İleri Haber

Türkiye emek ve sosyalizm mücadelesinin önderlerinden, Türkiye İşçi Partisi'nde (TİP) genel başkanlık ve milletvekilliği görevlerinde bulunan, Türkiye'nin ilk kadın siyasi parti genel başkanı Behice Boran, hayatını kaybedişinin 35. yılında TİP İstanbul İl Örgütü üyeleri tarafından İstanbul Zincirlikuyu Mezarlığı'nda düzenlenen törenle anıldı.

Behice Boran'ın mezarı başında düzenlenen törende konuşma yapan TİP İstanbul İl Başkan Yardımcısı Melis Akyürek, "Behice Boran, gözlerini yumduğu son güne dek kendi gibi topluma karşı sorumluluk duyan devrimcilerle yan yana gelmiş ve mücadele etmiştir" dedi.

Akyürek şöyle devam etti:

"İnadımız 1 Mayıs'ta, Meclis'te, hapishanelerde, sokakta devrimci militan bir kadın olan Behice Boran'dan gelir. Israrımız onun ısrarlı mücadelesinden geçer. Behice Boran, sesini halkın sesi yapmıştır. Sokaktan Meclis'e her alanı işçi sınıfı için kullanmıştır ve demiştir ki; 'Kim ne derse desin, ister beğensin ister beğenmesin bu milletin güvenliği, bağımsızlığı ve halkın mutluluğu yolunda cesaretle sonuna kadar yürüyeceğiz. Ne şüpheler, ne iftiralar ne de kan akıtmalar bizi sindiremeyecektir. Çünkü biz vicdanımızı hiçbir çıkar için satmış değiliz.' Biz de onu burada bir kez daha anarken söz veriyoruz: Biz de tıpkı Behice Boran gibi yürümeye devam edeceğiz."

BEHİCE BORAN KİMDİR?

1 Mayıs' 1910'da Bursa'da dünyaya gelen Behice Boran ilkokulu Bursa'da okuduktan sonra İstanbul'a gelir. Ortaokul ve liseyi Amerikan Kız Koleji'nde (Robert Koleji) birincilikle bitiren Türkiyeli ilk kız öğrenci olur. Sonrasında Michigan Üniversitesi’nde sosyoloji doktorasını tamamlar ve 1939 yılında Türkiye'ye dönerek Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi'ndeki (DTCF) Sosyoloji bölümüne dekan olarak atanır. Aynı dönemde Behice Boran "Yurt ve Dünya" ve "Adımlar" dergilerinde yayıncılık faaliyetleri yürütür.

İLK KADIN SİYASİ PARTİ GENEL BAŞKANI

1950 yılında kurucusu ve başkanı olduğu Barışseverler Cemiyeti, Menderes hükümetinin Kore'ye asker göndermesini kınayan bir bildiri yayımlayınca 15 ay hapis cezası alır. 1962'de Türkiye İşçi Partisi'ne üye olur. 1965 seçimlerinde Urfa'dan milletvekili seçilen Boran, 1970 yılındaki parti kurultayında TİP Genel Başkanı olur. 12 Mart 1971 darbesi ile TİP kapatılırken Behice Boran da tutuklanır. 15 yıl hapis cezası alan Boran 1974 yılında ilan edilen genel aftan yararlanarak serbest kalır ve 1975'te tekrar kurulan TİP'in genel başkanı seçilir.

'SOSYALİST DOĞULMAZ, SOSYALİST YAŞANIR'

12 Eylül 1980 darbesini ardından ev hapsine çarptırılan ve bir süre sonra yurt dışına çıkan Boran, Haziran 1981′de yapılan yurda geri dön çağrısına uymadığı gerekçesi ile vatandaşlıktan atılır. Memleketten uzakta da mücadelenin içinde olan Behice Boran 1987′ de TKP ve TİP ‘in birleşerek kurduğu Türkiye Birleşik Komünist Partisi’nin kurulmasında sağlık durumunun kötülüğüne rağmen çalışır ve partinin ilk genel başkanı olur. Birleşmenin ardından 2 gün sonra, 77 yaşında, Belçika'da hayata veda eden Behice Boran, şu sözlerle hafızalara kazınmıştır: 

"Kişiler hakkında nasıl mı karar vereceksin? Hayatlarına bakarak. Bir insan, yaşadığı hayatın insanıdır. Doğru bulduğumuz fikirleri öyle benimsemiş, öyle içimize sindirmiş olmalıyız ki, bunlar davranışlarımızı biz farkında olmadan dahi etkilemeli, tayin etmeli, yönetmelidir. İnsan nihayet ne kadar sosyalist olmaya devam etse de, bir gün bedeni bu fani dünyaya veda eder, ama işçi sınıfı partileri, işçi sınıfı var oldukça devam eder, gider. Sosyalist doğulmaz, sosyalist yaşanır."