılan açıklamanın tamamı şu şekilde:

"ÇORLU TREN 'KAZASI' NDA YAŞAMINI YİTİRENLERİ SAYGIYLA ANIYOR, OLAYIN GERÇEK SORUMLULARINI HESAP VERMEYE ÇAĞIRIYORUZ

25 insanın yaşamını yitirdiği ve 341 insanın yaralandığı Tekirdağ Çorlu’da yaşanan tren 'kazası'nın üzerinden tam bir yıl geçti. Çorlu Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından 4 sanık hakkında hazırlanan iddianame doğrultusunda açılan davanın 3 Temmuz’da başlayan duruşmasında olayda yaşamını kaybedenlerin yakınlarına mahkeme önünde şiddet uygulanarak bir nevi cezalandırılmaları,  ailelerin ve kamuoyunun adalet beklentisine devletin kabul edilemez yaklaşımını göstermektedir.

Kamuoyunda 'katliam' olarak değerlendirilen olay sonrasında Elektrik Mühendisleri Odası tarafından yapılan açıklamalar ve hazırlanan raporlar, sistem hataları ve devam eden ihmaller neticesinde bu “kaza”nın kaçınılmaz olduğuna vurgu yapmasına ve hükümet yetkililerinden bakanlara bu olayda sorumlulukları olduğu tespit edilmesine rağmen bu kişilere dava açılmayarak gerçek sorumluların korunması, gerçeklerin karartılmaya çalışılması da aynı devlet yaklaşımını desteklemektedir.

İnsan hakları savunucuları olarak; hükümeti, bakanlıkları, yargısı ve polisi ile devletin bu tutumunun,  diğer adalet bekleyen katliamlar, iş cinayetleri, kadın cinayetlerinde olduğu gibi devletin insana verdiği değerle yakından alakalı olduğunun bilinciyle,  temelde yaşam hakkının korunması için devleti etkin önlemler almaya zorlayacak etkinliklerde bulunmaya ve Çorlu Tren 'Kazası' mağdurları için adalet talep etmeye, gerçek sorumlular cezalandırılıncaya kadar davanın takipçisi olmaya devam edeceğiz."

Gazeteci-yazar Mustafa Hoş: Çorlu tren katliamı süreci AKP iktidarının en adaletsiz, en gaddar sürecidir

Çorlu tren katliamının üzerinden geçen bir yılı, süreci başından beri takip eden ve yazdığı 'Ölüm Treni' kitabıyla tarihe not düşen gazeteci-yazar Mustafa Hoş'la konuştuk.



08-07-2019 13:57

Tugay Candan - Twitter: @TugayCandann

Mail: tugaycandan@ilerihaber.org

8 Temmuz 2018’de Tekirdağ’ın Çorlu ilçesi Sarılar mevkiinde 25 kişinin hayatını kaybettiği, 300 kişinin ise yaralandığı tren katliamının üzerinden bir yıl geçti.

Aradan geçen süre zarfında bu olayın bir kaza değil de katliam olduğu daha ilk günlerde ortaya çıkarken, katliamın hukuki süreci ise büyük skandallara sahne oldu.

Ailelerin adalet mücadelesi sürerken, bu sürecin başından beri konunun takipçisi olan ve cinayeti belgeleriyle ortaya koyan, hatta yazdığı "Ölüm Treni: Çorlu Tren Faciasının Gizlenen Gerçekleri" kitabıyla tarihe not düşen gazeteci-yazar Mustafa Hoş'la kitabı ve katliamın üzerinden geçen bir yıl üzerine konuştuk.

'HAK ARAYAN İNSANLARI SUÇLU GÖSTERMEYE ÇALIŞTILAR'

Sondan başlayalım. 3 Temmuz'da duruşmadaydınız. Bu duruşma ve hukuki süreç ne anlatıyor bize?

Yani o gün mahkemede hepimizin gözünün önünde oldu her şey. Ailelerin gözü önünde oldu, avukatların gözü önünde oldu, baro başkanlarının gözü önünde oldu, gazetecilerin gözü önünde oldu. Zaten başka da kimseye yok. Katılanlar bunlar. Ben neredeyse 1 yıldır o insanlarla temas halindeyim ve birçok etkinliklerine katıldım. Herkes birbirini tanıyor yani. Yabancı biri olsa fark edilirdi. Şimdi herkesin gözü önüne olan bir şeyi farklı aktardılar. Yani yok marjinal, yok provokasyon gibi şeylerle orayı kriminalize etmeye çalıştılar. Hak arayan insanları suçlu göstermeye çalıştılar, bu çok vicdansızca geliyor bana.

Yani 8 Temmuz 2018’den, 3 Temmuz 2019’da kadar bütün aşamalarda büyük bir gaddarlık var ve adaletsizlik var. Mahkemeden döndükten sonra oturdum, düşündüm. Bu ne böyle neden bunları yapıyorlar diye düşündüm. Bu vicdansızlığı hala da anlayamadım. Bunun tek bir açıklaması var sanırım; büyük bir suç işlediler ve bu suçun üstünü örtmeye çalışıyorlar. Suçluluk telaşı içerisinde her bir aşamada da yapmaya çalıştıkları şeyi eline yüzüne bulaştırıyorlar.

Mahkemede olan şuydu: Salona girdiğimde gördüm bunu, sonradan düşündüğümde daha da netleşti. Bakıyorsun sanıkların olduğu kısma, sonra yaralıların ve ailelerin olduğu kısma bakıyorsun, sanki sanıklara “Biz sizi koruruz, biz sizin yanınızdayız” der gibi bir ortam oluşturulmuştu.

