Berat Albayrak: Yıl sonunda 72.1 milyar lira bütçe açığı bekliyoruz

Hazine ve Maliye Bakanı Albayrak, TÜİK'in Ağustos ayı için 51 milyar 125 milyon dolar olarak açıkladığı cari açığın, yıl sonunda 36 milyar dolara ineceğini iddia etti.

2019 yılı bütçesi Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşülmeye başlandı. Görüşmelerde bütçe üzerine konuşma yapan Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, 2018 sonunda 72.1 milyar lira bütçe açığı beklendiğini söyledi.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verileriyle Ağustos ayı için 51 milyar 125 milyon dolar olarak açıklanan cari açığın, yıl sonunda 36 milyar dolara ineceğini iddia eden Albayrak, “Enflasyon, cari işlemler ve dış finansman ihtiyacı
kaynaklı risklerimizi minimize eden sürdürülebilir bir büyüme patikası izlenecektir. Bu doğrultuda 2018 ve 2019 yılları için büyüme tahminlerimizi sırasıyla yüzde 3,8 ve yüzde 2,3 olarak belirledik” dedi.

 ‘2018’DE İŞSİZLİĞİ 11.3 OLARAK BEKLİYORUZ’

2018’de işsizlik oranının yüzde 11.3 olmasını beklediklerini kaydeden Albayrak, “Ekonomide başlayan dengelenme süreciyle birlikte yıllık istihdam artışında yavaşlama, işsizlik oranlarında ise artma eğilimi görülmüştür. Önümüzdeki dönemde ekonomideki dengelenmenin belirginleşmesi ve yavaşlayan iç talep nedeniyle işsizlik oranının bir miktar artarak 2018 yılında ortalama yüzde 11.3 olarak gerçekleşmesini öngörüyoruz” diye konuştu.

‘ENFLASYON YIL SONUNDA YÜZDE 20 SEVİYESİNDE GERÇEKLEŞECEK’

Enflasyonu kademeli olarak yüzde 6’ya kadar düşürmeyi hedeflediklerini belirten Albayrak, daha önce 2019’un başında tek hanelere düşeceğini iddia ettiği enflasyonla ilgili, “2018 yıl sonunda tüketici enflasyonunun maliyet yönlü gelişmelerin de etkileri ile yüzde 20,8 seviyesinde gerçekleşmesi beklenmektedir” ifadelerini kullandı.

YIL SONU CARİ AÇIK TAHMİNİ 36 MİLYAR DOLAR 

Cari açığın 2018’in ikinci yarısında düşmeye başladığını aktaran Berat Albayrak, şunları söyledi:

“Artan enerji fiyatları ve güçlü iç talebe bağlı olarak cari açık 2018 yılının Mayıs ayına kadar artışını sürdürdükten sonra ekonomik dengelenmeyle birlikte yılın ikinci yarısında düşüş eğilimine girmiştir. Çekirdek cari denge olarak nitelendirilen altın ve enerji hariç dengenin de 2018 yıl sonunda pozitif gerçekleşmesi beklenmektedir. 2018 yıl sonunda cari açığın 36 milyar dolar, cari açığın GSYH’ye oranının ise yüzde 4.7 olmasını bekliyoruz.”

‘GENEL DEVLET AÇIĞINI 2019’DA YÜZDE 1.6 OLARAK HEDEFLEDİK’

“Yeni Ekonomi Programında mali disiplini ekonomi politikasının temel çıpası olarak belirledik” diyen Albayrak, “2017 yılında yüzde 1,5 olarak gerçekleşen merkezi yönetim bütçe açığının GSYH’ye oranının 2018 yılında yüzde 1.9, 2019 yılında ise yüzde 1.8 olacağını öngörüyoruz. Buna bağlı olarak 2017 yılında yüzde 1,8 olan genel devlet açığının GSYH’ye oranının 2018 yılında yüzde 2.4, 2019 yılında ise yüzde 1.6 olmasını hedefledik” şeklinde konuştu.

