Birleşik Metal İş Sendikası Sınıf Araştırmaları Merkezi (BİSAM) 'Asgari Ücretle Alım Gücü Dönem Raporu'nu açıkladı. BİSAM'ın TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu) Madde Fiyatları, TÜFE ve Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı verileri üzerinden yaptığı hesaplamaya göre özellikle sebze  fiyatlarındaki yüksek artışlar, kimi temel harcama kalemleri için asgari ücretin alım gücünü yarı yarıya azalttı.

Raporda yer alan çarpıcı verilere göre, asgari ücretli alım gücünü en çok soğanda kaybetti. Asgari ücretli, alım gücünü en çok şans oyunlarında arttırırken, asgari ücret zammı, gıdadaki fiyat artışı karşısında eridi. Asgari ücrete gelen zamma rağmen bir önceki yılın aynı ayına göre asgari ücretin alım gücü gıdada yüzde 4.5 daha az. 

ASGARİ ÜCRET SOĞAN KARŞISINDA ERİDİ

2018 yılının ocak ayı ile 2019 yılının ocak ayı karşılaştırıldığında asgari ücretlinin alım gücünü gıda ürünlerinde yüzde 4.5 kaybettiği görülüyor. Asgari ücretlinin alım gücü kaybı kimi temel harcama kalemlerinde ciddi boyutta. Asgari ücretlinin alım gücü kaybı yaşadığı ürünlerin başında soğan gelmekte. Ocak 2019’da asgari ücretli geliri ile Ocak 2018’deki gelirinin ancak üçte biri oranında (yüzde 38’si kadar) soğan alabilmekte. Yani asgari ücretli alım gücünü soğan karşısında yüzde 62’i kaybetmiş durumda.

ALBAYRAK 'EKONOMİK OLARAK TARTIŞILACAK BİR ŞEY YOK' DEMİŞTİ

Rapordaki verilere göre fiyat artışları alım gücünü eritti: "Söz konusu dönem için sivri biberde alım gücü kaybı yüzde 50, ıspanaktaki alım gücü kaybı yüzde 45, patlıcandaki alım gücü kaybı yüzde 43, patatesteki alım gücü kaybı yüzde 40’dır. Asgari ücretlinin Ocak 2018’e göre domatesteki alım gücü kaybı yüzde 26, sarımsaktaki alım gücü kaybı yüzde 12, tavuk etindeki alım gücü kaybı yüzde 3.9, yumurtadaki alım gücü kaybı yüzde 1.7’dir."  

Raporda "Asgari ücret gıda ürünleri haricinde de kimi ürünler de ciddi kayıplar yaşamıştır. Asgari ücretlinin yüksek düzeyde alım gücü kaybı yaşadığı ürünlerin bazıları için kayıp oranları teflon mutfak eşyaları yüzde 38, kalemde yüzde 11.25, kömürde yüzde 9.7, buzdolabında yüzde 18.5, bilgisayarda yüzde 17,5, okul defterinde yüzde 12’dir. Asgari ücretlinin alım gücünü artırdığı ilk üç ürün ise yüzde 246 ile şans oyunları, yüzde 117 ile kablo özel yayın hizmetleri ve yüzde 78 ile sağlık sigortasıdır" ifadeleri yer almakta. 

2018 YILI OCAK AYINDAKİ ALIM GÜCÜNE ULAŞMASI İÇİN ASGARİ ÜCRET NE OLMALI?

Asgari ücretteki alım gücü kaybının ne düzeyde olduğunu anlamak açısından, seçilmiş ürünler için asgari ücretlinin 2018 yılı (Ocak ayı) ile aynı miktarda ürünü, 2019 yılının Ocak ayında alabilmesi için, asgari ücretin ne olması gerektiği sorusu ise "ücretlinin geliri ile 2018  yılı ocak ayında alabildiği kadar soğan alabilmesi için asgari ücretin (Ocak 2019’da) 5305 TL, aynı miktar sivri biber alabilmesi için asgari ücretin 3710 TL, aynı miktar ıspanak alabilmesi için asgari ücretin 3710 TL, aynı miktar patlıcan alabilmesi için asgari ücretin 3590 TL, aynı miktar patatesalabilmek için 3382 TL, aynı miktar havuç  alabilmesi için asgari ücretin 2971 TL, aynı miktar domatesalabilmesi için asgari ücretin 2735 TL olması gerekmektedir" şeklinde yanıtlandı. 

BİR YILDA ALIM GÜCÜNDE CİDDİ DÜŞÜŞ

Alım gücü kaybı için verilere bakıldığında ise asgari ücretlinin maaşı 2018’in Ocak ayında 935 kg patatese denk gelirken, Ocak 2019’da 558 kg patatese denk geliyor. Asgari ücretli maaşı ile 2018’in ocak ayında 644 kg ıspanak alabilirken, Ocak 2019’da 351 kg ıspanak alınabiliyor.