Yargılanan aileler sanki…

Evet, tamamen böyle bir şey hissediliyordu. Bilinçli yapılmışsa çok korkunç. İçgüdüsel olarak yapıldıysa zaten orayı düzenleyenin kendini nerede konumlandırdığını gösteriyor. Silahlı polisler vardı, kim ne yapacak ki mahkemede? Ama mesaj sanıklara burada. “Biz sizin yanınızdayız” demek istiyorlar. Bunu aileler hissetti. Sadece aileler de değil, orada bulunan birçok insan hissetmiştir zaten.

Duruşmada yapılanların organize olup olmadığını Anayasa Mahkemesi önünde yaşananlardan anlamak mümkün değil mi? “Süpürün” diyenler orada da vardı, burada da ortaya çıktı.

Organizeden de öte mahkemedeki güvenlik görevlilerinin konumu şu halde: Kendi işlevlerinin ya da mahkemedeki hukukun gerektirdiği gibi hareket etmiyorlar. Orada bir güç var ve o gücü korumak için hareket ediyorlar. Bir paramiliter gibi yani. Bir güvenlik görevlisi refleksi yok. “Süpürün” lafı belki polisin kendi içinde kullandığı bir kavramdır ama orada “Siz bizim için değerli değilsiniz, istediğimiz zaman sizi süpürürüz” diye kullanıyorlar.  Hissettirdikleri de bu, yaptıkları da bu. Zaten orada bunların organize şekilde yapılması değil, zihinlerin böyle düşünüyor olması zaten korkunç.

'İNSANA YABANCILAŞMANIN EN ÜST NOKTASI'

Mayıs ayında kitabınız Ölüm Treni çıktı. Bu kitabın içinde birçok belge var, ailelerin anlattıklarında müthiş bir tanıklık var, araştırmacı gazetecilik ve yoğun bir emek var. Siz kitabınızda “Ben 30 yıllık gazetecilik hayatımda böyle bir olay görmedim” diyorsunuz. Çorlu’yu diğerler ihmal cinayetlerinden ayıran nedir?

Çorlu’yu diğerlerinden ayıran şu: Çorlu aymazlığın, insansızlığın, insana yabancılaşmanın en üst noktası… O raydaki çimentonun, balastın, herhangi bir şeyin insandan daha değerli olması. Bunu göze soka soka gösteriyor olmaları. Bir cinayet işlemeleri ve bu cinayetinde üstünü örtmek için devletin bütün olanaklarını kullanmaları. Devletin tüm olanaklarını kullanırken de değişik hiyerarşide ya da kulvardakilerin buna destek olması. Yani organize bir şekilde topyekün bir cinayet işlediler ve bu cinayetin üstünü kapamaya çalışıyorlar. Bu bir tarafı…

Diğer tarafı da insana bu kadar nasıl yabancılaşılıyor anlamakta zorlanıyorum. Yani, “Adalet istiyoruz” diyor başka bir şey söylemiyor aileler. Adalet isteyen insanı nasıl döversin ya? 8 Temmuz’dan beri her bir davranış, her bir hoyratlık aynı oranda devam ediyor. Sürekli kötülükte kendilerini aşıyorlar.

Bu açıdan bakıldığında Çorlu hakikaten çok farklı. Her bir insanın hayatı 8 Temmuz’la birlikte bölünmüş durumda. Bu insanların 7 Temmuzuyla, bugünü arasıyla hiçbir benzerlik yok. Hayatında karakol görmemiş, adliye görmemiş insanları sokaklarda adalet aramak zorunda bırakıyorlar ve bu arayışta da korkunç bir gaddarlık sergiliyorlar.

Yani bu kadar belgesi bilgisi olan bir cinayetin üstünü örtmek için bu kadar gaddarlaşmak, aslında bir dönemin simgesi olacak nitelikte.

'BİR TRAVMAYA DÖNÜŞMÜŞ DURUMDA'

Aileler bu katliamın ardından acılarını bile yaşayamadılar, bu bile çok büyük bir kötülük değil mi?

Yaşayamadılar ve hala yaşayamıyorlar. Şimdi bak, çok yakınlarını kaybetmiş insanlar ve bu ihmallerle olduğu için büyük bir travmaya dönüşmüş durumda. Bir diğer travma da  kaybettikleri çocuklarının, analarının, bababalarının haklarını ve hukuklarını ararken karşılaştıkları gaddarlık. Her biri kendisine şu soruyu soruyor: “Ya biz bunlara ne yaptık da bize böyle davranıyorlar?” Bak o insanların arasında MHP’li olan var, muhafazakar olan var, CHP’li olan var. Zaten zorunlu şekilde bir araya gelmişler öncesinde tanışıklıkları da yok. Ama şu an her biri aynı şeyleri hissediyor. Farklı kültürlerden, farklı ortamlardan, siyasi görüşlerden olmalarına rağmen hepsi aynı soruyu soruyor. “Hem eşimizi, anamızı, babamızı, çocuğumuzu elimizden aldınız, hem de bize karşı niye bu kadar zalimsiniz?” diye soruyorlar. Bak bu sorunun yanıtını bulamadıkça daha büyük travmalar yaşıyorlar. Bu cinayeti diğer ihmal cinayetlerinden ayıran en önemli noktalardan biri de bu.

'ÇOCUKLARA GEREKLİ DESTEK VERİLMEDİ'

Bu trenden kurtulan çocuklar da var.