‘2018 BÜTÇE AÇIĞININ MİLLİ GELİRE ORANI YÜZDE 1.9 OLACAK’

2017’de bütçe giderinin yanı sıra gelirin de arttığını ifade eden Albayrak, şöyle devam etti:

“2018 yılı merkezi yönetim bütçe gerçekleşmelerine ilişkin yıl sonu beklentimiz şu şekildedir: Merkezi yönetim bütçe giderlerinin 821.8 milyar TL, merkezi yönetim bütçe gelirlerinin 749.6 milyar TL, bütçe açığının 72.1 milyar TL, faiz dışı dengenin 4.3 milyar TL olarak gerçekleşeceğini tahmin ediyoruz. 2018 yıl sonu bütçe açığının 72.1 milyar TL ile bütçe başlangıç hedefinin 6.2 milyar TL üzerinde gerçekleşeceği tahmin ediyoruz. Bu açığın milli gelire oranının ise yüzde 1.9 olacağını öngörüyoruz.”

‘2019 BÜTÇE ÖDENEKLERİ YÜZDE 29 ARTACAK’

Albayrak, 2019 bütçesiyle ilgili tahminleri ise şöyle sıraladı:

– Bütçe giderleri 961 milyar TL

– Faiz hariç giderler 843.7 milyar TL

– Bütçe gelirleri 880.4 milyar TL

– Vergi gelirleri 756.5 milyar TL

– Bütçe açığı 80.6 milyar TL

– Faiz dışı dazla 36.7 milyar TL

“2019 yılı bütçe ödenekleri 2018 yılına göre yüzde 26 artmaktadır” diyen Berat Albayrak, “Bu artış yaklaşık 198 milyar TL’ye tekabül etmekte olup 197 milyar TL’lik kısmı diğer bir deyişle yüzde 99’u başlıca 4 bütçe harcama kalemindeki artışa denk düşmektedir. Dolayısıyla diğer kalemlerdeki artış ve azalışların net etkisi 1,5 milyar TL (yüzde 1) olmaktadır” dedi.

Albayrak, 2019’da personel giderlerinin 247.3 milyar TL, sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderlerinin 43.4 milyar TL, mal ve hizmet alım giderlerinin 67.6 milyar TL, cari transferlerin 391.3 milyar TL, sermaye giderlerinin 54.4 milyar TL, sermaye transferlerinin 10 milyar TL, borç verme giderlerinin 21.7 milyar TL, yedek ödeneklerin 7.9 milyar TL, faiz giderleri 117.3 milyar TL olacağını belirtti.

Gelir tahminleri hakkında da bilgi veren Albayrak, “Merkezi yönetim gelirlerinin yüzde 17.4 artışla 880.4 milyar TL, vergi gelirlerinin yüzde 20 oranında artarak 756.5 milyar TL, vergi dışı gelirlerin ise yüzde 4 oranında artarak 123.9 milyar TL’ye ulaşacağı tahmin edilmektedir” diye konuştu.

‘TÜM GİDER KALEMLERİNDE KESİNTİ YAPTIK’

2019 bütçesinde bütün gider kalemlerinde kesinti yaptıklarının söyleyen Berat Albayrak, “Bütçe giderlerine baktığınızda göreceğiniz 2019 yılı bütçesinin temel özelliği tasarruf bütçesi olduğudur. Özellikle altyapı yatırımlarımız doygunluk noktasına ulaştığı için öncelikli tasarruf alanımız burası oldu. Tasarrufları yatırım kalemlerinde gerçekleştirirken, memurumuzun, işçimizin, emeklimizin, devlet çalışanlarımızın haklarını koruduk” ifadelerini kullandı.

KRİZ ÇÖZÜMÜ ÇÖKTÜ!

AKP'nin elde etmeyi planladığı gelirle 'krize çözüm' olarak gördüğü imar barışı ve bedelli askerlikten, hedeflenen gelirin ise sağlanamadığı ortaya çıktı.

Albayrak ‘imar barışı’ndan 6 milyar, bedelli askerlikten ise 9 milyar liralık gelir elde edildiğini açıkladı.

Daha önce, Çevre ve Şehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki ‘imar barışı’ uygulamasında 15 milyona yakın başvurudan yaklaşık 40 milyar lira gelir beklendiğini açıklamıştı.