Evet işin gaddarlık kısmını, adli kısmını konuşuyoruz ama bir tarafı da bu. Hayatını kaybedenlerin çocukları var, kardeşleri var, yakınları var. Bir çocuk unsuru var yani olayda. Ve bu çocuklara gerekli destek de verilmedi. Bir rehabilitasyon sürecinden de geçemediler ve hala o anı yaşıyorlar çünkü aileler sürekli bu anı yaşadıkları için onlar da bu anı yaşıyorlar ve bu sarmalın içindeki çocuklarda ciddi sorunlar ortaya çıktı. Yani şefkatten uzak bir yıl yaşıyorlar. AKP iktidarının en adaletsiz, en gaddar sürecidir Çorlu süreci.

Kitabınızda birçok belge var katliamı aydınlatan. Bu belgelerin yansıması aralık ayında Meclis KİT Komisyonu’nda görüldü. İsa Apaydın, burada yasadışı bir belge gösterdi. Meclis çatısı altında yasadışı belge göstermek ne demek?

Onu koruyanlar, tren katliamındaki asli sorumluğundan yargılanmasını engelleyebilir mi bilmem ama bu sahte veri düzenlemek, Meclis KİT Komisyonu’nda açıklamak ve yalan söylemekten yırtamayacak.

'ÖNEMSEMEDİLER, SAVSAKLADILAR VE GÖREVLERİNİ YAPMADILAR'

Sahte delil gösteriyor ve yalan da söylüyor. “Meteoroloji bana bilgi vermedi” diyor. Oysa kurumların arasında bir protokol yok.

Orada da yalan söylüyor. 1. Bölge Müdürlüğü 29 Haziran’da yağış uyarısı yapıyor.  TCDD’nin iç yazışmalarında var bu. Ama o gün hiçbir kontrol yapılmadı. Bahsedilen yağışla, trenin devrildiği yağış arasında 2 buçuk saat fark var. Kendi raporlarına uygun davransalardı, o tren zaten devrilmeyecekti. Bu bilgi ellerinde var. Ellerinde bilgi olmasına rağmen önemsemediler, savsakladılar, görevlerini yapmadılar.

'BU OLAYI 'DOĞAL AFET' DİYEREK KAPATABİLECEKLERİNİ SANIYORLARDI'

Siz bu süreçte sık sık ve kitabınızda da aynı şekilde, hazırlanan iddianamenin cinayetin üstünü örtmek için hazırlandığını söylediniz. Şimdi bu iddianamenin kaynağı olan bir bilirkişi raporu ve bu raporu hazırlayan Bilirkişi Kanununa aykırı atanmış bilirkişiler var. Siz bunların kanunen neden bilirkişi olamayacağını ortaya çıkardınız. Bu atamayı yapanlar, bilmiyorlar mı bu kişilerin ifşa olacaklarını? Nasıl böyle pervasız bir atama yapılabilir?

Yani bunu tahmin etmekten öte, başından beri sürece “nasılsa üzerini örteriz” şeklinde bakıyorlar.  Asıl pervasızlık burada. İlk günden beri böyle bakıyorlar. Tablonun tümüne baktığımızda organize bir üstünü örtme şebekesi görüyoruz. İçerisinde her bir kademeden insanların yer aldığı ve sonrasında da hala mahkemeye kadar uzanan süreçte devam ediyor aynı anlayış. Başlangıçtan beri bu olayın üstünü “doğal afet” bahanesiyle örteceklerine o kadar emindiler ki temmuzda bilirkişilerden Mustafa Karaşahin emir geldi ve televizyona çıkarıldı. Onlar bir sayfa ‘doğal afet’ raporuyla kapatabileceklerini sanıyorlardı bu olayı. Bundan o kadar eminim ki… Ama ailelerin ısrarlarıyla…

Sizin de takibinizle…

Benim gibi gazetecilerin de takibiyle ortaya çıkmadı başladı gerçekler ve artık üzeri örtülemeyecek bir cinayet meydanda duruyor. Ama hala buna çabalıyorlar, inanılır gibi değil.

'GÜNLERCE, HAFTALARCA, AYLARCA GÖZÜME UYKU GİRMEDİ'

Biraz da işin sizinle ilgili olan kısmını, gazetecilik kısmını konuşalım. Kitabınızda ailelerden aktardığınız insana çok ağır gelen hikayeler var. “Acıyı paylaşmak” demişsiniz. Okurken bile çok zor; dinlerken ve aktarırken çok daha zor değil mi insani açıdan?

Zor, çok zor. Aynı şeyi Ensar’da yaşamıştım. Bütün o çocukların yaşadığı her anı biliyorum, vakıfım. Ama hiçbirini yazmadım. O çocukları deşifre edemezdim. Zaten yazamazdım da… Onların yaşadıklarını aktardığınız an başka bir şeyi de tetiklemiş oluyorsunuz. Daha fazla okunursunuz falan ama yazmadım bunlar için. Günlerce, aylarca, haftalarca gözüme uyku girmedi. O yüzden bu sürecin ağırlığını üzerimde hissettim uzun zaman.

Bunun bir benzeri de Çorlu’da oldu. Bizim işimiz insanlarla temas kurma işi ama aynı zamanda da mesafe işi. Yaptığım her işte temas ve mesafeyi korumaya çalıştım ama bu iki olayda da temas ve mesafenin geri dönüşü bende çok yıpratıcı oldu. Çünkü o acıyı hissediyorsunuz falan ama insanların acıya duyarsızlaştığını da görüyorsunuz.  Bu daha acı. İnsanız biz sonuçta herhangi bir şeye bu kadar yabancılaşamayız. Tabi ki içerisine girdiğinde objektifliği yitirme riski vardır ama bu aynı zamanda yabancılaşmaya doğru evrilmemelidir. Bunun içerisine girersin ve sana etki eden yanlarıyla da başa çıkarsın.

Asıl meselede burada. Ben bu kadar hırpalanıyorsam, o insanların yaşadıklarını düşünün! Hep söyledikleri şu: “Abi neden bize böyle yapıyorlar, bize neden böyle davranıyorlar?” Evet tek sordukları bu ve bunu bana sorduklarında benim gözlerim doluyor.

'SUÇ ORTAKLIĞI YAPIYORLAR'

“Anaakım” denilebilir. Medyanın büyük bir kısmının da bu olayın üzerini örtme görevini üstlendiğini düşünüyorum ben.

Suç ortakları… Suç ortaklığı yapıyorlar.

Sizin gibi tecrübeli bir gazetecinin bakış açısıyla, bir gazetecinin suça ortak olması nasıl bir şeydir?

Korkunç. Bu dönemde gazeteci bir suç ortaklığı kuramaz. Kurarsa, gazeteci olamaz zaten. Bu dönemde Aladağ’da, Ensar’da, Çorlu’da suç ortaklığı yapanlar bunun hesabını da vermeli bence. “Görmedim, duymadım” diyemezler. Her şey, herkesin gözü önünde oldu ve bilinçli bir şekilde bunlar kamuoyuna aktarılmadı, sansürlendi ve haberleri yapılmadı. Bu ölümlerin suç ortağıdır ve hiçbir zaman da kendini aklayamayacaktır medya.

Sadece şu var Tugay: Çorlu’da ne yaptın, Ensar’da ne yaptın, Aladağ’da ne yaptın, 14 yaşında ölen çocuğun annesi yuhalatılırken ne yaptın, Rabia Naz olayında ne yaptın? Bu beş maddeyi birisine sorduğunda yanıt veremiyorsa bir ‘gazeteci,’ suratına tükürsün herkes. Bırakın gazeteciliği insan değil bunlar. Tez bu kadar basit; alın karşınıza beş tane soru sorun. Eğer gazeteciyse bunlara yanıt verir, değilse suratına tükürülsün. Başka da bir şeye gerek yok zaten.

'GAZETECİ HALKA KARŞI SORUMLUDUR'

Siz kitabınızda bir ‘vefa borcu’ndan bahsetmişsiniz. Ben de şu soruyu soruyorum. Gazetecinin halka karşı vefa borcu nedir?

Gazeteci halka karşı sorumludur. Kamusal alanda görev yapar ve gerçekleri anlatmakla yükümlüdür. Gazeteci aslında şudur: Bir deniz fenerinin ışığı yanlış yere yönlendirirse gemi ya karaya vurur, ya da bir adacığa çarpar ve batar. Gazetecilik buradaki deniz feneridir. Bu görevi yapmayanlar, ‘gazetecilik’ adı altında bu ülkeye kötülük yapmış, mesleğine de ihanet etmiş insanlardır. Hiçbir gerekçesi yoktur. Hiçbir savunulacak yanı da yoktur.

Bir insanın bir çocuğa karşı kılı kıpırdamıyorsa insan bile değildir. Ensar’da kılınız kıpırdamadıysa, eve gidip çocuklarınızı nasıl sevdiniz ya? Hayata bu kadar yabancılaşamaz bir gazeteci. Gazetecilik yaparak bedel ödeyen birçok insan var bu ülkede.

Gazeteci kime yaranacağına ve kime yarayacağına bakmaz, gerçeğin peşinden gider ve gerçeği anlatır. Bedeli ne olursa olsun.

Memleketin her noktasından bir adalet çığlığı yükseliyor neredeyse; Soma, Rabia Naz, Şule Çet, Aladağ, Çorlu…

Trafikte kaza sürü verilen cinayetler…

Evet evet.

Yani böyle bir sürü olay var.

'BU SUÇ ŞEBEKESİNİN SONUNU ADALET ARAYAN İNSANLAR GETİRECEK'

Ama adalet, kendisini arayanları birleştiriyorlar da… Mesela Şaban Vatan, Çorlu ailelerinin adalet nöbetine katılıyor. Keza Mısra Hanım, Berkin Elvan’ın ailesiyle bir araya geliyor.

Dediğin gibi daha fazla da bir araya gelecekler ama şu var: Bir suç şebekesi Aladağ’dan Şule Çet’e, Ensar’dan Çorlu’ya, Rabia Naz’a kadar her yerde görülüyor.

Bu suç şebekesinin sonunu adalet arayan insanlar getirecek. AKP’nin bumerangıdır bu çığlıklar. Bu böyle olmaya da devam edecek. Bir ülkenin ortak paydası adalet ve vicdanı aldığınız da ortada bir ülke kalmaz.

Kitabınızda, Erdoğan ve Necmettin Sel arasında geçen telefon konuşmasına da tanıklığınızla yer vermişsiniz. İsmail Küçükkaya’nın aktardığı bir Rabia Naz olayı var.

Evet, biliyorum onu.

'ERDOĞAN SÖZÜNÜ TUTMADI'

Nereden tutsanız elinizde kalıyor ama bu ülkede yargının harekete geçmesi için Erdoğan’ın talimat mı vermesi gerekiyor?

Öyle görünüyor. Zaten rahip Brunson’dan birçok olaya kadar bu görülüyor. Acı olaylarda da böyle. Yalnız şu var: Çorlu’da Tayyip Erdoğan sözünü tutmamıştır. Sözünü tutmadığını da 3 Temmuz’da hepimiz gördük.