‘Bedelli’ düzenlemesindeyse, AKP’li yetkililerin daha önceki uygulamaları esas alarak yaptıkları hesaplara göre, başvuru sayısının 500 bini geçmesi halinde en az 7,5 milyar, en çok da 19,8 milyar liranın devletin kasasına girmesi bekleniyordu.

Bahçeli’nin açıklamalarının ardından: Döviz uçtu

MHP lideri Bahçeli’nin Saray ittifakını bitirdiğini açıklamasının ardından döviz yükselişe geçti.

İleri Haber

Dolar/TL kuru, haftanın ilk işlem gününde yüzde 0.51 yükselerek 5.6696 seviyesinden kapatması sonrasında yeni güne artışla başladı.

Dolar kuru, MHP lideri Devlet Bahçeli'nin yerel seçim ittifakına ilişkin açıklamalarının ardından yükselişini sürdürerek 5.85'in üzerini gördü. Kur, TSİ 11:50'de yaklaşık yüzde 3.1 artıda 5.8469 seviyesine çıktı.

Euro ise sabah saat 09.00 6.51 ile başladığı güne, saat 11.50 itibariyle 6,71’e yükseldi.

BAHÇELİ NE DEDİ?

MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, bugün partisinin grup toplantısında yaptığı konuşmada "Parti olarak mahalli idareler seçimlerine yönelik ittifak arayışımız artık kalmadı” diyerek Saray ittifakını bitirdi.

İleri Hatırlatıyor

Bahçeli: Hiçbir ittifak beklentimiz kalmamıştır

Ekonomik Güven Endeksi düşmeye devam ediyor

Tüketici güven endeksindeki düşüş devam ederek %57,3 oldu. Aile içinde ve genel ekonomik durum beklentisinde de düşüş yaşanırken, yurttaşlar tasarruf beklentilerini de yükseltti.

İleri Haber

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) ve Merkez Bankası (MB) işbirliği ile yürütülen tüketici eğilim anketi sonuçlarından hesaplanan tüketici güven endeksi, Ekim ayında bir önceki aya göre %3,4 oranında geriledi. Eylül ayında 59,3 olan endeks Ekim ayında 57,3 oldu.

AİLEDEKİ MADDİ DURUM BEKLENTİSİ DE DÜŞTÜ

Gelecek 12 aylık döneme ilişkin hanenin maddi durum beklentisi endeksi Eylül ayında 76,7 iken, Ekim ayında %4,1 oranında azalarak 73,5 oldu.

GENEL EKONOMİK DURUM BEKLENTİSİ DE GERİLEDİ

Genel ekonomik durum beklentisi endeksi (gelecek 12 aylık döneme ilişkin) Eylül ayında 74,6 iken, Ekim ayında %2,4 oranında azalarak 72,8 oldu.

İŞSİZ SAYISI BEKLENTİSİ ENDEKSİ 63,6 OLDU

İşsiz sayısı beklentisi endeksi Eylül ayında 67,2 iken Ekim ayında %5,4 oranında azalarak 63,6 oldu.

TASARRUF BEKLENTİSİ DE ARTTI

Tasarruf etme ihtimali endeksi Eylül ayında 18,8 iken, Ekim ayında %2,3 oranında artarak 19,2 oldu.

Batık kredi oranı patladı

BDDK verilerine göre, takipteki kredi miktarı yılbaşından bu yana 18.2 milyar lira arttı, takipteki krediler 80 milyar liraya dayandı.

Krizin etkileri her alanda kendini gösteriyor. Artan konkordato ilanlarını firmaların borçları izliyor.

Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) aylık verilerine göre,ağustos ayında takipteki krediler 80 milyar liraya dayandı.

Ağustostaki 79 milyar 392 milyon liralık batık kredide en büyük pay 14.2 milyar TL ile toptan ve perakende ticaret, motorlu araçlar servis hizmetlerine aitken, batıkta ikinci sırada ise 12.6 milyar TL ile imalat sanayi bulunuyor. Üçüncü sırada ise 7 milyar TL’lik takipteki kredi miktarıyla inşaat yer alıyor.

Bu verilere göre, yılbaşından ağustos ayına kadar bankalarda oluşan batık kredi hacmi 15.4 milyar lira arttığı, artış oranı ise yüzde 24’ü bulduğu görülüyor. Geçen yıl ağustos ayında ise takipteki kredi oranı kredi oranı 62.911 milyar dolar  civarındaydı.