'İHMAL CİNAYETLERİNİN ÖNÜNÜ AÇAN ŞEYLERDEN BİRİ DE 'NASILSA BİR ŞEY OLMAZ'CI BAKIŞ AÇISIDIR' 

Adaletsizlik ve vicdansızlığın AKP’yı yıkacağını söylediniz. Bu kadar gaddarlık cezasız kalır mı peki?

Bu adaletsizlik ve vicdansızlık sürecinin AKP’nin sonunu getireceği kesin. Siyasal olarak birçok şeyi onarabilirler; “Yol yaptık”, “Köprü yaptık” diyebilirler ama bir tane menfezin onarılmaması sonlarını getirir. Bu davanın zaman aşımının olmadığını da bu yüzden söylüyorum. Bugün sorumluluğu olup yargılanmayan kim varsa, gelecekte mutlaka bunun hesabını verecek.

O İsa Apaydın mutlaka yargılanacak. Ben şu andan itibaren biliyorum ki hiçbiri rahat uyuyamayacak. Bu ülkede bir bakış açısı vardır. “Nasılsa bir şey olmaz” denir. Bu bakış açısı ihmal cinayetlerinin artmasına neden olmuştur. Hiçbir şey yapamıyorsan bu insanların acılarını paylaş, yanlarında dur, sesleri duyur. O zaman birileri geceleri rahat uyuyamayacaktır. Bu bile bir şeydir.

Peki yıllar sonra bakıldığında bu dönem nasıl hatırlanacak? Bir kelimeyle anlatılacak olsa ne olur?

Aklına ilk ne geliyorsa o.

Zalimlik…

Evet, kimin aklına ilk ne geliyorsa öyle hatırlanacak.

Evren İşler: Bilirkişi heyeti, sorumluların yargılanmıyor olmasının ilk sebebi

Çorlu tren katliamının üzerinden geçen bir yılı, hayatını kaybedenlerin ailelerinin avukatı olan Evren İşler ile konuştuk.



08-07-2019 11:20

İzel Sezer - @izelsezer

E-posta: izelsezer@ilerihaber.org

8 Temmuz 2018’de Tekirdağ’ın Çorlu ilçesi Sarılar mevkiinde 25 kişinin hayatını kaybettiği, 300 kişinin ise yaralandığı tren katliamının üzerinden bir yıl geçti.

Aradan geçen süre zarfında bu olayın bir kaza değil de katliam olduğu daha ilk günlerde ortaya çıkarken, katliamın hukuki süreci ise büyük skandallara sahne oldu.

Ailelerin adalet mücadelesi sürerken, aradan geçen bu bir yılı yaşamını yitirenlerin ailelerinin avukatı olan, Sosyal Haklar Derneği (SHD) Genel Sekreteri Avukat Evren İşler'le konuştuk.

‘KAMU GÖREVLİLERİNİN YARGILANMASINI ENGELLİYORLAR’

Ailelerin ve sizin "Çorlu tren faciasının tüm sorumluları yargılansın" talebinize rağmen davada yalnızca alt düzey 4 TCDD görevlisi yargılanıyor. Bu durumu nasıl değerlendiriyorsunuz?

Bu durum kamu görevlilerinin yargıdan kaçırılma çabasının bir parçası. Aslında bunu bütün sosyal cinayet dosyalarında görüyoruz. Mümkün olduğu sürece kamu görevlilerinin yargılanmasını engelliyorlar, yargılamak zorunda kalırlarsa da en alt seviye cezaları vererek dosyayı kapatma derdine düşüyorlar. Bu maalesef ki idarenin, bürokrasinin ve yargının bir pratiği olarak karşımıza çıkıyor. Bütün dosyalarda olduğu gibi burada da engellemeye çalışıyorlar. Bir şekilde, bir gün bu yargılama sırasında yaptığımız itirazlar sonucunda tüm sorumlular yargılanmadan bu dosyanın kapanmayacağına inanıyoruz. 

‘BİLİRKİŞİ HEYETİ TÜM SORUMLULARIN YARGILANMIYOR OLMASININ İLK SEBEBİ’

Bilirkişi raporunu hazırlayan iki kişinin Ulaştırma Bakanlığı ve ihale verdiği firma ile bağlantısı çıktı. Sizce bu durum soruşturmanın bağımsızlığını etkiledi mi?

Tabii ki etkiledi. Çünkü bu insanlar neredeyse sanık olması gereken insanlar. Bir tanesi o hatta danışmanlık yapan kişi. Bir diğeri o hattın sinyalizasyon ihalesini alan insan. Yani hem ticari hem de siyasi bağlantıları var Ulaştırma Bakanlığı ve TCDD ile. Dolayısıyla zaten, bilirkişi heyetinin içinde bu iki insanın olması tüm sorumluların yargılanmıyor olmasının ilk sebeplerindendir. 

‘SAVCI VE HAKİM DELİLLERİ OLMASI GEREKTİĞİ GİBİ DEĞERLENDİRMEDİ’

Soruşturma sürecinde bilirkişi raporunu hazırlayan şahısların bakanlık bağlantısı haricinde başka hukuksuzluklara da denk geldiniz mi?

Bilirkişi raporu ne kadar kötü, ne kadar taraflı olursa olsun soruşturmayı yürütme yükümlülüğü savcıya aittir. Dolayısıyla savcının bütün delilleri toplayıp bu delillere uygun şekilde karar vermesi gerekirdi. Bu kadar taraflı hazırlandığından emin olduğumuz bilirkişi raporu dahi aslında hem Ulaştırma Bakanlığı'nın hem de TCDD Genel Müdürlüğü'nün sorumlu olduğu yerleri söylüyor. Söyledikten sonra "Bunların sorumluluğu yoktur" diyor. Dolayısıyla savcının hukuki değerlendirmeyi yaparken soruşturmasını derinleştirmesi gerekirdi. Sadece bilirkişilerin dediğine göre iddianame düzenlemesi ve diğer insanlar hakkında karar vermesi kabul edilemez. Biz buna itiraz ettik, itirazımızı değerlendiren Sulh Ceza Hakimliği de itirazı reddetti. Dolayısıyla sadece bilirkişilerin sorumluluğunda değildir bu iş. Soruşturmayı yürüten ve daha sonra itiraz kararını değerlendiren savcı ve hakimin de delilleri tam olması gerektiği gibi değerlendirmediğini düşünüyoruz.

‘ACILI İNSANLAR KATİLLERİYLE YÜZLEŞMEK İSTİYORLAR’

İlk duruşma öncesinde polis ailelere saldırdı ve hayatını kaybedenlerin ailelerini salona almadı. Sizce bu saldırının sebebi ne?

O kadar olmaması gereken bir şey yaşadık ki... Bu salonun yetersiz olduğu en başından belliydi. 300'den fazla müştekisi var dosyanın, 135 kişilik salonda duruşma yapma kararı verildi. Aileler ve avukatları duruşma öncesinde de salonun yetersiz olacağını ve daha büyük bir yerde yapılması talebini iletmişlerdi mahkemeye ama açıkçası böylesi bir saldırı beklemiyorduk. Bu insanlar acılı. Evlatlarının, annelerinin, babalarının ölümünden sorumlu olan insanlarla, katilleriyle yüzleşmek istiyorlar haklı olarak. Onlara soracakları sorular var. Ve hepsinden önemlisi, bir adil yargılama yapıldığından bahsedebilmek için zaten bu insanların duruşma salonunda olması şarttır. Aileler sadece bunu talep etti. Polis, duruşmaya girişten itibaren inanılmaz bir pervasızlıkla davrandı. 

‘ACILI AİLELERİ DÖVMEKTEN ÇEKİNMEDİLER’

Gerçekten bir şey söylemek çok zor. O insanların acısına acı katan bir olay yaşadık. Adalet arıyorlar ve adı "Adalet Sarayı" olan yere girmeleri, duruşmalarını takip etmeleri dövülerek engelleniyor. Bunun kabul edilebilir bir tarafı yok. Aileler zaten açıklamalarında da söyledi, "Biz düşman mıyız, bize niye böyle davranıyorsunuz?" diye. Ama şunu biliyoruz, sorumluluk mümkün mertebe alt seviyede tutulsun çabasının bir yansıması bu. Takip edilmesin ki yargı mekanizmamız bir kere daha araç olarak kullanılabilsin ve bütün sorumluları da yargılamadan göstermelik cezalarla bu işi kapatabilsin istiyorlar. Dediğim gibi bu bir idari pratik. Yargı mekanizmasıyla ve polisiyle bir bütün olarak karşımıza çıktı ve bunu sağlayabilmek için acılı aileleri dövmekten bile çekinmediler. Gerçekten utanç verici ve çok üzücü. Aileler açısından da kabul edilemez nitelikte. Hem üzgünler, hem öfkeliler.

‘AÇIKLAMA, VALİLİĞİN KENDİ SUÇUNUN ÜSTÜNÜ KAPATMAK İÇİN BAŞVURDUĞU MANİPÜLASYON'

Tekirdağ Valiliği, ilk duruşma sonrasında skandal bir açıklama yaparak "Polisimiz marjinal gruplara prim vermedi" dedi. Sizce kim bu "marjinal" gruplar?

Orada marjinal grup falan yoktu. Bu açıklama valiliğin kendi büyük hatasını, hem insani hem hukuki hatasının üstünü kapatmak için başvurduğu bir klasik çarpıtma yöntemidir. Aileler oradaydı, kimse polise karşı en ufak bir suç işlemedi. Polis başından itibaren, sabah 09.00'da buluştuğumuzdan itibaren, pervasız bir tutum içindeydi. Bir marjinal grup yoktu, tamamen valiliğin kendi suçunun üstünü kapatmak için başvurduğu, çaresizlikten kaynaklanan bir çarpıtmadır, bir manipülasyondur.

Barış Atay: Bir şeyler AKP'nin zarar verdiği ailelerin mücadelesiyle değişecek

Çorlu tren katliamının üzerinden geçen bir yılı Türkiye İşçi Partisi Milletvekili Barış Atay ile konuştuk.



08-07-2019 10:56

İzel Sezer - @izelsezer

E-posta: izelsezer@ilerihaber.org

8 Temmuz 2018’de Tekirdağ’ın Çorlu ilçesi Sarılar mevkiinde 25 kişinin hayatını kaybettiği, 300 kişinin ise yaralandığı tren katliamının üzerinden bir yıl geçti.

Aradan geçen süre zarfında bu olayın bir kaza değil de katliam olduğu daha ilk günlerde ortaya çıkarken, katliamın hukuki süreci ise büyük skandallara sahne oldu.

Ailelerin adalet mücadelesi sürerken, aradan geçen bu bir yılı Türkiye İşçi Partisi (TİP) Milletvekili Barış Atay ile konuştuk.

'PAMUKOVA'DAN SONRA BİNALİ YILDIRIM MECLİS BAŞKANLIĞI'NA YÜKSELTİLEREK ÖDÜLLENDİRİLDİ'

Çorlu'da hayatını kaybedenlerin yakınlarının ve avukatlarının "Davada üst düzey yetkililer ve siyasiler de yargılansın" talebine rağmen alt düzey 4 TCDD görevlisinin sanık olarak yer aldığı bir iddianame hazırlandı. 25 kişinin yaşamını yitirdiği bir katliamda yalnızca 4 kişinin sanık olmasını nasıl değerlendiriyorsunuz?