Bu yılın 8 ayında bankaların kullandırdığı toplam kredi miktarı ise 2.7 trilyon TL’yi buldu.

KREDİ HACMİ DÜŞTÜ

BDDK günlük bankacılık verileri batık kredi hacmindeki yükselişin dramatik boyutlarda arttığını gözler önüne seriyor. 8 Ekim’de 80.1 milyar TL olan batık kredi miktarı 12 Ekim’de 81.9 milyar liraya, 16 Ekim’de ise 82.2 milyar TL’ye fırladı. Veriler yılbaşından bu yana takipteki kredi miktarının 18.2 milyar TL arttığını gösteriyor.

Bankacılık sektörünün kredi hacmi 12 Ekim ile biten haftada 38 milyar 868 milyon lira azaldı. Söz konusu dönemde toplam kredi hacmi 2 trilyon 660 milyar 29 milyon liradan 2 trilyon 621 milyar 161 milyon liraya düştü.

Bu dönemde mali kesime verilen kredilerin toplamı 79 milyar 454 milyon lira, mali kesim hariç toplam kredi hacmi 2 trilyon 387 milyar 944 milyon lira oldu.

Bankacılık sektöründeki toplam mevduatta (bankalararası dahil) 12 Ekim haftasında 9 milyar 946 milyon liralık azalış yaşandı. Söz konusu haftada yüzde 0,44 azalan bankacılık sektörü toplam mevduatı, 2 trilyon 269 milyar 541 milyon liraya geriledi.

BİR HAFTADA YÜZDE 2'LİK ARTIŞ

BDDK verilerine göre, tüketici kredileri tutarı, 12 Ekim ile biten haftada 580 milyon lira azalarak 412 milyar 911 milyon liraya geriledi. Söz konusu kredilerin 195 milyar 778 milyon lirası konut, 6 milyar 452 milyon lirası taşıt ve 210 milyar 680 milyon lirası ihtiyaç kredilerinden oluştu. 

Söz konusu dönemde taksitli ticari kredilerin tutarı 4 milyar 293 milyon lira azalarak 379 milyar 717 milyon liraya düştü. Bankaların bireysel kredi kartı alacakları yüzde 0.38 artışla 100 milyar 364 milyon liraya yükseldi. Bireysel kredi kartı alacaklarının 43 milyar 658 milyon lirası taksitli, 56 milyar 706 milyon lirası taksitsiz oldu.

Bankacılık sektöründe net takipteki alacaklar, 12 Ekim itibarıyla bir önceki haftaya göre yüzde 1.92 artarak 26 milyar 973 milyon liraya ulaştı.

2009 yılından bugüne varlık yönetim şirketleri, bankalardan anaparası 38 milyar TL olan tahsili gecikmiş alacak satın aldı.

Bu alacakların 21 milyar TL’si bireysel borçlar iken 17 milyar TL’sini ticari ve KOBİ alacaklar oluşturuyor. Bugüne kadar borcu varlık yönetim şirketlerine devredilen borçlu sayısının ise yaklaşık 2.2 milyon kişi olduğu belirtiliyor.

Şehirler arası yolculuklarda ikram kalkıyor, servisler paralı oluyor!

AKP'liler inkar etmeye devam etse de ekonomik darboğaz, dönüp dolaşıp halkı vurmaya devam ediyor. Yolcu taşımacılığı yapan bazı firmaların aldığı 'tedbirler', şehirlerarası otobüs yolculuğunda vatandaşların cebinden çıkacak.

Akaryakıt maliyetleri ve köprü-otoyol ücretlerinin artması gerekçesiyle şehirler arası hizmet veren otobüs firmalarının yolcu ikramlarını kaldırmaya başladığı ve şehir içi servislerinin ücretli hale geleceği bildirildi.

Sözcü’den Derin Gökçe’ye konuşan, Türkiye Otobüsçüler Federasyonu (TOF) Başkanı Mustafa Yıldırım, “Otobüs sektöründeki maliyetler çok fazla arttı. Bazı otobüs firmaları kısa mesafede ikram vermeyi durdurdu. Ayrıca Bayrampaşa Otogarı’ndaki şehir içi servisleri de kaldırılıyor. Ortak servis planı yaptık aynı Havaş gibi ücretli olacak” dedi.