Üst düzey yetkililerin devletin organları tarafından korunması durumu neredeyse 20 yıllık sürece baktığımızda AKP iktidarıyla daha da belirginleşen ama Türkiye siyasal tarihinde sıkça rastladığımız bir durum. Bir de ne yazık ki devlet yöneticileri yönettikleri alanlarla ilgili sorumlulukları almaktan her zaman kaçınmışlardır. Bunun daha önceki örnekleri Pamukova Katliamı'nda Binali Yıldırım'ın bakan olduğu dönemdi. Binali Yıldırım'ın Meclis Başkanlığı'na kadar yükseltilmesini, ödüllendirilmesini oradan görebiliriz. O yüzden bu karar şaşırtıcı değil. Türkiye'de, belki dünya tarihinde görülmüş en büyük yolsuzluktan sonra güle oynaya bütün milletvekillerini, bakanları akladıkları dönemi hatırlıyoruz. Fakat ailelerin bu hak arayış talebi içerisinde bu durumun daha da direngen bir mücadele oluşturduğu da kesin.

'POLİSLERE YURTTAŞI DÖVDÜRMEK AKP AÇISINDAN ÇÖZÜM OLMAYACAK'

Hem 12 Haziran'da Ankara'daki Adalet Nöbeti'nde hem de davanın çarşamba günü görülen ilk duruşmasında polis yaralılara ve ailelere yönelik saldırıda bulundu. Hatta siz de Ankara'daki Adalet Nöbeti'ndeydiniz. Ailelere yönelik bu saldırılara ilişkin neler söyleyebilirsiniz?

İktidarının yarattığı gücü gittikçe kaybetmekten olan hükümet, bizzat kendisinin hatalı olduğu durumlarda hesap vermekten kaçınıyorsa çareyi yurttaşın kendisinden beklentileri karşısında kaba gücü gittikçe arttırmakta bulur. Bu AKP'nin çok uzun zamandır denediği bir yöntem. Özellikle 2013'te Gezi'den bu yana yükselen veya yükselme ihtimali olan herhangi bir toplumsal tepkiye karşılığı kolluk kuvvetlerine zor kullandırmak hatta bunu abartılı ve kontrolsüz bir biçimde yaptırmak şeklinde. AKP, Anayasa Mahkemesi önünde Çorlu ailelerinin hak taleplerini tekrar dile getirme ve davanın önünü açması konusundaki baskısının toplumsal muhalefet açısından kabul göreceğini bildiği için saldırarak bastırmak istedi ama her zaman söylediğimiz gibi, bu yöntem toplumsal muhalefet açısından korkutucu değil, gittikçe mücadeleyi büyüten bir hale geliyor. Çünkü insanlar hem sıkılmışlık hem de sıkışmışlık duygusu içerisinde belli noktalarda artık kaybedecek bir şeylerinin olmadığını da bildiklerinden hükümete karşı çok net durmaktan geri durmuyorlar. O yüzden de polislere yurttaşı dövdürmek gibi hareketler AKP açısından çözüm olmayacak bir şey.

'KAMUOYUNA VE SOKAĞA TAŞIMAYA ÇALIŞIYORUZ'

Meclis'teki birçok milletvekili "Çorlu faciası araştırılsın" talebiyle araştırma önergesi verdi fakat her seferinde AKP'li ve MHP'li milletvekillerinin oyuyla bu talep reddedildi. Sizce bu taleplerin reddedilmesinin sebebi ne olabilir?

Böyle bir önerge verip bir komisyon tarafından hakkaniyetli bir araştırma yapılırsa sadece Çorlu'da veya Pamukova'da değil; Ulaştırma Bakanlığı hakkında konuştuğumuzda, muhalefetin ve toplumsal kamuoyunun  Türkiye'deki birçok tren yolunun sıkıntılar yaratabilecek hatta başka katliamlara yol açabilecek şekilde üstünkörü incelendiğini veya bakımdan geçirildiğini görebilme ihtimali var. Ayrıca AKP böyle bir "gedik" verirse bu araştırma önergelerinin kendisini rahatsız etmekten öte iktidarını parçalayabilecek hatta yok edebilecek birçok olayda da tekrarlanması ve istenmesi söz konusu. "Birine izin verdim, diğerine izin vermedim" gibi bir anlayışla gidemeyeceği için kendisine tehlike yaratabileceğini düşündüğü her şeyi  Meclis'teki sayısal üstünlüğüyle reddetme yolunu tercih ediyor. Çünkü şu an Meclis'teki sayısal durum açısından muhalefet partilerinin reddedildikten sonra bunu tekrar gündeme getirme şansı olmuyor. Biz de o yüzden bunu kamuoyuna ve sokağa doğru, toplumsal muhalefetin etkili olabileceği alanlara doğru taşımaya çalışıyoruz. 

'BİR ŞEYLER AKP'NİN ZARAR VERDİĞİ AİLELERİN MÜCADELESİYLE DEĞİŞECEK'

Türkiye'nin dört bir yanında çocuğu katledilen ailelerin mücadelesi sürerken, bir milletvekili olarak her zaman bu ailelerin yanında olmaya çalışıyorsunuz. Rabia Naz'ın, Berkin Elvan'ın, Oğuz Arda Sel'in adalet arayan ailelerine baktığınızda ne görüyorsunuz?