‘EKONOMİK DARALMA YÜZDE 40’LARA ULAŞTI’

TOF Başkanı, sivil havayolu taşımacılığı sektörünün günden güne büyüdüğünü, karayolu ulaşımında ise aksinin gözlendiğini, ekonomik daralmanın yüzde 40’lara ulaştığını söyledi: 

Yıldırım, “Çok sayıda firma zor durumda. İster istemez bazı firmalar kendilerince tedbir alamaya çalışıyor. Artık uzun mesafe yolcu taşımacılığı kalmadı, insanlar hep uçağı tercih ediyor” dedi.

Büyük İstanbul Otogarı Esnaflar Derneği Başkanı Şahap Önal da, paralı otoyolları ve şehirler arası hizmet veren firmaların kullanması mecburi üçüncü köprü güzergahını işaret ederek “İstanbul’dan çıkış ücretleri çok fazla arttı. Otobüs firmaları artık bu maliyetlere dayanamıyor. Dolayısıyla ekonomik terdir almaya başladılar” ifadelerini kullandı.

TOBB’dan kriz açıklaması: Para dönmüyor

TOBB Başkanı Rıfat Hisarcıklıoğlu, ekonomiye dair yaptığı kriz açıklamasında, “Piyasada gözle görülür bir yavaşlama var, para dönmüyor” dedi. TOBB Başkanı açıklamasında AKP hükümetinin söylemini de tekrarlamayı unutmadı: “Aynı gemideyiz.”

Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ( TOBB ) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, ekonomide çalkantı yaşandığını söyledi. Döviz, faiz, enflasyonun üçünün birden yükseldiğini söyleyen Hisarcıklıoğlu, “Piyasada gözle görülür bir yavaşlama var, para dönmüyor. TOBB olarak odalar ve borsalarımız vasıtasıyla piyasaların nabzını ilk elden tutuyoruz. Sıkıntıları tek tek anlatıyoruz. Sonra bunları Cumhurbaşkanımıza, hükümetimize, bakanlarımıza iletiyor ve acilen önlem almasını talep ediyoruz” dedi.

‘AYNI GEMİDEYİZ’ ÇIKIŞI

Hisarcıklıoğlu, Çorum İli Odalar ve Borsalar Müşterek İstişare Toplantısı ve Ödül Töreni’nde yaptığı konuşmada, iş dünyası ile finans sektörünün aynı gemide olduğunu ifade etti.

‘BİRİMİZE BİR ŞEY OLURSA, DİĞERİNE DE OLUR’

Cumhuriyet’te yer alan habere göre TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu, “Herhangi birimize bir şey olursa, yani bize bir şey olursa onlara olur, onlara bir şey olursa bize olur açık söyleyeyim. Eldekini muhafaza etme dönemi. Tüccar ve sanayicimizin ticaret, üretim ve istihdam kapasitesini korumamız lazım. Kapanan her bir işletme, üretimi durduran her bir fabrika hepimizin, 80 milyonun kaybı demektir. Bizler her gün faizlerle, kurlarla ve her gün karşımıza çıkan farklı bürokratik mevzuatla mücadele halindeyiz. Bin bir türlü sıkıntı yaşarken devletimizden tek istediğimiz var, yanımızda olduğunuzu göstermesidir” ifadesini kullandı.

DOLARIN ‘TURŞU’SUNU’ HEDİYE ALMIŞTI

AKP hükümetinin ABD ile rahip Brunson meselesinde çıkardığı kriz sonrası TL’nin dolar karşısındaki büyük değer kaybına tepki gösteren turşu üreticisi firma, doların turşusunu kurmuştu.

İleri Hatırlatıyor

Doların turşusunu kurdular

Dolar turşuları, firma yetkilileri tarafından stantları gezen Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu ve Orhangazi Belediye Başkanı Neşet Çağlayan'a hediye edilmişti. Hisarcıklıoğlu da dolar turşusunu alarak firma yetkililerine teşekkür etmişti.