Elbette ki hiçbirimiz böyle bir şey yaşamadığımız için sadece empati kurmaya çalışmaktan başka bir çaremiz yok fakat şunu görüyoruz, bu insanlar çok güçlü insanlar ve toplumun bir kısmının da gücünün olduğunu çocuğu katledilen ailelerin yüzünde görme şansımız oluyor. Bu senin verdiğin mücadelede gücü daha çok arttırma, mücadeleyi daha çok büyütme ihtiyacı sağlıyor çünkü onlar bu acıları yaşarken, çocukları için bu kadar çabalarken senin yan gelip oturma lüksünün olmadığını gösteriyor sana. Eğer bu ülkede önümüzdeki süreçte bir şeyler değişecekse geçtiğimiz yıllarda AKP'nin direkt ya da dolaylı olarak zarar verdiği ve düzenini bozduğu ailelerin bu mücadelesiyle olacağına inanıyorum. 

'ŞU AN DEVLET ERDOĞAN VE AİLESİNİN KAFASINA GÖRE YÖNETMEYE ÇALIŞTIĞI DAR BİR ALAN'

AKP'nin başkanlık sistemiyle tek adam rejimine giderken ülkenin dört bir yanında ördüğü adaletsizlik ortamı bu rejimin karakteri oldu demek mümkün müdür? Bu rejimin sürmesi mümkün görünüyor mu?

Elbette ki karakteri oldu. Şu an zaten bilindik anlamda bir devlet yapısından söz etmek çok da mümkün değil. Şu an devlet dediğimiz şey Erdoğan ve ailesinin kendi kafasına göre ve kendi ikbali açısından yönetmeye çalıştığı bir dar alan. Aslında bir sıkışmışlık da söz konusu. Bunu en yeni örneği Merkez Başkası Başkanı'nı faizleri indirmediği için geçtiğimiz günlerde görevden alması. Artık kanunun üstünde kararnamelerin geçerli olduğunu düşünmemizi sağlamaya yönelik bir sistem icat edildi. Elbette yurttaşların bir kısmı buna karşı çok büyük bir direnç uyguluyor fakat AKP'nin kendisi açısından bu düzeni kurduğu bir gerçek. 

'TEK ADAM REJİMİNİN DEVAM ETME ŞANSI YOK'

Bu rejimin devam etme şansı yok. AKP gibi faşizan yönetim anlayışını benimsemiş ve bu şekilde ayakta kalmaya çalışan bir iktidar ne kadar güçlü olursa olsun, bu türlü bir düzensizliğin kendisi açısından bir geçerliliğinin olmadığını onlar da farkında. Birincisi gitme ihtimallerinin yarattığı korku kendi aralarında çok görünmeyen ama hissedilen bir çözülme durumuna karşılık geliyor, rahatsızlıkları olduğu bir gerçek. Sonuçta AKP son iktidarını biraz da MHP'nin desteğiyle kurdu, o da çok kırılgan ve güvenilir olmayan bir ittifak. Öbür taraftan, her ne kadar yerel seçim de olsa, yerel seçimdeki başarıların Meclis içindeki muhalefet partilerine özgüven getirdiği de bir gerçek. O yüzden sesleri de yüksek çıkıyor.

''GİDERAYAK NEYİ GÖTÜREBİLİRİZ' HESABINI YAPIYORLAR'

Şu ana kadar uyguladıkları yanlış dış politikalar, iç politikada yurttaş üzerinde bir baskı kurulması bir korkutma taktiği güdülmesi AKP'nin sonunu hazırlayan önemli etmenlerden. AKP şu an bunu tek başına çevirebilecek veya eski haline getirebilecek güce sahip bir parti de değil. O yüzden şu an ne kadar az zararla kapatırız, giderayak neyi götürebiliriz hesabını yaptıklarını düşünüyorum.

'BU YAŞADIĞIMIZ DÖNEMİN HESABININ SORULMAYACAĞINI DÜŞÜNMEK YANLIŞ OLUR'

8 Temmuz 2018'de Çorlu'da yaşananları ve karanlık soruşturma sürecini, ailelere saldırıları referans aldığımızda, yıllar sonra bu katliam ve Türkiye'nin bugün içinde bulunduğu durum sizce nasıl anılacak?

Çok karanlık bir dönem olarak anılacağı kesin. Bu AKP'den önce her şey toz pembeydi, yaşam çok güzeldi demek değil. Ama bütün olumsuz hukuki yaptırımlara rapmen bir zamanlar bu yurttaşlar eğer fırsatını bulabilirse bir şekilde davaya konu edebilme şansları vardı. Şimdi ülke tamamen kabile mantığıyla yönetildiği için o fırsatı çok bulamıyor. Dolayısıyla bu dönemin karanlık bir dönem olarak anılacağını düşünüyorum. Burada önemli olan şu, bundan sonra oluşacak düzen içerisinde -bu düzenin nasıl inşa edileceğine kesinlikle bizim de söz sahibi olmamızın gerekliliğine işaret ederek söylüyorum- devr-i sabık yaratmamak mantığıyla hareket edecek her türlü parti, kuruluş; kendisi açısında bu karanlık dönemin küçük bir suç ortağı olma tehlikesi taşıyor. Bu yaşadığımız dönemin hesabının sorulmayacağını düşünmek dahi yanlış olur. AKP'den ve Erdoğan'dan sonraki süreçte, bu yaşadığımız 17 yıllık sürecin hukuki anlamda yeniden dizayn edilmiş bir hukuk sistemi içerisinde hesabının nasıl sorulacağını ve nasıl cezalandırılacağını düşünmek gerekiyor. Ama hiçbirimiz sanırım güzel anmayacağız bugünleri...